2010 seqtemberi.indd
Transcript
vfhfl lf .dtkufy6 cfmfhsdtkjd6 vt dfh itysfyf= 1* ~@@%` ctmntv,thb @)!) OTKB C F } F H J C F V F H S K B C B EHB EHBLBEKB L B EKB GBHBC GB HB C _ CJ[EVBC C J[EVB C CF[TKVOBAJ C F[T KVO B AJ EYBDTHCBNTNBC GTHBJLEKB G THBJLEKB JHUFYJ JH UFYJ `Seican WeSmariteba~ ssu-Si axali saswavlo weli daiwyo soxumis saxelmwifo universitets axali logo aqvs. igi warmoadgens sam segmentad dayofil evropul fars, romelsac zemoT amSvenebs oqrosferi lenti warweriT: Cognosce Veritatem (Seican WeSmariteba). es fraza simbolurad mianiSnebs studentebis swrafvas codnis miRebisa da WeSmaritebis Secnobisken. faris zeda, centralur segmentSi saqarTvelos saxelmwifo erovnuli droSaa gamosaxuli. faris marjvena segmentSi, oqrosfer fonze gamosaxuli gadaSlili wigni ganaTlebis simbolos warmoadgens. faris marcxena segmentSi, zRvisfer fonze, Zmebis _ dioskurebis simboluri gamosaxulebaa, Tavze varskvlavebiani ori muzaradis saxiT. es, erTi mxriv, simboluri miniSnebaa istoriul fesvebze, dioskuria-soxumis oriaTasxuTaswlovan istoriaze, xolo, meore mxriv _ ori moZme eris _ qarTvelTa da afxazTa istoriul erTobaze. farnebi afxazeTisken gafrindnen 27 seqtemberi gansakuTrebuli TariRia saqarTvelos uaxlesi istoriisTvis. am dRes yoveli qarTveli didi tkiviliTa da sinanuliT xvdeba, xvdeba imediTac, radgan momavlisken imzireba da swored iseT welgamarTul da mzian qveyanas aSenebs, romlis sikeTisTvisac aTasobiT vaJkacma adamianisTvis yvelaze sanukvari ram _ sicocxle gaiRo. im Taobis, im biWebis sunTqvas grZnobs dRes saqarTvelo, maTi saxelebi brwyinaven svetebze, qvis filebsa Tu TiToeuli Cvenganis xsovnaSi... da yvela qarTveli isev da isev rwmundeba: geni da jilagia aseTi _ moixmobs samSoblo? _ gamova qudze kaci!.. aRzevdeba gveleSapi? _ gangmiravs wminda giorgi!.. 27 seqtembers gmirebis pativsacemad kvlav gmirTa moedanze Seikriba eri da beri. soxumis saxelmwifo universitetisTvis es dRe yovelTvis gansakuTrebiT gamorCeulia. ase iyo welsac. afxazeT- Si, samSoblos dacvisas, Cveni umaRlesi saswavleblis ramdenime studenti da TanamSromeli daeca. dideba maT saxelebs! dRes, sxva aTasobiT saxelTan erTad, es saxelebic gmirTa memorialzea amotvifruli. aqcia saxelwodebiT _ „Cven erTi guli gvaqvs!~ _ gmirTa moedanze afxazeTis legitimuri mTavrobisa da soxumis saxelmwifo universitetis iniciativiT gaimarTa. RonisZiebaSi, romelic 1993 wlis seqtemberSi soxumSi ganviTarebul movlenebs mieZRvna, ssu 500-mde studenti monawileobda. axalgazrdebma anTebuli sanTlebiT gmirTa memorials cocxali jaWvi Semoavles da simbolurad caSi 30 manaTobeli farani gauSves. ...da gafrindnen farnebi afxazeTisken, yvela uklebliv dasavleTiT waiRo xeobidan monaberma qarma da dablidan uamravi adamianis locva da cadawvdili mzerac gaatana sagzlad, rogorc simbolo imedisa da monatrebisa... 20 seqtembers soxumis saxelmwifo universitetSi 2010-2011 saswavlo weli daiwyo. wels xuTasma pirvelkurselma SemoaRo Cveni umaRlesi skolis kari da arCeuli specialobis dauflebas Seudga. am sazeimo dRes universitetma axladgaxsnil sakonferencio darbazSi araerT stumars umaspinZla, maT Soris iyvnen: saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis ministris moadgile nodar surgulaZe, saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros umaRlesi ganaTlebis ganviTarebis sammarTvelos ufrosi nugzar Citaia, saqarTvelos teritoriuli mTlianobis aRdgenis saparlamento komisiis Tavmjdomare SoTa malaSxia, evropul da evro-atlantikur struqturebSi integraciis sakiTxebSi saqarTvelos saxelmwifo ministris moadgile Tamar beruCaSvili, afxazeTis a./r. mTavrobis Tavmjdomare giorgi baramia, afxazeTis a./r. umaRlesi sabWos Tavmjdomare giorgi gvazava, germaniis arqeologiis institutis evraziis mimarTulebis direqtori svend hanszeni, afxazeTis a./r. ganaTlebisa da kulturis ministri dali xomeriki, msoflioSi aRiarebuli saopero momRerali paata burWulaZe da sxvebi. RonisZieba gaxsna da auditoriaSi msxdom studentebsa da akademiuri personalis warmomadgenlebs saswavlo wlis dawyeba miuloca soxumis saxelmwifo universitetis reqtorma, profesorma joni afaqiZem. sityviT gamosulma stumrebma isaubres soxumis saxelmwifo universitetis rolsa da mniSvnelobaze Tanamedrove qarTul saganmanaTleblo sivrceSi da warmatebebi usurves demokratiuli prioritetebis mqone umaRles saswavlebels, romelic yovelwliurad ufro da ufro welSi gamarTuli da Tavaweuli imzireba momavlisaken... misi momavali ki, udavod, mSobliur afxazeTSi dabrunebaa. qalbatoni Tamar beruCaSvili soxumis saxelmwifo universitetis megobarTa klubis daarsebis iniciativiT gamovida. RonisZieba daamSvena ssu vokaluri ansamblis `mironis~ (xelmZRvaneli: vezden okujava) da xalxur sakravTa trios (xelmZRvaneli: qeTi wiklauri) mier Sesrulebulma simRerebma da kompoziciebma. samuSao vizitiT _ italiaSi 2 ocnebis marSruti _ `mestia-anaklia~ 3 maTematikosTa saerTaSoriso forumze (interviu profesor Temur CilaCavasTan) 4 adamiano, ukan miixede, dafiqrdi, sanam gvian ar aris! 6 cj[evbc eybdthcbntnb 2 sapatio stumari ssu-Si 22-24 seqtembers soxumis saxelmwifo universitets stumrobda amerikis SeerTebuli Statebis indianas universitetis profesori, qalbatoni dodona kiziria, romelmac studentebisa da akademiuri personalisTvis sami sajaro leqcia waikiTxa. pirveli leqciis Tema gaxldaT `Tbilisis kulturuli landSafti~, meoris _ `giorgi leoniZis poema _ `stalinis bavSvoba da yrmoba~, xolo mesamis _ `qarTuli enis swavleba amerikis SeerTebul StatebSi~. samive moxseneba qalbatonma dodonam studentebiTa da profesorebiT gadavsebul darbazSi waikiTxa da dainteresebul msmenelTa mravalricxovan kiTxvebsac amomwuravad upasuxa. leq- ciebis Tematikidan gamomdinare, kiTxvebi mravalferovani da saintereso iyo. studentebi dainteresdnen qarTuli emigraciis yofa-cxovrebiTa da ganaTlebiT aSS-Si, saqarTvelos uaxlesi istoriisa da dRevandelobis analiziT, literaturaTmcodneobisa da enaTmecnierebis sakiTxebiT da sxva. programis farglebSi damswre sazogadoebam moismina ssu samecniero muSaobis koordinaciis samsaxuris ufrosis, profesor zurab papasqiris moxseneba universitetSi samecniero muSaobis mimdinareobis Sesaxeb. ssu-s akademiuri sabWos dadgenilebiT qalbaton dodona kizirias soxumis saxelmwifo universitetis sapatio doqtoris wodeba mieniWa. ctmntv,thb6 @)!) otkb gaeros axali rezolucia gaeros generalurma asambleam 7 seqtembers miiRo saqarTvelos mier inicirebuli rezolucia, romelic aRiarebs yvela devnilisa da ltolvilis uflebas, dabrundnen afxazeTsa da cxinvalis regionSi. rezolucias mxari 50–ma qveyanam dauWira 17–is winaaRmdeg; 86–ma Tavi Seikava. gaeros generalurma asambleam msgavsi rezoluciebi orjer ukve miiRo 2008 wels (afxazeTTan mimarTebaSi) da 2009–Si. saqarTvelo miesalmeba, rom yovelwliurad rezoluciis mxardamWerTa wre farTovdeba. SarSan rezolucias mxari 48 qveyanam dauWira, 19–ma mis winaaRmdeg misca xma, xolo 78–ma Tavi Seikava. 2008 wels ki rezolucia mxolod 14 xmiT 11–is winaaRmdeg gavida, 105-ma Tavi Seikava. `Cven ori xma mogvemata, Cvens oponentebs – ruseTis federacias – ori xma daakldaT~, – ganacxada grigol vaSaZem, saqarTvelos sagareo saqmeTa ministrma, 8 seqtembers TbilisSi vizitad myof Tavis finel kolegasTan, aleqsandre stubTan erTobliv preskonferenciaze saubrisas. `da es tendencia gagrZeldeba martivi mizezis gamo – saerTaSoriso sazogadoebam verdiqti gamoutana ruseTis da saokupacio reJimebis qmedebebs okupirebul teritoriebze da im eTnikur wmendas – rezoluciaSi aris SesaniSnavi formulireba `Zaladobrivi Secvla demografiuli situaciis~, rac sinonimi aris eTnikuri wmendis, romelic moxda afxazeTSi da cxinvalis regionSi“, – aRniSna man. 7 seqtembris kenWisyramde ruseTi Seecada dRis wesrigidan moexsna es sakiTxi; magram am mcdelobas 67–ma qveyanam ar dauWira mxari, momxre 32 iyo, xolo Tavi 54–ma Seikava. gaeroSi ruseTis warmomadgenelma ganacxada, rom rezolucias ar aqvs humanitaruli miznebi da is gamokveTilad politikur xasiaTs atarebs, rac saqarTvelos moklevadian gaTvlebs efuZneba. ruseTma aseve ganacxada, rom rezoluciis teqsti ararealisturia, kerZod im nawilSi, sadac saubaria iZulebiT gadaadgilebul pirTa adreuli dabrunebisTvis vadebis dawesebaze. am kuTxiT, ruseTis elCis TqmiT, mxedvelobaSi ar aris miRebuli generaluri mdivnis moxseneba, sadac naTqvamia, rom aseTi vadebis daweseba naadrevia. t b !n v !T b p ! w j !{ j !u j U ! c p !m p !o j !j !t b ! e b ! c s b !h b t ! v o j !w f s !t j !u f !u f c !T j 2010 wlis seqtemberSi `tempusis~ programis proeqtis _ `umaRlesi ganaTlebis sistemis ganviTareba socialuri partniorobis mxardaWerisa da humanitarul mecnierebaTa konkurentunarianobis gazrdisTvis~ _ farglebSi, evrokavSiris qveynebis gamocdilebis gaziarebis mizniT, italiasa da portugaliaSi imyofebodnen saqarTvelos warmomadgenlebi. 13-17 seqtembers boloniis universitets, socialur da kulturul mecnierebebTan dakavSirebuli saganmanaTleblo meTodologiebisa da saswavlo programebis gacnobis mizniT, proeqtis wevri qveynebis (saqarTvelos, ukrainis, moldovas, somxeTis) samuSao jgufebi ewvia. saqarTvelos warmoadgendnen TEMPUS-is koordinatori soxumis saxelmwifo universitetSi, prof. indira Zagania-WoWua da asistent-profesori nino aroSiZe SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetidan. samuSao programis dasawyisSi zogadad iyo aRwerili boloniis universitetis saganmanaTleblo da administraciuli procedurebi, ris Semdegac ufro detalurad daxasiaTda fakultetebi da departamentebi, maTi struqtura, funqciebi da kurikulumebi. konsorciumis wevri qveynebis Sesabamis saganmanaTleblo erTeulebTan Sedarebis mizniT, aqcenti gakeTda or departamentze, romlebic warmoadgina humanitaruli fakultetis dekanma, profesorma karla salvateram. italiuri literaturis departamentis profesorebTan fabricio fraznedisa da niva lorenzinisTan, filmebis restavraciis centris laboratoriisa da biblioTekis TanamSromlebTan gamarTul Sexvedrebze yuradReba gamaxvilda humanitaruli fakultetis kursdamTavrebulTa codnis gamoyenebis SesaZleblobebsa da maT miRwevebze. Sexvedrebi Catarda interaqtiuli prezentaciebis saxiT, Semdgomi ganxilvebiTa da analiziT, ramac xeli Seuwyo warmodgenili informaciis gadasinjvas, detalur analizsa da gamocdilebis gaziarebas. prof. i. Zagania Sexvda universitetis proreqtors saerTaSoriso urTierTobebis dargSi, prof. janluka bolelis, romelmac daintereseba gamoxata soxumis saxelmwifo universitetiT. maT isaubres boloniisa da soxumis universitetebis erTobliv RonisZiebebze, studentebis SesaZlo gacvliT programebze da mTel rig sakiTxebze,romlebzec saboloo SeTanxmeba miiRweva universitetebis reqtorebis Sexvedraze. erT-erTi yvelaze informaciuli da, proeqtTan kavSiris TvalsazrisiT,nayofieri Sexvedra iyo boloniis 2010w. konferencia _ `evropis umaRlesi ganaTlebis sfero: samomavlo perspeqtivebi~, romelic exeboda boloniis procesis Sedegebs, mis irgvliv warmoSobil dadebiT da uaryofiT damokidebulebas da SesaZlo ganviTarebis gzebs. saqarTvelos mxridan sityviT gamovida parlamentis wevri, q-ni Ciora TaqTaqiSvili. konferenciis farglebSi mimoxiluli iyo `almalaurelias~ konsorciumis muSaobis Sedegi – masStaburi proeqti, romelic moicavs italiis universitetebis kursdamTavrebulTa Sesaxeb monacemTa Segroveba-damuSavebas, maTi dasaqmebis, konkurentunarianobis analizs, interpretacias da sxv. imave dRes q-ni indira Zagania Sexvda lidia dekas (`evropeli studentebis~ kavSiris (ESU) Tavjdomare, ESU-s oficialuri warmomageneli boloniis Follow-up jgufSi, iuneskoSi da evrokavSiris lisabonis umaRlesi ganaTlebis dawesebulebaSi). mTlianobaSi samuSao vizitma, romlis monawileebma, saganmanaTleblo ierarqiis sxvadasxva rgolis warmomadgenlebma, gaaSuqes proeqtis amocanebTan uSualod Tu arapirdapir dakavSirebuli sakiTxebi, xeli Seuwyo saerTo saganmanaTleblo sistemis ukeT gagebas; gansakuTrebuli yuradReba daeTmo humanitarul mecnierebebs, studentTa perspeqtivebsa da Sesabamis sferoebSi maTi codnis gamoyenebis SesaZleblobebs, rac HESDeSPI-is proeqtis uSualo yuradRebis sagans warmoadgens. *** 9-11 seqtembers q. bragaSi, minos universitetSi, samuSao vizitiT imyofebodnen soxumis saxelmwifo universitetis xarisxis uzrunvelyofis samsaxuris ufrosis moadgile, profesori romeo galdava da baTumis saxelmwifo universitetis asistent-profesori nana mazmiSvili. 9 seqtembers Sexvedra Sedga saerTaSoriso urTierTobebis ofisSi, romelsac eswrebodnen minos universitetis mxridan ofisis xelmZRvaneli adriana lago de karvalio da proeqtis koordinatori manuel fili pe martinos kosta, xolo partniori qveynebis universitetebis mxridan _ saqarTvelos, ukrainis, moldovasa da somxeTis warmomadgenlebi. Sexvedraze gakeTda prezentacia minos universitetis Sesaxeb. damswre sazogadoebas miawodes informacia universitetis istoriis, struqturis, saswavlo procesis, fakultetebis, kvlevebis, swavlebis internacionalizaciis, studentTa aqtivobebisa da mxardaWeris Sesaxeb. aRniSnuli Sexvedra mniSvnelovani iyo gamocdilebis gaziarebisa da proeqtis farglebSi SedarebiTi analizis gakeTebis TvalsazrisiT. 10 seqtembers Sexvedra gaimarTa universitetis ganaTlebis fakultetze, romelsac eswrebodnen kurikulumis kvlevebisa da ganaTlebis teqnolo- indira Zagania da lidia deka giebis departamentebis profesorebi maria floresi da maria almira avesi. ganxilul iqna boloniis procesis farglebSi umaRlesi ganaTlebis sistemaSi cvlilebebis aucileblobis, sakredito sistemis, moqnili saswavlo procesis agebis, kurikulumis daxvewis sakiTxebi, am sferoSi arsebuli problemebi da gadaWris gzebi. gansakuTrebuli yuradReba daeTmo dasaqmebis problemebs, Sromis bazris kvlevis sakiTxebs. aRniSnul sakiTxebze moxsenebebi gaakeTes ganaTlebis fakultetis doqtorantebma. 11 seqtembers Sexvedra Sedga humanitarul mecnierebaTa fakultetze, sadac warmodgenili iqna informacia fakultetis struqturis, sabakalavro da samagistro programebis Sesaxeb. gansakuTrebuli adgili daeTmo enebis Semswavleli centris funqcionirebisa da ucxo enebis swavlebis sakiTxebs, rac mniSvnelovania kulturaTaSorisi komunikaciebis ganviTarebis TvalsazrisiT, gamomdinare iqidan, rom aRniSnuli proeqtis mizans swored humanitaruli mecnierebebis konkurentunarianobis amaRleba, socialuri kavSirebis gaumjobesebisaTvis xelSewyoba da ganviTareba warmoadgens. ctmntv,thb6 @)!) otkb cj[evbc eybdthcbntnb qf! eb! hph! Ub!eb! yf! mpw! of! cjt! tf! nj! ob! sfc! {f!`!ej! v! tfm! eps! g! Tj 2010 wlis 22 agvistodan 4 seqtembris CaTvliT germaniis federaciul respublikaSi, qalaq diuseldorfSi, moewyo umaRlesi saswavleblebis germanuli enis pedagogTa daxelovnebis seminarebi, romelzec saqarTvelodan monawileoba miiRo soxumis saxelmwifo universitetis enaTa Seswavlis centris mTavarma specialistma, qalbatonma nana ediSeraSvilma, romelic amjerad Cveni gazeTis stumaria: _ qalbatono nana, rogor moxda Tqveni gamgzavreba diuseldorfis seminarebze? _ Cemi gamgzavreba germaniis qalaq duseldorfSi goeTes institutis dafinansebiT moxerxda. umaRlesi saswavleblebis germanuli enis pedagogTa daxelovnebis seminarebze, romlis Tematika iyo: „germanuli ena saerTaSoriso ekonomikur komunikaciebSi“ wels msoflios Cvidmeti qveynidan miwveuli stumrebi Cavidnen. _ ra iyo seminaris mizani? _ seminarebis ZiriTad amocanebs Seadgenda: moqmedebaze orientirebuli swavleba germanuli enis gakveTilze profesiuli kuTxiT; interkulturuli komunikaciebi da aqtualuri saswavlo masalebis ganxilva, agreTve saswavlo kursis dagegmareba da arsebuli masalebis analitikuri ganxilva germanuli enis gakveTilze. seminarebi Sinaarsian da xalisian atmosferoSi mimdinareobda. adgili hqonda ucxoel pedagogTa Soris urTierTgamocdilebis gaziarebas Temaze: „germanuli enis roli, misi gamoyeneba profesiuli kuTxiT, kerZod, ekonomikur komunikaciebSi“, mimdinareobda zemoT miTiTebuli Tematikis garSemo mowodebuli masalebis yoveldRiuri ganxilva-prezentacia teqnologiebis gamoyenebiT, Semdgom misi jgufuri analizi, romlis mTavar mizans Seadgenda damuSavebuli masalis axleburi meTodikiT danergva-gamoyeneba germanuli enis seminarebze ekonomikuri mimarTulebiT. magaliTad, erT-erT seminarze Tanamonawileni jgufebad dagvyves da ToToeul jgufs nord-rain vestfaliis (NRW) miwaze mdebare msxvili kompaniebis xelZRvanelebTan winaswari SeTanxmebis Semdeg am kompaniebis safuZvliani daTvaliereba dagvavales. es kompaniebi gaxldaT q. duseldorfis aeroporti, q. esenis qvanaxSirisa da koqsis warmoebis qimiuri qarxana, q. duseldorfis savaWro palata (IHK), webovani nivTierebebis damamzadebeli amerikuli kompania (3M), sarecxisa da saxexi saSualebebis eqskluziuri kompania (Henkel) da Sromis mowyobis federaluri saagento (Bundesagentur für Arbeit). programa iTvaliswinebda kompaniebis wamyvan personalTan Sexvedras, maTi daxmarebiT am kompaniebis daTvalierebas misi ekonomikis gacnobis mizniT, sabolood ki mimdinare seminarebze nanaxisa da mosmenilis prezentacias SeZenili gamocdilebis saswavlo procesSi Canacvlebis kuTxiT. _ ramdenadac CvenTvis cnobilia, Tqven erT-erT seminarze saqarTvelos wardgenis sapatio misiac dagekisraT, Tan sul raRac TxuTmeT wuTSi... _ diax, swored ase iyo... ekonomikur Tematikaze gaTvlil am seminarebs gacnobiTi xasiaTic hqonda. magaliTad, erT-erTi seminaris saRamo e. w. „Intenationaler Abend“ iq monawileTa qveynebis warmoCinebas mieZRvna. TiToeuli qveynis prezentaciisTvis gamoiyo TxuTmeti wuTi. saqarTvelos prezentacia me damevala. am metad sapasuxismgeblo misias Tavi SeZlebisdagvarad gavarTvi. Cvidmeti qveynis prezentacias xalisi da kargi ganwyoba axlda Tan, ramac iq myofi kolegebi erTmaneTTan dagvamegobra kidec. seminarebis dasasruls yvela Tanamonawiles Sesabamisi sertifikatebi gadmogveca. minda visargeblo SemTxveviT da am seminarebis organizatorebs, kerZod, q. Tbilisisa da q. diuseldorfis goeTes institutis TanamSromlebs didi madloba movaxseno Sinaarsobrivad datvirTuli da metad nayofieri TanamSromlobisaTvis. _ gmadlobT saintereso saubrisaTvis, qalbatono nana. warmatebebs gisurvebT!.. esaubra robert mesxi 3 vulocavT iubiles! oTar Jordania - 70 soxumis saxelmwifo universitetis profesori, batoni oTar Jordania iubilaria. igi daibada 1940 wlis 23 seqtembers oCamCiris raionis sofel moqvSi, mosamsaxuris ojaxSi. 1958 wels oTar Jordaniam warCinebiT daamTavra galis #3 saSualo skola, 1963 wels _ m. gorkis saxelobis soxumis pedagogiuri institutis istoria-filologiis fakulteti, xolo 1966 wels _ iv. javaxiSvilis saxelobis istoriis, arqeologiisa da eTnografiis institutis aspirantura axali da uaxlesi istoriis specialobiT. SromiTi saqmianoba daiwyo 1967 wels iv. javaxiSvilis saxelobis istoriis, eTnografiisa da arqeologiis institutSi, sadac ganvlo gza ufrosi laborantidan wamyvan mecnier-TanamSromlamde. eweoda pedagogiur saqmianobas saqarTvelos umaRles skolebSi. 1985 wlidan SeTavsebiT muSaobda Tbilisis samxatvro akademiaSi profesorad. 1993 wels dainiSna iv. javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis soxumis filialis direqtorad. 2005 wlidan iyo amave dawesebulebis profesori, xolo mogvianebiT _ reqtoris mrCeveli. 1971 wels daicva sakandidato, xolo 1983 wels _ sadoqtoro disertaciebi. arCeulia ramdenime dargobrivi akademiis wevrad. oTar Jordania aris saqarTvelos istorikosTa erovnuli komitetis vice-prezidenti, eqvTime TayaiSvilis saistorio sazogadoebis vice-prezidenti da kavkasiis xalxTa kongresis erT-erTi damfuZnebeli. dajildoebulia Rirsebis ordeniT, afxazeTis umaRlesi sabWos sapatio sigeliT, Tsu iv. javaxiSvilis medliT (2-jer), iakob gogebaSvilis medliT da sapatio sigeliT, olimpiuri komitetis sapatio sigeliT. soxumis saxelmwifo universitetis studentebi, administracia da akademiuri personali ulocaven profesor oTar Jordanias saiubileo TariRs, usurveben janmrTelobasa da warmatebebs sazogadoebriv da pirad cxovrebaSi. „ocnebis~ marSruti: mestia – anaklia xSirad vsaubrobT: evropaSi erTerTi uZvelesi eri varTo, da marTlac, Cveni qveynis nebismier kuTxeSi amis damadasturebel niSnebs vawydebiT, daculs Tu daucvels. gana svaneTSi enguris napirze, qvaze aRmarTuli koSki maradiuli siyvarulis simbolo ar aris? legendac arsebobs: Seyvarebuls augia da satrfos momlodines karebic amougmania. Sendeba gzebi, sastumroebi, iseTi grZnoba meufleboda, TiTqos Seuxebel silamazes vukargavdiT pirvelyofil sinatifes, magram Cveni samoTxe sxvamac xom unda SeigrZnos?! es axla gaxda „moduri~, Torem Cems bavSvobaSi rom vbanaobdi, zustad iseTi zRvaa anakliaSi da mestiaSic igive qari qris (gansxvavebac bevria: „mtveri~. Cvenma eqskursiamZRolma ixumra: sufTa svanuri mtveriao...es, ra Tqma unda, ironianarevi xumrobiT). keTdeba gzebi. sakuTari TvaliT vnaxe, es ar aris fasadebis Selamazebis toli, mcxunvare mzes garidebulma muSam miTxra, saSviliSvilod keTdeba, iseTi xarisxis gzaao, – gamixarda. mestiaSic didi da patara gaxarebulia xelisuflebisa da investorebis esoden moWarbebuli dainteresebiTa da yuradRebiT... faqtia, rom mSeneblobac, da gnebavT, aRmSeneblobac, midis. xumroben kidec, gvian, magram mainc, fasdaudebeli saunje aRmoaCineso... marTlac asea... svaneTSi kvirikobis dResaswauls daveswariT, romelsac lagurkas eZaxian... marTlmadidebeli eklesia 28 ivliss wminda mowameebis, kvirikesa da ivlitas xsenebis dRes aRniSnavs, dResaswaulTan dakavSirebiT taZrebSi RvTismsaxureba aRevlineba. gansakuTrebuli simravle svaneTSi sofel lakaSi gamarTul dResaswaulze SeiniSneba, sadac TiTqos mTeli saqarTvelo ikribeba. „mSvidoba mogceT RmerTma~; „SegewioT wminda salocavi“, – am frazebiT aviareT uzarmazari mTa. ra Zalam, ra rwmenam aago zecamde samreklo, mTis mwvervalze salocavi, rwmenisa da imedis taZari? saocaria!.. kvirikoba svaneTSi qarTuli monumenturi xuroTmoZRvrebis umniSvnelovanesi Zegli, wminda kvirikes taZari, svaneTSi, mTis mwvervalze, XI saukuneSia agebuli, sadac wminda kvirikes XI-XII saukuneebis ramdenime uZvirfasesi xatia daculi. taZari daviT aRmaSeneblisa da demetre mefis karis mxatvars Tevdores mouxatavs. amboben, „yvelaferi~ – samyaros sisavses gamoxatavs, „araferi~ – sicarieleso, da radganac „TeTri~ da „Savi~ samyaros usasrulobis ori karia, erTidan SemovdivarT, meoridan gavdivarT, am dros, rwmenas udidesi roli ekisreba kacobriobis cxovrebaSi. dros erTi cudi Tviseba aqvs: iwureba! (saciguraod ar avsulvar, taZrebi, muzeumebi, koSkebi moviare, emociebiT savse maradiul sakiTxebze ufro davfiqrdebodi, rom ara TviTfrinavebis rigi caSi, jer kidev mSenebare svaneTs marto turistebi da damsveneblebi rodi stumroben...) im yvelaferis aRwera, rac vnaxeT da gavigeT, rTulia, radganac aRfrTovanebisa da siamayis grZnobiT aRsavseni davbrundiT Cveni erT-erTi ulamazesi kuTxidan da axla anakliis sanapiroze gasarujad gamosulni vfiqrobT, nuTu am saunjeebis patronebi Cven varT?! lela mircxulava 4 2010 wlis 12–19 seqtembers baTumSi, SoTa rusTavelis saxelobis baTumis saxelmwifo universitetis bazaze, Catarda saqarTvelos maTematikosTa kavSiris (prezidenti _ soxumeli prof. r. duduCava) pirveli saerTaSoriso konferencia, romelSic qarTvel maTematikosebTan erTad monawileobdnen mecnierebi a.S.S.-dan, safrangeTidan, avstriidan, poloneTidan, ruseTidan, somxeTidan. Cven gavesaubreT konferenciis erT-erT monawiles, soxumis saxelmwifo universitetis srul profesors, ssu-Tan arsebuli maTematikis samecniero-kvleviTi institutis direqtors, profesor Temur CilaCavas: _ batono Temur, axlaxan saqarTveloSi Catarda maTematikosTa pirveli saerTaSoriso konferencia. ra tendenciebi SeiniSneba? maTematikuri kvlevis Sedegebis danergvas praqtikaSi aTwleulebi an aswleulebi unda velodoT, Tu aris iseTi Sedegebi, romelTa cxovrebaSi gamoyeneba dResve SeiZleba? _ baTumSi Catarebuli saqarTvelos maTematikosTa kavSiris pirveli saerTaSoriso konferencia Zalze warmomadgenlobiTi gaxldaT. masSi sxvadasxva qveynis mecnierebi monawileobdnen. saorganizacio da saprogramo komitetebis wevrebi iyvnen soxumis saxelmwifo universitetis profesorebi T. CilaCava da x. ruxaia, aseve afxazeTis mkvidri, Tsu sruli profesori u. goginava. muSaobda rva vorkSopi (seqcia): gamoyenebiTi logika da programireba (m. baazi, j. anTiZe, x. ruxaia); Cveulebrivi da kerZowarmoebuliani diferencialuri gantolebebi da maTi gamoyenebebi (r. duduCava, d. natroSvili); maTematikuri modelireba da ricxviTi analizi (T. CilaCava, d. gordeziani, h. melaZe); kompleqsuri analizi da gamoyenebebi (g. giorgaZe, g. ximSiaSvili); maTematikuri ganaTleba da istoria (g. gogiSvili, T. vefxvaZe), uwyvet garemoTa meqanika (r. bancuri, j. SariqaZe, g. jaiani); topologia da algebra (T. qadeiSvili, v. balaZe); funqciaTa sivrceebi da aproqsimacia (u. goginava). unda aRiniSnos, rom saprogramo komitetis wevrebi agreTve iyvnen: poloneTis mecnierebaTa akademiis akademikosi bogdan boiarski (akad. ilia vekuas saukeTeso mowafe), prof. gregor barsegiani, prof. liparit tepoiani (somxeTi), prof. vladimir vasilievi, prof. b. golubovi (ruseTi), prof. t. lada (a.S.S.), prof. m. baazi (avstria), prof. a. leliatski (safrangeTi). Cveulebrivi da kerZowarmoebuliani diferencialuri gantolebebisa da maTi gamoyenebebis seqciaze brwyinvale moxsenebebi gaakeTes soxumis saxelmwifo universitetis profesorma oTar Wkaduam da misma vaJma Tbilisis saxelmwifo universitetis pirveli kursis magistrantma giorgi Wkaduam, romelmac daimsaxura orgkomitetis specialuri prizi, rogorc axalgazrda mkvlevarma. sasixaruloa, rom funqciaTa sivrceebisa da aproqsimaciis seqciaze moxseneba gaakeTa soxumis saxelmwifo universitetis profesorma zurab meSvelianma. maTematikuri modelirebisa da ricxviTi analizis seqciaze warmodgenili iyo moxsenebebi, romelTa Sedegebis realizeba praqtikaSi araTu dResve SeiZleba, aramed aucilebelicaa. me SevCerdebi mxolod im Sedegebze, romlebic gvqonda Cems doqtorantebTan (n. kereseliZesTan, m. CakaberiasTan, l. sulavasTan) da kolegasTan _ ssu maTematikisa da kompiuterul mecnierebaTa fakultetis asoc. profesorTan c. ZiZigurTan muSaobisas. es aris prevenciuli sainformacio omis uwyveti da diskretuli maTematikuri da kompiuteruli modeli, administraciuli zewolis arawrfivi maTematikuri modeli. _ ra midgomebma misces saSualeba cj[evbc eybdthcbntnb maTematikosTa saerTaSoriso forumze mecnierebs miiRon praqtikisTvis egzom saWiro da drouli Sedegebi? _ mecnierebaTaSorisi disciplinaruli kvleva da mis bazaze warmoqmnili kvlevis axali meTodebi winapirobaa saintereso da aqtualuri Sedegebisa. rogorc cnobilia, sinergetika anu TviTorganizaciis Teoria, dReisTvis saganTaSoriso kavSirebis kvlevis erT-erTi yvelaze popularuli da perspeqtiuli midgomaa. zemoT aRniSnul naSromebSi Cveni mTavari mizani iyo gveCvenebina, rogor aRwevs sinergetika mniSvnelovan Sedegebs gansxvavebul mecnierebebSi (magaliTad, maTematika da sociologia). ras unda daveyrdnoT cvlilebebis epoqaSi? albaT, gamoyenebiT maTematikas, maTematikur da kompiuterul modelebs, prognozsa da monitoringis algoriTmebs, mecnierul msofmxedvelobas. sinergetikis ganviTarebam gviCvena, rom misi Tavisebureba da originaloba damokidebulia imaze, rom is samecniero sivrceSi sami sferos _ sagnobrivi codnis, filosofiuri refleqtebisa da maTematikuri modelirebis TanakveTaze mdebareobs. swored es samTakavSiri gvaZlevs saSualebas erT SemTxvevaSi efeqturad avaSenoT mecnieruli strategia, meoreSi _ movaxdinoT msxvili kvleviTi proeqtebis organizeba. _ ram gamoiwvia Tqveni interesi sainformacio omebis mimarT da xom araa igi gazviadebuli? _ 21-e saukunem maRal xarisxSi ayvanili teqnologiuri cvlilebebi moitana. aqedan gamomdinare, arc aris gasakviri, Tu odiTganve nacadi saomari moqmedebebi da saSualebebi e.w. „sainformacio omma“ Caanacvla. Tumca Zneli saTqmelia Cvens epoqaSi, roca ase gaxSirda radios, presis, televiziis da internetis saSualebiT informaciis miReba da gavrceleba, Tavad „informaciam“ sazogadoebisTvis mniSvnelovani iaraRis saxe rodis miiRo. sainformacio omis Teorias, romlis formalizacia sul raRac sami-oTxi aTeuli wlis win moxda, ukve gaaCnia farTo gamoyenebiTi mniSvneloba. aRniSnul Teorias mravali qveynis sainformacio usafrTxoebis SemuSavebisas aqtiurad iTvaliswineben. Tavdapirvelad saprezidento komisia e. w. kritikuli infrastruqturis dasacavad amerikaSi Seiqmna. mogvianebiT aRniSnuli komisiis daskvnis safuZvelze prezidentis samocdamesame direqtiva SemuSavda, romelic 1998 wels sainformacio usafrTxoebis uzrunvelyofis samTavrobo politikis safuZveli gaxda. wamyvanma qveynebma ukve daiwyes sainformacio omis viwro specialistebis momzadeba. amerikaSi, Tavdacvis erovnul universitetSi, moqmedebs sainformacio omisa da strategiis skola. kaliforniis sazRvao skolaSi sainformacio omis jgufs ukiTxaven leqciebis kurss sainformacio omis principebis, fsiqologiuri operaciebis, sainformacio omis dagegmarebisa da Sefasebis Sesaxeb. mogvianebiT aRniSnuli mimarTulebiT ruseTi amoqmedda. ruseTis Tavdacvis saministro sainformacio propagandistul qsels qmnis, romelic, sxva amocanebTan erTad, hakerul Setevebs moamzadebs mowinaaRmdegis media-resursebze. ruseTis Tavdacvis saministros es gadawyvetileba iyo pasuxi ruseTis prezidentis davalebaze, moamzadon winadadebebi im specialistebis da centris SeqmnasTan dakavSirebiT, romlebic SeZleben uTanamedrovesi teqnologiebiT sainformacio omi awarmoon. ruseTSi, zogierTi wyaros mixedviT, sainformacio propagandistuli centris amocanebia: mowinaaRmdegis daTrgunva, misi sainformacio kavSirebis moSla, sakuTari sainformacio sistemis SenarCuneba, sainformacio da sadezinformacio nawilebis Seqmna da sazogadoebriv azrze zegavlenis moxdena rogorc konfliqtamde, aseve SeiaraRebuli konfliqtis mimdinareobisas. CineTSi samxedro specialistebma sainformacio omis mniSvnelobis formireba ukve moaxdines. es qveyana samxedro teqnologiuri revoluciis medroSe gaxlavT, rac kiberusafrTxoebis sistemis SemuSavebiT gamoixateba. sainformacio omma CineTSi unikaluri koncefcia SeiZina. igi ganisazRvreba, rogorc „gadasvla meqanizirebuli omidan inteleqtualur omze“. Sedegad CineTma informaciuli teqnologiebis saswavlo centrebis gaZlierebasa da maRali klasis kompiuteruli eqspertebis Camoyalibebaze izruna. britanuli warmodgena sainformacio omze amerikis SeerTebuli Statebis gansazRvrebas emTxveva. igi ganisazRvreba rogorc mowinaaRmdegis sainformacio sistemaze kompleqsuri zemoqmedeba sakuTari sistemis dacviT. garda amisa, didi britaneTi eyrdnoba moqmed kanonmdeblobaze dafuZnebul iuridiul struqturas, romlis safuZvelze informaciul sistemaze Tavdasxma ganixileba rogorc sisxlis samarTlis danaSauli. es ki didi britaneTis mTavrobas qveynis usafrTxoebis mizniT saxelmwifo moxeleTa sxvadasxva piradi failebisa da eleqtronuli fostis gakontrolebis saSualebas aZlevs. sainformacio omis germanuli gansazRvreba garkveulwilad emTxveva mis amerikul da britanul mniSvnelobas. igi nacionaluri miznebis dasacavad sainformacio omis wamowyebasa da Sesabamisi RonisZiebebis gatarebas iTvaliswinebs. amasTanave, germania, amerikis SeerTebuli Statebisgan gansxvavebiT, masobriv informacias sainformacio omis erT-erT elementad miiCnevs. qveyanaSi mwvaved dgas aseve ekonomikuri sainfor- ctmntv,thb6 @)!) otkb macio omis warmoebis sakiTxi, radgan germaniis xelisufalT erT-erT mTavar dartymad ekonomikuri danakargebi miaCniaT. frangebi, germanelebis msgavsad, sainformacio omis erT-erT mTavar elementad ekonomikas moiazreben. saomari koncefciebi ki mkveTrad SezRuduli sainformacio operaciebiT gamoixateba. frangebs sainformacio omis ekonomikuri skolebic ki gaaCniaT. qveyanaSi moqalaqeebis internet-sivrce aqtiurad kontroldeba. rogorc cnobilia, arsebobs sainformacio omis Crdilo-atlantikuri aliansis strategia, magram igi daxurul wreebSi moqmedebs da mediisTvis xelmisawvdomi ar aris. _ sainformacio omebis Teoria mxolod gavleniani qveynebis interesTa sferos warmoadgens? xom ar aris is fufunebis sagani saqarTvelos tipis qveynebisaTvis? _ gamomdinare iqidan, rom saxelmwifo sainformacio resursebi xSirad xdeba kiberTavdasxmis obieqti, saqarTvelom politikur, samxedro da ekonomikur WrilSi sainformacio teqnologiebis ganviTarebas didi yuradReba unda dauTmos. amis naTeli magaliTia bolo wlebSi mudmivad mimdinare ruseT-saqarTvelos sainformacio omi da misi 2008 wlis agvistos cxeli faza (saomari moqmedebebi). kiberusafrTxoebis uzrunvelyofa dRemde rCeba saqarTvelos erT-erT gamowvevad. rogorc saqarTvelos safrTxeebis Sefasebis 2010-2013 wlebis saxelmwifo dokumentSia naTqvami, saerTaSoriso arenaze bolo dros ganviTarebulma movlenebma cxadyo, raoden rTulia am tipis safrTxeebis winaaRmdeg brZola an maTi prevencia. teqnologiuri progresis Sedegad msoflioSi sul ufro aqtualuri xdeba iseTi gamowvevebi, rogoricaa saxelmwifoTa kibersivrcis dacva da, zogadad, kiberusafrTxoebis uzrunvelyofa. dokumentSi naTqvamia, rom 2008 wlis agvistos omis dros ruseTis federaciam saqarTvelos winaaRmdeg saxmeleTo, sahaero da sazRvao Setevebis paralelurad koncentrirebuli da masirebuli kiberTavdasxmebi ganaxorciela. saqarTvelos xelisuflebis azriT, aRniSnulma kiberSetevebma aCvena, rom kibersivrcis dacva erovnuli usafrTxoebisTvis iseTive mniSvnelovania, rogoric saxmeleTo, sazRvao da sahaero sivrceebis dacva. `2008 wlis gamocdileba miuTiTebs, rom kompiuteruli teqnologiebis gamoyenebiT kiberTavdasxmebis ganxorcieleba Tanamedrove globalizebul samyaroSi realur safrTxes warmoadgens~, – naTqvamia dokumentSi. gasul wels me, wminda andria pirvelwodebulis saxelobis qarTuli universitetis doqtorantTan, nugzar kereseliZesTan erTad, sainformacio omis maTematikuri modeli SevimuSave. modelireba niSnavs garkveuli procesis sqematur aRweras, romelic movlenis ZiriTadi kanonzomierebebis da ricxviTi maxasiaTeblebis winaswarmetyvelebis saSualebas iZleva. sainformacio omis modelirebaSi igulisxmeba procesis maTematikuri modelireba, romelic eqvemdebareba maTematikur aRweras diferencialuri an sxvaobiani gantolebaTa sistemis gamoyenebiT. unda aRiniSnos, rom sainformacio omis amgvari maTematikuri modelireba jerjerobiT arcerT ganviTarebul qveyanas ar moepoveba. _ ra praqtikuli mniSvneloba aqvs Tqvens mier SemuSavebul sainformacio omis maTematikur models? _ sainformacio omis maTematikuri modelis Seqmna miznad isaxavda sainformacio nakadebis Seswavlas da formulebis saSualebiT sainformacio omis kvlevasa da mosalodneli Sedegebis wi- ctmntv,thb6 @)!) otkb naswarganWvretas. sainformacio omis maTematikuri modelis Seqmnas, Teoriuli interesebis garda, praqtikuli daniSnulebac aqvs. misi saSualebiT SesaZlebelia dakvirvebisa da movlenebis gaanalizebis Sedegad sainformacio omis adreul stadiaze mowinaaRmdege mxaris ganzraxvebis dadgena da mosalodneli dapirispirebis CaxSoba. aseve aRniSnuli sistemis safuZvelze nebismieri sainformacio omis Sewyveta aris SesaZlebeli im SemTxvevaSi, Tu mxareebs Soris Caereva saerTaSoriso organizaciebi da operatiulad iqneba miRebuli aRmkveTi zomebi. mesame mSvidobismyofeli mxaris moqmedebis strategia da taqtika unda efuZnebodes im rekomendaciebsa da maTematikur analizs, rasac sainformacio omis maTematikuri modeli iZleva. _ Zalze damaintrigeblad JRers `administraciuli zewolis maTematikuri modeli~, rasTan gvaqvs saqme? _ mesame naSromSi (administraciuli zewolis arawrfivi maTematikuri modeli) Cems amocanas warmoadgenda iseTi socialuri procesis aRwera maTematikur enaze, rogoric aris administraciuli marTva, romelic SeiZleba xorcieldebodes makrodoneze (calkeuli saxelmwifo, msoflio, makromodeli) an mikrodoneze (magaliTad, calkeuli saswavlo dawesebuleba an sawarmoo obieqti, mikromodeli) mravalferovani ideologiuri, ekonomikuri da teqnologiuri saSualebebiT. maTematikur modelSi ganixileba sami mxare: 1. mmarTveli struqturebi (xelisufleba, administracia), romelTa mizans makro an mikrodoneze warmoadgens mis daqvemdebarebaSi myofi adamianebis marTva, TavianTi interesebidan gamomdinare. es interesebi SeiZleba iyos rogorc samarTliani (magaliTad, norvegia, SvedeTi da a.S.) ise usamarTlo (magaliTad, zimbabve, sudani da a.S.). 2. marTvadi adamianebi, romlebic eqvemdebarebian mmarTveli struqturebis mxridan zewolas (marTvas). 3. Tavisufali anu aramarTvadi adamianebi, romlebic saxelmwifo (administraciuli) zewolis miuxedavad, rCebian Tavisufalni TavianT arCevanSi, moqmedebaSi. Cems mier SemoTavazebuli axali maTematikuri modeli aRiwereba orucnobiani (Tavisufali da marTvadi adamianebis raodenobebi drois mocemul momentSi) pirveli rigis arawrfiv diferencialur gantolebaTa sistemiT. administraciuli zewola, romelsac gaaCnia sxvadasxva forma, zogadad ganisazRvreba drois mocemuli funqciiT (magaliTad, qveynebSi, romlebic ixrebian diqtatoruli reJimisken, is drois zrdadi funqciaa). mudmivi administraciuli zewolis SemTxvevaSi koSis amocana amoxsnilia analizurad zustad. modelis paramet- cj[evbc eybdthcbntnb rebsa (Tavisuflebis xarisxis koeficienti, romelic sxvadasxva erebisaTvis sxvadasxvaa da dgindeba garkveuli eqsperimentidan; administraciuli zewolis Zala, romlis mniSvneloba gansazRvravs mocemul qveyanaSi demokratiuli an diqtatoruli mmarTvelobis maCvenebels) da sawyis pirobebs Soris sxvadasxva Tanafardobebis mixedviT miRebulia xuTi gansxvavebuli SemTxveva: _ miuxedavad sastarto pirobebisa, Tavisufali adamianebis raodenoba miiswrafvis garkveuli wonasworobis raodenobisken, romelic saerTo raodenobis naxevarze metia (susti zewola, SedarebiT demokratiuli qveynebi); _ sociumSi mudmivi administraciuli zewolisa da gansxvavebuli sastarto pirobebis miuxedavad, damyardeba marTvadi da Tavisufali adamianebis Tanabari raodenoba (arasakmarisi zewola, naxevrad demokratiuli qveynebi); _ Tavisufali adamianebis raodenoba, romelic Tavdapirvelad marTvadi raodenobis meti iyo, miiswrafvis wonasworobis mniSvnelobisken, romelic saerTo raodenobis naxevarze naklebia (Zlieri, magram SezRuduli zewola Tavisufal adamianebze; arademokratiuli qveynebi); _ Tavisufali adamianebis raodenoba, romelic Tavdapirvelad marTvadi raodenobis toli an naklebi iyo, qreba (Zlieri zewola, sabolood sruli kontrolis SemTxveva; absoluturad arademokratiuli qveynebi); _ Tavisufali adamianebis raodenoba, romelic Tavdapirvelad marTvadi raodenobis meti iyo, qreba (uZlieresi zewola Tavisufal adamianebze; sruli damorCilebis modeli; diqtatoruli reJimis qveynebi). maTematikur models, Teoriuli interesis garda, gaaCnia praqtikuli mniSvneloba, radganac orive mxares (magaliTad, globalistebi da antiglobalistebi; mmarTveli struqturebi da Tavisufali adamianebi) Tavisi miznebis mixedviT realur praqtikaSi SeuZlia gamoiyenos maTematikuri modelis Sedegebi. amrigad, miRebuli zusti analizuri amoxsna iZleva saSualebas mxareebma arCeuli strategiis mixedviT SearCion marTvis parametrebi (administraciuli zewolis Zala, Tavisuflebis xarisxis koeficienti) da Seecadon miaRwion maTTvis sasurvel Sedegs. bunebrivia, rom moqmed mmarTvel struqturebze ar aris damokidebuli mxareebis sastarto pirobebi, amitom maTTvis marTvis (mxolod maTze damokidebuli) parametria ideologiuri Tu teqnologiuri (beWvdiTi da eleqtronuli presa, interneti) SesaZleblobebi, romlis SeuzRudavad gamoyenebis yvelanairi ekonomikuri berketi maT gaaCniaT. _ gmadlobT saintereso saubrisTvis, batono Temur. warmatebebs gisurvebT. esaubra robert mesxi 5 studenturi Semoqmedeba bolo leqsi ukve meramdened dagTme, Tvlac ki aeriaT TiTebs, modi, iqneb miTxra rame, modi, SemeSvelo iqneb. guli daiRala dardiT, Tvalebs moeria sevda, Tuki marTla ar giyvardi, jobda Tavidanve geTqva. aprilis mSvenier dReebs, axlac siyvaruli awvimT, Cvenc ase viyaviT erTxel, axla uSenobac ar mwyins. radgan daviRale dardiT, radgan dagiviwye ukve, gvian arasodes aris, sityvebs ar davtoveb uTqmels. icode, miyvardi Zlier, Sens iqiT ar myavda arvin, furclebze gitoveb sityvebs, yvelafers viviwyeb amiT. axla ki mivdivar ase, kvlav sxvasTan rCebi da mainc, imav sixaruliT mavseb, mzians - mirCevnixar - aminds. magram damTavrdeba esec, am grZnobasac gaTelavs dro. aprilis mSvenier dReebs fiqrebiT gaveqcevi Sors, radgan aRar darCi CemTan, sxvas Cuqni aprilis wvimas, sadac xar daglocos RmerTma, siyvaruls gisurveb wmindas. lurji Tvalebi am cas SensaviT lurji Tvalebi aqvs, am Rames SensaviT Zlieri mklavebi aqvs, dRes isev damiCrdila guli. am zRvas SensaviT civi surneli aqvs, SensaviT saSiSia zRvac, Senebr cvalebadi xasiaTi aqvs da SensaviT ar hgavs sxvas. me kvlav viZirebi lurj TvalTa siRrmeSi, Rimils veferebi Sensas, minda am WiqiT Seni Tvalebis da civi zRvis sadRegrZelo Sevsva. xatia lekiaSvili humanitarul mecnierebaTa fakultetis I kursis studenti saxli afxazeTSi bedis ironiaa, rom sakuTar saxlSi unda gadaviparo, afxazeTSi... saocrad momenatra iqauroba. weliwadia ar vyofilvar da neta Seicvala rame mis cxovrebaSi Cems Semdeg? neta ra siaxle melis? ilias sityvebi maxsendeba: neta ras vetyvi axals Cems qveyanas da ras metyvis igi meo... mec masaviT studentobidan vbrundebi Sin, Tumca gansxvavebuli grZnobebiT: TiTqos gadasaxlebidan mabruneben... saxli... tkbili saxli... naTlias wlisTavis mere ar vyofilvar, arada ukve meore welic moaxlovda... akoc gaizrdeboda da Tamunia, albaT, ukve tiktikebs... dro ukanmouxedavad garbis da TvalisdaxamxamebaSi cvlis yovelives. Tan miaqvs yvelaferi Zveli, mogonebebis garda... rac ufro Sors xar, miT metad genatreba, rac ufro metad genatreba, miT mets fiqrob; Sesabamisad, rac ufro mets fiqrob, miT naklebad gaviwydeba, Tumca miT metad gtkiva da ikargebi... tkivilis morevSi ikargebi... erTi da igive... xSirad mosawyeni, magram gaaCnia visTvis, rogor, ranairi TvaliT an romeli kuTxidan daakvirdebiT mis cxovrebas, soflis cxovrebas... xSirad erTferovans da mdares, erT ucvlel kalpotSi mimaval patara mdinares magonebs, ai, imas, biZas saxls rom uvlis... erTmaneTs gvanan TiTqos, mdumare sofeli da Cumi mdinare wvimis molodinSi... Tumca zamTarzafxul arc imatebs, arc gezs icvlis, zogjer mgonia, verc amCnevs, arc aRelvebs mis napirze momravlebuli ekal-bardebi... da arc ferad-feradi kokrebis yvaviloba xiblavs. cocxal-mkvdaria, martooden Tavis rakrakze naRvlebs, sxva araferi aSfoTebs mis gonebas. mainc mizidavs, albaT, swored am udardelobiTa da sibrmaviT, kargad mesmis misi CurCuli, kenWebs rom eTamaSeba da viTom dums. es dumili da simSvide miyvars swored. Cemi sulis amJamindel martoobas esalbuneba misi simunje. me miyvars mtkvari, misi daudgomeli, mousvenari xasiaTisTvis, magram am patara nakadulis rakraki mijobs amJamad. misi mdumareba matkbobs, sibrmave ki ocnebis uflebas maniWebs. sibrmavec saWiro yofila, raTa SeZlo sakuTar tiloze sakuTari survilisamebr aferado samyaro. mtkvris boboqari cxovrebiT gadaRlils nakaduli mamSvidebs, gonze movyavar, cxovrebis azrs mibrunebs, STamagonebs, Sinaganad maxelebs, maZlierebs, morigi TavgadasavlebisTvis ganmawyobs da maswavlis axal gzebs mtkvarTan misasvlelad... ...da isev, Cemi saxli afxazeTSi da Ramis bindi, sakuTari aCrdili makrTobs... miviparebi, sakuTar saxlSi miviparebi... * * * erTi cida leqsis riTma gamomeqca ubidan, aRar ginda arafris Tqma qveynis dasasrulidan. msurda SenTvis gameriTma milioni milidan da amexsna, rom es riTma modis Cemi gulidan. suraTze marcxnidan marjvniv: prof. v. vasilievi, prof. l. tepoiani, doq-ti m. Cakaberia, akademikosi b. boiarski, doq-ti l. sulava, prof. T. CilaCava robert TakalanZe ekonomikisa da biznesis fakultetis IV kursis studenti cj[evbc eybdthcbntnb 6 ctmntv,thb6 @)!) otkb beb!nj!b!op-!vlbo!nj!j!yf!ef-!eb!gjr!s!ej-!tb!obn!hwj!bo!bs!bsjt adamiani dedamiwis udidesi fenomenia, erTaderTi gonieri arseba mTeli mzis sistemaSi da, SesaZloa, mTels samyaroSi. dedamiwis zedapirze, bunebriv pirobebSi dabadebulsa da drois Sedegad `homo-sapiensad~ Camoyalibebul adamians ar gaaCnia imis unari, sxva garemoSi iarsebos. es garemoeba mas karnaxobs, rom yvelanairad xeli Seuwyos da ar daarRvios bunebis da mTlianad dedamiwis bunebrivi dinamika, romlis nawilic Tavad aris. magram sakuTari saWiroebis mizniT, aracnobierad Tu qvecnobierad, adamianma Tavisi sameurneo saqmianobiT TandaTan gazarda dedamiwis bunebaze negatiuri zemoqmedeba da XX saukunis dasasruls masTan mwvave konfliqti Seqmna. marTalia, amisaTvis mas hqonda Tavisi obieqturi mizezebi. XX saukuneSi mosaxleobis oTxjer gazrdam gamoiwvia soflis meurneobis intensifikacia sxvadasxva qveynebSi, `mwvane revolucia~ _ ganviTarebad qveynebSi, genetikurad modificirebuli produqtebis Seqmna da maTTvis farTobebis gazrda. mosaxleobis mkveTrma zrdam moiTxova aseve damatebiTi sivrce sxvadasxva socialurekonomikuri daniSnulebis teritoriuli sistemebis gansaTavseblad. Sedegad bunebriv-teritoriuli kompleqsebis nawilis umetesoba materikze, aseve zRvasTan momijnave zonebSi daikaves portebma, qalaqebma, dasaxlebebma, sawyobebma, gzebma, fabrikebma, qarxnebma, saxnavma miwebma, mravalwlianma kulturebma, mecxoveleobis fermebma, samxedro kompleqsebma da a. S. magram yovelive es moxda naCqarevad, araracionalurad da bunebisTvis didi zianis miyenebiT. ase, magaliTad, yvela materikze tyeebis gaCexvam, niadagis eroziam da wiaRiseulis da saSeni masalebis mopovebam Ria wesiT, ris Sedegadac dedamiwis landSafti rig adgilebSi mTvaris zedapirs ufro waagavs, saSinel zomebs miaRwia. amiT adamianma daarRvia ara mxolod dedamiwis mikroklimati, hidrologiuri reJimi, mcenareuli safaris gardaqmnili adgilebi, aramed xeli Seuwyo udidesi teritoriebis udabnod qcevas da mcenareTa da cxovelTa aTasobiT saxeobis gadaSenebas. dedamiwa gaRaribda ara mxolod faunis da floris mxriv, aramed eTnikuradac. tradiciuli sacxovrebeli adgilebis, ekologiuri sistemebis degradaciisa da ngrevis Sedegad mkveTrad Semcirda mcire erebis mosaxleoba. amJamad asze meti mcire eri gadaSenebis piras aris misuli. 1. moazrovne adamiani adamianisTvis da bunebisTvis namdvil ubedurebad iqca qimiuri, celuloza-qaRaldis kombinatebi, sawvavis eleqtrosadgurebi da saqvabeebi, metalurgiuli da navTobgadamamuSavebeli qarxnebi, transporti (gansakuTrebiT avtotransporti, misi didi raodenobis gamo), samxedro-samrewvelo kompleqsebi, radioaqtiuri da sxva nivTierebebiT mowamluli teritoriebi. garda amisa, aravin icis, ra safrTxes Seicaven miwisqveSa da sazRvao birTvuli sacavebi da CaZiruli atomuri wyalqveSa xomaldebi. amasTan, ziani, romelsac ayeneben bunebas da, Sesabamisad, adamians, ufro izrdeba da iZens planetarul xasiaTs, romelic iwvevs ara mxolod bunebrivi garemos Semdgom dabeCavebas, avadmyofobaTa zrdas da adamianTa sicocxlis xangrZlivobis Semcirebas, aramed aqamde ucnob bunebriv movlenebs. arc ise didi xnis win klimatologebma daadgines, rom dedamiwis zedapiris temperatura gaizarda 0,6 gradusiT. es drois am mokle monakveTSi zrdis Zalian didi maCvenebelia, rasac mxolod dedamiwis `qceviT~ ver avxsniT. Cvens planetas, Cveulebriv, aqvs SeumCneveli mravalsaukunovani temperaturis amplituda (11-wliani cikliT), romelic cocxali bunebisTvis safrTxes ar warmoadgens. rogorc mosalodneli iyo, haeris temperaturis mkveTri cvla gamowveulia ZiriTadad adamianis qmedebiT, umTavresad mineraluri sawvavis wvis Sedegad (navTi, benzini, mazuTi, airi, naxSiri, sawvavi fiqalebi da sxva), romlis drosac atmosferoSi, Cveulebisamebr, naxSirorJangi gamoiyofa. Tu aseTi tempiT haeris temperaturis zrda gagrZeldeba, maSin dedamiwaze ramdenime saukuneSi gamefdeba ekvatoruli da tropikuli klimati. Sedegad ra mouva adamians da mis meurneobas, Zneli saTqmelia. ras unda velodoT axlo aTwleulSi? haeris temperaturis zrda, savaraudod, TandaTanobiT Secvlis haeris aorTqlebadobas, tenianobas, atmosferul wnevas, qarebis reJims, niadaggruntebis hidrologiur pirobebs, niadagis Semqmnel process da mTlianad organul samyaros. klimatis daTboba daaCqarebs Tovlisa da myinvarebis dnobas, es ki gamoiwvevs okeanis donis momatebas, ris Sedegadac daitboreba zRvisa da mdinareebis SesarTavTan arsebuli portebi, sanapiro zolSi myofi qalaqebi da sxva dasaxlebuli punqtebi; gaZneldeba tbebisa da mdinareebis kveba, daiwevs gruntovani wylebis done, gamwvavdeba isedac mwvave sasmeli wylis problema. adamiani iZulebuli iqneba xeldaxel Secvalos soflis meurneobis, mrewvelobis, transportis struqtura da funqcionireba, rac miayenebs mas did finansur da materialur zarals. udavoa, rom krizisi adamiansa da bunebas Soris dadga bunebrivi resursebis gamoyenebis farTod miRebuli strategiis uqonlobis gamo, romelic gaiTvaliswinebda Cveni planetis erTobliobas, cxovrebis wessa da dinamikas. aravisTvis ar aris saidumlo, rom msoflio sameurneo praqtikaSi dedamiwis bunebrivi resursebis gamoyenebis mimarT sruli gulgriloba, daufaravi utilitarizmi da pirdapiri spekulacia sufevs. gTavazobT ramdenime magaliTs. saxelmwifoebi axlac, ise rogorc es aqamde xdeboda, Tavad wyveten romeli mineraluri resursi unda moipovon, sad moi povon, rogor da ra raodenobiT, oRond momgebianad gayidon. zogi qveyana, vTqvaT, ruseTi amas politikuri zewolisTvis iyenebs. kaspiis zRvis saxelmwifoebi, imis nacvlad, rom erToblivi ZaliT gadawyviton am zRvis daSrobis da dabinZurebis problema, wlebis manZil- ze daoben imis gamo, Tu rogor dayon zRva navTobisa da airis seqtorebad. yvelaze mdidari qveyana, aSS, romelic dedamiwis atmosferos mTavari dambinZurebelia, xels ar awers kiotos oqms. meore ganviTarebuli saxelmwifo, kanada, aseve haeris erT-erTi mTavari dambinZurebelTagani, uars ambobs valdebulebebis Sesrulebaze, naxSirorJangis gamomuSavebis Semcirebaze, rac gaTvaliswinebulia kiotos oqmiT. bunebrivi resursebiT yvelaze mdidari saxelmwifo _ ruseTi ar kmayofildeba amiT da cdilobs miiTvisos navTobiTa da airiT mdidari CrdiloeTis yinulovani okeanis polaruli akvatoriebi. amave dros, gaeros komisia ganixilavs ruseTis pretenzias CrdiloeTis polusis zRvis fskeris misTvis mikuTvnebis Taobaze, riTac xels uwyobs imas, rom arqtikulma saxelmwifoebma borotad gamoiyenon CrdiloeTis yinulovani okeane, romelic dRemde msoflios met-naklebad sufTa akvatoriad rCeboda. iseTi STabeWdileba iqmneba, TiTqos Cven sxva planetaze vcxovrobT, xolo dedamiwa mza nedleulis sawyobi da sacdeli poligonia. moraluria ki yovelive es? Cvenamde dedamiwaze 100 miliardze meti adamiani cxovrobda. gana momavalSic ar unda Seasrulos planetam igive funqcia, Tu, rogorc ityvian, `Cvens Semdeg qvas uTovia~?! paradoqsi ar aris is, rom sawvavis mrewveloba, romelic adamianisa da bunebisTvis mavnebeli energetikuli dargia da romelic dedamiwis qerqis eqspluatacias efuZneba, iqca saxelmwifos usafrTxoebis garantad da saqonelze fasebis ganmsazRvrelad?! nuTu es ar aris sakmarisi argumenti imisTvis, rom, radac ar unda dagvijdes, energiis alternatiul wyaroebze gadavideT? yovelive zemoTqmulidan gamomdinare, minda gamovTqva Semdegi versiebi, romlebic, ra Tqma unda, saWiroeben eqspertizas: 1. Cven didi xania viRebT dedamiwis qerqidan navTobs, airs, movi povebT sxvadasxva saxis naxSirs, sawvav fiqalebs da sxva mineralur sawvavs. vwvavT maT da vwamlavT atmosferos. amiT Cven sul ufro da ufro varTmevT dedamiwas im fizikur simZimes (gravitacias), romlis gamoc is ikavebs gansakuTrebul adgils mzis sistemaSi, romelmac xeli Seuwyo sicocxlisa da adamianis warmoSobas. xom ar daarRvevs yovelive es planetis gravitacias an xom ar Secvlis mis orbitas? xom ar davkargavT amiT dedamiwis erTaderT Tanamgzavrs _ mTvares da masTan erTad zRvebisa da okeaneebis miqceva-moqcevis unars? 2. saukuneebis manZilze dedamiwis wiaRidan Cven viRebT rkinis madans, qimiur nedleuls, saSen masalebs da TandaTanobiT vzrdiT mopovebis tempebs. marTalia, isini, mineraluri sawvavis msgavsad, arsad ar uCinardebian, aramed muSavdebian da ZiriTadad rCebian dedamiwis zedapirze, magram maTi umetesoba metwilad mainc CrdiloeTis ganedis 30-60 gradusis zonaSia koncentrirebuli (aSS, kanada, dasavleT evropa, ruseTi, CineTi, korea, iaponia). xom ar moaxdens yovelive es zegavlenas dedamiwis wonasworo- basa da, Sesabamisad, misi RerZis daqanebis kuTxeze? 3. varskvlavebisagan gansxvavebiT, astronomebma dedamiwa planetebis ricxvs miakuTvnes. is jer kidev cocxalia, avlens mRelvarebas da SfoTvas, razec metyveleben vulkanebi, geizerebi, nawilobriv miwisZvrebi. magram Cven kvlav viqeqebiT dedamiwis gulSi, vburRavT Rrma da Zalian Rrma WaburRilebs, zogierT adgilebSi isini arRveven dedamiwis qerqs da mis zeda mantias swvdebian. xom ar gaaxSirebs yovelive es miwisZvrebis ricxvs? rogor moiqcevian vulkanebi, romlebsac SeuZliaT amoxeTqon im uTvalavi sicarieleebidan, romlebic Cven davtoveT dedamiwis qerqSi? bednieri viqnebodi, Tu Cvens mier gamoTqmuli versiebi mcdari aRmoCndeboda, magram, rogorc ar unda iyos, dadga imis dro, rom sabolood gaveqceT sawvavis monobas. dasasruls minda vTqva: • adamiani martoa mTels msoflioSi da mas ar gaaCnia imis precedenti, Tu rogor unda Camoayalibos urTierToba Tavis planetasTan. es sakmarisia imisaTvis, rom moviqceT Zalian frTxilad da windaxedulad, Tuki marTlac Homo Sapiens-ebi varT. Cvens planetaze xom isedac bevria daRupuli da gadaSenebuli civilizaciebis kvali. • bunebrivi resursebis moxmarebis strategia unda gamomdinareobdes im realobidan, rom dedamiwa aris erToblivi sistema, romelic Sedgeba calkeuli sferoebisagan, romlebic ar eqvemdebarebian erovnul da politikur sazRvrebs da funqcionireben zesocialuri da zeekonomikuri kanonebiT. am sistemis gansakuTrebuli sferoa biosfero da adamiani misi nawilia. Tu biosferos romelime elementi dairRveva, yvelaferi iwyebs cvlilebas. asea klimatis SemTxvevaSic. romelime qveynis mier dabinZurebuli haeri dauyonebliv vrceldeba dedamiwis mTel zedapirze atmosferos saerTo cirkulaciis meSveobiT. magram kvlav paradoqsi! adamianis moRvaweobis TiTqmis yvela sferoSi arsebobs msoflio organizaciebi, romlebic ixilaven wamoWril dargobriv problemebs, iZlevian rekomendaciebs, aweseben sanqciebs, magram bunebrivi resursebis gamoyenebis sakiTxSi dRemde ar Seqmnila arcerTi saerTaSoriso sakoordinacio organo. Cven gvgonia, rom mocdis dro aRar gvaqvs! SoTa laSxia geografiul mecnierebaTa doqtori, bunebrivi resursebis gamoyenebis teritoriuli organizaciis eqsperti ctmntv,thb6 @)!) otkb cj[evbc eybdthcbntnb 7 vulocavT studentobas! maTematikisa da kompiuterul mecnierebaTa fakulteti 1 abelaSvili Tornike 2 abSilava lola 3 avazneli naTia 4 axvlediani gvanca 5 axsiaSvili zaal 6 badalaSvili mariam 7 bibileiSvili nino 8 biCinaSvili Teona 9 bubunaSvili anzor 10 gagua nika 11 galustovi giorgi 12 gatiatulin konstantine 13 geleniZe Temuri 14 gigauri Tea 15 giorgaZe borisi 16 giorxeliZe giorgi 17 gogalaZe levan 18 grigalaSvili daviT 19 gugunaSvili nino 20 daviTaZe aleqsandre 21 daTukiSvili nona 22 doneriani daviT 23 vardosaniZe SoTa 24 zardiaSvili akaki 25 kilasonia daviT 26 kobaxiZe irakli 27 koWlamazaSvili nika 28 lapiaSvili Tamar 29 lomia salome 30 lomiZe levani 31 melaZe giorgi 32 miminoSvili Tamari 33 miruaSvili maia 34 mWedliSvili Teona 35 mWedliSvili salome 36 natraZe simon 37 nefariZe elguja 38 osiaSvili Tamari 39 saluqvaZe avTandili 40 samuSia irakli 41 samuSia robert 42 uTneliSvili Tamar 43 farulava Tornike 44 fifia levan 45 qardava TamTa 46 Sengelia TaTia 47 SeyelaSvili laSa 48 CxaiZe nana 49 CxartiSvili mamuka 50 CxeiZe SoTa 51 cnobilaZe giorgi 52 cqitiSvili giorgi 53 cxovrebaSvili mariam 54 ZanZava irakli 55 WeJia elizbar 56 xaraiSvili qeTevan 57 julayiZe lela 58. mWedluri kaxi erTiani erovnuli gamocdebis Sedegad 2010-2011 saswavlo wels soxumis saxelmwifo universitetis studentebi gaxdnen: sabunebismetyvelo mecnierebaTa da jandacvis fakulteti 1 abulaZe mariami 2 avaliani meri 3 avaliani salome 4 arqania Tamar 5 afriamaSvili margalita 6 baxsoliani salome 7 begaSvili Tea 8 beglariani evgenia 9 biWaSvili vano 10 gazdeliani laSa 11 gamzardia Tamar 12 geTiaSvili lana 13 gelaSvili mariam 14 girmisaSvili givi 15 gogiaSvili valeri 16 golubiani SoTa 17 devrisaSvili nino 18 dodaSvili Tamari 19 elizbaraSvili rusudani 20 zaaliSvili inga 21 zenaiSvili Teona 22 zenaiSvili marexi 23 ToTlaZe mariam 24 Turqia lana 25 iremaSvili irakli 26 kaciaSvili levan 27 kaciaSvili Salva 28 kenWoSvili mari 29 kereseliZe qeTevan 30 kobaiZe mariami 31 kupreiSvili mariam 32 kurtaniZe cira 33 labuCiZe nino 34 lobjaniZe elguja 35 maisuraZe nona 36 manukiani olga 37 maxaraSvili Tamari 38 miminoSvili cotne 39 mindiaSvili Tengizi 40 miWelaSvili neli 41 moqoiani naTia 42 mJavanaZe salome 43 mRebriSvili ana 44 nadiraSvili TinaTin 45 nadiraSvili xatia 46 namoraZe sofo 47 noRaideli jano 48 pirveli nino 49 tikaraZe beqa 50 farcvania salome 51 fifia ciuri 52 qiria nino 53 qoriZe qeTevani 54 Selia Tamar 55 Sengelia marika 56 SuStakaSvili mari 57 CiTinaSvili daviT 58 CitaSvili revi 59 CutkeraSvili manana 60 caava mariam 61 ZnelaSvili diana 62 WiTanava Tamar 63 xizaniSvili miranda 64 jaiani nia 65 jamalaSvili mari 66 janaSia Teona 67 jorbenaZe qristine 68 kopaliani aleqsandre 69 kaxaberi giorgi 70 cxadaZe saba 10 gedevaniZe lia 11 gogalaZe veriko 12 gociriZe lia 13 dokvaZe TamTa 14 dolbaZe daviTi 15 vardiaSvili giorgi 16 vaSakiZe grigol 17 Todua daviT 18 Tofuria qeTevan 19 inwkirveli salome 20 kapanaZe Teona 21 kapanaZe xatia 22 kikaliSvili qristine 23 kobaxiZe salome 24 kostanova kristina 25 kotoraSvili giorgi 26 koWataSvili vaxtangi 27 krawaSvili giorgi 28 kupataZe dimitri 29 labartyava nestor 30 li parteliani laSa 31 moseSvili TamTa 32 mumlaZe maia 33 mWedliSvili daTa 34 pavliaSvili mariami 35 pateiSvili cotne 36 petriaSvili giorgi 37 rusiaSvili Tamari 38 torua irakli 39 fancqalaSvili muradi 40 focxveria Tamar 41 qobalia maka 42 quxilava darejan 43 RaZaZe Tamar 44 CerqeziSvili giorgi 45 CxikvaZe anna 46 cakaSvili leqso 47 cincaZe Sorena 48 wurwumia giorgi 49 WiRlaZe irakli 50 janaSia levan 51 jaxvelaZe naTia 52 joxaZe nino 53 jojua gvanca 54 jRamaia irakli 55 saraliZe Savleg 56 ivaniSvili arCil 57 managaZe naTia 58 baRaTuria vaxtang 59 JorJoliani nato ganaTlebis fakulteti iuridiuli fakulteti 1 2 3 4 5 6 7 8 9 abakelia qristine adeiSvili TamTa babuniSvili giorgi balaxaSvili naTia beJuaSvili mariami beria nino beriZe daviT bubuteiSvili lili gazdeliani Sorena 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 abulaZe TamTa aragviSvili maka babaSvili TamTa baxutaSvili qeTevan bekoSvili marexi berelaSvili rusudan berozaSvili mariami biwaZe qeTevan bokuCava TamTa gaCeCilaZe ana cj[evbc eybdthcbntnb 8 11 gelbaxiani Tamar 12 darsalia naTia 13 TaTaraSvili Tamari 14 iaralovi elene 15 kalatozi Tamar 16 kapanaZe mariami 17 kvaracxelia Tea 18 kiknaveliZe irena 19 labaZe sofiko 20 lacabiZe TinaTin 21 mazaniSvili nino 22 makariZe ana 23 maRlakeliZe gvanca 24 minaSvili izabela 25 miqautaZe salome 26 miSelaZe anano 27 mWedliSvili irine 28 mxeiZe nino 29 naTenaZe manana 30 naWyebia nino 31 Jvania naTia 32 saduniSvili Tamari 33 svaniZe SoTa 34 suTiZe nana 35 tetunaSvili mariami 36 fircxelani ana 37 qarumiZe mariami 38 qurdaSvili qeTevan 39 qurdaZe naTia 40 quSaSvili qeTevani 41 RviniaSvili naTia 42 yanCaSvili sofiko 43 cicqiSvili salome 44 ZinZibaZe lali 45 WabaSvili TinaTini 46 WeliZe salome 47 WikaZe mariami 48 WoveliZe nino 49 WuluxaZe mTvarisa 50 xvedeliZe marika 51 xorava mariam 52 xuciSvili Tamuna 53 jalaRonia nino 54 jangavaZe qristine 55 janjalia salome 56 agbaliani anna 57 beruaSvili Tamar 58 mesxiSvili TamTa ekonomikisa da biznesis fakulteti 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 adamia salome andRulaZe nino afxazava nodar barjaZe Teona baxtaZe naTia bebia jemal biCinaSvili mixeili biZinaSvili giorgi boRoCaZe daviT buTxuzi nino bulia levan geTiaSvili giorgi giorgaZe nino gogebaSvili kato gogolaSvili vaxtangi 16 gogoWuri Tamari 17 gogoxia dimitri 18 zaqariaZe giorgi 19 zurabaSvili naTia 20 TaTaraSvili mariami 21 TaTriSvili guliko 22 TomaZe nazi 23 TxlaSiZe nino 24 iosava maia 25 kapanaZe nino 26 kaWkaWiSvili giga 27 kopaliani akaki 28 labaZe laSa 29 lagvilava cira 30 lekiSvili qeTevan 31 mamasaxlisi magda 32 macaberiZe giorgi 33 minaZe zurab 34 molaSvili Tamari 35 mumlaZe gvanca 36 mumlaZe miranda 37 mZeluri bela 38 oqitaSvili nino 39 papiZe nikoloz 40 saluqauri qeTevani 41 soyuraSvili naTia 42 tatunaSvili TinaTini 43 uznaZe mariam 44 futkaraZe sofio 45 qadagiSvili nino 46 SanyulaSvili ana 47 CutkeraSvili jemal 48 cecxlaZe nika 49 comaia Tea 50 wulaia TamTa 51 WiTanava TamTa 52 WiWaRua keso 53 WotiSvili nino 54 xucurauli mako 55 jaWvliani klimenti 56 jigania naTia 57 lagvilva irakli 58 mWedliZe gia humanitarul mecnierebaTa fakulteti 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 alaverdaSvili xatia afciauri nato bagdasariani nadeJda bazandaraSvili nani balarjiSvili fiqria baramiZe nana barTia sofiko beJaniSvili Tamari beJuaSvili ana bugeCaSvili mariami buliskeria anna gafrindaSvili salome gaCeCilaZe nino gaxaria naTia gvilava gulnara goqaZe qeTevan gujaraiZe galina darsania grigori dekanoiZe Tea demuria mariami 21 esebua qeTevan 22 vardiZe nino 23 veSaguri qeTevan 24 TavidaSvili Tamar 25 iakobiSvili xaTuna 26 inakavaZe ina 27 iremaSvili ekterine 28 kvirkvelia marina 29 kikilaSvili lika 30 kilanava salome 31 koWlamazaSvili qeTevani 32 labari Teona 33 lekiaSvili xatia 34 lemonjava xatia 35 leSkaSeli ana 36 loria meri 37 loxiSvili mariami 38 mania rusudani 39 maJdiniani Tamar 40 mariamiZe mariam 41 megreliSvili qeTevani 42 miqaZe sofiko 43 miqelaZe lali 44 mosiaSvili sofio 45 muradiani ruzana 46 mWedliSvili naTia 47 nariaSvili nino 48 nasraSvili nino 49 nemsaZe ana 50 noniaSvili fiqria 51 oTiaSvili naTia 52 osoSvili magda 53 papava qristine 54 petriaSvili mariana 55 svimoniSvili madona 56 svirava niniko 57 soloRaSvili mariam 58 tabataZe irma 59 tivaZe sofiko 60 turaSvili nino 61 tuxiaSvili Tea 62 ubilava maia 63 facuria ana 64 fifia naTia 65 qardava qeTevan 66 qarTveliSvili mariam 67 qenqaZe sofio 68 qvelaZe salome 69 qumelaSvili meri 70 qurcikiZe Tea 71 yavelaSvili nino 72 Sengelia elene 73 SubiTiZe gvanca 74 CalaZe mariami 75 CxikvaZe Tamar 76 cxovrebaZe Teona 77 ZiZiguri Teona 78 wereTeli qristina 79 Wedia naTia 80 Wyonia Tamar 81 xaCiZe fiqria 82 xeCiaSvili mariami 83 xvedeliZe gvanca 84 xosiaSvili nino 85 xuciSvili nino 86 jabaxiZe xaTuna ctmntv,thb6 @)!) otkb 87 noniaSvili lili 88 RambaSiZe rusudani 89 beqauri mariam 90 mazmiSvili leila socialur da politikur mecnierebaTa fakulteti 1 aZinbaia zviadi 2 balaxaZe naTia 3 boboxiZe giorgi 4 gelaSvili qristine 5 gvirjiSvili Tamari 6 gigaSvili Teona 7 gogolaSvili Tamari 8 grigolaSvili nana 9 daTuaSvili ia 10 donaZe nino 11 varduaSvili babulia 12 zarandia nino 13 TamazaSvili naTia 14 TurmaniZe Teona 15 kalandaZe salome 16 krawaSvili salome 17 kucia qeTevan 18 lagvilava Tornike 19 lomiZe ia 20 manTaSaSvili Tamari 21 margvelaSvili naTela 22 mdinaraZe irma 23 meliqiZe melano 24 meforia marika 25 meqvabiSvili sofiko 26 midelaSvili mariam 27 mixailidi mariam 28 morbedaZe levani 29 muzaevi mari 30 naTobaiZe nino 31 narsia Tekle 32 ninikaSvili sofiko 33 niqabaZe jemali 34 omaraSvili giorgi 35 papaSvili nona 36 papuaSvili Tornike 37 razmaZe TamTa 38 samuSia beqa 39 samxaraZe irakli 40 svaniZe givi 41 smagliuki elena 42 farcvania nika 43 firaniSvili rusudani 44 foCxua gia 45 qanTaria gvanca 46 RuRuniSvili nona 47 yifSiZe xatia 48 SavliaSvili gvanca 49 CubiniZe TinaTin 50 caava diana 51 xarebava beqa 52 xeCuaSvili elena 53 xuntua Tamro 54 xuciSvili ana 55 xuciSvili ekaterine 56 xuciSvili paata 57 jorjikia mariam 58 zuxbaia xatia 59 gorezini marina ctmntv,thb6 @)!) otkb ufalma jer didi samyaro Seqmna angelozebisaTvis, Semdeg ki _ mcire samyaro, sadac adamianebi daasaxla. da warmoiqmna kosmiuri arsi... adamiani Seqmna `msgavsad da xatad Tavisa~. amitom adamianis arsebas, mis substancias, kosmiuri arsis analogiiT, mianiWa didi da mcire samyaro: didi samyaro _ guli da mcire samyaro _ tvini, goneba. guls daanaTla RvTaebrivi unari imedis, rwmenisa da siyvarulisa, gonebas ki _ unari msjelobis, mtkicebis, eWvebis. imedSi, rwmenasa da siyvarulSi logika ar aris. logika gonebaSi sufevs mxolod, radgan atributia misi. Tu rwmena Segerya, Tu rwmenaSi eWvebi da logikuri msjelobis survili gaCnda, maSin xarvezi sarwmunoebaSi ki ara, sakuTar TavSi unda eZebo, sakuTar sulSi unda Caixedo. masSi, udavod, satana afaTurebs xels. Tu imedi gaqvs, _ RmerTma nu mogiSalos igi! Tu gwams da gjera, _ unda gwamdes da gjerodes, da nu ikiTxav _ ratom! Tu giyvars, _ nurc maSin ikiTxav, ratom! Sen ukve bednieri xar. sworadaa naTqvami: `visac vin uyvars, misi lamazic is ariso~, an kidev: `neta, Cemi TvalebiT SeaxedaT!~ samive SemTxvevaSi aRzevebuli xar da eswrafvi RvTaebriv simaRles. absoluturad sworia isic, guls ver ubrZanebo, an kidev, gulis karnaxs miendeo, rom ityvian. yovelgvari Semecneba, cxovrebiseuli Tu mecnieruli, adamianis did samyaroSi iwyeba. didi samyaro grZnobs yovelives da cxovelmyofel idumal energias awvdis mcire samyaros. TviTon udiadesia da sazrdoobs uSreti kosmiuri energiiT. yovelive iwyeba imediT. yovelive iwyeba rwmeniT. yovelive iwyeba siyvaruliT... kiTxva `ratom?~ mcire samyaros kuTvnilebaa. es kiTxva gonebis saufloSi daismis. logika mxolod am kiTxvis dasmis Semdeg arsebobs. magram, sainteresoa, ras amboben geniosebi logikis Sesaxeb. ai, ras: albert ainStaini _ `aRmoCena ar warmoadgens logikuri azrovnebis saqmes maSinac ki, roca saboloo Sedegi dakavSirebulia logikur formasTan~. anri lebegi _`maTematikaSi arc erTi aRmoCena ar gakeTebula deduqciuri logikis Zalisxmevis gamoyenebiT~. vladimir steklovi _ `logikis daxmarebiT veravin verafers ver aRmoaCens~. Jiul anri puankare _ `logikis meSveobiT amtkiceben, intuiciis meSveobiT (gamo)igoneben~.N msgavsi gamonaTqvamebi uamravia... maS, ris meSveobiT xdeba aRmoCenebi, Tu ara logikis? yuradRebas ipyrobs puankares sityvebi, zemoT rom moviyvane: `intuiciis meSveobiT...~ ra aris intuicia? ai, ras amboben geniosebi intuiciis Sesaxeb: albert ainStaini _ `intuicia umaRlesi musikalobaa azris saufloSi~. anri bergsoni _ `realoba Seimecneba mxolod intuiciiT~. imanuel kanti _ `maTematika emyareba wminda intuicias da ara gonebas~. rixard kuranti _ `intuicia, es SeumCneveli cxovrebiseuli elementi, yovelTvis axlavs SemoqmedebiT maTematikas, abstraqtul azrovnebasac ki~. Jiul anri puankare _ `intuiciis gareSe axalgazrda gonebas ar ZaluZs, win waiwios maTematikis gagebaSi~. kidev SeiZleba ganvagrZoT, gamonaTqvamebi uamravia. adamiani Zalian didi xania, eZebs pasuxs kiTxvaze: ra aris intuicia? eZebs imitom, rom xedavs, arsebobs igi, ubralod ki ar arsebobs, _ diadia da uki- cj[evbc eybdthcbntnb ra aris intuicia? degano, saocrad aRzevebulia da Zlevamosili, idumalia da yovlismomcveli... intuicia laTinuri sityvaa (intuitio) da Wvretas niSnavs. CvenSi rusuli enis meSveobiT Semovida. erT leqsikonSi igi asea ganmartebuli: `mixvedra, SorsmWvreteloba, uSualo, stiqiuri grZnoba, romelic emyareba adrindel gamocdilebas; alRo~. meoreSi ki ase: `1. mixvedris, garemo viTarebaSi garkvevis unari. alRo. 2. sinamdvilis uSualo wvdoma (cdisa da logikuri daskvnis gareSe)~. mesameSi _ `Sekvecili, logikurad daumuSavebeli gadawyvetilebis unari; rTul situaciebSi swori orientaciis unari. warsuli cdis Sedegi~. intuaciis arsis ZiebaSi warmoiSva urTulesi mimdinareobebi _ intuitivizmi da intuicionizmi. daucxromel kamaTSi Caeba msoflios yvela mecnieri. kamaTi jer ar damcxrala. yvela aSkarad grZnobs da xedavs, rom intuicia raRac didebulia da brwyinvale, magram misi arseba jer kidev idumalebiTaa moculi. _ ratom? _ imitom, rom kargad ara gvaqvs gacnobierebuli is WeSmariteba, rom adamianis mTeli arsi, misi substancia misive didi da mcire samyaroebis harmoniuli erTianobaa. Cven yvelafers gonebaSi veZebT, mxolod gonebaSi, da amitom xSirad xelmocaruli vbrundebiT ukan. RmerTma adamianis did da mcire samyaroebs, rogorc aRvniSneT, mianiWa RvTaebrivi unari: mcire samyaros _ imedis, rwmenisa da siyvarulis, did samyaros _ msjelobis, mtkicebisaken swrafvisa da eWvebis. amasTan erTad, man am samyaroebs miwieri funqciac daakisra. guli li, Tavisi miwieri funqciis Tanaxmad, uzrunvelyofs organizmSi sisxlis mimoqcevas; es ki, Tavis mxriv, mraval sxva faqtorTan erTad, aregulirebs nivTierebaTa cvlas; am dros organizmSi TandaTanobiT yalibdeba urTulesi kanonzomierebebiT mowesrigebuli ujreduli bioqimiuri cvlilebebisa da gardaqmnebis mTeli samyaro, romelic kosmosuri energiis velSi eqceva da imarTeba misiT. aseTi samyaro nebismier adamians gaaCnia da igi sruliad Taviseburia, individualuri. adamianTa aseTi samyaroebi erTmaneTze zemoqmedeben da aseT pirobebSi aRmocendeba siyvarulisa da sxva grZnoba adamianTa Soris. tvini, masSi arsebuli neironebiT, Tavisi miwieri funqciis Tanaxmad, aregulirebs adamianis organizmisa da cnobierebis nebismier reaqcias garesamyarosadmi. Cven ar viTvaliswinebT imas, rom Semecnebis procesi mxolod maSin mimdinareobs bunebrivad, warmatebulad da aRzevebulad, roca masSi CarTulia adamianis didi da mcire samyaroebis erTianobis mSveniereba da harmoniuloba. ufro zustad: roca Semecnebis procesi am mSvenierebisa da harmoniulobis wiaRSi mimdinareobs. Cven ki mxolod gonebaSi vateniT mozardebs maTematikas, qimias, sxvadasxva enebs... mxolod gonebaSi veZebT pasuxs yvela im kiTxvaze, romelic imav gonebaSi gvebadeba. intuiciasac gonebaSi veZebT. saqme ki sinamdvileSi sul martivadaa. adamianis didi da mcire samyaroebi, TavianTi RvTaebrivi unarebis sferoSi, ar arian erTmaneTisagan izolirebulni. maT TanakveTa gaaCniaT. me aq eiler-venis diagramebs moviSvelieb. ai, ra aris intuicia! intuicia unaria, RvTaebrivi unari, romelsac adamianis didi da mcire samyaroebis TanakveTa warmoqmnis. es _ gulis karnaxia, orientirebuli gonebaze. eiler-venis diagramaze kargad Cans, rom adamianis didi da mcire samyaroebis gaerTianeba iyofa sam ared: A, B da C. C are Seicavs wertil-oreulebs, romelTagan yoveli oreulis pirveli wertili ekuTvnis A-s da didi samyaros Tvisebebs atarebs, xolo meore wertili ekuTvnis B-s da mcire samyaros Tvisebebs atarebs. jamSi wertil-oreulebi ormag Tvisebebs, maTi urTierTzemoqmedebis Sedegad, gardasaxaven sakuTriv, sruliad gansakuTrebul TvisebaSi da C are warmogvidgeba calke samyarod, sruliad gansxvavebulad da axali xarisxis matareblad. swored esaa intuicia. yovelgvari idea, migneba, hipoTeza ibadeba C-s wertil-oreulis pirvel wertilSi, myisve gardaisaxeba mis meore wertilSi, axal xarisxSi amaRldeba da iwyebs moZraobas mcire samyaros siRrmisaken, rom iq monaxos dasabuTeba, argumentacia. didi da mcire samyaroebis erTianobis wyalobiT adamianis mier sagnebsa da movlenebSi ganxorcieldeba su- 9 lierebis Wvreta da misTvis ukve forma da Sinaarsi ganuyofeli iqneba; maTematikur cnebebSi, da yvelgan sxvaganac, maTi ganmcxadebeli zenaarsi gaixsneba da aseT pirobebSi maTematika ar iqneba daclili sulierebisgan, mSvenierebisgan, RvTaebrivi harmoniulobisgan. naTeli iqneba, rom RmerTi TavisTavad gancxadebulia yvela saganSi, yvela movlenaSi, yvela sufevaSi, materialurSic da idealurSic ... mxolod aseT SemTxvevaSi eZleva adamians mecnierul SemecnebaSi intuiciuri naTelxilvebis wyaloba. am sidiademde iyvnen aRzevebulni geniosebi, roca werdnen: leon brilueni _ `maTematikur saxeebSi aris poeturi Tvisebebi~. konstantine gamsaxurdia _ `maTematika namdvili, didi rangis poeziaa~. karl vaierStrasi _ `ar SeiZleba iyo maTematikosi, Tu ara xar sulSi poeti~. leopold kronekeri _ `maTematikosi ver iqneba is, vinc poeti ar aris~. norbert vineri _ `rogorc mxatvrisa da kompozitoris, ise maTematikosis SemoqmedebiTi aqtis saerTo maxasiaTebelTa ZiriTadi parametria swrafva silamazis idealebisaken~. Eernst eduar kumeri _ `uCveulo silamaze sufevs maTematikis saufloSi~. i. lepexini _ `maTematika diadi da mSvenieria, da ar SeiZleba ar davafasoT misi namdvili silamaze, misi poezia~. avgust ferdinand mebiusi _ `maTematikaSi isevea, rogorc ferweraSi an poeziaSi~. platoni _ `maTematikis Seswavla gvaaxloebs ukvdav RmerTebTan~. alfred prinshaimi _ `namdvili maTematikosi yovelTvis didi mxatvaria, arqiteqtori an poetic ki~. lazar imanuel fuksi _ `maTematika saswaulebrivi peizaJia, gadaSlili yvelas Tvalwin, visTvisac azrovneba warmoadgens namdvil sixaruls~. Jozef Jan batist furie _ `maTematika warmogvidgeba adamianuri sulis Zlierebad~. gotfri Hharold hardi _ `maTematikosi, rogorc mxatvari an poeti, qmnis uzorebs, da es uzorebi Tu ufro dRegrZelia, es mxolod imitom, rom isini moqsovilia ideebisagan~. florika kimpani _ `roca maTematikuri amocanis amoxsna miRebulia, misi struqtura araiSviaTad sunTqavs silamaziT, romelic zemoqmedebs gonebasa da sulze, msgavsad klasikuri simfoniis bgerebisa~. blez paskali _`WeSmariteba efuZneba `gulis logikas~. nikolai Jukovski _ `maTematikas, msgavsad ferwerisa da musikisa, Tavisi silamaze gaaCnia~. pol lokxardi _ `qveyanaze araferia iseTi saocnebo da poeturi, iseTi racionaluri, feTqebadi da fsiqoqmediTi, rogoric maTematika~. aseTi gamonaTqvamebi kidev mravali arsebobs. yovelive zemoTqmuli gvaZlevs uflebas, gavakeToT sruliad bunebrivi daskvna imis Sesaxeb, rom religia da mecniereba absoluturad Tavsebadia. maT Soris araviTari winaaRmdegoba ar aris, ufro metic: pirveli sawyisia, meore zednaSeni. RmerTma Seqmna kosmosi... da adamiani; adamians mianiWa unari, ikvlios kosmosi. amitom, RmerTis arsebobis mecnieruli dasabuTebis cda (rasac zogierTi mecnieri mimarTavs) iseTivea, adamianma rom sakuTar Tmas xeli Caavlos da scados Tavisi sxeulis zeviT aweva. jemal jinjixaZe profesori cj[evbc eybdthcbntnb 10 ctmntv,thb6 @)!) otkb proeqti soxumis saxelmwifo universitetis Sinaganawesi da disci plinuri pasuxismgeblobis normebi muxli 6. dasvenebis dReebi Tavi I zogadi debulebani 1. ssu-Si dadgenilia ori (SabaTi da kvira) dasvenebis dRe kviraSi, garda II Tavis me-5 muxlis me-4 punqtiT gaTvaliswinebuli SemTxvevebisa. 2. ssu–s personals, aseve, ufleba aqvs daisvenos saqarTvelos Sromis kodeqsiT dadgenil uqme dReebSi. muxli 1. Sinaganawesisa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebis miznebi muxli 7. samsaxurSi gamocxadebisa da samuSao adgilidan wasvlis wesi sajaro samarTlis iuridiuli piris soxumis saxelmwifo universitetis (SemdgomSi ssu) Sinaganawesi da disciplinuri pasuxismgeblobis normebi gansazRvravs ssu-s Sromis ganawess, disciplinuri pasuxismgeblobis zomebs da miznad isaxavs: a) Sromis disci plinis dacvis uzrunvelyofas; b) ssu-sa da masSi dasaqmebul personals Soris samsaxuris ganxorcielebasTan dakavSirebuli urTierTobebis mowesrigebas saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili moTxovnebis gaTvaliswinebiT; g) personalis uflebebisa da Tavisuflebis ganxorcielebis xelSewyobas; d) Sromis samarTlian anazRaurebas; e) personalisaTvis samuSaos usafrTxo da jansaRi pirobebis Seqmnas; v) personalisa da mesame pirebis urTierTobisas adamianis uflebebisa da Tavisuflebis, kanonieri interesebis gamoxatvasa da dacvas; z) samsaxurSi eTikuri normebis dacvis uzrunvelyofas. valdebulia dassu-s monitoringis samsaxuri afiqsiros samuSaoze personalis gamocxadebisa da samuSao adgilidan gasvlis faqtebi ssu-Si. aRniSnulis dacva savaldebuloa dasvenebisa da uqme dReebSi muSaobisas (aseTis arsebobis SemTxvevaSi). dafiqsirebul monacemebze kontrols axorcielebs monitoringis samsaxuri. muxli 2. Sinaganawesisa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebis wyaroebi muxli 9. personalis mier gacdenili samuSao drois sapatiod, an arasapatiod CaTvla winamdebare Sinaganawesi da disci plinuri pasuxismgeblobis normebi SemuSavebulia saqarTvelos konstituciis, ,,umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb’’, “saqarTveloSi Tambaqos kontrolis Sesaxeb” saqarTvelos kanonis, saqarTvelos Sromis, saqarTvelos zogadi administraciuli da administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsebis, sajaro samarTlis iuridiuli piris - soxumis saxelmwifo universitetis wesdebis safuZvelze. 1. samuSaoze dagvianeba da samuSao drois sxva saxis gacdena sapatiod CaiTvleba Tu universitetis/fakultetis administracia an Sesabamisi struqturuli erTeulis xelmZRvaneli (SemdgomSi ”administracia”) daakmayofilebs personalis zepir an werilobiT Txovnas dagvianebis sapatiod CaTvlis Taobaze. am mizniT, administraciis xelmZRvaneli uflebamosilia dagvianebisTanave Tavis daqvemdebarebaSi myof personals mosTxovos moxsenebiTi baraTis warmodgena. 2. im SemTxvevaSi, Tu administraciis xelmZRvaneli samuSaoze dagvianebis, an samuSao drois sxva saxis gacdenis Taobaze akmayofilebs personalis zepir an werilobiT gancxadebas – moxsenebiT baraTs, aRniSnuli dro miiCneva sapatiod. 3. monitoringis samsaxuri yoveli Tvis ara ugvianes 10 ricxvisa arsebuli monacemebisa da Sedegebs gacdenili samuSao saaTebis Sesaxeb warudgens administraciis xelmZRvanels Semdgomi reagirebisaTvis. 4. samuSaoze arasapatiod dagvianebis an/da samuSaos arasapatiod gacdenis SemTxvevebSi, administraciis xelmZRvaneli uflebamosilia gamoiyenos dadgenili disci plinuri pasuxismgeblobis zoma. 5. samuSaoze arasapatiod dagvianebad da samuSaos arasapatiod gacdenad ar CaiTvleba personalis mier samuSao dros samsaxurebrivi movaleobebis ssu-s Senobis gareT Sesruleba, rac gamowveuli iyo Sesasrulebeli samuSaos specifikiT da aRniSnulis Taobaze informirebuli iyo administraciis xelmZRvaneli. personali informacias samuSao dros samsaxurebrivi movaleobebis ssu-s Senobis gareT Sesrulebis Sesaxeb administraciis xelmZRvanels warudgenen moTxovnis SemTxvevaSi. 6. gacdenili samuSao dro, arasapatiod CaTvlis SemTxvevaSi, ar anazRaurdeba. muxli 3. personalis mier Sinaganawesisa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebis Sesruleba personali specialobis, kvalifikaciisa da Tanamdebobis gaTvaliswinebiT, garkveuli samuSaos Sesrulebis, Sromis xelSekrulebis pirobebis (aseTis arsebobis SemTxvevaSi) dacvis valdebulebis garda, aseve valdebulia, specialuri miTiTebis gareSe, daicvas winamdebare Sinaganawesi, disci plinuri pasuxismgeblobis normebi da yvela sxva samarTlebrivi aqti, romelic mis saqmianobas exeba da samsaxurebriv adgils ukavSirdeba. muxli 4. Sinaganawesisa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebis moqmedebis sfero Sinaganawesisa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebis Sesruleba savaldebuloa ssu-Si momuSave personalisaTvis. Tavi II samuSao da dasvenebis dro muxli 5. samuSao dro 1. samuSao dro warmoadgens kalendaruli drois nawils, romlis ganmavlobaSic personali valdebulia ganaxorcielos Tavisi samsaxurebrivi ufleba-movaleobani. 2. ssu-Si dawesebulia xuTdRiani samuSao kvira orSabaTidan paraskevis CaTvliT. 3. yoveldRiurad samuSaos dawyebisa da damTavrebis dro ganisazRvreba 09:00 saaTidan 18:00 saaTamde, xolo kviris bolo samuSao dRes, agreTve, uqme dReebis wina samuSao dRes - 09:00 saaTidan 17:00 saaTamde. akademiuri personalisa da mowveuli pedagogebisaTvis samuSaos dawyebisa da damTavrebis dro dakavSirebulia auditoruli, sakonsultacio da SromiTi xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli sxva valdebulebebis SesrulebasTan. 4. saswavlo procesis moTxovnebis gaTvaliswinebiT, personalisaTvis dasaSvebia 6 dRiani samuSao kvira, ara umetes 41 saaTisa kviraSi. 5. ssu-sa da personals Soris samuSao drois xangrZlivoba SesaZlebelia ganisazRvros urTierTSeTanxmebiT Sromis kanonmdeblobis safuZvelze. 6. samuSao dReebs (cvlebs) Soris dasvenebis xangrZlivoba ar unda iyos 12 saaTze naklebi. 7. cvlaSi muSaoba da erTi cvlidan meoreSi gadasvla ganisazRvreba cvlianobis ganrigiT, romelsac amtkicebs ssu samuSaos specifikis gaTvaliswinebiT. cvlianobis ganrigis cvlilebis Sesaxeb ssu-s TanamSromels unda ecnobos 10 dRiT adre. muxli 8. samuSaoze dagvianeba 1. samuSaoze dagvianebad miiCneva administraciuli personalis mier samuSao dros samuSao adgilze 15 wuTze meti xniT dagvianebiT gamocxadeba. 2. samuSaoze dagvianeba SesaZlebelia CaiTvalos sapatiod, an arasapatiod winamdebare Sinaganawesisa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebis me-9 muxliT dadgenili wesebis dacvis SemTxvevaSi. 3. sistematur dagvianebad CaiTvleba personalis mier, xuTjer samuSao adgilze dagvianebiT gamocxadeba, romelic miiCneva arasapatiod da iwvevs xelSekrulebis Sewyvetas. muxli 10. winaswar cnobili mizeziT samsaxurSi gamoucxadebloba 1. winaswar cnobili mizeziT samsaxurSi gamoucxadeblobis SemTxvevaSi, personali valdebulia, winaswar mimarTos samsaxuris ufross SemdgomSi samsaxurSi aryofnis mizezebis, savaraudo periodis, mis mier gadaudeblad Sesasrulebeli samuSaos miTiTebiT da iTxovos am xnis ganmavlobaSi samsaxurebrivi valdebulebebisagan droebiT gaTavisufleba. 3 dReze meti vadiT winaswar cnobili mizeziT samsaxurSi gamoucxadeblobis SemTxvevaSi, mimarTva unda iyos warmodgenili werilobiTi saxiT, xolo 3 dReze naklebi vadiT - werilobiTi, an zepiri formiT samsaxuris ufrosis moTxovnis Sesabamisad. aRniSnulis Taobaze, samsaxuris ufrosi informacias awvdis administraciis xelmZRvanels. 2. samuSaodan droebiT gaTavisuflebis Txovnis daukmayofileblobis SemTxvevaSi personali valdebulia Cveul reJimSi ganagrZos samsaxurebrivi saqmianoba. winaaRmdeg SemTxvevaSi, misi qmedeba ganixileba samuSaos arasapatio mizeziT samuSaos gacdenad da ssu uflebamosilia mis mimarT gamoiyenos dadgenili disci plinuri pasuxismgeblobis zoma. muxli 11. winaswar gamoucxadebloba ucnobi mizeziT samsaxurSi 1. winaswar ucnobi mizeziT samsaxurSi gamoucxadeblobis SemTxvevaSi, personali valdebulia, SesaZleblobis farglebSi, dauyovnebliv sityvierad (telefoniT) acnobos samsaxuris ufross gamoucxadeblobis mizezi, savaraudo periodi da informacia mis mier dauyovnebliv Sesasrulebeli samuSaos Sesaxeb, gamocxadebis Semdeg ki, moTxovnis SemTxvevaSi, umokles droSi warudginos mas moxsenebiTi baraTi. samsaxuris ufrosi Tavis mxriv aRniSnulis Sesaxeb informacias awvdis administraciis xelmZRvanels. 2. 3 dReze meti vadiT winaswar ucnobi mizeziT samsaxurSi gamoucxadeblobis SemTxvevaSi, personalma werilobiT unda mimarTos samsaxuris ufross gacdenili drois sapatiod CaTvlis TxovniT. 3. winaswar ucnobi mizeziT samsaxurSi gamoucxadebloba SesaZlebelia CaiTvalos sapatiod winamdebare Sinaganawesisa da disciplinuri pasuxismgeblobis normebis me-9 muxliT dadgenili wesebis dacvis SemTxvevaSi. muxli 12. arasapatio mizeziT samuSaoze gamoucxadeblobis Sedegebi personalis (akademiuri personalis, maswavleblisa da mowveuli pedagogis garda) mier samsaxuris arasapatio mizeziT gacdenis SemTxvevaSi, administraciis xelmZRvaneli gamoscems individualur administraciul-samarTlebriv aqts, romliTac ganisazRvreba: 1. pirveli gacdenisaTvis – jarima 20 laris odenobiT, xelfasidan daqviTviT; 2. meore gacdenisaTvis – jarima 40 laris odenobiT, xelfasidan daqviTviT; 3. mesame gacdenisaTvis – xelSekrulebis Sewyveta. muxli 13. akademiuri personalisa da mowveuli pedagogis samsaxurSi gamocxadebis regulirebis wesebi da gamoucxadeblobis Sedegebi. 1. akademiuri personali (pedagogi) saswavlo process warmarTavs Sesabamisi fakultetis dekanatis mier dadgenili mecadineobis ,,cxrilis’’ da ,,sakonsultacio saaTebis cxrilis’’ Sesabamisad. akademiuri personalis (pedagogi) mier aRniSnuli cxriliT dadgenili samuSao grafikis erTjeradi, an garkveuli periodiT Secvla dasaSvebia fakultetis dekanatis werilobiTi Tanxmobis safuZvelze. 2. akademiuri personalis (pedagogis) mier mecadineobis gacdenis TiToeul faqtze monitoringis samsaxuri adgens werilobiT oqms, romelSic fiqsirdeba akademiuri personalis (pedagogis) saxeli da gvari, fakultetis dasaxeleba, gacdenili akademiuri saaTi. oqmis Canaweris siswore dasturdeba Sesabamisi fakultetis dekanatis warmomadgenlis, an ssu-s sxva TanamSromlis xelmoweriT. 3. monitoringis samsaxuris moTxovnis safuZvelze, akademiuri personali (pedagogi) valdebulia erTi kviris vadaSi warmoadginos ganmarteba mecadineobis gacdenis mizezebis Sesaxeb. 4. akademiuri personali (pedagogi) valdebulia uzrunvelyos TiToeuli sapatio mizeziT gacdenili mecadineobis aRdgena mimdinare semestris ganmavlobaSi. 5. akademiuri personalis (pedagogis) mier saswavlo procesis arasapatio mizeziT gacdenis SemTxvevaSi, administraciis xelmZRvaneli gamoscems individualur administraciul-samarTlebriv aqts, romliTac ganisazRvreba: 1) pirveli gacdenisaTvis – jarima 20 laris odenobiT, xelfasidan daqviTviT. 2) meore gacdenisaTvis – jarima 40 laris odenobiT, xelfasidan daqviTviT 3) mesame gacdenisaTvis – xelSekrulebis Sewyveta. 6. saswavlo cxriliT gaTvaliswinebul saaTebSi studentTa gamoucxadeblobis SemTxvevaSi, akademiuri personalis (pedagogis) mier leqciis gacdena CaiTvleba sapatiod, Tu is yoveli saleqcio kursis pirveli 20 wuTi imyofeboda auditoriaSi. muxli 14. gaficvisa da lokautis ufleba 1. gaficvisa da lokautis ufleba aRiarebulia. misi ganxorcielebis wesi ganisazRvreba saqarTvelos Sromis kanonmdeblobiT 2. ssu-s personalis monawileoba gaficvaSi an lokautSi ar ganixileba, rogorc Sromis disci plinis darRveva da Sromis xelSekrulebis Sewyvetis safuZveli, garda saqarTvelos kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli SemTxvevisa. muxli 15. personalis valdebulebebi Tanamdebobidan gaTavisuflebis, samsaxurebriv mivlinebaSi an SvebulebaSi gasvlis dros 1. personali valdebulia Tanamdebobidan gaTavisuflebis brZanebis gacnobidan ara ugvianes 10 dRis vadaSi uzrunvelyos samsaxurTan dakavSirebuli da ctmntv,thb6 @)!) otkb misTvis mindobili dokumentaciis, Sesabamisi eleqtronuli versiebis adgilsamyofelis miTiTebiT da misi pasuxismgeblobis qveS arsebuli qonebis (materialuri faseulobis), maT Soris mis saxelze ricxuli samuSao oTaxis gasaRebis misi Semcvleli pirisaTvis, an aRniSnuli piris ararsebobis SemTxvevaSi, korpusis administratorisaTvis gadacema. 2. personali valdebulia SvebulebaSi gasvlamde, an samsaxurebriv mivlinebaSi gamgzavrebamde uzrunvelyos masTan arsebuli samsaxurebrivi xasiaTis dokumentaciis gadacema misi Semcvleli piris, an zemdgomi Tanamdebobis pirisaTvis Sesabamisi eleqtronuli versiebis adgilsamyofelis miTiTebiT. 3. am muxlis me-2 punqtiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi, uflebamosili piri SvebulebaSi, an mivlinebaSi myofi TanamSromlis dokumentacias, kanoniT dadgenili moTxovnebis dacvis mizniT, aZlevs msvlelobas. Tavi III samuSao dRis ganmavlobaSi Sesvenebis dro muxli 16. Sesvenebis dro 1. personals ufleba aqvs samuSao dRis ganmavlobaSi isargeblos SesvenebiT. 2. personals kvebisa da dasvenebisaTvis eZleva Sesveneba samuSao dRis 13:00 saaTidan 14:00 saaTamde. 3. Sesveneba ar Sedis samuSao droSi da personali mas iyenebs Tavisi neba-survilis Sesabamisad. drois am SualedSi mas eZleva samuSaos Sesrulebis adgilidan wasvlis ufleba. muxli 17. damatebiTi Sesveneba meZuZuri qalisTvis 1. personals, romelic meZuZuri qalia da kvebavs 1 wlamde asakis bavSvs, misi moTxovnis safuZvelze eZleva damatebiTi Sesveneba dReSi aranakleb 1 saaTisa. 2. bavSvis kvebisaTvis Sesveneba iTvleba samuSao droSi da anazRaurdeba. Tavi IV personalis uflebebi muxli 18. uflebaTa farglebi personali, garda am SinaganawesiTa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebiT gaTvaliswinebuli SromiTi uflebebisa, sargeblobs saqarTvelos konstituciiT, saqarTvelos Sromis kodeqsiTa da sxva sakanonmdeblo aqtebiT dadgenili yvela sxva uflebiT. muxli 19. SeRavaTebi orsulebsa da meZuZur dedebs, qalebs, romlebsac hyavT mcirewlovani an/da SezRuduli SesaZleblobebis mqone arasrulwlovani Svilebi, droebiT Sromisuunaro pirebs, pirebs, romlebic samuSaos uTavseben swavlas da sxva kategoriis personals, administraciis xelmZRvanelis mier, maTive werilobiTi da dasabuTebuli gancxadebis safuZvelze, SesaZlebelia, moqmedi kanonmdeblobis farglebSi, mieceT Sinaganawesisa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebisagan gansxvavebuli SeRavaTiani pirobebiT sargeblobis ufleba. Tavi V zeganakveTuri samuSao muxli 20. zeganakveTuri samuSaos Sesrulebis pirobebi. 1. ssu-s personali valdebulia Seasrulos zeganakveTuri samuSao: a) stiqiuri ubedurebis Tavidan asacileblad an/da misi Sedegebis likvidaciisTvis – anazRaurebis gareSe; b) sawarmoo avariis Tavidan asacileblad an/da misi Sedegebis likvidaciisTvis – saTanado anazRaurebiT. 2. akrZalulia orsuli, an axalnamSobiarebi qalis, SezRuduli SesaZleblobis mqone piris zeganakveTur samuSaoze dasaqmeba misi Tanxmobis gareSe. 3. zeganakveTur samuSaod miiCneva dasaqmebulis mier samuSaos Sesruleba drois im monakveTSi, romlis xangrZlivoba aRemateba SromiTi xelSekrulebiT gansazRvrul samuSao dros. Tu SromiTi xelSekrulebiT samuSao dro ar aris gansazRvruli, zeganakveTur samuSaod miiCneva samuSaos Sesruleba drois im monakveTSi, romlis xangrZlivoba aRemateba kviraSi 41 saaTs, an ssu-s mier 41 saaTis farglebSi gansazRvrul samuSao dros. 4. zeganakveTuri samuSaos pirobebi ganisazRvreba ssu-sa da personals Soris SeTanxmebiT. Tavi VI RamiT muSaoba muxli 21. samuSaos Sesruleba RamiT. akrZalulia Ramis samuSaoze (22 saaTidan 6 saaTam- cj[evbc eybdthcbntnb de) arasrulwlovnis, orsuli, axalnamSobiarebi, an meZuZuri qalis dasaqmeba, xolo 3 wlamde asakis bavSvis momvlelis, an SezRuduli SesaZleblobis mqone piris dasaqmeba – misi Tanxmobis gareSe. Tavi VII personalis mier eTikuri da zneobrivi normebis dacvis valdebuleba muxli 22. personalis valdebulebebi eTikuri da zneobrivi normebis dacvis sferoSi 1. personali valdebulia pativi sces adamianis sayovelTaod aRiarebul uflebebs, Tavisuflebebs da Rirsebebs. 2. personalisaTvis dauSvebelia zogadzneobrivi normebis winaaRmdeg an personalisa da ssu-s diskreditaciisaken mimarTuli uRirsi saqcieli (braleuli qmedeba), ganurCevlad imisa, sad aris igi Cadenili. 3. dauSvebelia samuSao adgilze alkoholuri da narkotikuli Trobis mdgomareobaSi gamocxadeba. 4. personals ekrZaleba gareSe fizikuri da iuridiuli pirebisagan saCuqris miReba, romelTanac aqvs samsaxureobrivi urTierToba. personalis mier saangariSo wlis ganmavlobaSi miRebuli saCuqrebis jamuri Rirebuleba ar unda aRematebodes misi Tanamdebobrivi sargos wliuri odenobis 15%–s, xolo erTjeradad miRebuli saCuqrebisa – 5%–s, Tu es saCuqrebi miRebuli ar aris erTi wyarodan. 5. me–4 punqtiT gaTvaliswinebul ,,saCuqars’’ warmoadgens ssu–s personalis, misi ojaxis wevrisaTvis usasyidlod, an SeRavaTiani pirobebiT gadacemuli qoneba, an gaweuli momsaxureba, qonebrivi valdebulebisagan srulad, an nawilobriv gaTavisufleba, romelic warmoadgens saerTo wesidan gamonakliss. 6. “saqarTveloSi Tambaqos kontrolis Sesaxeb” saqarTvelos kanonis Sesabamisad, universitetis SenobaSi moweva akrZalulia. am SezRudvis darRveva gamoiwvevs pasuxismgeblobas moqmedi kanonmdeblobisa da ssu-Si dadgenili wesis Sesabamisad. 7. moqalaqeebTan da TanamSromlebTan urTierTobisas personali valdebulia daicvas eTikuri da zneobrivi normebi, gaacnos sakuTari Tavi da dakavebuli Tanamdeboba, iyos yuradRebiani da zrdilobiani. 8. ssu-s personali valdebulia, Tavisi kompetenciis farglebSi, mis zemdgom, an qvemdgom Tanamdebobis pirs, TanamSromels, mis xelT arsebuli saSualebebiT aRmouCinos aucilebeli daxmareba samsaxurebriv sakiTxebze, Tu am TanamSromels: a) ar SeuZlia TviTon ganaxorcielos moqmedeba samarTlebrivi, an faqtobrivi mizezebis gamo; b) ar gaaCnia moqmedebis Sesasruleblad aucilebeli faqtebis sakmarisi codna, xolo am codnas flobs TanamSromeli, romelsac man mimarTa; g) dokumentebi an sxva raime mtkicebuleba, romelic aucilebelia sakiTxis gadasawyvetad, imyofeba TanamSromelTan, romelsac man mimarTa; d) moqmedebis sakuTari saSualebiT SesrulebisaTvis aucilebeli xarjebi arsebiTad aRemateba im TanamSromlis mier daxmarebis aRmoCenisaTvis gasawev xarjebs, romelsac man mimarTa. 9. personals, romelic samsaxuris gamo valdebulia ufasod gaswios momsaxureba, miiRos gadawyvetileba, an Seasrulos raime moqmedeba, ufleba ara aqvs amisaTvis miiRos, an moiTxovos anazRaureba qonebrivi, an sxva saxiT, garda Tanamdebobrivi sargosi da kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli danamatisa. aseve, Tu personali valdebulia dadgenili odenobis safasurad ganaxorcielos aRniSnuli moqmedebebi - miiRos, an moiTxovos ufro didi odenobis anazRaureba. 10. personali valdebulia, rogorc samsaxurebrivi urTierTobebisas, ise SromiTi urTierTobis Sewyvetis Semdeg, ar gaavrcelos, an arasamsaxurebrivi miznebisaTvis ar gamoiyenos saxelmwifo, komerciuli da piradi saidumloeba, agreTve sxva informacia, romelic misTvis cnobili gaxda samsaxurebriv movaleobaTa SesrulebasTan dakavSirebiT. 11. personals, agreTve, moeTxoveba daicvas sxva SezRudvebi, romlebic aq ar aris moxseniebuli, magram gaTvaliswinebulia sxva samarTlebrivi aqtebiT. Tavi VIII Svebuleba muxli 23. Svebulebis xangrZlivoba 1. ssu-s personals ufleba aqvs isargeblos anazRaurebadi SvebulebiT - aranakleb weliwadSi 24 samuSao dRiT. 2. ssu-s personals ufleba aqvs isargeblos anazRaurebis gareSe SvebulebiT -aranakleb weliwadSi 15 kalendaruli dRiT. 3. SromiTi xelSekrulebiT SeiZleba ganisazRvros am TaviT gaTvaliswinebulisagan gansxvavebuli vadebi 11 da pirobebi, romlebic ar unda auaresebdes personalis mdgomareobas. muxli 24. Svebulebis micemis wesi 1. ssu-s personals Svebulebis moTxovnis ufleba warmoeSoba muSaobis TerTmeti Tvis Semdeg. personals mxareTa SeTanxmebiT Svebuleba SeiZleba mieces aRniSnuli vadis gasvlamdec. 2. muSaobis meore wlidan ssu-s personals, mxareTa SeTanxmebiT, Svebuleba SeiZleba mieces samuSao wlis nebismier dros. 3. mxareTa SeTanxmebiT SeiZleba Svebulebis nawilnawil gamoyeneba. 4. SvebulebaSi ar iTvleba droebiTi Sromisuunarobis periodi, Svebuleba orsulobis, mSobiarobisa da bavSvis movlis gamo, Svebuleba axalSobilis Svilad ayvanis gamo da damatebiTi Svebuleba bavSvis movlis gamo. 5. Tu SromiTi xelSekrulebiT sxva ram ar aris gaTvaliswinebuli, ssu uflebamosilia daadginos personalisaTvis wlis ganmavlobaSi anazRaurebad SvebulebaTa micemis rigiToba. muxli 25. anazRaurebis gareSe Svebulebis aRebisas ssu-s winaswar gafrTxilebis valdebuleba anazRaurebis gareSe Svebulebis aRebisas personali valdebulia 2 kviriT adre gaafrTxilos administraciis xelmZRvaneli Svebulebis aRebis Sesaxeb, garda im SemTxvevisa, rodesac gafrTxileba SeuZlebelia gadaudebeli samedicino, an ojaxuri pirobebis gamo. muxli 26. Svebulebis moTxovnis uflebis warmoSoba 1. Svebulebis moTxovnis uflebis warmoSobis gamosaTvlel vadaSi iTvleba personalis mier faqtobrivad namuSevari, agreTve ssu-s braliT gamowveuli iZulebiTi mocdenis dro. 2. Svebulebis moTxovnis uflebis warmoSobis gamosaTvlel vadaSi ar iTvleba personalis mier samuSaos arasapatio mizeziT gacdenis an 7 samuSao dReze meti xniT anazRaurebis gareSe SvebulebaSi yofnis dro. muxli 27. anazRaurebadi Svebulebis gadatanis gamonaklisi SemTxvevebi 1. Tu personalisaTvis mimdinare wels anazRaurebadi Svebulebis micemam SeiZleba uaryofiTad imoqmedos samuSaos normalur mimdinareobaze, personalis TanxmobiT, dasaSvebia Svebulebis gadatana momdevno wlisaTvis. akrZalulia arasrulwlovnis anazRaurebadi Svebulebis gadatana momdevno wlisaTvis. 2. akrZalulia anazRaurebadi Svebulebis gadatana zedized 2 wlis ganmavlobaSi. muxli 28. saSvebulebo anazRaureba personalis saSvebulebo anazRaureba ganisazRvreba Svebulebis wina 3 Tvis saSualo anazRaurebidan, Tu muSaobis dawyebidan, an ukanaskneli Svebulebis Semdeg namuSevari dro 3 Tveze naklebia – namuSevari Tveebis saSualo anazRaurebidan, xolo yovelTviuri fiqsirebuli anazRaurebis SemTxvevaSi – bolo Tvis anazRaurebis mixedviT. Tavi IX. Svebuleba orsulobis, mSobiarobisa da bavSvis movlis gamo, Svebuleba axalSobilis Svilad ayvanis gamo da damatebiTi Svebuleba bavSvis movlis gamo muxli 29. Svebuleba orsulobis, mSobiarobisa da bavSvis movlis gamo 1. ssu-s personals, Tavisi moTxovnis safuZvelze, eZleva Svebuleba orsulobis, mSobiarobisa da bavSvis movlis gamo – 477 kalendaruli dRis odenobiT. 2. orsulobis, mSobiarobisa da bavSvis movlis gamo Svebulebidan anazRaurebadia 126 kalendaruli dRe, xolo mSobiarobis garTulebis, an tyupis Sobis SemTxvevaSi – 140 kalendaruli dRe. 3. am muxlis me-2 nawiliT gaTvaliswinebuli Svebuleba personals Tavisi Sexedulebisamebr SeuZlia gadaanawilos orsulobisa da mSobiarobis Semdgom periodebze. muxli 30. Svebuleba axalSobilis Svilad ayvanis gamo personals, romelmac iSvila erT wlamde asakis bavSvi, Tavisi moTxovnis safuZvelze, eZleva Svebuleba axalSobilis Svilad ayvanis gamo – bavSvis dabadebidan 365 kalendaruli dRis odenobiT. am Svebulebidan anazRaurebadia 70 kalendaruli dRe. muxli 31. orsulobis, mSobiarobisa da bavSvis movlis, aseve axalSobilis Svilad ayvanis gamo Svebulebebis anazRaureba orsulobis, mSobiarobisa da bavSvis movlis, aseve axal- cj[evbc eybdthcbntnb 12 Sobilis Svilad ayvanis gamo Svebulebebi anazRaurdeba saxelmwifo biujetidan, kanonmdeblobiT dadgenili wesiT. muxli 32. damatebiTi Svebuleba bavSvis movlis gamo 1. ssu-s personals Tavisive TxovniT, uwyvetad an nawil-nawil, magram aranakleb weliwadSi 2 kvirisa, eZleva anazRaurebis gareSe Svebuleba bavSvis movlis gamo – 12 kviris odenobiT, sanam bavSvs Seusruldeba 5 weli. 2. bavSvis movlis gamo damatebiTi Svebuleba SeiZleba mieces nebismier pirs, romelic faqtobrivad uvlis bavSvs. Tavi X waxalisebis formebi muxli 33. personalis waxalisebis formebi 1. samsaxurebriv movaleobaTa sanimuSo SesrulebisaTvis, xangrZlivi da keTilsindisieri samsaxurisaTvis, gansakuTrebuli sirTulis, an mniSvnelovani davalebis SesrulebisaTvis gamoiyeneba waxalisebis Semdegi formebi: 1. madlobis gamocxadeba; 2. erTjeradi fuladi jildo; 3. fasiani saCuqriT dajildoveba; 4. Tanamdebobrivi sargos Tanrigis amaRleba; 2. SeiZleba erTdroulad gamoyenebul iqnes waxalisebis ramdenime forma. Tavi XI disci plinuri pasuxismgebloba muxli 34. ssu-s personalis disci plinuri pasuxismgebloba 1. „umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT, winamdebare wesiT, eTikis kodeqsiTa da SromiTi xelSekrulebebiT gaTvalisiwinebuli pirobebis darRvevis SemTxvevaSi, disci plinis darRvevisaTvis administracia iyenebs Semdeg zomebs: a) SeniSvna; b) gafrTxileba; g) ufro dabal Tanamdebobriv sargoze gadayvana ara umetes eqvsi Tvisa; d) xelfasis daqviTva 50 laris odenobiT; e) SromiTi urTierTobis Sewyveta; 2. disci plinuri saxdelis dadebisas gaiTvaliswineba Cadenili gadacdomis simZime, misi Cadenis garemoebebi, personalis winandeli muSaoba da yofaqceva. 3. disci plinuri saxdelis dadebamde Sromis disci plinis damrRvevs unda moeTxovos werilobiTi axsna-ganmarteba; SvebulebaSi an mivlinebaSi myofi piris disci plinuri dasja xdeba misi gamocxadebis Semdeg. saxdelis dasadebad unda Seiqmnas komisia, romlis daskvnis Semdeg ganixileba sakiTxi. 4. administracia disci plinur saxdels iyenebs gadacdomis gamovlenisTanave, magram araugvianes erTi Tvisa misi gamovlenis dRidan, TanamSromlis avadmyofobis an SvebulebaSi yofnis periodis CauTvlelad. 5. Sromis disciplinis yoveli darRvevisaTvis SeiZleba gamoyenebul iqnes mxolod erTi disciplinuri saxdeli. 6. disciplinuri pasuxismgeblobis zomis gamoyenebis Sesaxeb brZaneba gadaecema dainteresebul pirs dadgenili wesiT. 7. Tu disci plinuri saxdelis dadebis dRidan erTi wlis ganmavlobaSi personals ar daedeba axali disci plinuri saxdeli, igi CaiTvleba iseT pirad, romelsac disci plinuri saxdeli ar hqonia dadebuli. 8. Tu personals 1 (erTi) wlis manZilze xelaxla ar daurRvevia Sromis disci plina da, amasTan, Tavi gamoiCina, rogorc kargma da keTilsindisierma muSakma, mas SeiZleba moexsnas disci plinuri saxdeli erTi wlis gasvlamde, Tavisi iniciativiT, uSualod xelmZRvanelis an TanamSromelTa SuamdgomlobiT. 9. personali, romelTac ukaviaT arCeviTi Tanamdeboba, SeiZleba daTxovnili iqnen mxolod maTi amrCevi organos gadawyvetilebiT da kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli safuZvliT. muxli 35. ssu-s studentebis disci plinuri pasuxismgebloba 1. studentis mimarT disci plinuri devna unda iyos disci plinuri gadacdomis proporciuli da SeiZleba ganxorcieldes mxolod ssu-s wesdebiT, SinaganawesiTa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebiT gaTvaliswinebul SemTxvevebSi da wesiT, ,,umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb’’ saqarTvelos kanoniTa da dadgenili wesiT. 2. studentis mimarT disci plinuri devnis wamowyeba ar unda zRudavdes studentis uflebas monawileoba miiRos saswavlo procesSi, garda ssu-s wesdebiTa da SinaganawesiT gaTvaliswinebuli SemTxvevebisa, Tu es safrTxes uqmnis sxvisi uflebebis, janmrTelobis, ssu-s sakuTrebisa da usafrTxoebis dacvas. 3. studentis disci plinuri devnis sakiTxs wyvets fakultetis sabWo. students ufleba aqvs daeswros Tavisi saqmis ganxilvas. 4. disci plinuri devnis ganxorcielebisas stu- dents ufleba aqvs: a) werilobiTi formiT miiRos dasabuTebuli gadawyvetileba mis mimarT disci plinuri devnis dawyebis Sesaxeb. b) daeswros disci plinuri devnis sakiTxis ganxilvas da isargeblos dacvis uflebiT. g) miawodos sabWos mis xelT arsebuli informacia da mtkicebulebebi. d) monawileoba miiRos fakultetis sabWos mier mopovebuli mtkicebulebebis gamokvlevaSi. e) moiTxovos mis mimarT disci plinuri devnis Sesaxeb sakiTxi ganxilul iqnes sajaro sxdomaze. 5. disci plinuri devnis sakiTxis ganxilvisas mtkicebis tvirTi awevs braldebis mxares. disci plinuri devnis ganxorcielebis Sesaxeb gadawyvetileba unda iyos dasabuTebuli da emyarebodes saqarTvelos kanoniT, ssu-s wesdebiT, SinaganawesiTa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebiT gaTvaliswinebuli wesiT mopovebul mtkicebulebebs. yvela mtkicebuleba, romelic disci plinuri devnis safuZvelia unda gamoikvlios fakultetis sabWom. 6. students ufleba aqvs sasamarTloSi gaasaCivros fakultetis mier mis mimarT miRebuli gadawyvetileba. 7. students, eTikis kodeqsiT gaTvaliswinebuli normebis darRvevis SemTxvevaSi, gamoecxadeba sayveduri, xolo qmedebis ganmeorebiT Cadenis SemTxvevaSi, Seuwydeba studentis statusi. Tavi XII studentis statusis Sewyveta muxli 36. studentis statusis Sewyveta studentis statusis Sewyvetis safuZvlebia: a) uxeSi da araeTikuri damokidebuleba, Zaladoba da Seuracxyofa studentebis, akademiuri, administraciuli da damxmare personalis, agreTve, maswavleblebisa da mowveuli pedagogebis mimarT. b) Sefasebis miRebis mcdeloba gamomcdelze muqariT, fizikuri, an fsiqologiuri zemoqmedebiT, motyuebiT, TaRliTobiTa Tu sxva dauSvebeli xerxebiTa da qmedebiT. Tavi XIII Sromis dacvis da xanZarsawinaaRmdego usafrTxoebis zogadi instruqciebi muxli 37. Sromis dacva Sromis dacvaSi igulisxmeba teqnikuri, sanitarulhigienuri da samarTlebrivi RonisZiebebis farTo sistema, romelic mimarTulia Sromis jansaRi da usafrTxo pirobebis uzrunvelsayofad. muxli 38. ssu-s saqmianoba Sromis dacvis sferoSi ssu zrunavs masTan dasaqmebuli personalisaTvis saqarTvelos Sromis kodeqsiTa da sxva normatiuli aqtebiT dadgenili Sromis jansaRi da usafrTxo pirobebis Seqmnaze, yvela samuSao adgilis saTanado teqnikur mowyobasa da iq Sromis iseTi pirobebis Seqmnaze, rogoric Seesabameba Sromis dacvis wesebs (usafrTxoebis teqnikis wesebs, sanitarul normebsa da wesebs da a.S.). muxli 39. personalis valdebulebebi Sromis dacvis uzrunvelsayofad personali valdebulia daicvas ssu-s sakuTrebasa Tu mflobelobaSi arsebuli manqanebiTa da meqanizmebiT sargeblobis dawesebuli moTxovnebi, gamoiyenon maTTvis micemuli individualuri dacvis saSualebebi, Seasrulon Sromis dacvis instruqciebi, romlebic adgenen samuSaoTa Sesrulebisa da ssu-s SenobaSi qcevis wesebs. ctmntv,thb6 @)!) otkb ZRvanelis mier gansazaRvruli Tanamdebobis, kvalifikaciis da saStato ganakveTis gaTvaliswinebiT, moqmedi kanonmdeblobis safuZvelze. muxli 43. xelfasis gacemis dro 1. ssu-s personals xelfasi eZleva TveSi erTxel, Tvis bolo kviris ganmavlobaSi. 2. ssu ixsnis pasuxismgeblobas sabanko sistemebSi warmoqmnili mizezebiT xelfasis gacemis Seferxebebze da amiT gamowveuli zianis anazRaurebaze. muxli 44. xelfasis gacemis adgili xelfasi gaicema bankSi pirad angariSze gadaricxviT. Tavi XV samsaxurebriv sakiTxebze brZanebaTa TanamSromlebamde dayvanis wesi muxli 45. samsaxurebriv sakiTxebze gamocemuli brZaneba personalis mimarT samsaxurebriv sakiTxebze brZanebis gacemis ufleba aqvs ssu-s reqtorsa da administraciis xelmZRvanels TavianTi kompetenciis farglebSi. muxli 46. individualuri xasiaTis brZanebis gacnobis wesi samsaxurebriv sakiTxebze gamocemuli brZaneba, romelic individualuri xasiaTisaa, Tu kanoniT sxva ram ar aris dadgenili, dainteresebul pirs gadaecema personalurad, an fostis meSveobiT. fostis meSveobiT gagzavnili brZanebis miuReblobis SemTxvevaSi pirs ufleba aqvs, yovelgvari sazRauris gadaxdis gareSe, ssu-Si miiRos am brZanebis asli. Tavi XVI daskvniTi debulebani muxli 47. Sinaganawesisa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebis dadgenisa da gacnobis wesi 1. Sinaganawessa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebs SeimuSavebs da amtkicebs ssu-s warmomadgenlobiTi sabWo. 2. damtkicebamde erTi kviriT adre, Sinaganawesisa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebis, agreTve masSi nebismieri cvlilebis proeqti waredgineba ssu-s TanamSromlebs misi gacnobis, masSi SeniSvnebisa da winadadebebis Setanis mizniT. 3. es winadadebebi da SeniSvnebi administraciis xelmZRvanelisaTvis ar aris savaldebulo, garda im SemTxvevisa, rodesac isini gamomdinareoben kanonidan. 4. Sinaganawesi da disci plinuri pasuxismgeblobis normebi gamoikvreba ssu-Si specialurad gamoyofil adgilas. amasTan, personalis marTvis samsaxuris ufrosi valdebulia samsaxurSi miRebisas personals gaacnos igi xelwerilis CamorTmeviT da agreTve, uzrunvelyos nebismier dros dainteresebuli pirisaTvis misi gacnobis SesaZlebloba. muxli 48. Sinaganawesisa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebis ZalaSi Sesvla Sinaganawesi da disci plinuri pasuxismgeblobis normebi ZalaSi Sedis kanoniT dadgenili wesiT misi sajarod gamocxadebidan – ssu-Si yvelasaTvis xelmisawvdom adgilas, Riad ganTavsebidan – momdevno samuSao dRes. muxli 49. Sinaganawesisa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebis Sesrulebaze kontroli Sromis dacvis instruqciis yvela moTxovnaTa Sesrulebis mudmiv kontrols axorcielebs personalis marTvis samsaxuri. personalis mier Sinaganawesisa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebis Sesrulebaze kontrols axorcielebs administraciis xelmZRvanelis moadgile. Tavisi kompetenciis farglebSi kontrolis ganxorcielebas, aseve, awarmoebs monitoringis samsaxuris ufrosi da sxva struqturuli erTeulebis xelmZRvanelebi. muxli 41. pasuxismgebloba Sromis dacvis wesebis darRvevisaTvis muxli 50. pasuxismgebloba Sinaganawesisa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebis darRvevisaTvis Sromis dacvis wesebis darRvevisaTvis personals ekisreba kanonmdeblobiT dadgenili disci plinuri, administraciuli, materialuri, an saqarTvelos sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dadgenili pasuxismgebloba. personalis mier Sinaganawesisa da disciplinuri pasuxismgeblobis normebis darRvevis SemTxvevaSi, ssu uflebamosilia mis mimarT gamoiyenos saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili disciplinuri pasuxismgeblobis zoma. Tavi XIV xelfasis gacemis dro da adgili muxli 51. Sinaganawessa da disciplinuri pasuxismgeblobis normebSi cvlilebebisa an/da damatebebis Setana muxli 40. kontroli muxli 42 xelfasis gacema 1. personalisTvis Sromis anazRaureba warmoebs Sromis odenobisa da xarisxis mixedviT. 2. Sromis anazRaureba xdeba administraciis xelm- Sinaganawessa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebSi cvlilebebis an/da damatebebis Setana da maTi ZalaSi Sesvla warmoebs dadgenili wesiT. ctmntv,thb6 @)!) otkb cj[evbc eybdthcbntnb 13 proeqti soxumis saxelmwifo universitetis eTikis kodeqsi 1. preambula soxumis saxelmwifo universiteti mravalsaukunovani zogadqarTuli saganmanaTleblo tradiciebis matarebeli umaRlesi saganmanaTleblo da samecniero-kvleviTi centria, romelic efuZneba qarTveli da afxazi xalxebis sulier da inteleqtualur faseulobebs. humanizmis, tolerantobis da Tanasworobis princi pze damyarebuli universitetis kari Riaa yvela studentisa da profesorisaTvis ganurCevlad maTi eTnikuri kuTvnilebisa, sqesisa, socialuri warmoSobisa, politikuri Tu religiuri Sexedulebebisa. universitetis mizania: a) qarTuli da msoflio kulturis Rirebulebebis CamoyalibebisaTvis xelSewyoba, demokratiisa da humanizmis idealebze orientacia, romlebic aucilebelia samoqalaqo sazogadoebis arsebobisa da ganviTarebisaTvis; b) pirovnebis interesebisa da SesaZleblobebis Sesatyvisi umaRlesi ganaTlebis miRebis, kvalifikaciis amaRlebisa da gadamzadebis moTxovnilebata dakmayofileba; g) pirovnuli potencialis realizeba, SemoqmedebiTi unar-Cvevebis ganviTareba, Tanamedrove moTxovnebis Sesatyvisi kompetenciis mqone pirebis momzadeba, Sida da sagareo Sromis bazarze umaRlesi ganaTlebis mqone pirTa konkurentunarianobis uzrunvelyofa, studentTa da farTo sazogadoebis moTxovnaTa Sesabamisi maRali xarisxis umaRlesi ganaTlebis SeTavazeba dainteresebuli pirebisaTvis; d) saxelmwifos ganviTarebisa da sakuTriv umaRlesi ganaTlebis sistemis sicocxlisunarianobis uzrunvelsayofad axali samecniero personalis momzadeba da gadamzadeba, samecniero kvlevis pirobebis Seqmna, uzrunvelyofa da ganviTareba; 2. eTikis kodeqsis daniSnuleba da gamoyeneba 2.1. ssu eTikis kodeqsi gankuTvnilia universitetis akademiuri, administraciuli, damxmare personalis, mowveuli pedagogebisa da studentebisaTvis. igi sauniversiteto Rirebulebebis, kanonmdeblobisa da sxva normatiuli aqtebis Sesabamisad, adgens akademiuri, administraciuli, damxmare personalis, mowveuli pedagogebisa da studenturi kontigentis qcevis normebs, maT Soris wamoWrili eTikuri problemebis mogvarebis SesaZlo gzebs. 2.2. am kodeqsis mizania Camoayalibos princi pebi, romlis mixedviTac unda imoqmedon akademiuri, administraciuli, damxmare personalis warmomadgenlebma, mowveulma pedagogebma da studentebma. 2.3. eTikis kodeqsi SemuSavebulia universitetis yvela dainteresebul mxaresTan konsultaciebis da azrTa gacvlis safuZvelze. igi moqmedebs sxva normatiul aqtebTan erTad da ganaxlebadia. 3. eTikis kodeqsis princi pebi da standartebi 3.1. akademiuri personali da mowveuli pedagogebi 3.1.1. swavlebis procesi akademiuri personalisa da mowveuli pedagogebis ZiriTadi movaleobaa aRzardon da Camoayalibon maRali profesiuli donis axalgazrda specialistebi. am mizniT: a) saswavlo procesi unda warmarTon universitetis mier damtkicebuli saswavlo gegmis mixedviT; b) dargis, an mecnierebis Sesabamis sferoSi mimdinare cvlilebebis kvaldakval, periodulad unda ganaaxlon saleqcio kursis Tematika da struqtura, srulyon misi warmarTvis meTodika; g) gauwion studentebs inteleqtualuri da akademiuri xelmZRvaneloba, risTvisac oficialurad unda gamoyon sakonsultacio damatebiTi saaTebi. 3.1.2. studentebTan urTierToba akademiuri personalis warmomadgenlebisa da mowveuli pedagogebis saqmianoba da studentebTan urTierToba unda emyarebodes eTikur normebs, rac, Tavis mxriv, ganapirobebs aramarto Sromismoyvare, maRalkvalificiuri specialistebis, aramed qveynis patrioti, patiosani da kanonmorCili moqalaqeebis Camoyalibebas. am mizniT: a) akademiuri personali da mowveuli pedagogi leqciaze unda Sevides droulad, jerovan doneze momzadebuli da maqsimalurad organizebuli. ar unda dauSvas leqciis droze adre damTavreba, an gacdena seriozuli mizezis gareSe. daniSnul dros dadgenili wesis Sesabamisad, Caataros gamocda da Seafasos yvela gamocxadebuli studentis codna; b) Seqmnas yvela saWiro piroba patiosani da gamWvirvale akademiuri garemos formirebisaTvis; SeimuSaos da danergos swavlebisa da Sefasebis iseTi meTodebi, romlebic ganapirobebs studentebis akademiur patiosnebas da gamoricxavs plagiats da profanacias; xeli unda Seuwyos mosazrebaTa da SexedulebaTa gacvlas, raTa obieqturobisa da samarTlianobis princi pebze dayrdnobiT, gamoiricxos sxvadasxva problemis warmoSoba; g) studentebs unda gaaCndeT amomwuravi informacia Sefasebis sistemis Sesaxeb; unda gamoiricxos Sefasebaze moqmedi iseTi faqtorebi, rogoricaa: favoritizmi, proteqcionizmi, religiuri, rasobrivi, eTnikuri, Tu politikuri kuTvnileba, ojaxuri mdgomareoba da sxv.; dauSvebelia am faqtorebiT studentTa diskriminacia; d) miuRebelia studentebis SesaZleblobaTa gamoyeneba piradi gamorCenis mizniT, an kolegebTan profesiuli uTanxmoebis instrumentad. 3.1.3. eTikis normebis dacva akademiuri personalisa da mowveuli pedagogebis mier eTikuri normebis darRvevisaTvis dawesebulia ssu-s SinaganawesiTa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebiT dadgenili zomebi. 3.1.4. kolegebTan urTierToba a) akademiuri personalis warmomadgenelma da mowveulma pedagogma pativi unda sces kolegis akademiur damoukideblobas, samarTlianad da obieqturad unda Seafasos misi saqmianoba da naSromebi; kolegis kritika unda iyos konstruqciuli; ar unda gaakeTos uxeSi da miuRebeli komentarebi kolegis swavlebis meTodebze, dauSvebelia kolegis damcireba, Seuracxyofa an anonimurad dadanaSauleba. b) akademiuri personalis warmomadgenlebma da mowveulma pedagogebma Tanabrad da samarTlianad unda gadainawilon universitetis marTvasTan dakavSirebuli movaleobebi, aqtiuri daxmareba unda gauwion kolegebs profesiuli ganviTarebis saqmeSi. 3.1.5. administraciul da damxmare personalTan urTierToba a) akademiur personals, mowveul pedagogebs, administraciis warmomadgenlebsa da damxmare personals Soris unda arsebobdes pativiscemaze da samarTlianobaze dafuZnebuli urTierToba. romelime mxridan dauSvebelia diskriminacia. b) akademiuri personalis warmomadgenlebma da mowveulma pedagogebma ar unda gamoiyenon administraciis warmomadgenlebi da damxmare personali sakuTari gamorCenis mizniT, ar unda moiTxovon kanoniT gauTvaliswinebeli SeRavaTebi da daTmobebi, rac administraciis warmomadgenlebsa Tu damxmare personals eTikuri dilemis winaSe daayenebs. 3.1.5. universiteti, akademiuri personali da mowveuli pedagogebi a) akademiuri personali da mowveuli pedagogebi universitetis ZiriTadi saqmianobis warmmarTveli Zalaa. am personalis warmomadgenlebi valdebuli arian sistematurad iRvwodnen akademiuri, pedagogiuri da profesiuli donis asamaRleblad. amasTan, akademiuri personalis warmomadgenlebs da mowveul pedagogebs ekisrebaT movaleoba miiRon aqtiuri monawileoba universitetis sazogadoebriv Tu saorganizacio saqmianobaSi. b) akademiuri personalis warmomadgenlebma da mowveulma pedagogebma Tavi unda Seikavon universitetis farglebs gareT iseT saqmianobaSi CarTvisa, Tu valdebulebebis aRebisagan, rac xels SeuSlis maTi sauniversiteto movaleobebis srulfasovnad ganxorcielebas. g) akademiurma personalma da mowveulma pedagogebma daniSnulebisamebr da efeqtianad unda gamoiyenon universitetis Senoba, teqnika, aRWurviloba da sxva resursebi sauniversiteto saqmianobis srulad gansaxorcieleblad. da mowveuli pedagogebi d) akademiuri personali samarTlianad da pativiscemiT unda moepyron universitetis yvela TanamSromelsa da students. e) akademiuri personalisa da mowveuli pedagogebis Cacmuloba da garegnuli ieri unda Seesabamebodes maT akademiur statuss, flobdnen saqmian etikets da sanimuSo unda iyon axalgazrda TaobisaTvis. v) akademiuri personalis wamomadgenelma da mowveulma pedagogma droulad unda acnobos universitetis administracias samsaxuris datovebis Sesaxeb. 3.3. administraciuli da damxmare personali 3.3.1. administraciuli da damxmare personalis movaleobaa universitetSi Seqmnas saswavlo-samecniero saqmianobisa da profesiuli ganviTarebisTvis aucilebeli moraluri, finansur-ekonomikuri da sayofacxovrebo garemo. 3.3.2. administraciuli da damxmare personali pativs unda scemdes universitets da mis tradiciebs, TanamSromlebsa da studentebs moepyros samarTlianad da pativiscemiT. administraciulma personalma unda SeimuSaos da ganaxorcielos iseTi politika, romelic gamoricxavs TanamSromlebisa da studentebis diskriminacias sqesisa da asakis, rasobrivi, eTnikuri, politikuri an religiuri kuTvnilebis safuZvelze. 3.3.3. administraciuli da damxmare personalis saqmianoba unda efuZnebodes eTikis maRal standartebs, keTilsindisierebas da patiosnebas; xels uwyobdes sazogadoebaSi universitetis saxelisa da avtoritetis ganmtkicebas. am mizniT: a) administraciuli da damxmare personali unda emorCilebodes universitetis mier dadgenil wesebs, procedurebsa da arsebul kanonmdeblobas; b) administraciuli da damxmare personalis warmomadgeneli ar unda monawileobdes universitetis iseT komerciul saqmianobaSi, saidanac mas, an misi ojaxis wevrs piradi sargebeli gaaCnia. es klasificirdeba, rogorc interesTa konfliqti da Tavidanve unda aRikveTos; 3.3.4. administraciulma da damxmare personalma, universitetis saWiroebisaTvis, efeqtianad unda gamoiyenos universitetis qoneba, samuSao dro, inteleqtualuri SesaZleblobebi da sxva resursebi. 3.3.5. administraciis warmomadgenelma da damxmare personalma ar unda gaamJRavnos profesiuli saqmianobis dros miRebuli konfidencialuri informacia, garda legitimuri saWiroebisa. 3.3.6. administraciuli da damxmare personalis Cacmuloba da garegnuli ieri unda Seesabamebodes maT Tanamdebobriv mdgomareobas, flobdnen saqmian etikets da sanimuSo unda iyon axalgazrda TaobisaTvis. 3.3.7. administraciuli da damxmare personalis warmomadgenlebis mier eTikuri normebis darRvevisaTvis gaTvaliswinebulia ssu-s SinaganawesiTa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebiT dadgenili zomebi. 3.4. studentebi 3.4.1. studentebi valdebuli arian pativi scen im universitets, sadac isini codnas euflebian. iswavlon, monawileoba miiRon Catarebul kvlevebSi, daicvan eTikis kodeqsSi arsebuli moTxovnebi da amiT xeli Seuwyon universitetis avtoritetis amaRlebas, amasTanave zedmiwevniT daicvan ssu-sTan dadebuli xelSekrulebis pirobebi. 3.4.2. studentma pativi unda sces ssu-s personals. problemebis warmoSobis SemTxvevaSi maTi gadaWra unda moxdes universitetSi arsebuli wesdebis, Sinaganawesis, disci plinuri pasuxismgeblobis normebisa da eTikis kodeqsis moTxovnebis Sesabamisad. 3.4.3. studentisaTvis Seuferebel da araeTikur qcevad CaiTvleba: 1) Seuracxyofis miyeneba, Zaladoba sxva studentebis, akademiuri, administraciuli da damxmare personalis warmomadgenlebis, maswavleblebisa da mowveuli pedagogebis mimarT. 2) akademiuri siyalbe, rac gulisxmobs: a) gadaweras sxva studentis namuSevridan, an gamoyenebas sxva saxis damxmare masalisa, romelic leqtoris mier winaswar ar aris nebadarTuli; b) sxva studentis nacvlad gamocdis Cabarebas, an Txovnas sxva pirisaTvis, rom mis magivrad Caabaros gamocda; g) konfidencialuri informaciis mopovebas gamocdis Sesaxeb; d) sxva piris namuSevris rogorc sakuTaris warmoCenas; e) wyaros miTiTebis gareSe, sxvisi naSromis an gamonaTqvamis citirebas -plagiats; v) Tavisi sauniversiteto monacemebis gayalbebas; z) sxva studentis namuSevris moparvas, ganadgurebas, an Secvlas; T) xelis SeSlas sxva studentebisaTvis swavlasa da kvlevis procesSi saWiro resursebis damalviT, moparviT an ganadgurebiT; i) sxva studentisaTvis xelis Sewyobas akademiur siyalbeSi; k) kvleviTi samuSaoebis faqtobrivi informaciis gamoyenebas an gayalbebas; l) konfidencialuri informaciis gamoyenebas. m) Sefasebis miRebis mcdelobas gamomcdelze muqariT, fizikuri, an fsiqologiuri zemoqmedebiT, motyuebiT, TaRliTobiTa, Tu sxva dauSvebeli xerxebiTa da qmedebiT; 3.4.5. akademiuri siyalbis dafiqsirebis SemTxvevaSi, studenti valdebulia amis Sesaxeb acnobos Sesabamis struqturas. 3.4.6. studenti valdebulia daemorCilos universitetis saqmianobis maregulirebel wesebs. 3.4.7. studentisaTvis araeTikur da kanonsawinaaRmdego qcevad CaiTvleba Tambaqos moweva universitetis SenobaSi. 3.4.8. studentis mier eTikuri normebis darRvevisaTvis dadgenilia ssu-s SinaganawesiTa da disci plinuri pasuxismgeblobis normebiT gaTvaliswinebuli zomebi. 3.4.9. universitetis studenti valdebulia: a) daicvas eTikisa da qcevis sayovelTaod miRebuli normebi; b) gaufrTxildes universitetis kuTvnil qonebas. aRniSnuli punqtis darRvevis SemTxvevaSi, students ekisreba materialuri zaralis anazRaurebis valdebuleba, rac daiqviTeba misi swavlis safasuridan. 3.4.10. universiteti valdebulia ,,umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb’’ saqarTvelos kanonis, universitetis saswavlo procesis maregulirebeli wesisa da sxva sakanonmdeblo aqtebis Sesabamisad, daicvas studentis uflebebi. 3.5. daskvniTi nawili 3.5.1. pirovnebis pasuxismgebloba izrdeba normebis ganmeorebiTi darRvevis an disci plinuri gadacdomis xarisxis proporciulad. 3.5.2. akademiuri, administraciuli da damxmare personalis warmomadgenlis da mowveuli pedagogebis mimarT disci plinuri pasuxismgeblobis zomis Sefardeba xdeba, Sesabamisad, reqtorisa da administraciis xelmZRvanelis brZanebiT. miRebuli gadawyvetileba dainteresebul pirs werilobiT unda ecnobos. gadawyvetileba aucileblad unda iyos dasabuTebuli. 3.5.4. studentis disci plinuri pasuxismgeblobis sakiTxs wyvets fakultetis sabWo, universitetis wesdebis, Sinaganawesis, disci plinuri pasuxismgeblobis normebis, eTikis kodeqsisa da “umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb” saqarTvelos kanonis Sesabamisad. students ufleba aqvs daeswros Tavisi saqmis ganxilvas da isargeblos kanoniT gaTvaliswinebuli sxva uflebebiT. gTxovT, warmomadgenlobiT sabWoSi mogvawodoT Tqveni SeniSvnebi da mosazrebebi ssu Sinaganawesisa da eTikis kodeqsis gamoqveynebidan 20 dRis ganmavlobaSi. 14 cj[evbc eybdthcbntnb `eris xmaze~ - baTumSi 2-4 agvistos baTumis saxelmwifo universitetis ezoSi ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis studenturi TviTmmarTvelobis iniciativiTa da organizebiT tradiciuli xelovnebisa da folkloris universitetTaSorisi studenturi festivali „eris xma“ Catarda. festivalis mizania axalgazrdebSi qarTuli folklorisa da kulturis warmoCena-popularizacia da xelovnebis sxvadasxva dargSi niWieri studentebis gamovlena. festivalSi mTeli saqarTvelodan 21 universitetis Svidasi studenti monawileobda. anakofia feodaluri xanis cixe-qalaqi saqarTveloSi, afxazeTSi, axlandeli axali aTonis teritoriaze mdebareobs. VII-VIII saukuneebSi anakofia abazgTa saerisTavos politikuri centri iyo. qarTul saistorio wyaroebSi pirvelad moxseniebulia murvan yrus laSqrobasTan dakavSirebiT, VIII saukunis 30-ian wlebSi, roca arabTagan anakofiis aRebis cda marcxiT damTavrda. VIII saukunis bolodan anakofia axlad Seqmnili afxazTa samefos mTavar qalaqad iqca da dedaqalaqad quTaisis gamocxadebis Semdegac ar daukargavs mniSvneloba. saqarTvelos erTiani samefos Seqmnis Semdeg anakofia iyo `Tavadi cixeTa afxazeTisaTa~ (`qarTlis cxovreba~), 1032 wels anakofia bizantielebma daikaves, 1074 wels kvlav saqarTvelos daubrunda. XIV saukunidan anakofia TandaTan dakninda. XIV-XV saukuneebSi genuelebma anakofiaSi, zRvis piras, md. fsircxis SesarTavTan cixe aages da faqtoria daaarses. XVII saukuneSi samegrelos mTavarma le- Rameuli siluetebi festivalis partniori iyo qalaq Tbilisisa da baTumis meria, bavSvTa da axalgazrdobis erovnuli centri da aWaris avtonomiuri respublikis xelmZRvaneloba. soxumis saxelmwifo universitetidan `eris xmaSi~ monawileobdnen: qoreografiuli ansambli `mironi~ (xelli: daTa nadareiSvili), qalTa vokaluri ansambli (xel-li: vezden okujava), vokalur-instrumentuli ansambli (xel-li: qeTi wiklauri), qarTuli sabrZolo xelovnebis _ `xridolis~ skolis warmomadgenlebi (xel-li: daviT gulbani). anakofiis cixesimagre van dadianma anakofias zRude Semoavlo. XVIII saukuneSi cixe da zRude uqmad iyo. 1875 wels anakofiis nangrevebTan daarsda axali aTonis monasteri, romlis saxeli ewoda mTel im adgilsac. vaxuStis cnobiT, anakofia `iyo qalaqi keTili, Svenieri, zRvasa zeda waSenebuli da Semdgomad bagrationTagan umetes gandidebuli, romlisa zRvasa Sina svetni ormocamde dResac Canan~. anakofiis teritoriaze 19571958 wlebSi Catarebulma arqeologiurma gaTxrebma cxadyo, rom cixe-qalaqs 7 heqtari farTobi ekava. garSemortymuli iyo koSkebiani galavniT. Sida cixe borcvis wverze idga, iqve iyo koSkebi, bazilikuri eklesia, Wa da sxva. qalaqis teritoriaze aRmoCnda VII-XII saukuneebis sacxovrebeli da sameurneo nagebobebi, taZris nangrevebi, sakire. napovnia minisa da Tixis WurWeli, sameurneo iaraRi da sxva. aqve mikvleulia elinisturi xanis namosaxlaris naSTebi. ctmntv,thb6 @)!) otkb gamomcemloba `zanma~ dastamba profesor jemal jinjixaZis wigni `Rameuli siluetebi~. wignSi sruliad Tavisufali TxrobiT, sxvadasxva literaturuli Janris elementebis gamoyenebiT aRwerilia soflis ubralo maswavleblis cxovreba, cxovreba, romelic savsea SecdomebiT, winaaRmdegobebiT, tragizmiT, faTerakebiT, TavganwirviT, sevdiTa da simarTliT, aRzevebiTa da dacemiT, sasoebiTa da imedgacruebiT, siyvaruliTa da erTgulebiT... wignSi Tavmoyrilia jemal jinjixaZis avtobiografiuli Canawerebi, romlebic absoluturi sizustiT asaxavs sinamdviles. zogi maTgani raRaciT novelas hgavs, zogi _ moTxrobas, zogi _ Canaxats, zogi _ arc erTsa da arc meores. zogi mxatvrulia, poeturi, zogi _ prozauli, zogi arc isaa da arc is. avtorma maT `Rameuli siluetebi~ uwoda, radgan mTeli cxovreba patara Rames Seadara da idumal siluetebad aRiqva. avtori am novelebs `jinjixaurs~ uwodebs, mimqrali SaravandediT mosils... es faqtobrivad biografiuli xasiaTis wignia, romelSic avtori sainteresod mogviTxrobs Tavisi cxovrebis gzis Sesaxeb, ixsenebs winaprebs, megobrebs, mezoblebs, yvela im adamians, vinc sakuTari adamianuri TvisebebiT waruSleli kvali datova mis gulsa da gonebaSi, romlebic _ aw ukve gardasulnica da, RvTis wyalobiT, janze myofnic _ TavianTi cxovrebis wesiTa da adamianobiT mudam siyvarulisa da sikeTis magaliTs iZlevian, gulisxmieri sityviTa da saqmiT gvmoZRvraven, romelic, swored rom, sanTelsakmeveliviT miikvlevs xolme gza-kvals. `vin gahyo wigni da avtori? _ wers jemal jinjixaZe wignis winasityvaobaSi, _ nuravin ityvis avtors vicnobo, Tu misi wigni wakiTxuli ara aqvs...~ da marTlac asea. es wigni kidev ufro axlos gaacnobs dainteresebul mkiTxvels mis avtors _ didebul pirovnebasa da mxatvruli sityvis ostats. wignSi mocemuli masalebi afxazeTis ganaTlebis istoriis kuTvnilebaa. txp!sv!qp!wb!sj!sb!jo!ej! nb!sv!Tj!bo!Ub!kj!mb!hj!tb (lorik marSanias mosaGonari) kidev erTi bermuxa gamoaklda did qarTul-afxazur saZmos,kidev erTi bumberazi kaci wavida am qveynidan. aRar aris lorik marSania, afxazuri sidarbaisliTa da pewiT gamorCeuli, WeSmaritad rainduli bunebisa da sulis brZenkaci, Tanamedrove saqarTvelos erT-erTi gmirTagani, romlis cxovreba da Rvawli udidesi zneobrivi magaliTia, rogorc TanamedroveTaTvis, ise afxazTa da qarTvelTa momavali TaobebisaTvis. diax, lorik marSania namdvilad aris gmiri. man Cveni samSoblosaTvis gadamwyvet Jams, rodesac rusulma imperiulma manqanam wamoiwyo `jvarosnuli~ omi qarTuli saxelmwifoebriobis winaaRmdeg, uangarod gadado Tavi mSobliuri afxazeTis, sruliad saqarTvelos gadasarCenad da bolomde Rirseulad atara qarTul-afxazuri istoriuli erTobis burjisa da mebairaxtris uaRresad sapatio, da amasTan, Seqmnil viTarebaSi, mZime jvrad qceuli misia. diax, lorik marSanias istoriam metad rTuli misia daakisra. is aRmoCnda afxazTagan upirvelesi, romelsac kritikul momentSi eyo sibrZne da gambedaoba Tvali aexila Tavisi gzasacdenili TanamoZmeTaTvis, xma aRemaRlebina v. arZinbasa da misi Tanamoazreebis, antiqarTuli, separatistuli kursis winaaRmdeg da uyoymanod damdgariyo mravalsaukunovani qarTul-afxazuri istoriuli Zmobisa da erTobis sadarajoze, im erTobisa, romelsac saukuneebis manZilze qmnidnen da aduRabebdnen afxazi da qarTveli xalxebis saukeTeso Svilebi. batoni lorikis es Tavdadeba sulac ar yofila SemTxveviTi. sxvanairad ver moiqceoda WeSmariti afxazi, dali-webeldis mflobeli marSaniebis saxelovani sagvareulos Rirseuli warmomadgeneli, romelmac mSvenivrad icoda, Tu ra didi ubedureba daatexa afxaz xalxs `moZme~ ruseTma. aki, swored misi winaprebi edgnen saTaveSi afxazi xalxis Tavganwirul brZolas ruseTis imperiis winaaRmdeg XIX saukuneSi. lorik marSania im gorisa iyo, vinc mudam erTgulad adga erTiani qarTuli saxelmwifoebriobis fuZemdeblebis didi leon mefisa da bagrat III-is mier gakva- saredaqcio kolegia: robert mesxi (redaqtori), lela mircxulava kompiuteruli uzrunvelyofa: nugzar arCemaSvili gazeTi aewyo da dakabadonda ssip _ soxumis saxelmwifo universitetis gamomcemlobaSi vrceldeba ufasod lul gzas. baton loriks xSirad axsenebdnen, rom misi gvari, SesaZloa, maruSianTa cnobil sagvareulos ukavSirdebodes, romlis warmomadgeneli ione maruSis Ze iyo iniciatori da erT-erTi sulisCamdgmeli bagrat III-is xelisuflebis qveS sruliad saqarTvelos gaerTianebisa. marTalia, istoriografiaSi marSania-maruSianTa identurobis sakiTxi jer-jerobiT bolomde gadawyvetili namdvilad ar aris da TviT batoni lorikic erTgvari eWviT uyurebda mas (is ufro marSaniebis CrdiloeT kavkasiuri warmomavlobisken ixreboda), magram erTi ram udavoa, Tavisi mamuliSviluri SemarTebiT, biT, erovnulsaxelmwifoebrivi suliskveTebiT lorik marSania, namdvilad rom, maruSianTa jiSisa da jilagis iyo iyo. is gaxldaT Rirseuli memkvidre da gamgrZelebeli `didTa saqmeTa~ giorgi SarvaSiZisa da Tavisi ufrosi megobris, gamoCenili afxazi istorikosis, aseve mSobliuri afxazeTisa da sruliad saqarTvelos mxurvale patriotis zurab anCabaZisa. sxvaTa Soris, me, rogorc pirad saubarSi, ise sajarodac araerTxel ganmicxadebia es, rac baton loriks Zlier axarebda. wavida lorik marSania. wavida gulmarTali kaci, pirovneba, romelic iyo gansaxiereba fizikuri da sulieri sijansaRisa, afxazeTisa da sruliad saqarTvelos mSveneba. kaci mecnieri, sazogado moRvawe, mamuliSvili, namdvili raindi. wavida ise, rom ver moeswro Tavisi mTavari miznisa da natvris aRsrulebas, ver Seasrula Tavisi danapirebi _ afxazeTSi dabrunebisas eTamada enguridan fsoumde gaSlil erTian sufraze. vaglax, rom wavida... zurab papasqiri (gaz. `saqarTvelos respublika~, #153, 18 agvisto, 2010 w.) gamoqveynebul masalaze pasuxismgebelia avtori
Documenti analoghi
agraruli saq-yda-39.indd
mxridan ar iqneba energodeficitur regionebSi ganaxlebadi energiis gamoyenebis waxalisebis politika da am problemas ar mieqceva
saTanado yuradReba, rogorc Sedegi, isev gagrZeldeba tyis resursis gana...
ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis xarisxis
saqarTvelos umaRlesi ganaTlebis bakalavriatis specialobaTa CamonaTvalSi cvlilebebisa da
damatebebis Setanis Sesaxeb (27. 02. 08, dadgenileba # 82), ix.: http://www.tsu.ge/news/acadc/d82.asp
2008 wl...
samigracio informaciuli saxelmZRvanelo – germania
ebs samuSao nebarTvis gareSe, aseTi momuSaveebi gaZeveb
ulni iqnebian qveynidan da maT aekrZalebaT evrokavSiris
qveynebSi xelmeored Sesvla. arsebobs riski, rom germaniaSi
aralegalurad momuSave qar...
TqmiTac, saqarTvelos xelisuflebas eleqtromanqanebis qveyanaSi SemoyvanasTan dakavSirebiT gadawyvetileba ar miuRia. rogorc xidaSeli aRniSnavs, miuxedavad prezidentis presspikeris gancxadebisa, sazog...
"mTavrobam iseTi adekvaturi gadawyvetilebebi unda miiRos, rac
aseve, SemoviReT ivane javaxiSvilis saxelobis saerTaSoriso premia
da SevqmeniT misi saxelobis forumi. javaxiSvilis premia mieniWeba ucxoel
mecnieres qarTvelologiaSi warmatebisaTvis da pirveli aseTi...
saqarTvelos ekonomikis mimarTulebebi sarCevi
naxevrisaTvis Seadgenda 91 milion lars – 50,9 procentiT naklebs, vidre wina wels,
rac umetes wilad ganpirobebuli iyo sufsis navTobterminalis mSeneblobis
dasrulebiT. 1999 wlis pirvel naxevarSi saxel...
na wi li pirveli samoqalaqo sazogadoebis Camoyalibebis istoria da
ise, rom demokratiul sazogadoebaSi TviTdamkvidreba SeZlon?! aq
wamoWrilia iseTi sakiTxebi, romlebmac winamdebare saxelmZRvanelos
mimarTuleba gansazRvres. raki qarTuli sazogadoeba demokratiisken svl...
saqarTvelos ekonomikis mimarTulebebi
maregulirebeli reJimi qveynis mTavrobasTan, risi SesaZleblobac,
realurad, mxolod yvelaze msxvili partniorebs gaaCniaT. sxvagarad rom
iTqvas, modernizacia ubralo fufuneba ki ar aris im qveynebisaTvi...