La Quotidiana, 7.7.2015
Transcript
Pretsch Fr. 1.90 19. annada, numer 128 GA Festa ecclesiastica a Mustér Dumegia passada ha gì lieu a Mustér la festa solemna da s. Placi cun ina gronda participaziun. 7007 Cuira Mardi, ils 7 da fanadur 2015 Festa da sport a Lai 2 A Lai ha gì lieu questa fin d’emna la cursa da bike che dumbra per la cuppa mundiala. 6 Redacziun: Via Sommerau 32, 7007 Cuira, tel. 081 255 57 10, [email protected] La Val Schons â egna nova promotura digl rumàntsch (anr/br) Igl amprem da fanadur â Sina-Mara Hassler (28) da Donat/Basileia antschiet a luvrar an Val Schons sco promotura regiunala da la Lia Rumantscha suainter ca que post e sto vacànt egn on a miez. Realisar igls giavischs digls Rumàntschs da la regiùn, organisar scuntradas tematicas a cafes rumàntschs a visitar scolas a scoletas en fegnamiras da Sina-Mara Hassler. Durànt igls mains da stad vut ella gl’amprem dantànt saluvrar aint, survagnir egna survesta da quegl c’e da far a preparar la midada digl biro davent da Ziràn se Vargistagn agl Center da capricorns. Sco moto da sia lavur veza Sina-Mara Hassler l’aviertadad trànter Rumàntschs a lur santimaint d’easser egn’unitad. ¾ PAGINA 13 Ina biala experientscha 1500 aspectaturs al giug encunter il HSV (anr/gv) Il trenader Urs Casutt da Schluein Glion numna il giug amicabel encunter ils profis da Hamburg ina biala experientscha. «Da quella vegnin nus segir a seregurdar mirond ils giugs dil club ella ‘Bundesliga’ alla televisiun e schizun aunc en onns.» Il giug dominaus dils profis va en scadin cass ella historia dil club ch’ei actualmein cun Cuera il sulet club grischun en secunda ligia. Bugen havess Urs Casutt teniu il gol schubers ellas empremas diesch minutas, mo quei regal ha Hamburg buca vu- liu far e strusch ch’il giug ha entschiet stevi ella tiarza minuta 1:0. Ils Sursilvans han giugau in giug curaschus, mo encunter ils profis tschun classas pli aults ha era la curascha nezegiau nuot. Hamburg ei staus pli sperts, pli exacts e tecnicamein versaus. Ils giugadurs han battiu per mintga bal ed aschia ei il giug vegnius daus pil pli mo en ina mesadad dil plaz. In gol d’honur ha Hamburg tuttina schau tier. Quel ha il capitani Ramon Derungs sittau. Ils plans ein avon maun A divers projects d’hotel en Surselva mauncan ils investurs DAD ANDREAS CADONAU La midada dalla anteriura casa da vegls e da tgira a Cumbel en in hotel ei sin buna via. Il hotel Miraval ei in’excepziun pertuccont realisar novas dimoras per hosps en Surselva. Sin l’entschatta dalla proxima sesiun d’unviern astgass in niev hotel arver sias portas en Surselva. Actualmein semida l’anteriura casa da vegls e da tgira a Cumbel en in albiert da hosps ed habitaziuns. Il hotel Miraval para dad esser in’excepziun en Surselva. Plans per novs hotels existan da Falera entochen Tujetsch. El ravugl da biars da quels projects eis ei vegniu dètg quiet. Egl ambient economic turistic fa quei buca surstar. Sch’ils hotels existents han gia da sbatter per l’existenza eis ei buca da far curvien ch’ei va vess dad investar en novs edifecis. Sulet en Lumnezia existan ulteriurs dus project d’hotel. Probabel ei quei stau il motiv per la suprastonza communala dalla vischnaunca Lumnezia da surdar ina incarica per in studi davart igl ambient turistic dalla Val. A Cumbel semida l’anteriura casa da tgira en in hotel, grazia ad investurs indigens. Empau meglier sepresenta la situaziun pertuccont novs resorts da vacanzas sco quel da Pradas a Breil che vegn medemamein aviarts la fin digl onn. Bunas schanzas vegn attribuiu als plans digl investur Marc Weber a Mustèr. El para da puder svegliar ils milliuns necessaris per in niev resort, in tschuat novas habitaziuns affittadas a hosps da vacanzas. Las pendicu- FOTO A. CADONAU laras da Mustér ein buca las sulettas che sesprovan da procurar per letgs a disposiziun a nova clientella. ¾ PAGINA 3 ¾ PAGINA 5 San Gottardo ha ina nova fatscha Ramon Derungs selegra dil gol d’honur sittaus encunter il HSV Hamburg. FOTO D. WEIGL (anr/hh) Miez zercladur han ils responsabels dil Program San Gottardo 2020 orientau a Mustér davart ils projects realisai e sin rucca. Denter auter ei era il niev logo vegnius presentaus. Quel ei vegnius creaus en in process dètg intensiv. La fin finala ei sedau ina marca moderna. Sco quei che Hubert Gross dil Program San Gottardo di ha mintga La ruina da Chanoua ad Ardez persuna naturala e giuridica la pusseivladad da nezegiar quei logo. Persuenter sto denton vegnir fatg ina damonda all’organisaziun. La finamira ei ch’il logo vegni derasaus aschi fetg sco pusseivel sin mieds da reclama ni products d’ina dallas quater regiuns involvidas el project. ¾ PAGINA 3 (anr/bcs) La taverna fiscala Chanoua sülla via imperiala sur Ardez in direcziun Ftan vain manzunada fingià aint il 9avel tschientiner e serviva sco lö d’albierg e per s-chargiar e chargiar marchanzia. Quel consistiva d’üna chasa engiadinaisa sco albierg cun tablà e stalla. Attachà ün tract plü grond cun stallas e localitats per depositar mar- chanzia. Cunquai cha la ruina as rechattaiva in ün nosch stadi es gnüda fundada la Fundaziun Chanoua Ardez-Markés chi vaiva sco böt da sgürar, mantgnair e far retscherchas da la ruina ed ils contuorns da Chanoua. Hoz es la ruina sgürada e dà üna buna survista dal monumaint istoric. ¾ PAGINA 9 Ruos ad aria frestga ad Andeer (anr/br) Dantànt c’egna grànda part digls Grischùns passainta las vacànzas da stad anzanouas sper la mar dat igl ear bleara glieud ca vean bugent agl Grischùn. Par exaimpel segl campadi d’Andeer. An las valadas grischùnas tscheartgan igls giasts savens ruos a temperaturas ple frestgas c’agls martgieus near agl sid. Ear igl campadi Sut Baselgia ad Andeer porscha quels avan20028 9 771424 749004 tatgs. Ascheia en sias 125 plazas par rulotas stablas adegna ocupadas, ad ear passànts safearman bugent par egna near pliras notgs. Anstagl da la mar spetgan igl bogn da cura ad igl bogn aviert gest sper igl campadi. Ad Andeer e tut pintg, survazevel a parsunal, quegl ca blears giasts schazegian a turnan parquegl adegna puspe. ¾ PAGINA 11 Servetsch d’abunents e da distribuziun: tel. 0844 226 226 mail: [email protected] Niev logo e nova cumparsa d’internet dil Program San Gottardo. MAD Üna part da la ruina vis davent da süd-ost. FOTO B. STECHER 2 SURSELVA MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015 Per la davosa gada: Igl avat Vigeli Monn ed il mistral Donat Nay en processiun da s. Placi. Ina biala processiun cun cooperaziun dalla giuventetgna. FOTOS Y. PFISTER S. Placi 2015 – aunc cun avat e mistral en processiun Solemna festivitad cun gronda participaziun e bia cooperaziun DA GIUSEP CAPAUL / ANR La vasta baselgia claustrala era fullanada dumengia cu il ministeri ed ils envidai ein entrai el sanctuari duront ch’il chor ha cantau in bellezia Magnificat. Dretg e seniester dil corridor permiez en stevan numerus giuvnas e giuvens dallas uniuns da giuventetgna spalier. In ingress impressiunont! Avat Vigeli Monn beneventa la gronda cuminonza alla fiasta dils sogns fundaturs che han cun lur clara finamira mussau la via al salit. In salid special va al predicatur e celebrant principal, avat Emmanuel Rutz, dad Uznach. Per la missiun da quels benedictins ei lu era l’unfrenda stada destinada. In beinvegni sedrezza era als hosps: canceliera federala Corina Casanova, cuss. naz. Martin Candinas, cuss. guv. Christian Rathgeb, mistral dalla Cadi Donat Nay – ad el per la davosa gada, essend ch’igl ei a fin cul cumin sin 2016 – ed al mistral dalla Val d’Ursera Hans Regli. Il survetsch divin pontifical vegn embellius dil Chor dalla claustra cun la messa en G-dur da Franz Schubert e sustegn ed accumpignament digl organist, orchester, solists e solistas. Lur prestaziun ei stada grondiusa e zun edificonta. La legria digl evangeli ed il misteri dil schliet Sebasond sin ina allocuziun da papa Francestg tier il consistori da sia elecziun ha avat Emmanuel Rutz basau siu priedi sin duas petgas fundamentalas: D’ina vart la buna nova digl evangeli e dall’autra sil misteri dil schliet. El ha tratg parallelas era tier s. Sigisbert e s. Placi – in ei vegnius per annunziar la buna nova e l’auter marterisaus persuenter. Aunc pliras epocas ord la histo- ria dalla claustra han documentau il misteri dil bien e dil schliet. Processiun imposanta Silla ruta usitada entuorn la claustra semetta ina gronda processiun en moviment: Cun las reliquias dils sogns patruns (atgnamein eisi ina processiun da e cun reliquias). Ordavon la Societad da musica da Mustér e tamburs, suandada d’ina liunga parada da giuventetgna en plein colurs cun lur bandieras, diversas gruppas ed alla fin il ministeri ed il pievel. La biala canzun da s. Placi resuna (zacontas strofas) e denteren dat ei dus cuors rusari. Benedicziun ed omagi Il bi e niev plaz avon claustra ei fullanaus. Ei suonda la benedicziun. Avat Emmanuel Rutz drezza suenter zacons bials plaids, entgins schizun per romontsch, relatond dils exercezis ch’el ha fatg en claustra a Mustér avon las grondas decisiuns per sia veta claustrala e spirituala. Bi ch’el ha era numnau pader Clemens Giger, da Mustér, benedictin dad Uznach, staus decennis ora missiunari ell’Africa. Plaids da renconuschientscha drezza era avat Vigeli Monn al celebrant ed a tuts cooperonts, puntuond las stretgas relaziuns dalla claustra viers la regiun. Tradiziunalmein han ils dus avats survegniu l’emprema salvia. Las ulteriuras ein stadas per la canceliera federala Corina Casanova, cuss. naz. Martin Candinas, cuss. guv. Christian Rathgeb, il mistral d’Ursera Hans Regli e saltera Barbara Müller, il mistral dalla Cadi Donat Nay ed il cussegl da cumin, sco era deputadas e deputai dalla Surselva. La davosa gada cun avat e mistral La fiasta da s. Placi 2015 mereta igl attribut historic muort il fatg ch’igl avat Vigeli Monn e mistral Donat Nay ein i per la davosa ga ensemen en processiun. Quella veglia isonza finescha cun uonn, essend ch’ils cumins vegnan sligiai si sin l’entschatta da 2016 egl entir cantun. Naven da 2016 dat ei pia negin mistral dalla Cadi pli. Duront il past suandont pils envidai ha a. cuss. naz. Dumeni Columberg schau passar revista la historia dil cumin e specialmein da mistrals. Ton al mistral regent Donat Nay, siu vice Erwin Caminada, il saltè Rico Lutz (dapi 31onns ) sco era alla secretaria Ursina Murer ei vegniu engraziau per lur lavur cun surdar bials presents. Facit: Da s. Placi 2015 han ins pia viu per la davosa ga avat e mistral in sper l’auter, mond en processiun. Naven da l’auter onn ei quei tut mo historia. Per biars – capeivlamein e carteivlamein – in grev cumiau d’ina tradiziun che ha cuzzau biars tschentaners. In dils paucs cun quater crunas Ustria Casa Fausta Capaul a Breil ei recepida ella Gilda (anr/gv) Per cuntentientscha da Toni Darms da Glion ein las ustrias sursilvanas bein representadas ella Gilda svizra dils restauraturs-cuschiniers. La sonda ha igl ambassadur dalla Gilda surdau la sisavla tabla dalla Gilda en Surselva. La Gilda dumbra maximal 280 commembers en Svizra. A Breil ha el surdau la tabla culla capetscha da cuschiniers a Therese e Linus Arpagaus. L’ustria Casa Fausta Capaul cun 15 puncts da Gault Millau ei ina dallas paucas ustrias undradas dalla Gilda cun quater crunas. El Grischun datti sulet duas talas. Tier la qualitad dall’ustria e hotel renconuschida lunsch sur ils cunfins sedistinguan Therese e Linus Arpagaus da biars auters ustiers culla cordialitad. Quei ei numnadamein ina dallas premissas per daventar commember dalla Gilda svizra dils restauraturscuschiniers. Ils commembers dalla Gilda ein ustiers da format che tschentan ils giavischs dil hosp el center. Ils ustiers dalla Casa Fausta Capaul ein senza dubi ustiers da format. Anflau la ventira a Breil Therese e Linus Arpagaus meinan dapi il settember 2002 la Casa Fausta Capaul. A Breil ein la feglia Giannina ed il fegl Gino naschi ed il pèr ha schidadir anflau leu la ventira. «Breil fa dependent e la Casa Fau- sta Capaul aunc dapli», constatescha il pèr. Enteifer il davos tozzel onns han ils ustiers da qualitad creau ella casa gronda enamiez il vitg in bischu e rendiu honur a Fausta Capaul. Quella ha menau l’ustria entuorn il 1900 tochen ella vegliadetgna dad 85 onns. Ella Casa Fausta Capaul han ils ustiers documentau ch’igl ei pusseivel da tschentar accents era en in menaschi pign. Linus Arpagaus survescha per la pli gronda part spisas producidas sez ed oravontut spisas ch’els han era sezs bugen. Ils products retila il capocuschinier da producents regiunals. El definescha siu stil in sempel e senza firlefanzas. La pissiun pil cuschinar ei la motivaziun. Therese e Linus Arpagaus ein da niev commembers dalla Gilda svizra dils restauraturs-cuschiniers. Els meinan in dils paucs menaFOTO G. VENZIN schis svizzers undrai cun quater crunas. Dapi 60 onns Avon 60 onns han cuschiniers engaschai da Turitg e contuorn fundau la Gilda svizra dils restauraturs-cuschiniers. Culla stabilisaziun politica ed economica saveva il hosp puspei prestar da magliar bein e tschercava la cuschina extraordinaria e creativa. Gia in onn suenter la fundaziun dalla Gilda dumbrava ella 194 commembers. Ils commembers s’engaschan en lur menaschi per la qualitad e la scolaziun dils emprendists ed ordvart per la buna reputaziun dalla restauraziun. SURSELVA MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015 3 Frenai ella fasa da project Novs hotels existan en Surselva bunamein mo sil pupi nanziaziun seigi bein buca stada sem pla, la banca seigi la fin finala stada promta da conceder in credit. Desilli siunaus ei Daniel Blumenthal dalla Societad svizra per credits d’hotel, ina societad dotada cun daners publics. Daniel Blumenthal ha getg che la so cietad pretendi in pagament da 10 000 francs avon ch’insumma sefatschentar cun in project per silsuenter far pre tensiuns buca dad ademplir en ina re giun perifera. DAD ANDREAS CADONAU Divers projects da hotels novs ein vegni presentai ils davos onns en Surselva. Realisaus ei strusch in e las circumstanzas actualas plaidan momentan buc exnum a favur da novas investiziuns. Da Falera en tochen Tujetsch existan plans per no vas dimoras da hosps. Las circumstan zas actualas per realisar novs hotels ein buca las meglieras. Da quei avis ei igl interprendider lumnezian Oscar Caduff. El ha schau elavurar in project per in hotel niev a Morissen avon dus onns ed ei schizun en possess dad ina lubientscha da ba ghegiar. Pil mument denton ruaussa il project, sco quei che Oscar Caduff ha tradiu. El ha getg dad haver investau ina pulita summa per projectar la no va dimora. Momentan seigi il hotel a Morissen denton mess ad acta, pertgei la situaziun economica plaidi buca gest a favur dad ina tala investiziun. «Da pliras varts ei vegniu cussegliau a mi da schar la detta dil project.» Sclau der da reactivar sia idea sche la situa ziun economica semida vul Oscar Ca duff buc. Meglier sepresenta la situaziun per l’anteriura casa da vegls e da tgira a Cumbel. Sco quei che Daniel Blumenthal, sco conproprietari dil stabili ment, ha getg vegnan las lavurs da mi dar l’anteriura casa da vegls en in ho tel momentan exequidas. El quenta ch’il niev hotel Miraval arvi las portas l’entschatta dalla sesiun d’unviern cun 50 letgs da hotel classics, sis studios pli pigns e sis pli gronds promts era da schar a tscheins a persunas indigenas. Igl investur indigen ha tradiu che la fi Plirs projects da hotel spetgan en Surselva da vegnir realisai. FOTO A. CADONAU In ulteriur project lumnezian En Lumnezia exista aunc in ulteriur plan per in hotel a Vella sin igl areal dalla plazza da sport Bual. In project che vegn accumpignaus da diversas gruppas da lavur cun re presentants dalla vischnaunca Lum nezia, sco quei ch’igl ei stau dad inter vegnir en ina publicaziun dalla supra stonza communala. La vischnaunca Lumnezia ha vinavon incaricau l’in terpresa Conim da Zug da sefatschen tar cun igl ambient turistic en la Val dalla glisch. L’interpresa da Zug ha bein confir mau dad haver retschiert ina incum bensa dalla vischnaunca Lumnezia. Ina incumbensa che stetti en relaziun cun il project da hotel dalla Val. Per communicar detagls seigi ei denton aunc memia baul, ha l’interpresa Co nim seschau udir. Ins vegni a presen tar il studi la fin dalla stad. Bein vale tescha era l’interpresa da cussegliaziun da Zug la situaziun turistica per mo mentan buca sempla. Da principi sei gi ei denton tuttina pusseivel da met ter en pei in niev hotel en in intschess alpin sche las circumstanzas constet tien. Spanegiaus dils resultats dil studi E gest quellas circumstanzas valete scha igl interprendider Oscar Caduff per insufficientas en Lumnezia. El ei digl avis che la purschida turistica el la Val tonschi buca per carmalar nova clientella. «Sper igl ir cun skis exista buca la massa.» Tonpli interessaus ei era igl interprendider lumnezian dils resultats dil studi incaricaus dalla vischnaunca. Dalla problematica ei era il svilup pader regiunal Ulrich Giezendanner pertscharts. Tenor sia perspectiva eis ei grev da realisar novs projects da ho tels senza in potent investur davos dies. Tonpli plascher ha il sviluppader regiunal dalla annunzia da Marc Weber dad investar ils proxims onns a Mustér. Sper las investiziuns ell’infra structura dalla pendiculara era talas en in niev resort da 700 letgs. A quei pro ject dat Ulrich Giezendanner las me glieras schanzas da vegnir realisaus. Mo era il project d’hotel a Vella sur vegn bunas notas dil sviluppader re giunal, el valetescha la lavur da project per professiunala. Agen capital maunca Ch’igl ei buca sempel da realisar novs projects d’hotel attribuescha Ulrich Giezendanner era allas strictas pre missas dalla Societad svizra per credits d’hotel ed allas pretensiuns dallas ban cas pertuccont il capital agen per in summa conceder in credit. Quei per tuchi buca sulet la finanziaziun da novs projects, mobein era investiziuns en dimoras existentas. Era cheu vegnien investiziuns rete nidas. In process da dus onns Il Program San Gottardo 2020 ha ina nova fatscha DA HANS HUONDER / ANR Il Program San Gottardo 2020 sepresenta anoviars cun in niev logo. El ei il resultat d’in process che ha cuzzau rodund dus onns. Tenor ils responsabels duei la marca nova buca mo cumparer sin mieds da reclama, mobein era sederasar sin products dalla regiun. Igl onn 2008 ei il Pro gram San Gottardo 2020 vegnius lan tschaus. La finamira dils cantuns Gri schun, Tessin, Ursera e Valleis sco era dalla confederaziun ei d’augmentar las pusseivladads da concurrenzabladad e da plivalur dalla regiun dil Gottard che cumpeglia la Surselva, Ursera, Goms e Tre Valli. Concretamein duei il project migliurar ed optimar la collaboraziun turistica, vul dir las structuras e las or ganisaziuns sco era promover l’infra structura ed ils products dils acturs lo cals, gidond a sviluppar e commercia lisar quels. Leutier s’audan era impuls en favur dall’identitad e l’atgna inizia tiva. Sco quei ch’ils responsabels dil project constateschan ei la collaborazi un enteifer la regiun dependenta dalla bunaveglia dallas interpresas, dalla po pulaziun e dallas autoritads. Per puder realisar ina buna reit ed aschia ina co operaziun persistenta drova ei denton temps. Per quei motiv ei vegniu deci diu da prolungir il Program San Got tardo per quater ulteriurs onns. En tochen la fin digl onn elavuran ils qua ter cantuns communablamein cun la confederaziun in niev program da rea lisaziun pils onns 2016–19 pil Pro gram San Gottardo. La finamira ei da dumandar la confederaziun per ulte riurs 70 milliuns francs. Ils davos qua ter onns han confederaziun e cantuns giu concediu 85 milliuns francs. Ina nova cumparsa Il davos temps han ils responsabels pil Program San Gottardo luvrau intensi vamein vid la cumparsa anoviars. Aschia ei vegniu realisau ina nova homepage ed ina nova marca. Ils dus instruments duein gidar a far enconu schents ils projects surregiunals ed ils products. Aschia portan els il medem adressader ed ein il medem mument elements pil marketing dils acturs lo cals. Tenor ils responsabels sto la gron da plattafuorma dalla regiun vegnir ne zegiada meglier ella reclama. Il process e la realisaziun da quella marca han cuzzau rodund dus onns. Sco quei ch’il collaboratur dil program, Hubert Gross, di, ei il logo vegnius realisaus en stretga cooperaziun cun ils acturs locals, la ba sa dils quater cantuns. Quei process ei vegnius cumbinaus cun ina retscherca tier ils hosps da vacanzas. Quellas indi caziuns han surviu all’agentura da mar ca d’elavurar l’architectura da quella e da definir il manual. «Sin fundament da quella lavur ei ina marca fetg varion ta sesviluppada che sa vegnir en func ziun sin biars secturs: Sco integraziun cumpleina, sco cobranding, entras ils purtaders da prestaziun turistics, las re giuns da vacanzas, mo era entras ils producents da victualias ed auters pro ducts e survetschs», di Hubert Gross ch’ei staus involvius intensivamein en quei process. Marca protegida La colur d’aur dalla marca ei buca sem plamein ina casualitad. Ella ei la mi La marca nova da San Gottardo duei buca mo vegnir nezegiada egl avegnir per mieds da reclama per l’entira regiun, mobein era per products singuls derivonts d’ina dallas quaMAD ter regiuns pertuccadas. scheida da tuttas colurs dils uoppens dils quater cantuns, numnadamein mellen, blau, tgietschen, ner ed alv. La scartira pil logo ei vegnida creada da niev. Ils responsabels dil program ein fermamein perschuadi che la marca rinforza la concurrenzabladad el senn dallas regiuns. «Ins vegn a prender no tizia dad ella. Cheutras eis ella in im puls pil carschament», ei Hubert Gross perschuadius. Cumpletada vegn quel la cumparsa anoviars cun la nova pagi na d’internet www.gottardo.ch. La marca nova vegn protegida sin funda ment dalla classificaziun internaziuna la da products e survetschs. Ella ei ve gnida annunziada tier igl Institut per proprietad intellectuala. Ina protec ziun sin plaun europè ei medemamein sin rucca. L’architectura dalla marca ei fetg liberala. Pil nez futur dad ella vegn preten diu negina indemnisaziun. «Nossa fi namira ei che quella marca vegni neze giada aschi fetg sco pusseivel. Mo aschia vegn ella era enconuschent scha», puntuescha Hubert Gross. En damonda pil nez vegnan ton persunas giuridicas sco naturalas che s’identifi cheschan cun la marca e che gidan a derasar quella cun buns products e sur vetschs. Aschia sa ella esser part d’ina eti chetta ni d’in prospect ni era vegnir cumpletada cun loghens da turissem dil perimeter dil San Gottardo sco Mustér, Sedrun ni Andermatt. Pil die ver ei vegniu elavurau in manual. Tgi che vul nezegiar la marca sa sedrizzar cun in formular d’annunzia tier Hu bert Gross dil Program San Gottardo. Lez cusseglia ils interessents. Ein Schweizer Familienunternehmen seit 1989. ½Preis statt 10.20 5.10 Gültig von 7.7 bis 11.7.2015 oder solange Vorrat. -40% ca. 900-gGrosspackung 3.40 statt 5.70 bis zu 42 % Treuer abatt TREUEPUNKTE SAMMELN. VOLLTREFFER LANDEN. Kärcher-Produkte gibt’s jetzt bei SPAR bis zu 42 % günstiger. Mehr auf www.spar.ch Lammnierstück mariniert, Australien / Neuseeland 100 g, statt 5.70 nur 3.40 -40% statt 22.– 2 x 500-gGrosspackung 13.– ½Preis Rind Weide statt 1.50 –.75 Swiss Premium Weiderind Hackfleisch, Duopack Schweizer Fleisch, statt 22.– nur 13.– Mont-sur-Rolle Louis I Sire de Vaud Schweiz, Waadtland, 7,5 dl statt 10.20 nur 5.10 -32% statt 11.20 Wassermelonen Crimson kernarm, Italien / Spanien, kg statt 1.50 nur –.75 7.60 -33% -33% statt 17.90 -34% statt 9.90 statt 7.40 11.95 Ripasso della Valpolicella Campo Bastiglia Ca' Rugate Italien, Veneto, 7,5 dl statt 17.90 nur 11.95 6.50 Feldschlösschen Original Lager 10 x 3,3 dl, statt 11.20 nur 7.60 Nestlé Friscolino 6 x 75 ml, statt 7.40 nur 4.95 ½Preis statt 5.75 Kambly Bretzeli / Bretzeli au Chocolat 3 x 115 g z.B. Kambly Bretzeli, 3 x 115 g statt 9.90 nur 6.50 Abgabe nur in Haushaltsmengen. Alle Preise sind in Schweizer Franken angegeben. Satz- und Druckfehler vorbehalten. Jahrgangsänderungen vorbehalten. SPAR verkauft keinen Alkohol an Jugendliche unter 18 Jahren. Ihren nächsten SPAR Markt finden Sie unter www.spar.ch So frisch. So nah. So günstig. 2.85 -26% statt 8.10 Lovely Küchenrolle weiss 3-lagig, 6 x 51 Blatt statt 5.75 nur 2.85 5.95 Emmi UHT Milchdrink 6 x 1 Liter statt 8.10 nur 5.95 4.95 SURSELVA MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015 5 Il capricorn da Grischun Vacanzas survigilescha il trenament dil HSV Hamburg. «Shake hands» denter Schluein Glion ed il HSV Hamburg. Pils giugadurs indigens in bi mument. FOTOS G. VENZIN In gol d’honur per Schluein Glion Il HSV Hamburg ha gudignau 13:1 encunter Schluein Glion DA GIUSEP VENZIN / ANR Schluein Glion ha vuliu impedir in gol ellas empremas minutas, mo adumbatten. Gia ella tiarza minuta ha Philipp Müller sittau igl 1:0 ed ils gols ein curdai in suenter l’auter. Ella squadra da Hamburg han plirs giugadurs novs e giuvens giugau e quels han vuliu mussar al trenader Bruno Labbadia lur potenzial. Els ston far quei per haver la schanza da vegnir numnai pigl emprem giug dil proxim campiunadi miez uost encunter Bayern München. Quels giugadurs han giu negina misericordia el giug amicabel avon varga 1500 persunas ed han giugau gat e miur culs giugadurs d’Urs Casutt. Ell’emprema mesadad han ils giugadurs da Schluein Glion strusch dumignau ord lur mesadad. La megliera equipa grischuna encunter ina equipa dalla «Bundesliga» – quei ei stau naven dall’entschatta in giug denter David e Goliat. Ils giugadurs da Schluein Glion han mussau quei ch’els san ei quei ei enconuschentamein buca pauc. Quei ha denton buca tunschiu da resister al HSV Hamburg, mo quei savevan ins gia avon ch’il giug entscheivi. Cura che Hamburg ha giu sittau avunda gols ha el era schau vegnir Schluein Glion pli datier dil gol. Ella 69avla minuta ha il capitani Ramon Derungs sittau il gol d’honur. Ils Svizzers han muncau Ella squadra han ils dus profis svizzers Johann Djourou e Valon Behrami muncau el giug amicabel. Senza dubi havess la preschientscha da quels dus giugadurs naziunals aunc augmentau l’attractivitad. Els han aunc fatg ina pausa suenter ils giugs culla squadra naziunala ed ein uss el camp da trenament a Crap Gries. A Laax ei era il directur dil HSV Peter Knäbel arrivaus la dumengia ed ha stuiu dar plaid e fatg dallas acquisiziuns novas dil club ch’ei mitschaus cun cletg dalla relegaziun. Da quellas acquisiziuns scrivan allura tuttas gasettas tudestgas e fan aschia empau reclama per Laax e Schluein. Dalla hospitalitad en Surselva ei il trenader Bruno Labbadia en scadin cass incantaus. Aschia ei el s’exprimius differentamein. Valon Behrami tuorna anavos ella equipa dil HSV suenter haver fatg vacanzas ad Ibiza. El sto batter per in plaz. Gia la primavera haveva il giugadur origin dil Cosovo constatau che Hamburg seigi per el ina schliata experientscha. Il giugadur da 30 onns era vegnius la stad 2014 da Napoli tier l’equipa tudestga. Gaudenz Thoma, il meinafatschenta da Grischun Vacanzas, ha carmalau il HSV Hamburg en Surselva. Gian Arpagaus ha presidiau l’Uniun sportiva Schluein Glion e tgamunau il project dalla Arena Raiffeisen Crap Gries. Igl anteriur giugadur professiunal Bruno Labbadia ha teniu il HSV Hamburg ella «Bundesliga». Il capitani Ramon Derungs (cul bal) ha sittau il gol d’honur. Bruno Labbadia (seniester sil baun) ed Urs Casutt (seniester da Ramon Derungs) ein ils trenaders dallas duas equipas. Las scenas interessantas hai dau avon il gol dils indigens. Il defensur indigen liberescha cul tgau. La tribuna dil stadiun niev ei stada fullanada. Varga 1500 fans han persequitau il giug amicabel. Carlo Bearth meina il bal sco in profi denter ils giugadurs dil HSV Hamburg. 6 SURMEIR MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015 Buna atmosfera per lung digl tratg da bike. Er igls treis proxims onns dattigl a Lai cursas internaziunalas da bike. FOTOS G. N. STGIER Tge festa da sport Lai: Cursa da bike dalla coppa mundiala Nino Schurter durant la cursa. Cò era Nino Schurter anc alla testa dalla cursa. DA GION NUTEGN STGIER / ANR Ena atmosfera tgi vess betg savia esser miglra, temperaturas prest tro picas, aspectatours sainza fegn e nign «happy end» svizzer. Chegl la bilan tscha dad ena gronda occurrenza da sport, organisada an moda perfetga. En de da belezza ò do la culissa allas cur sas da bike dalla davosa fegn d’emda a Lai. 300 voluntaris sot la reschia da Christoph Müller on procuro tgi l’occur renza è davantada tar en success per par ticipants, funcziunaris ed aspectatours. L’organisaziun perfetga conferma tgi chels da Lai èn betg angal campiuns schi vo per organisar igl final dalla coppa mundiala da skis, mabagn er schi è d’or ganisar cursas tgi chintan per la coppa mundiala da velos da muntogna. Er schi Nino Schurter e Jolanda Neff on betg ni zigia igl bonus da tgesa cun gudagner lour cursas è igl event davanto tar ena fe sta da sport. En public fitg internaziunal Tar igl final dalla coppa mundiala da skis è l’atmosfera adegna fitg singulara, sim patica e schizont emoziunala. Dumengia passada tar las cursas da «cross country» era l’atmosfera anc bler pi particulara cun esser igls aspectatours fascinos da chegl tgi els on vasia per lung digl tratg da quat ter kilometers. An cumparaziun cun las cursas da skis èn igls fans tar las cursas da bike bler pi manevels all’antiera acziun e schi lagn deir uscheia prest segls cal tgogns agls ciclists. Igls 15 000 fans tgi èn stos segl li eran repartias per lung digl an tier tratg per gio mantgantar navot digl grond spitachel sportiv. Igl public era fitg internaziunal e vasia e santia ins ò fans dall’antiera Europa, digls Stadis unias dall’America e schizont dall’America digl sid. Totpiglia en oter aspectatour tgi tar igl final dalla coppa da skis e cunzont er bler pi entusiasmo. 2000 atlets e funcziunaris Dalla parteida eran er prest 200 schurna lists internaziunals per rapportar direct u pi tard dalla gronda occurrenza da sport a Lai. Marlen Rogenmoser, la pledadra da medias da Lai Turissem, dei er tgi graztga agl event da bike ins vegia fatg supple mentar fitg bleras pernottaziuns. Igls 2000 atlets e funcziunaris seian gio nias a Lai igl marde per sa preparar sen las cur sas. A parteir dalla gievgia èn mintga de nias daples fans ainten la regiun e sa tga pescha alla fegn d’emda. La sonda sen dumengia davigl a Lai strousch en letg li ber. Igls organisatours on gia en preven tiv dad 1 milliun francs e d’investar chel la somma ò valia la pagna, vess la reclama betg savia esser miglra. Fascinos digl tratg e digl public Cun organsiar las cursas an moda perfetga ò igl comite d’organisaziun er fatg en bung fundamaint per las proximas dus cursas dalla coppa mundiala da bike tgi on li igl 2016 e 2017 ed alloura igl campiunadi mundial da bike tgi Lai organisescha igl 2018. Lai Pendicularas SA, Lai Turissem e cunzont er igl cumegn da Vaz on investo igls davos onns belas sommas per far igl tratg da bike anc pi attractiv, pi spert, pi pretensious e pi spectacular. Nino Schur ter, da preschaint egn digls miglers ciclists da bike digl mond, ò detg siva dalla cursa tgi el seia incanto digl tratg, tgi cumpeglia propi tot chegl tgi dovra per ena cursa plagn variaziun e tensiun. Fascino è igl Sur silvan er sto digls blers fans tgi vegian pro curo per ena atmosfera scu tar igls gis olim pics u campiunadis mundials. El era bagn pitost deprimia siva dad aveir mantganto la victorgia perveia dad en defect treis run das avant la fegn dalla cursa. Strousch tgi el è alloura sto segl podest scu sagond, da vos igl victour Jaroslav Kulhavy dalla Tsche chia, ò Nino Schurter sa laschea festivar digls sies blers fans e bagnspert partia cugl helicopter an direcziun Turitg per esser giast aint igl studio tar l’emisssiun «Sport Aktuell» da SRF. Pi schlagada era bagn Jo landa Neff, la dominatoura dallas davosas treis cursas tgi ò mantganto a Lai cun neir «angal» quarta en plaz da podest. En got schampager er per Jolanda Neff. Er els dus on tignia igls poleschs per Nino Schurter. Igls treis amprems tar igls omens: Nino Schurter, Jaroslav Kulhavy ed Ondrej Cink (da san.). 7.70 statt 10.30 Frisco Pralinato classico 1.60 statt 2.– -25% Hirz Hüttenkäse div. Sorten, z.B. Nature, 15% F.i.T. 200 g 6er-Pack 2.20 statt 2.80 Agri Natura Lyoner geschnitten, 100 g Ab Mittwoch Frische-Aktionen -30% 1.– Wasser-Melonen Selbständig daheim und professionell betreut. statt 2.65 statt 2.50 Agri Natura Grill-Rips Lattesso Charentais-Melonen Italien/Spanien, kg 1.85 1.95 2.– div. Sorten, z.B. Macchiato, 250 ml Spanien/Frankreich, Stück 100 g n i o t k A Vo l g 1.7.15 1 , g a t s m a S is b . 6 , Montag Mitten im Leben. www.spitex.ch 6.95 statt 9.40 5.95 Kambly Biscuits statt 7.50 Ovomaltine Schokolade + Biscuits 8.50 2.80 statt 10.90 statt 3.50 Zweifel Chips Snacktasche Inhalt: Papr. 90 g, Nat. 100 g, Gran. 100 g, Corn Chips, 125 g statt 14.10 Feldschlösschen Premium Dose, 6 x 50 cl VOLG KAFFEE Bohnen oder gemahlen, 500 g VOLG ESSIG div. Sorten, z.B. Obstessig, 1 l GILLETTE RASIERUTENSILIEN div. Sorten, z.B. Blue Plus Slalom, 2 x 10 Stück -26% div. Sorten, z.B. Chocolait, 2 x 100 g div. Sorten, z.B. Tafeln, 3 x 100 g 11.20 <wm>10CAsNsjY0sDQ30jUwMDU2NQUAxNfL7A8AAAA=</wm> <wm>10CFXLoQ5CMRBE0S_aZnam221ZSZ57QRB8DUHz_4qAQ1x37nlWNPy6HrfHcS_HShoQiqiebEsqJ1ab8kKChMfFoe7MHH-DudCFsb_GkAbuaZJxbifZZ472fr4-5Zf8MncAAAA=</wm> Volg Gemüsekonserven div. Sorten, z.B. Russischer Salat, 2 x 260 g 8.95 statt 11.50 Café de Paris Litchi 75 cl 6.70 statt 7.90 VOLG HAFERFLÖCKLI 500 g 1.70 statt 13.80 Volg Eier-Teigwaren Coca-Cola div. Sorten, 6 x 1,5 l div. Sorten, z.B. Spätzli, 500 g 2.10 6.95 statt 2.65 Hunde- und Katzensnacks statt 8.70 Elsève Haarpflege div. Sorten, z.B. Temptations Huhn, 60 g –.85 statt 1.– div. Sorten, z.B. Shampoo Anti-Haarbruch, 2 x 250 ml CHAMPIGNONS div. Sorten, z.B. geschnitten, 4 x 230 g VINO ROSATO DI TOSCANA IGT 1.55 Italien, 75 cl, 2013 statt 1.85 11.40 10.80 statt 2.15 (Jahrgangsänderung vorbehalten) In kleineren Volg-Verkaufsstellen evtl. nicht erhältlich statt 13.50 Alle Ladenstandorte und Öffnungszeiten finden Sie unter www.volg.ch. Dort können Sie auch unseren wöchentlichen Aktions-Newsletter abonnieren. Versand jeden Sonntag per E-Mail. Druck- und Satzfehler vorbehalten. VOLG WASCHMITTEL div. Sorten, z.B. Pulver Universal, 2 x 25 WG 6.60 statt 7.80 4.50 statt 5.75 15.80 statt 19.80 44 JAHRE SONDERVERKAUF % 5 6 – * Jetzt 30% a uf v ll eichnete Ausste z n n e k e g ll ie z e p iele s * Gültig bis 31. Juli 2015. Solange Vorrat reicht. Die Preise verstehen sich als Aktions-Abholpreise. Allfälliger Währungsausgleich bereits berücksichtigt. ESSEN 69.— statt 162.— –57% 998.— statt 2’402.— –58% nitur Esszimmergar e Eckbankgrupp statt 9’038.— Schlafzimmer statt 10’658.— statt 168.— 9’980.— –47% .– statt 25’300 nschrank Schwebetüre statt 1’149.— Schlafsofa statt 2’840.— statt 2’625.— –60% » Küche «ESPRIT <wm>10CAsNsjY0MDSy1LUwNbe0NAAA6jUTtw8AAAA=</wm> –56% <wm>10CFWKIQ6AMBAEX3TNbtvjWk6SOoIg-BqC5v-KgiOZUTPr6hrwubTtaLsTjFWKWq3wQgRDdcZsIWaHjQrqTMJoOuXfL0zICejvIzABOymYBr0UDfd5PSEn8yhyAAAA</wm> 149.— statt 279.— –46% Sideboard r Jugendzimme statt 698.— statt 3’957.— .– statt 80’500 Die Preise verstehen sich inklusive Einbaugeräte und Arbeitsplatte, ohne Montage. Alles Einzelstücke. Weitere Informationen unter www.delta-moebel.ch. KLEINMÖBEL Computertisch Drehstuhl 1’490.— –47% 1’490.— –43% 1’790.— –54% 298.— Schlafzimmer PUR» .— statt 26’800 DO» Küche «ORLAN Stuhl 7’980.— –55% 5’980.— –43% 498.— statt 17’772.— .– statt 40’000 statt 9’863.— SCHLAFEN Schlafzimmer Küche «KANTO Küche «VAO» 4’490.— –54% 17’500.— –56% 18’700.— –30% 27’000.— –65% 4’480.— –50% 4’980.— –44% 89.— statt 8’962.— KÜCHE nitur Esszimmergar nitur Esszimmergar Stuhl ungsstücke 98.— statt 225.— Kommode –56% TV-Möbel –57% WOHNEN 298.— statt 826.— –63% 249.— je statt 563.— h Jeder Teppic l) (Tibeter, Nepa el ap auf diesem St –55% –70% GARTENMÖBEL 30% auf alle Gartenmöbel ur Polstergarnit 4’980.— statt 10’262.— ur Polstergarnit –51% r Polstergarnitu 3’490.— statt 5’930.— 1’980.— –47% 897.— statt 3’803.— Wohnwand –41% Wohnwand statt 2’400.— –62% Solange Vorrat. Ausgenommen sind Netto-Angebote und einige Markenartikel. Nicht mit anderen Aktionen kumulierbar. statt 5’128.— statt 3’780.— se Stuhl inkl. Kis n statt 398.— 39.— statt 78.— Stuhl –44% –50% 198.— statt 356.— –44% 229.— statt 335.— statt 298.— –33% 165.— statt 295.— –44% Lounge Stuhl –50% 198.— Stuhl Bank Stuhl DAS BESTE FÜR SIE SEIT 44 JAHREN www.delta-moebel.ch A13 Ausfahrt Haag, 9469 Haag, Tel. +41 (0)81 772 22 11, [email protected] 1’660.— statt 2’980.— 2’750.— –46% 1’980.— –47% 198.— Wohnwand cker Ho Lounge ohne –31% 445.— statt 795.— –44% ENGIADINA MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015 9 Chanoua, perdütta istorica ad Ardez Taverna fiscala sülla via imperiala tanter Ardez e Ftan muschna. Quistas indicaziuns sun manzunadas per part sün üna tabla pro la ruina ed aint il cudeschin da Jon Claglüna. DA BENEDICT STECHER / ANR Chanoua tanter Ardez e Ftan vain manzunà aint ill’istorgia fingià i’l 9avel tschientiner, descrit sco urbadi caroling, üna taverna fiscala ad Ardez sülla via imperiala tanter Como e’l Tirol. Las ruinas dan hoz amo perdüttanza dal stabilimaint istoric. Per chattar Chanoua as stoja ir a pè sülla via veglia tanter Ftan ed Ardez. Sur il cumün d’Ardez as rechattan las ruinas da la taverna fiscala in üna pitschna chavorgia. Ni da la via d’autos tanter Ardez e Ftan, ni davent dal cumün d’Ardez as vezza la perdütta istorica. La fracziun obain muntogna Chanoua vain manzunada suvent aint ils tschantamaints dal cumün d’Ardez. Quella vain descritta dal cronist Campell sco üna pitschna gruppa da chasettas intuorn üna chapellina. Hoz sun avantman be plü las ruinas da stabilimaint grond, nempe las restanzas d’üna suosta, il fabricat il plü important. Plü tard vain manzunada l’ustaria da Chanoua dal cronist Martin Padrotsch von Grünegg ingio chi’s vaiva radunada a la faira d’Ardez in settember 1773 ün’intera cumpagnia per giantar. Lö d’albierg e lö da s-charg e recharg Il stabilimaint serviva sco albierg ed eir sco lö da s-charg e recharg da marchanzia. El consistiva d’üna chasa engiadinaisa sco albierg cun tablà e stalla sco eir attach ad ün tract plü grond cun stallas e localitats per depositar marchanzia. L’entrada da la stalla sarà quella vouta gnüda spostada illa fatschada dal nord cun access davent da la via. Il planterrain La ruina Chanoua vers nord-ost. dal tract attachà possedaiva duos entradas, uschè cha’ls vittürins pudaivan entrar e sortir sainza stuvair volver lur vittüras. La dombraziun dal pövel dal 1850 FOTOS B. STECHER manzuna a Chanoua be plü üna chasa ingio chi abitaiva la famiglia Marugg cun tschinch persunas. La suosta es statta abitada sporadicamaing fin dal 1910. Davo chi’d es gnüda construida la via maistra tras l’Engiadina Bassa s’ha il trafic translocà giò tras cumün e la suosta ha pers sia funcziun ed es ida plan a plan in Fundaziun Chanoua Ardez-Markés Per sgürar e mantgnair la ruina existenta es gnüda fundada dal 1996 la Fundaziun Chanoua Ardez-Markés. Il böt da la fundaziun d’eira sper il sgürar e mantgnair la ruina eir da far retscherchas davart la ruina e’ls contuorns, impustüt da l’albierg e da la posta da plü bod, ün monumaint istoric situà sper la via veglia sur Ardez. A la fundaziun faivan part Chasper Cadonau, Otto Markés, Andreia Mengiardi, Jon Claglüna e Claudia Thom. La fundaziun es gnüda scholta in favrer dal 2010. Hoz es la ruina mantgnüda e sgürada e’s rechatta in ün bun stadi. Üna tabla al lö cun indicaziuns da la perdütta istorica, cun plans e plan da situaziun dan üna buna survista da la ruina Chanoua e da l’istorgia da quella. Puchà es be cha blers viandants passan be per cas speravia e na cul böt da visitar la taverna fiscala chi dà perdüttanza da l’istorgia da noss perdavants. Üna spassegiada obain davent da la chasa da scoula ad Ardez o eir davent da la via tanter Ardez e Ftan pro la punt da Tasna maina a la ruina Chanoua. Indicaziuns davart la fundaziun as chatta sün üna pagina d’internet. «La fundaziun ha lura surlaschà ün import da bundant 5000 francs al cumün politic e quel es uossa respunsabel pella ruina Chanoua. La fundaziun ha fat buna lavur e surdat l’abitacul in bun uorden», ha dit Jonpeider Strimer chi d’eira quella jada capo cumünal dad Ardez. Il Lai da Tarasp, ün’oasa per bes-chas e plantas Las rösas da l’aua DA BENEDICT STECHER / ANR Üna gronda surfatscha dal Lai da Tarasp es cuvernada la stà cun rösas da l’aua da duos culuors. Indigens e giasts fan suvent üna fermativa a la riva dal lai per müravgliar las plantas e bes-chas sün ed aint il lai. Il Lai da Tarasp es ün lai artificial chi’d es gnü fat cun ün’archa i’l 1600 tschientiner. El appartegna hoz amo al Chastè da Tarasp e serviva sco reservoir dad aua ed impediva cha l’inimi vess pudü postar seis chanuns e catapults sün quella surfatscha per attachar il chastè. Hoz es el ün’oasa per bes-chas e plantas da tuot gener. Üna gronda surfatscha dal lai es cuvernada la stà cun rösas da l’aua. Aint il lai vivan glüschuns, percha (Eglis) ed otras sorts da peschs, ma eir coquiglias, Aint ill’aua sper peschs esa eir giambers. giambers e.u.i. La populaziun da giambers dombraiva avant var desch ons blers tschient d’exemplars. Inaspettadamaing s’haja lura chattà avant ot ons cadavers da giambers e la populaziun as vaiva diminuida sün pacs plü. Ün’analisa ha lura muossà cha’ls giambers d’eiran attachats da bulais. Hoz s’han remiss ils giambers chi sun darcheu in gronda quantità aint il lai. D’inviern es il lai cuvernà cun üna grossa vetta da glatsch e serva per ir culs pattins e giovar a tschoccas. Il Lai da Tarasp es fich attractiv uschè cha famiglias da la regiun passaintan minchatant ün pêr uras pro’l lai. Las rösas da l‘aua Il lai es circundà da plantas da channa chi pussibilteschan a las bes-chas dal lai da metter là lur övs zoppadamaing e garantir üna populaziun sana. Dürant ils mais da stà vegnan müravgliadas las rösas da l’aua chi han üna grondezza da fin 20 centimeters diameter. Ellas creschan minch’on e sun fich dürablas. Las plantas han bratschs, culs quals ellas as tachan vi da belma e terra aint ils flüms e lais. Il spectrum da culuors va dad alb, gelg, cotschen fin blau. Otras sorts sun eir da culur orandscha, verda, violetta o dafatta lila. Ellas as multiplicheschan tras insects ed impustüt eir tras las libellas. Aint il Lai da Tarasp as chatta rösas da l’aua albas e da culur lila. Ellas survivan bain l’inviern causa cha las ragischs sun aint ill’aua e na aint illa vetta da glatsch. Sül lai tanter las fluors da l’aua as vezza las andas sulvadias chi mainan ün pa travasch sül Lai da Tarasp. FOTOS B. STECHER Grondas surfatschas dal Lai da Tarasp sun cuvernadas cun rösas. Millis da rösas aint il Lai da Tarasp. INSERATESCHLUSS: Samstag-Ausgabe: Donnerstag, 8 Uhr Dienstag-Ausgabe: Montag, 8 Uhr Somedia Promotion Sommeraustrasse 32, 7007 Chur Telefon 081 255 58 58, Fax 08 1 255 58 59 Agenturen in Ilanz, Lenzerhei de und Thusis IM INTERNET AUFRUFBAR UNTER: südostschweizjobs.ch Unsere Mandantin Unsere Mandantin mit Sitz in der Region, ist ein innovatives, weltweit tätiges Hightechunternehmen in der Sensortechnologie, das mit seinen erstklassige Produkten im internationalen Wettbewerb eine Spitzenposition einnimmt. Im Auftrag der Geschäftsleitung suchen wir einen erfahrenen ist ein führender Hersteller von innovativen Heizsystemen, dessen Name und Produkte für Zuverlässigkeit, beste Qualität und einen hohen Servicegrad stehen. Im Auftrag der Geschäftsleitung suchen wir fürs Marktgebiet Graubünden/St. Galler Oberland einen erfahrenen Aussendienstmitarbeiter Heiztechnik (m/w) Leiter Engineering (m/w) Graubünden/St. Galler Oberland Die Hauptaufgaben Als Mitglied der Bereichsleitung sind Sie mitverantwortlich für die Unternehmensentwicklung und tragen die Gesamtverantwortung des Bereichs Engineering. Dabei schaffen Sie die Rahmenbedingungen für eine effiziente Abwicklung von Projekten und Vorstudien und nehmen den Lead ein für die Neuentwicklung von Prozessen und Verfahren, die Weiterentwicklung der Basisprodukte nach Kundenwunsch sowie Produktpflege. Des Weiteren sind Sie auch aktiv in der Verkaufsunterstützung involviert und repräsentieren das Unternehmen in technischen Belangen nach Aussen. Das Anforderungsprofil Diese verantwortungsvolle Kaderposition möchten wir einer begeisterungsfähigen Ingenieur-Persönlichkeit (Elektronik/Sensorik) mit Führungserfahrung und Leistungsausweisen im Entwicklungsumfeld der Sensortechnologie o. Ä. anvertrauen. Solide betriebswirtschaftliche Kenntnisse, ein gutes Sensorium für den Markt sowie eine ausgeprägte Sozialkompetenz runden Ihr Profil ab. Sehr gute Englischkenntnisse werden vorausgesetzt. Das Angebot Es erwartet Sie eine herausfordernde Tätigkeit in einem erfolgreichen Unternehmen mit einem guten Betriebsklima, innovativen Produkten und interessanten Anstellungsbedingungen. Ihre Kontaktperson Auf Ihre detaillierten Bewerbungsunterlagen mit Foto (per E-Mail/Post) oder telefonische Kontaktaufnahme für Erstauskünfte freut sich: André Thomas, Geschäftsleiter. Für Diskretion und Kompetenz bürgt unser Name. Wir begleiten Querschnittgelähmte. Ein Leben lang. Schweizerische Herzstiftung Die Hauptaufgaben In dieser Funktion sind Sie für die Betreuung und Weiterentwicklung der bestehenden Kundschaft (Installateure, Planungsunternehmen, Architekten und GU's) wie auch Neukundenakquisition zuständig. Die qualitativ hochstehende Produktpalette umfasst Brennwertsysteme für Öl und Gas, Wärmepumpen und Solarthermie. Der nachhaltigen Kundenzufriedenheit wird dabei höchste Priorität beigemessen. Das Anforderungsprofil Zur Besetzung dieser Funktion suchen wir eine kommunikations- und durchsetzungsstarke Persönlichkeit mit Verkaufserfahrung, einer technisch/handwerklichen Grundausbildung sowie Praxis in der Heiztechnik o. Ä. Verkaufsgeschick verbunden mit lösungsorientiertem Denken und Handeln sowie MS-Office-Anwenderkenntnisse runden Ihr Profil ab. Das Angebot Sie arbeiten von Ihrem Home-Office aus und basieren auf einer leistungsfähigen Infrastruktur. Im Hintergrund steht ein in der Branche bestens etablierter Firmenname. Zudem erwarten Sie fortschrittliche Anstellungsbedingungen. Ihre Kontaktperson Auf Ihre schriftliche Bewerbung mit Foto (per Post/E-Mail) oder telefonische Kontaktaufnahme für Erstauskünfte freut sich: André Thomas, Geschäftsleiter. Für Diskretion und Kompetenz bürgt unser Name. Ein Herzinfarkt beendet ein Leben, bevor es zu Ende ist. Aktiv gegen Herzkrankheiten und Hirnschlag. Helfen auch Sie. Spendenkonto 30-4356-3 www.swissheart.ch Treuhänder kauft- & verkauft AG-Mäntel. <wm>10CAsNsjY0MDQy1zU0NjaxMAMAwBMUfQ8AAAA=</wm> <wm>10CB3DMQ6DQAwEwBf55LXX4IvLiA5RRPnA5YA6_68iZaTZ94qm_8_teG-vgsJWgTtzKYQ3XVGhjc5SqpkiHqAtDouoa7hnXikf9Fs4T5MxvUuyD5LTo7N9z_sHvL2Rd2kAAAA=</wm> Tel. 041 768 90 60 Fax 041 768 90 70 Am Ende sind wir für Sie da Das Zürcher Lighthouse bietet ein letztes Zuhause für unheilbar kranke Menschen. Ihr TV Südostschweiz Bleiben Sie regional «up to date»! www.zuercher-lighthouse.ch tv.suedostschweiz.ch erotik.suedostschweiz.ch Chur, Hinterm Bach 26 Asian, spezielle Massagen. 076 750 55 42 SCHONS MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015 Davent dad 11 ons magnan Tania a Felix Gmür cun suczess igl campadi Sut Baselgia ad Andeer. FOTOS B. RIEDHAUSER 11 Oscar ad Ileana Solcà da Lugano passaintan davent da tschentg ons blear tains segl campadi ad Andeer. Egn liac ruassevel a tutegna plagn veta La plaza da campar Sut Baselgia ad Andeer e ocupada bagn gl’antier on DA BARBARA RIEDHAUSER-RIESCH / ANR A l’antrada da la vischnànca d’An deer satgata sper igl bogn da cura ad igl prominent Hotel Fravi ear egn campadi. «Sut Baselgia» â el num ad e egn liac fetg tschartgieu surtut tier famiglias a pensiunos. 125 plazas par schar la rulota sur on porscha igl cam padi d’Andeer. Sen quellas statan rulo tas cun tigietas da len davànttier, a tut quellas plazas en dagî ocupadas, gi Felix Gmür, igl manader digl campadi. Sper quellas plazas fixas porscha igl campadi 30–40 plazas par rulotas near tendas da passànts. Sempels ad avierts Anzemen cun sia duna Tanja magna Felix Gmür davent dad 11 ons igl cam padi da tres stélas. Tanja Gmür magna l’ustreieta digl campadi a tarschegna las instalaziùns sanitaras. Sieus um Felix fa giou quent cugls giasts, presta lavurs d’electricer a d’instalatur sanitar, varda c’igl ambi aint segi an urden a gida egna near l’otra geada ear da schliear egn conflict trànter igls campaders. «Mo vers campaders en avierts, sem pels, generus a surportan ear ramurs d’unfànts near da vaschegns c’ân egna feasta.» Aria frestga durànt la notg Igls blears giasts vignan da l’Itaglia, digl Tessin, da la regiùn da Cuira a digl rest da la Svizra tudestga. Els passaintan la fegn d’eanda near tains ple lùngs ad Andeer. Tuts ân dantànt egn liac da di mora, noua c’els en anunztgieus a pa jan taglias. Ad Andeer tscheartgan ble ars igl ruos, la bùn’aria, la beala cuntra da cun tut sias purschidas. «Ussa vain sa qua ear blearas famiglias giuvnas cun passa 30 unfànts. Cur ca nus vagn sur prieu igl campadi, ear quel egna colo neia da seniors», saragorda Felix Gmür. Da la crisa digl euro saintian els nut, mo l’ora da tschella stad vegi gieu par consequenza c’igl vegi gieu fetg pocs passànts. Da gis tgòlds sco ussa vean la glieud dantànt bugent an las munto gnas a tschartgear refrestg. «Egn um da Milano vean par exaimpel savens son da sera tard cun sieus autorulotta, dor ma qua a va puspe angiou dumeingia. Qua tgata el igl ruos a l’aria frestga par durmir.» Contact cun la vischnànca «Noss giasts van ear bugent an visch nànca, a cumprar aint an las diversas fa tschendas near a magliear an egn’u streia. Ear igl bogn da cura ad igl bogn aviert visiteschan els bugent.» Cun egna media da 17 000 parnotaziùns par on veza Felix Gmür igl campadi ascheia sco egn impurtànt factur par la visch nànca. Anquals avdànts d’Andeer vi gnian ear agl cafe digl campadi, gi el. «Oters ân forza ratanientschas ad ue gian betga da vagnir. Mo nus sasantagn sco egna part da la vischnànca a sala gragn da tuts ca vignan.» Felix a Tanja Gmür metan grànda pesa segl tracta maint parsunal da lur giasts, c’en par els betga me numers. Quegl e egn avan tatg c’egn campadi pintg sa porscher a ca vean schazagieu fetg. Daple infurmaziùns davart igls campadis an la regiùn Viamala: www.viamala.ch Hans Panier da Cuira e schon 13 ons segl campa di ad Andeer a passainta savens qua anzaquànts gis, bugent cun pastgear ad ir a spass. Suainter las Veiasmalas sasearva par el egn oter mund. Igls cunsorts Van Bokhorst digls Pajis Bass ân passan to tschentg notgs ad An deer. Els ân cato igl campa di an egn guid da campar ad ân ludi la natira, igl ruos, la vesta a l’ora. «Las mamas san adegna ver an îl lur unfànts» (anr/br) Beal’ora da stad a tempe raturas sur 30 grads fan gust da sa glir an l’aua frestga. Igl bogn aviert ad Andeer e egna pussevladad sim patica par far quegl. Tànt igls giasts digl campadi sco ear indigens nize gian la caschùn. Gest visavis igl cam padi, sper igl bogn da cura a sut la ba selgia sche igl pintg bogn aviert d’An deer. Quels gis s’amplagna el mintga gi a sieus tschespet vean curvato cun zuelas da tutas calurs. Mena gieu egn cas d‘urgenza Doris Mani-Vögtli e davent da sis ons guardiabogn ad Andeer. Ella surveglia igls giasts, las valurs da l’aua ad igl ur den agl bogn. Ella ancanuscha igls avantatgs digl bogn aviert d’Andeer: «Igl bogn e pintg a survazevel. Ascheia sa egna mama taner an îl igls unfànts da diferaintas vigliadetgnas. A noss bogn e strusch egn’eada aschi plagn sco oters, parquegl vean ear glieud da la Tumleastga qua a far bogn.» Par far quella lavur â Doris Mani gieu da far diversas scolaziùns a curs. Ella e dan tànt leada c’ella â ànc mena gieu da duvrar quegl c’ella â amprieu là. «Oter c’egna near l’otra sgriflada near egn uegl ve jou betga stuieu tractar.» Sglatschs a sglatschs a sglatschs Zuzanna Tomasik-Karlhuber fa igl te arz on la cassa a magna igl kiosk a la tgadafiac digl bogn. Gis da beal’ora e quegl egna lavur ca pratenda bleara conzentraziùn. «Par furtuna ve jou sa vens agid da scularas, schiglioc savess jou betga preparar davos an la tgadafi ac quegl c’igls giasts vutan magliear.» Surtut pommes frites a hamburges se gian dumandos – a natiralmeing sglatschs sainza fegn. Gl’avàntmiezgi a las diesch: Zuzanna Tomasik (san.) a Doris Mani ân preparo tut ad en sam tgeadas par lur giasts. FOTO B. RIEDHAUSER Verlosung Entdecken Sie das UNESCO Welterbe RhB Gewinnen Sie eine Entdeckungsreise auf der RhB UNESCO Welterbestrecke Gewinnen Sie sieben RhB UNESCO Welterbe Pässe 1. Klasse im Wert von insgesamt 500 Franken. In Sachen Bautechnik und Linienführung ist das UNESCO Welterbe Rhätische Bahn in der Landschaft Albula/Bernina eine einzigartige Meisterleistung. Der UNESCO Welterbe Pass ist der Freipass für Entdecker der über 100-jährigen Bahnstrecke. Die «Südostschweiz» und die Rhätische Bahn schicken Sie zusammen mit drei Begleitpersonen auf Entdeckungsreise auf der Welterbestrecke. Erlebniszug Albula Mit dem UNESCO Welterbe Pass fahren Sie beliebig mit den Zügen zwischen Thusis und Tirano und können beliebte Sehenswürdigkeiten wie den Landwasserviadukt, die Kehrtunnels zwischen Bergün und Preda oder den Kreisviadukt in Brusio besuchen. Dazu gibt es den kompakten RhB UNESCO Reiseführer – reich bebildert, umfassend dokumentiert und 96 Seiten stark. Kleiner Tipp: Immer sonntags reisen Sie gegen einen kleinen Aufschlag in den nostalgischen Holz- und in den offenen Aussichtswagen durch die sommerliche Landschaft auf der Strecke zwischen Landquart und Samedan. So nehmen Sie teil Füllen Sie nebenstehenden Talon aus oder nehmen Sie online teil unter: www.suedostschweiz.ch/rhb Kein Glück? Es kann nur einen Gewinner geben: Im Sommer können Sie den UNESCO Welterbe Pass aber besonders günstig beziehen. Beim Kauf eines UNESCO Welterbe Pass erhalten Sie den zweiten Pass mit gleichem oder geringerem Wert gratis. Zur freien Fahrt dazu gibt es den kompakten RhB UNESCO Reiseführer sowie einen vergünstigten Eintritt ins Bahnmuseum Albula. Der Pass kann von 1. Juli bis 31. August 2015 zum Aktionspreis ab CHF 56.– gekauft werden. Der Rechtsweg ist ausgeschlossen. Über die Verlosung wird keine Korrespondenz geführt. Teilnahmeberechtigt sind Personen über 18 Jahre, Mitarbeitende der Somedia sowie der Rhätischen Bahn sind nicht teilnahmeberechtigt. Keine Barauszahlung. Die Gewinner werden schriftlich benachrichtigt. Mit der Teilnahme erklären Sie sich damit einverstanden, dass die RhB und Somedia Ihre Daten für Marketingzwecke verwenden und mit Ihnen telefonisch oder per E-Mail in Kontakt treten dürfen. Mehr Infos: www.rhb.ch/unesco2fuer1 Weitere Infos www.rhb.ch/welterbepass Grosser Hauptpreis Am Ende der Monatswettbewerbe, im März 2016, verlosen die RhB und die «Südostschweiz» den grossen Hauptpreis unter allen Teilnehmenden: Eine Fahrt in der Stiva Retica – der Bündnerstube auf Rädern – von Chur nach Arosa für Sie und 20 Freunde inklusive Apéro. Die glückliche Gewinnerin des Monats Juni: Lilian Wiget aus Schänis Wir gratulieren herzlich und wünschen viel Spass unterwegs mit der Rhätischen Bahn. Verlosung Gerne möchte ich die Entdeckungsreise auf der UNESCO Welterbestrecke gewinnen. Frage: Seit wann gehört die RhB Strecke Albula/Bernina zum UNESCO Welterbe? O A: 2007 O B: 2008 O C: 2009 Vorname Name Adresse PLZ/Ort Tel. Mobile E-Mail ABOPLUS-Nr. Datum Unterschrift Teilnahmeschluss 31. Juli 2015 Talon einsenden an: Somedia, ABOPLUS Sommeraustrasse 32 Postfach 491, 7007 Chur oder per E-Mail an: [email protected] Ich möchte die «Quotidiana» abonnieren und erhalte die ABOPLUS-Karte kostenlos. SCHONS MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015 Loscha d’easser Rumàntscha POLIZIA CHANTUNALA Far denunzias da nov sin via electronica Sina-Mara Hassler e la nova promotura da la Lia Rumantscha par la Val Schons (cp) Dapi il 1. da fanadur 2015 è la polizia chantunala dal Grischun participada al post da polizia virtual Suisse ePolice. Sur Suisse ePolice pon vegnir fatgas denunzias sin via electronica. Sin la plattafurma Suisse ePolice pon ins denunziar online l’enguladitsch d’in velo u d’in mofa, la perdita u l’enguladitsch dals numers d’immatriculaziun sco er simpels donns materials. La premissa per far la denunzia electronica è ch’ils delinquents na sajan betg enconuschents, ch’il lieu dal malfatg na cuntegnia nagins fastizs e ch’il denunziant abitia en il Grischun ubain ch’il lieu dal malfatg saja en il chantun. Plinavant pon vegnir chargiads giu da la plattafurma la dumonda per la permissiun d’acquistar armas ed il contract en scrit per il transferiment d’ina arma. DA BARBARA RIEDHAUSER-RIESCH / ANR Egn on a miez â la Lia Rumantscha gieu nign promotur an Val Schons. Davent digl amprem da fanadur ocupescha Sina-Mara Hassler (28) da Donat que post da 40%. «Jou saveva gea dagî ca la Lia Rumantscha (LR) tscheartgi egn promotur par la Val Schons», gi SinaMara Hassler. «La parmavera veiou samess an contact cun la LR par s’infurmar ple exact davart la plaza. Ad ussa salegriou d’antschever!» Saluvrar aint a far midada Durànt igls mains da stad vut Sina-Mara Hassler survagnir egna survesta da las lavurs ca spetgan, a surtut a far urden. Sen la fegn da satember bandùna la LR numnadameing igl biro a Ziràn a fa midada se Vargistagn. Davent digl atun vean la nova promotura lura ad organisar igls cafes rumàntschs an Sutselva a las novas scuntradas tematicas da la LR an Val Schons. «Jou vignt ear ad ir an las scolas a preschantar igls products rumàntschs. Cun tut quellas activitads se jou santir igl puls da la Val.» Sina-Mara Hassler, c’â fatg la matura bilingua, â passanto igls davos ons a Basileia, noua c’ella â studagieu quater ons madaschegna natirala a luvro tres ons an la clinica antroposofa Arlesheim. Las spetgas digls Rumàntschs Sina-Mara Hassler vut catar or tge ca la glieud da la Val Schons spetga da la promotura da la LR. Ear sen fundamaint da quellas spetgas vean ella a svilupar sias activitads, adegna acumpagneada da Carmen Dedual, la raspunsabla par las regiùns tier la LR. Igl giavisch da Sina-Mara Hassler e da promover la comunicaziùn a l’aviertadad trànter igls Ru- Meglier service public La plattafurma Suisse ePolice cumplettescha la purschida da servetschs da la polizia. En spezial pon vegnir registradas denunzias sur formulars electronics e transmessas a la polizia, senza stuair sa preschentar ad in post da polizia. L’utilisader spargna temp e po far sia denunzia da tuttas uras. A medem temp po la polizia reglar en moda pli effizienta las fatschentas en massa. La polizia chantunala dal Grischun sa participescha – en il rom da l’armonisaziun da l’informatica da la polizia – a 10 corps da polizia che porschan gia Suisse ePolice. Sina Mara-Hassler e la nova promotura da la Lia Rumantscha par la Val Schons. màntschs a lur loscheztga d’easser egn unitad vee jou sanpievel unieu. «Quella «Q san tieu fetg tier igl parsunal da la LR. Jou sund vagnida ratschavida cun grànda cordialitad. Quegl e sto fetg bi ad egna grànda motivaziùn par me.» Ir pass par pass Ànc salva Sina-Mara Hassler sia habitaziùn a Basileia. A la madaschegna natirala resta ear anavànt impurtànta. «Jou sund fetg bugent an las muntognas a remn earvas par far tees, etgs a tincturas.» Era la famiglia Caflisch da Surgonda fa vacanzas da stad. Enfin ils 14 d'avust na datti nagina Radionovela. La proxima episoda da Vita capita pudais puspè tadlar glindesdi, ils 17 d'avust 2015. Alura datti numnadamain bler da raquintar ... ■ RADIO 14.03 LA STAILALVA (REP.) Semperverds dal schlagher popular In u l'auter semperverd dad oz sveglia franc bellas regurdientschas, forsa savais vus 15.03 SOUNDCHECK (REP.) Dabu Fantastic live al Open Air Lumenzia 2014 FOTO B. RIEDHAUSER Ear massaschas d’ayurveda a tractamaints da jin shin jyutsu porscha ella anavànt, ussa ànc a Basileia, ple tard magari an Sutselva. Contacts: 081 258 32 22, [email protected] ■ RADIO RUMANTSCH «VITA CAPITA» FA PAUSA schizunt chantar, tschivlar u perfin sautar tar intginas da las chanzuns. Tranter auter tadlain nus Heidi, Patrona Bavariae, Neglas cotschnas da Müstair ma er la Sierra Madre na dastga betg mancar. Redacziun: Christa Soliva 13 Il Soundcheck preschenta musica live da l'Open Air Lumnezia. Il duo Dabu Fantastic è stà ina da las bands che han gì blera preschientscha e success durant il 2014. Sin lur disc «Hallo Hund» avevan els preschentà pop cun elements da hip hop. La stad passada èn els stads sin il palc da l'Open Air Lumnezia, e gist quai concert udis en il Soundcheck. Redacziun: Jachen Prevost 19.00 NOSS CHORS «Tei patria mai emblidel…» Ils Rumantschs laschan encrescher, strusch ch'els bandunan lur vitg er ch'els van davent mo per curt temp. Els laschan encrescher per ils culms, per ils guauds, per il vitg, simplamain per lur dachasa. En noss'ura da chors tadlain nus chanzuns che descrivan quai mal, l'encreschadetgna per la chasa paterna, per la patria. Chanzuns da cumià e chanzuns che descrivan la brama da returnar a chasa. Redacziun: Rosvita Barenius 20.03 RADIOARCHIV Il Radio Rumantsch sin viadi il 1990 a Danis/Tavanasa Avant 25 onns aveva la redacziun «Allegra» dal Radio Rumantsch visità durant la stad differentas vischnancas rumantschas en l'entir Grischun. Ina visita era stada quella a Danis/Tavanasa nua che differenta glieud indigena era vegnida a pled. Explicaziuns avevi dà per exempel davart l'enconuschent club da ballape da Danis/Tavanasa, l'uniun da tir e las numerusas furmaziuns da chant e musica. Era che la politica dals abitants da Danis/Tavanasa saja magari autra che quella da la vischnanca mamma da Breil era vegnì explitgà. Redacziun: Flavio Huonder 06.00 06.06 06.30 06.40 06.50 07.00 07.06 07.30 07.40 07.50 08.00 08.06 08.30 08.40 09.00 09.05 09.15 09.30 09.45 10.00 10.15 10.30 10.55 11.00 11.03 11.15 11.45 12.00 Novitads Actual la damaun Novitads Impuls dal di cun Dominique Dosch Revista da medias/Meteo Novitads Actual la damaun Novitads Kikeri6 Revista da medias/Meteo Novitads Actual la damaun Novitads Il chavazzin dal di Novitads La cuppina Chalender La truvaglia Tge chaussas Novitads Il hit da l’Africa Famus e glorius Rep. Impuls dal di Novitads Actual da mezdi Co e cum Total local Novitads 12.06 Actual da mezdi e RTR cumpact a mezdi 12.30 SRF Rendez–vous 13.00 Las gratulaziuns 14.00 Novitads 14.03 Rep. La stailalva 15.00 Novitads 15.03 Rep. Soundcheck 16.00 Novitads 16.03 Semperverds / Top 3 16.30 Program da kino 17.00 Novitads 17.06 Actual la saira 17.50 Meteo 18.00 Novitads 18.06 RTR cumpact – survista dal di 18.15 SRF Echo der Zeit 19.00 Noss chors 20.00 Novitads 20.03 Radioarchiv 21.00 Novitads 21.03 Musica 22.00 Novitads 22.03 Musica 23.00 Novitads 23.03 Grischun sonor HITS E SEMPERVERDS AFRICANS Glindesdi fin venderdi a las 10.15 / sonda e dumengia a las 10.30 Durant la stad preschenta il Radio Rumantsch da glindesdi fin venderdi a las 10.15 e la sonda e dumengia a las 10.30 ina chanzun da l’Africa. In continent cun gronda ritgezza da musica e cultura, ch’è dentant pauc enconuschenta tar nus. Be qua u là arriva ina chanzun fin tar nus en ils radios, e be paucas daventan hits e semperverds sco «Yé ké yé ké» da Mory Kante e «Aisha» da Khaled. Ch’i dat bleras autras perlas vulain nus mussar cun ina schelta da var 50 chanzuns, tranter auter d’interpretas ed interprets sco Miriam Makeba, Youssou N’Dur, Fela Kuti, Manu Dibango, Zap Mama, Rokia Traore ubain Khadja Nin. 14 TELEVISIUN MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015 SRF 1 SRF ZWEI ARD ORF 1 SAT 1 6.30 News mit Wetterkanal 9.40 Einstein 10.15 nano 10.45 Kulturzeit 11.25 Mini Lehr und ich (1) 12.15 Mini Beiz, dini Beiz 12.45 Tagesschau mit Meteo 13.10 Glanz & Gloria 13.25 Der Landarzt. Patient Rosswein 14.10 Downton Abbey 15.45 Beobachter TV 16.15 Kanarische Inseln 16.45 Best Friends 17.10 Rosanna checkt's! Was essen Tiere im Zoo? 17.45 Guetnachtgschichtli. Flapper & Fründe: S'Früeligskonzert 18.00 Tagesschau 18.15 Mini Beiz, dini Beiz 18.40 Glanz & Gloria 19.00 Schweiz aktuell 19.25 SRF Börse 19.30 Tagesschau 5.35 Roboclip 6.00 Drei auf zwei 9.00 Best Friends 9.20 Rosanna checkt's! 9.45 Roboclip Selection 10.10 Last Man Standing 10.35 Der Landarzt 11.20 Wege zum Glück 12.05 Tessa 12.45 Rules of Engagement 13.10 Magnum 14.00 Live: Tennis. Wimbledon. Viertelfinal. Aus London (GB) 15.30 Live: Radsport. Tour de France. 4. Etappe: Seraing (B)-Cambrai (F) 17.30 Live: Tennis. Wimbledon. Viertelfinal. Aus London (GB). Im Vorjahr im Herrenfinale triumphierte der Serbe Novak Đoković, der den Schweizer Roger Federer in fünf Sätzen besiegte. 5.30 Live: ZDF-Morgenmagazin 9.00 Tagesschau 9.05 Rote Rosen 9.55 Sturm der Liebe 10.45 Um Himmels Willen. Hochzeitsglocken 11.35 Papageien, Palmen & Co. 12.00 Tagesschau 12.15 ARD-Buffet 13.00 ZDFMittagsmagazin 14.00 Tagesschau 14.10 Rote Rosen 15.00 Tagesschau 15.10 Sturm der Liebe 16.00 Tagesschau 16.05 Live: Radsport. Tour de France. 4. Etappe: Seraing (B)-Cambrai (F) 17.25 Brisant 18.00 Wer weiss denn sowas? (2) 18.50 Akte Ex. Der Informant 19.45 Wissen vor acht – Mensch. 19.50 Wetter 19.55 Börse 8.00 Knietzsche 8.05 Shaun, das Schaf 8.10 Hand aufs Herz 8.55 Die Nanny 9.20 Gilmore Girls 10.00 Drop Dead Diva 10.45 Grey's Anatomy – Die jungen Ärzte 12.10 Gilmore Girls 12.55 Drop Dead Diva 13.35 Die Nanny 14.00 Raising Hope 14.20 Mike & Molly 14.40 Malcolm 15.05 How I Met Your Mother 15.45 The Big Bang Theory 16.30 ZIB Flash 16.35 Malcolm 16.55 How I Met Your Mother 17.40 Two and a Half Men 18.00 ZIB Flash 18.05 Die Simpsons 18.55 The Big Bang Theory 19.45 ZIB Magazin 19.54 Wetter mit ZIB 20 5.30 Live: Sat.1-Frühstücksfernsehen. Talk: Arnold Schwarzenegger und Emilia Clarke / Talk: Cristián Gálvez – Erfolgreich trotz schlechter Noten / Talk: Shaun Ross 10.00 Teletip Shop 11.00 Richterin Barbara Salesch 12.00 Richter Alexander Hold 14.00 Auf Streife 15.00 Im Namen der Gerechtigkeit – Wir kämpfen für Sie! 16.00 Anwälte im Einsatz 17.00 Mein dunkles Geheimnis. Ein märchenhaftes Schicksal 17.30 Schicksale. Das Glück wohnt nebenan 18.00 In Gefahr. Lisa – Zwei Männer, ein Mord 19.00 Newtopia 19.55 Sat.1 Nachrichten 20.05 Mordkommission Istanbul – Die Tote in der Zisterne (1) TVKriminalfilm (D 2008. Mit Erol Sander, Christine Neubauer Regie: Michael Steinke 21.50 10vor10 mit Meteo 22.25 Club. Land am Abgrund – Auswege aus der griechischen Tragödie. Gäste: Theodoros Paraskevopolous, Christina Tsouras, Spyro Arvanitis, Tobias Straumann, Prof. Reiner Eichenberger (Universität Fribourg), Rudolf Strahm (Ökonom) 23.45 Tagesschau Nacht 0.00 Live: Nachtwach. Telefon-Talk mit Barbara Bürer. Heimlich 20.00 Friends with Kids. Komödie (USA 2011). Mit Adam Scott, Jennifer Westfeldt, Jon Hamm. Regie: Jennifer Westfeldt 21.50 Last Man Standing. Sitcom 22.20 sportaktuell. Moderation: Rainer M. Salzgeber 22.45 Das Experiment – Wo ist dein Limit? (5) Kopf und Körper im Kampf 23.15 Bear Grylls – Abenteuer Survival. In den Karpaten 23.50 Kindergarten Cop. Actionkomödie (USA 1990). Mit Arnold Schwarzenegger, Penelope Ann Miller, Pamela Reed 1.35 Das Experiment (5) 20.00 Tagesschau. Mit Wetter 20.15 Tierärztin Dr. Mertens Der Mann mit dem Papagei 21.00 In aller Freundschaft Arztserie. Krokodilstränen 21.45 Fakt. Wie die Deutsche Post Mitarbeiter ausgliedert / PiP Skandal und die Rolle des TüV Rheinlandt 22.15 Tagesthemen. Mit Wetter 22.45 Die Adoption Dokumentarfilm (D 2015) 0.15 Nachtmagazin 0.35 Marcello, Marcello – Der Sommer der ersten Liebe. Komödie (CH/D 2008). Mit Francesco Mistichelli, Elena Cucci, Luigi Petrazzuolo 20.15 Soko Donau. Krimiserie Der Irrläufer 21.05 CopStories. Krimiserie. Bahöh 21.50 ZIB Flash 22.00 Willkommen Österreich – Gäste, Gäste, Gäste (1/6). Show 22.35 Sommerkabarett (1/2). Michael Mittermeier: Blackout (1/2) 23.25 ZIB 24 23.45 Radsport 0.15 Californication. Comedyserie Koks und Gitarren 0.45 Immer nie am Meer. Komödie (A 2007). Mit Christoph Grissemann, Dirk Stermann, Heinz Strunk, Philip Bialowski Regie: Antonin Svoboda 2.10 Soko Donau. Krimiserie 20.15 Zwei Wochen Chef. TVRomanze (D 2007). Mit Felicitas Woll, Torben Liebrecht, Tatjana Alexander. Regie: Annette Ernst 22.15 Live: akte 20.15 – Reporter kämpfen für Sie! Massenentlassung – und dann? – Wie es den Schlecker-Frauen drei Jahre nach der Pleite geht / Nach dem Germanwings-Absturz: So kämpfen Angehörige um Gerechtigkeit 23.15 SAT.1 Reportage. Reportagereihe. Wir sind arm! Vanessa zieht nach Berlin-Marzahn 0.15 Criminal Minds. Krimiserie Der leere Planet / Rivalen VOX PRO 7 ZDF ORF 2 RTL 6.10 SOKO Familie 7.10 Verklag mich doch! 10.10 Hilf mir doch! 11.15 vox nachrichten 11.20 CSI: NY. Todesgrüsse auf Vinyl / Im Jahr des Affen 13.05 CSI: Miami 14.00 Wer weiss es, wer weiss es nicht? 15.00 Shopping Queen 16.00 4 Hochzeiten und eine Traumreise 17.00 Mein himmlisches Hotel 18.00 mieten, kaufen, wohnen 19.00 Das perfekte Dinner. Tag 2: Natalie, Arnsberg / Apritif: à la Sebastian 8.15 How I Met Your Mother 9.10 Teletip Shop 11.00 Mike & Molly 11.55 Two and a Half Men 13.40 2 Broke Girls 14.10 The Big Bang Theory 15.30 How I Met Your Mother 17.00 Live: taff. Mallorca – Traum oder Albtraum (2) / Fitnessmythen 18.00 Newstime 18.10 Die Simpsons. Ned Flanders: Wieder allein / Der beste Missionar aller Zeiten 19.05 Live: Galileo. Was muss es kosten? Sonnencreme 9.05 Volle Kanne 10.30 RosenheimCops 11.15 SOKO Wismar 12.00 heute 12.10 drehscheibe 13.00 ZDF-Mittagsmagazin 14.00 heute – in Deutschland 14.15 Die Küchenschlacht 15.00 heute Xpress 15.05 Bares für Rares 16.00 heute – in Europa 16.10 SOKO Kitzbühel 17.00 heute 17.10 hallo deutschland 17.45 Leute heute 18.05 SOKO Köln 19.00 heute 19.25 Rosenheim-Cops 6.00 Wetter-Panorama 9.05 Plenarsitzung des Nationalrates 13.00 ZIB 13.15 heute mittag 14.00 Frisch gekocht 14.25 Tessa 15.10 Sturm der Liebe 16.00 Die BarbaraKarlich-Show 17.00 ZIB 17.05 heute österreich 17.30 heute leben 18.30 heute konkret 18.51 heute infos und tipps 19.00 Bundesland heute 19.20 Money Maker 19.30 Zeit im Bild mit Wetter 19.55 Sport aktuell 5.35 Explosiv – Das Magazin 6.00 Live: Guten Morgen Deutschland 8.30 Gute Zeiten, schlechte Zeiten 9.00 Unter uns 9.30 Betrugsfälle 10.00 Die Trovatos – Detektive decken auf 12.00 Punkt 12 14.00 Verdachtsfälle 17.00 Betrugsfälle 17.30 Unter uns 18.00 Explosiv – Das Magazin 18.30 Exclusiv – Das Star-Magazin 18.45 RTL aktuell 19.05 Alles was zählt 19.40 Gute Zeiten, schlechte Zeiten 20.00 Prominent! 20.15 Sing meinen Song – Das Tauschkonzert. Duette 22.20 Meylensteine. Best of Im «Alten Pfandhaus» in Köln lassen Gregor Meyle und Jeannine Michaelsen die Treffen mit den Musikern und Bands noch einmal Revue passieren und blicken zurück auf die Highlights der Staffel. 23.20 Songs, die die Welt bewegten. Die heissesten Sommerhits 0.25 vox nachrichten 0.45 Sing meinen Song – Das Tauschkonzert 2.30 Meylensteine 3.20 Bates Motel. Horrorserie 20.15 Die Simpsons. Zeichentrickserie. Homers vergessene Kinder / Grampa auf Abwegen 21.15 2 Broke Girls. Sitcom Katzenjammer / Der Cronut-Wahnsinn 22.15 Mike & Molly. Comedyserie Die Reise nach Mudlick 22.40 Mom. Sitcom. Ex und Exitus / Asche und Katzenstreu 23.35 Two and a Half Men. Sitcom. Schöne Stunden in Zentralafrika / Die japanische Regenbrille 0.25 Fringe – Grenzfälle des FBI. Mysteryserie. Der Erlöser / Willkommen in Westfield 2.00 ProSieben Spätnachrichten 20.15 Königliche Liebe Frischer Wind für Schwedens Monarchie. Dokumentation 21.00 Frontal 21. Magazin. Billiges Fleisch, teurer Tierschutz – Tiere für die Tonne / Neonazis in Halle und Bitterfeld 21.45 heute-journal. Wetter 22.15 Hannes Jaenicke: Im Einsatz für …. Löwen 23.00 Im Bannkreis der Erwählten Sektenaussteiger und ihre Erfahrungen 23.30 Markus Lanz. Gäste: Al Bano, Romina Power, Cordula Stratmann, Ferris MC, Sascha Erdmann, Dieter Rohmann 0.45 heute+. Magazin 20.05 Seitenblicke 20.15 Universum. Dokureihe. Amerikas Naturwunder: (3/8) 21.05 Report. Magazin. Griechenland: Die Folgen des Neins / Asyl – schwierige Herbergssuche / 50+ und ohne Job / Urlaub im Stau 22.00 ZIB 2 22.25 Euromillionen 22.30 kreuz und quer. Das Christentum und die Sexualität (2/3): Die sexuelle Revolution / Die biblischen Plagen (2/3): Finsternis über Ägypten 0.10 Die Säulen der Erde (1/4). TVHistorienfilm (D/CDN ’10). Mit Ian McShane, Rufus Sewell 20.15 Bones – Die Knochenjägerin Krimiserie. Menschliche Portionen per Post. Im Amt für unzustellbare Briefe werden mehrere Pakete mit menschlichen Überresten entdeckt. Eine Überprüfung der Pakete ergibt, dass die angegebenen Absender und Empfänger gefälscht worden sind. / Sturm und Drang 22.15 CSI: Miami. Krimiserie. Mein Vater Caine / Sie dürfen die Braut nun töten 0.00 RTL Nachtjournal 0.30 Bones – Die Knochenjägerin 1.20 CSI: Miami. Krimiserie 3.00 RTL Nachtjournal TSR RSI LA 1 KABEL 1 3 SAT RTL 2 8.30 The Good Wife 10.40 Euronews 11.10 Les feux de l'amour 11.50 Scènes de ménages 12.15 Plus belle la vie 12.45 Le 12h45 13.00 Météo 13.05 Les carnets de Julie 14.00 FBI: Duo très spécial 14.45 Live: Cyclisme. Tour de France. 4e étape: SeraingCambrai (223,5 km). En direct 17.40 Rex 18.30 Top Models 18.55 Météo régionale 19.00 Couleurs d'été 19.20 Météo 19.30 Le 19h30 12.40 Meteo regionale 12.45 The Middle 13.05 Covert Affairs 13.50 Men in Trees 14.30 Law & Order – I due volti della giustizia 15.15 Il Grinta. Film western (USA 1969). Con John Wayne, Glen Campbell, Kim Darby 17.20 Tra cielo e terra 18.00 Telegiornale Flash 18.10 Castle – Detective tra le righe 18.55 Il Quotidiano Flash 19.00 Il Danubio 19.30 Il quotidiano 19.55 Meteo regionale 5.00 Toto & Harry – Die Zwei vom Polizeirevier 5.30 Mord ist ihr Hobby 8.10 Navy CIS 9.10 The Mentalist 10.05 Teletips Schweiz 12.00 Numb3rs – Die Logik des Verbrechens 13.00 Cold Case 13.55 Navy CIS 14.50 The Mentalist 15.50 Live: News 16.00 Castle 16.55 Mein Lokal, dein Lokal – Wo schmeckt's am besten? 17.55 Abenteuer Leben – Täglich neu entdecken 18.55 Achtung Kontrolle! 11.40 Natur im Garten 12.10 Am Schauplatz Gericht 13.00 ZIB 13.20 Kampf um Germanien (1-2/2) 14.45 Die Deutschen 18.30 nano. Emissionshandel: Was die Reform verspricht / Dreckschleuder Binnenschifffahrt: Schiffe dürfen ihre Abgase weiterhin ungefiltert in die Luft blasen 19.00 heute 19.20 Kulturzeit. Tauwetter: Der chinesische Kunststar Ai Wei Wei darf seine Kunst in Peking zeigen 5.15 Grip – Das Motormagazin 5.55 Privatdetektive im Einsatz 7.45 Infomercial 8.00 Der Trödeltrupp – Das Geld liegt im Keller 9.00 Frauentausch 11.00 Family Stories 12.00 Köln 50667 13.00 Berlin – Tag & Nacht 14.00 Dein neuer Style – Entdecke deine Schönheit! 15.00 Der Trödeltrupp – Das Geld liegt im Keller 17.00 Next, Please! 18.00 Köln 50667 19.00 Berlin – Tag & Nacht. Doku-Soap 20.00 Météo 20.05 A bon entendeur. ABE de l'été. Tourisme: Venise / Terroir: La Tête de Moine 20.35 La méthode Claire (1/2). Comédie (F 2012). Avec Michèle Laroque, Vladimir Perrin Regie: Vincent Monnet 22.05 La méthode Claire (2/2). Comédie (F 2013). Avec Michèle Laroque, Vladimir Perrin, Christelle Chollet. Regie: Vincent Monnet 23.40 Hors-la-loi. Drame (F/AL/B/ TUN/I 2010). Avec Jamel Debbouze, Roschdy Zem Regie: Rachid Bouchareb 1.55 Couleurs d'été 20.00 Telegiornale 20.35 Meteo 20.40 E alla fine arriva mamma. Sitcom. Il faro. Il conflitto tra Robin e Loretta non fa che peggiorare e Barney è preso tra l’incudine e il martello... 21.05 Grey's Anatomy. Serie medicale. Folle amore 21.50 Revenge. Serie drammatica. Imboscata / Infinite volte l'infinito 23.15 Meteo notte 23.25 The Mentalist. Serie poliziesca. Il rosso è il nuovo nero 0.05 Cold Case – Delitti irrisolti. Serie gialla. I ragazzi razzo 0.45 Repliche continuate 20.15 Rosins Restaurants – Ein Sternekoch räumt auf! Show «Academica», Fulda Auf dem Hochschulcampus in Fulda haben Alexander Eidmann und seine Frau Ute 2012 das Restaurant «Academica» eröffnet. Dass der Erfolg bisher ausblieb, soll an der Eröffnung der neuen Mensa liegen. 22.20 K1 Magazin. Magazin 23.25 Mein Revier. Ordnungshüter räumen auf 1.35 Abenteuer Leben. Umzug vom höchsten Hochhaus ins höchste Wohnhaus der Welt 3.10 Late News 20.00 Tagesschau 20.15 Barbara. Drama (D 2012) Mit Nina Hoss, Ronald Zehrfeld, Rainer Bock Regie: Christian Petzold 22.00 ZIB 2 22.25 Jerichow. Drama (D 2008) Mit Benno Fürmann, Hilmi Sözer, Nina Hoss Regie: Christian Petzold 23.50 Wir gehören zusammen! Leben mit meinem behinderten Bruder 0.20 10vor10 0.50 Barbara. Drama (D 2012) 2.30 Jerichow. Drama (D 2008) 4.00 Tod auf dem Nil Kriminalfilm (GB 1978) 20.00 RTL II News 20.15 Der Trödeltrupp – Das Geld liegt im Keller. Doku-Soap Die Trödelexperten finden in Garagen und auf Dachböden wahre Kostbarkeiten und helfen beim «Versilbern». 22.15 Das Messie-Team – Start in ein neues Leben. Doku-Soap 0.15 Zugriff – Jede Sekunde zählt (2). Doku-Soap 1.10 Die Zollfahnder – Hart an der Grenze (4). Reportagereihe 2.00 Ärger im Revier – Auf Streife mit der Polizei. Doku-Soap 3.35 Ungeklärte Morde – Dem Täter auf der Spur. Soko Tengler / Soko Nikitin ARTE B3 SÜDOSTSCHWEIZ 3+ SWR 16.00 Angkor entdecken. Dokumentarfilm (F 2013) 17.30 Mit Dolch und Degen 18.25 Sotschi am Schwarzen Meer 19.10 ARTE Journal 19.30 Fahrt ins Risiko (2/5) 20.15 Indien – Gewalt im Lande Gandhis 21.10 Indiens verlorene Töchter 22.00 Sex: Tabu im Land des Kamasutra 22.50 Indien – Land mit Zukunft 0.25 ARTE Reportage 1.20 Drei Leben: Axel Springer. Dokumentarfilm (D 2012) 16.45 Rundschau 17.00 Gernstls Zeitreisen 17.30 Frankenschau aktuell 18.00 Abendschau 18.45 Rundschau 19.00 Gesundheit! 19.45 Dahoam is Dahoam 20.15 Tatort. Krimireihe (D 2003). Hexentanz 21.45 Rundschau-Magazin 22.00 Münchner Runde 22.45 Die Hochstapler – Wie man andere belügt, betrügt und manipuliert. Dokumentarfilm (D 2006) 0.10 Rundschau-Nacht 0.20 Italia '90 16.00 Shop24Direct 16.15 Globe TV 16.30 Shop24Direct 17.15 GlobeTV 17.30 HomegateTV 18.00 Nachrichten 18.30 Homegate TV 19.00 Nachrichten 19.30 Homegate TV 20.00 Nachrichten mit Wetter 20.30 Homegate TV 21.00 Nachrichten 21.30 Homegate TV 22.00 Nachrichten mit Wetter 22.30 Homegate TV 23.00 Nachrichten mit Wetter 23.30 Homegate TV 0.00 Nachrichten 5.15 Superstar (1) 5.54 Superstar (3) 6.00 ESO.TV 8.00 HSE24 9.00 ESO.TV 15.59 How I Met Your Mother 17.53 How I Met Your Mother 18.16 How I Met Your Mother 18.41 The Big Bang Theory 19.04 The Big Bang Theory 19.27 The Big Bang Theory 19.52 The Big Bang Theory 20.14 Empire 21.12 Empire 22.07 Empire 23.12 Empire 0.10 Empire 1.00 Empire 1.50 Bauer, ledig, sucht... 16.05 Kaffee oder Tee 18.00 Landesschau aktuell 18.15 natürlich! 18.45 Landesschau BW 19.30 Landesschau aktuell 20.00 Tagesschau 20.15 Marktcheck 21.00 Test Südwest – wo lebt sich's wie? (1/3) 21.45 Landesschau aktuell 22.00 Familie Heinz Becker 22.55 Freunde in der Mäulesmühle 23.25 Das Beste aus «Verstehen Sie Spass?» 23.50 Familie Heinz Becker 0.45 Mathias Richling TV-TIPPS Friends with Kids 20.00 | SRF ZWEI KOMÖDIE: Seit fast zwanzig Jahren sind Jason (Adam Scott) und Julie (Jennifer Westfeldt) beste Freunde. Sie teilen alles miteinander, auch die intimsten Geheimnisse. Nach jedem Date folgt das obligate Telefongespräch bis in die Nacht. Sie tun sich schwer damit, dass alle ihre Freunde Kinder bekommen, denn die Paare sind danach kaum wiederzuerkennen, wirken gestresst und streiten ständig. Doch der Kinderwunsch klopft auch bei Jason und Julie an. So beschliessen die beiden, ein Kind zu bekommen – ohne dabei romantisch liiert zu sein. Mordkommission Istanbul – Die Tote in der Zisterne 20.05 | SRF 1 TV-KRIMINALFILM: Der Restaurantbesitzer Yunus, ein Freund von Özakin (Erol Sander), macht sich Sorgen, weil eine Stammkundin, die deutsche Journalistin Anja Sonntag, verschwunden ist. Özakin versucht herauszufinden, woran Anja Sonntag zuletzt gearbeitet hat. Barbara 20.15 | 3SAT DRAMA: Die junge Ärztin Barbara (Nina Hoss) hat einen Ausreiseantrag gestellt, weil sie aus der DDR zu ihrem Freund in den Westen ziehen will. Daraufhin versetzt man sie in ein Provinzkrankenhaus. Dort lebt sie zurückgezogen und schmiedet weiterhin Fluchtpläne. Ihr neuer Chef Andre widmet ihr viel Aufmerksamkeit. Barbara fühlt sich einerseits von ihm kontrolliert, andererseits aber auch angezogen. iLove 20.15 | SUPER RTL ROMANTIKKOMÖDIE: Der junge Schriftsteller Sam (Justin Long) hat ein Auge auf Birdie, die niedliche und skurrile Bedienung in seinem Coffeeshop, geworfen. Als seine schüchternen Anmachversuche scheitern, sucht er auf ihrer Facebookseite nach ihren Vorlieben und erstellt dann seinerseits ein Profil mit Interessen von Birdies Traummann: Gesellschaftstanz, Klettern, Hobbykoch. Er hat grossen Erfolg bei ihr. Jerry Maguire – Spiel des Lebens 22.30 | WDR DRAMA: Der erfolgsverwöhnte Sportagent Jerry Maguire (Tom Cruise) prangert das Gewinnstreben seiner Branche an, und wird vor die Tür gesetzt. Gemeinsam mit seiner patenten Sekretärin Dorothy und dem zweitklassigen Footballspieler Rod, macht er sich daran eine neue Agentur aufzubauen. Der Sonnyboy findet dabei zur persönlichen Reife auch noch seine grosse Liebe. Marcello, Marcello – Der Sommer der ersten Liebe 0.35 | ARD KOMÖDIE: Marcello (Francesco Mistichelli), der Sohn des Fischers, verliebt sich in Elena, die Tochter des Bürgermeisters. Vor dem ersten Rendezvous ist es auf der Insel Brauch, den Vater der Angebeteten mit einem perfekten Geschenk von sich zu überzeugen. Marcello hat kein Geld, aber eine Idee: will dem Bürgermeister den nervigen Hahn des Metzgers schenken. LA QUOTIDIANA stausch, stimul fritg da cros piz en il Vallais s flum en l‘Asia s s s ov colurà (tudestg) droga sintetica MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015 s accelerando s (curt) s 7 nobel w s s meglier ami da Harry w Potter edifizi feudal s s cautschuc sintetic pajais en l‘Africa (curt) w local da scola (suts.) w 4 na (talian) s s 10 6 segn per in chantun s s 9 Schliaziun da la cruschera dals 5 da zercladur 2015 A L N E E R N I 2 A U S S A N N A P furma dal L E verb rir w D A T A D EMO MA X I M 8 9 10 M A A A S T R T R I L L johann clopath colur (sursilvan) w flum denter la Germania e la w Pologna 3 4 5 fanadur 2015 cifra romana 5000 w cifra romana 100 s 1 vocal dubel s citad en w Brasilia (curt) s amuraivel en la musica w s s autur tudestg w s mia (franzos) w chapitala dal Vallais reclama en la gasetta w buns camarats s violinist ucranais w flum en Pologna tudestg s flum en Svizra w sculptur talian part da la pusada (tud.) 5 2 s 8 s citad en Sardegna United States (curt) w avaina principala radius (curt) w segn per nitrogen 6 7 Cruschera dal mais da fanadur aur s (sutsilvan) ballapedist budget, preventiv s december (curt) w num vegl per la regiun dal w Grischun arlechin (tudestg) societad anonima bajetg militar w autura americana 3 segn per in chantun w et cetera (curt) 1 s T A R P U N N U D O I A C H O E R R N I C H S T S ON N A A R R A R T T O R E N A P S A P I R A Z T G I A U T D A DM E A L L I F N M I C U DO T A L I U N La Quotidiana publitgescha min tga emprim venderdi dal mais ina cruschera creada da Johann Clopath da Trin. La cruschera è cumbinada cun ina concurrenza. Ils emprims trais victurs vegnan eruids tras la sort e survegnan in premi. Ils premis en fur ma da cudeschs, discs cumpacts e dvd’s vegnan miss a disposiziun da la Chasa editura Südostschweiz, da la Chasa Edi tura Rumantscha, da la Lia Ruman tscha e da RadioTelevisiun Ruman tscha. Ils victurs da la cruschera da quest mais vegnan publitgads ensemen cun la cruschera dal proxim mais. Ils victurs dal zercladur La Quotidiana gratulescha a victuras e victurs ch’èn vegnids eruids cun trair la sort. 1. premi: Iso Tuor, Glion 2. premi: Maria Gadient-Cadonau, Cuira 3. premi: Elisabeth Flury, Cumpadials Las soluziuns dal legn cruschà èn d’inoltrar fin ils 20 da fanadur 2015 a la: Redacziun La Quotidiana, Via Som merau 32, 7007 Cuira u per mail u sms a l’adressa [email protected] La redacziun da La Quotidiana gia vischa a lecturas e lecturs bun di vertiment e buna fortuna a la tschertga da la soluziun da la cruschera agiunta da. Redacziun La Quotidiana FORUM Perspectivas electoralas Igl è bun da demussar las perspectivas electoralas per il Grischun tar l’elec ziun dal cussegl naziunal quest atun, era sche be nus vegls (mira LQ 2406 15) faschain fin qua anc quai. Per mai vegn quai en tutta cas be en dumonda avant la fasa chauda dal cumbat elec toral. Qua vegn ins forsa anc udids cun ils fatgs e cun ponderaziuns da princip areguard la democrazia ed il stadi da dretg. Giusep Capaul fa ina analisa aritme tica correcta, e per aritmetica va i il da vos er tar il proporz. Sia analisa sere tegn dentant avant la dumonda essen ziala. Sche la pbd e la ps fan segirmain mintgamai in mandat e quel dals verd liberals va als liberals, e sch’i savess es ser che la pps fa dus mandats, lu resti nagin pli per la pcd. Che quella vul far cun Martin Candinas in mandat cum plain è cler. Be, sa ella er cuntanscher quai? Cun admirar tschertas persunas d’ordaifer en scadin cas betg. Perencunter ston ins vesair ch’il Grischun na consista betg be ord la Chemia da Domat e che sia – persunal main tuttavia simpatica – directura e sia partida fan ina politica en fatgs d’avertura enconomica envers il mund per lur interess, dentant dal tutta fatg betg per autras branschas economicas e cunzunt betg per il turissem sco la petga da nossa economia. Er zunt im purtants per il Grischun e sias minori tads èn ils dretgs umans e fundamen tals e la separaziun da las pussanzas sta talas che nies stadi democtratic da dretg garantescha. Tar quai s’auda – il cuntrari da quai che Theo Candinas cri titgescha en concordanza cun la pps – ual il declerar leschas sco nunvalaivlas e nunapplicablas sch’ellas cunterfan als dretgs numnads e garantids en nossa constituziun federala, entras nossas dretgiras ed il davos il tribunal federal. Quai è exact l’impurtanta funcziun da la terza pussanza e garantescha suletta 15 Festa da palorma dal «Chardun» Charas amias, chars amis dal «Chardun» stimadas damas, stimats signuors «Il Chardun» oriund es nat dal 1971 sco revista mensila. El es cumparü fin l’on 1991, dimena dürant 20 ons sco gazetta sün palperi. Daspö l’avrigl 2004 e’l cum parü mincha mais in fuorma electronica www.ilchardun.com. In avrigl 2015 sun cumparüdas las ultimas contribuziuns. Uossa exista be amo la chasa editura e la pagina resta in funcziun per acziuns spe cialas. Il motiv per la sepultüra d’eira la mancanza d’interess. La pagina nun es plü gnüda visitada da bler(a)s lectur(a)s. Forsa vessan nus stuvü spordscher üna gazetta plü interessanta, plü spinusa, plü umoristica, plü moderna? Ma forsa esa eir uschè cha las vuschs criticas nun inte ressan plü? Sarà quai ün fenomen da la vita moderna – culturala e politica? L’ap pel da Stéphane Hessel «s’indegnai» nu vain dudi. Sia sco chi vöglia: «Il Char dun» invida a la «Festa da palorma». Tu ot las amias e’ls amis da nossa revista sun invidats. Ils cuosts per l’entrada e la tschaina surpiglia «Il Chardun». Las ba vrondas van a charg dals giasts. Pel bal su nan ils «Wiener Tanzgeiger», üna fuor maziun da musicants excellents. Nus ans inscuntrain dimena in sonda, 17 october 2015 a partir da las 17.00 i’l Hotel Bär/ Post a Zernez. Già cha las plazzas sun li mitadas ad 80 persunas faja dabsögn d’üna annunzcha. Las annunzchas ve gnan resguardadas tenor l’entrada. I fa dimena sen da s’annunzchar uschè svelt sco pussibel: per email: [email protected] per telefon: 081 / 866 36 76 per posta: «Il Chardun», c/o Angelo An dina, 7559 Tschlin Nus ans allegrain sün üna bella festa e sperain da pudair salüdar a bleras amias ed a blers amis dal «Chardun». main ils dretgs e las libertads da mint gina e mintgin da nus. Grischunas e Grischuns fan bun da ponderar bain tge partidas che repre schentan nus e defendan noss dretgs ed interess il meglier. Burgaisas e burgais ston er sedecider sch’els vulan suste gnair nossa politica da concordanza pli che necessaria en noss temp da crisa u sch’els vulan er far part da polemica senza respect envers auters umans – sco ella è sa mussada recentamain envers ils pli flaivels e smanatschads da la mort – enstagl da politica umana e re sponsabla. Baldina Cantieni Kobi, Jacques Guidon, Angelo Andina Giusep Nay, Valbella Engraziei al Segner, pertgei el ei buns Psalm 106 Föglia chi croudast ingio vast? ... dalöntsch – dalöntsch – eu vegn a chà Men Rauch Annunzia da mort Dieus il Tutpussent ha clamau ord questa veta nies car frar, aug, quinau e padrin Leonard Caduff 9-7-1925 – 4-7-2015 El ei spartius ella Casa da vegls e tgira a Gersau ella vegliadetgna da bunamein 90 onns. Nus recumandein il car defunct a Vossa oraziun. 7162 Tavanasa, ils 5 da fenadur 2015 Adressa da malencurada: Astrid Capaul-Caduff Via Scaletta 9 7180 Disentis/Mustér En profunda malencurada: Imelda Berther-Caduff e famiglia, sora, Cuera Rafael Caduff, frar, Dietikon Astrid Capaul-Caduff e famiglia, sora, Mustér e nos parents Il rusari per il defunct vegn recitaus mardis, ils 7 da fenadur allas 19.00 a Danis. Il survetsch divin funeral e la sepultura han liug mesjamna, ils 8 da fenadur 2015 allas 14.00 a Danis. Enstagl da fluras e tschupials veglien ins seregurdar dalla renovaziun dalla baselgia claustrala a Mustér. Claustra da Mustér, 7180 Disentis/Mustér, CH71 0900 0000 7000 1052 3, PC 70-1052-3. Attristats pigliaina cumgià da nossa chara mamma, nona, söra, quinada, cusdrina, mima e tanta Uorschla Andry-Tall 18 favrer 1931 – 4 lügl 2015 No eschan arcugnuschaints e surleivgiats ch’ella ha pudü spirar in quaida pasch ed es gnüda deliberada da painas e travaglias. Per condolentschas: Flurin Andry Rablüzza 151 7550 Scuol In profuond cordöli: Jachen Andry e Kees Idenburg Dumenic Andry e Nina Dazzi Andry cun Flurin Guadench ed Anna Mazzina Flurin Andry ed Ottiglia Augustin Andry Annina Schwendener-Cortès Cristoffel e Chatrina à Porta-Schmidt Annaluisa Bonorand-Andry Luisa Riatsch-Vonmoos Anna Emilia Dorta-Gianotti Il funaral ha lö a Scuol in gövgia, als 9 lügl 2015 a las 13.30. No ans radunain giò’n Plaz. Impè da fluors, S’arcumandaina da far ün dun a la Dmura d’attempats Chasa Puntota, Scuol, PC 70-3715-6 16 A FIN Z MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015 COLUMNA Cun mauns e pes fatsch bain diever d’uten sils da tuttas sorts, ma jau n’hai betg idea co ch’i funcziunan (p. ex. er quest laptop qua). Quai ma di sturba insaco. Las chaussas che jau sun abla da far a maun ma cuntentan pli fitg. DAD AITA DERMONT-STUPAN C haminar è segir in’oc cupaziun dal temp li ber impurtanta. Gia las differentas modas da cha minar ch’i dat demussan che chaminar è «in». Spas segiar, ir en muntogna, «walking», «trecking», «jogging» ed auter pli. Chaminar è saun. Perits da la sanadad corporala e mentala èn perina: chami nar fa bain a corp ed olma. M P M erò è perquai la vita vegnida pli leva? Atg namain stuain nus ussa be far dapli. Producir dapli. Lavurar lavurain nus er ozendi da la damaun a la saira. Ed avain nus er da pli? Dapli da tge? a atgnamain han ins inventà tut ils vehi chels ed urdains per ch’ins na stoppia betg far tut a pe ed a maun. È questa in venziun pia stada a nossa disfavur? N a. Quai na pon ins betg dir. Nua vegnis san nus sche nu avessan da far tut noss kilometers a pe e tut las lavurs a maun? Nus na vegnissan betg or d’in fatg. P aradoxamain, meglier ditg logicamain, ha gist la banca repartì l’onn passà da quests stgerpins che dumbran ils pass per motivar la glieud da restar fit. Quants pass esi recu mandà da far mintga di? Jau na sai betg pli. Var 5000. B leds èn stads noss Quant perdavants cur ch’igl è vegnida inventada la roda! Sin fundament da la roda èn vegnidas er construidas tut las maschinas per lavu rar. Grazia a la roda gieva tut tuttenina bler pli leva main e pli spert. a per survegnir ina lavur ston ins savair duvrar la tecnologia mo derna. Uschia sto la blera glieud lavurar davant il computer. I smatgan pums u nufs e s’allegran per lur temp liber. Ed en quel ston els recumpensar quai ch’è vegnì a la curta du rant la lavur. etg che jau vuless far ir enavos la roda. Er jau sai ch’i deva temps ch’ins n’aveva er tar nus gnanc da mangiar avunda. Ma jau ma dumond mintgatant sche nus n’essan betg da ventads sclavs da la roda. T gi che n’ha betg gist il cletg d’avair movi ment avunda durant la la vur sto pia far la saira anc sias lezias e chaminar al main ses 5000 pass per re star fit. Pir lura ha el fatg insatge cun mauns e pes. L as pussaivladads che nus avain ozendi, gist er cun la tecnologia elec tronica, en straminablas. Mes bab da passa 90 onns di: «Quai è striegn.» E quai para er a mai. Jau Novas vias per il turissem en il Grischun (mc) Il Forum economic dal Grischun ha preschentà novas strategias pussaivlas per las destinaziuns turisticas en il chantun. Cunzunt pervi dal ferm franc haja il Grischun pers blers giasts da l’exteriur a la concurren za internaziunala. En l’avegnir sa ja da quintar che la dumonda per il sport d’enviern vegnia a restar sin il nivel actual e ch’ins dastgia quintar cun in augment mudest dals giasts dals pajas vischins. Fitg difficil saja da fitgar pe sin la fiera internaziunala. Pervi dal sbassa ment dals giasts da l’exteriur saja quai necessari da – u adattar ils pretschs a la con currenza (v.d. a l’exteriur) – u d’offrir purschidas excepziu nalas che giustifitgeschan ils pretschs pli auts. En omadus cas saja en l’ave gnir da quintar cun damain pur schiders turistics en il chantun. La finamira stoppia esser ch’i dettia dapli ferms purschiders fer tant ch’ils auters svaneschian dal martgà, uschia il Forum econo mic en ses ultim rapport. Las trais strategias fundamen talas n’exclaudan tenor Peder Plaz betg ina l’autra e san era ve gnir persequitadas en cumbina ziun ina cun l’autra. I saja probabel che destina ziuns turisticas cun ina ferma ho tellaria sa focusseschian cunzunt sin las strategias A e B. Destina ziuns turisticas cun ina gronda cumpart d’abitaziuns secundaras e paucas capacitads d’affittaziun en l’hotellaria ed en abitaziuns da vacanzas vegnian a preferir pri marmain la strategia C. Il rapport «Strategias per il tu rissem grischun» sa vegnir consul tà en furma digitala sut www. wirtschaftsforumgr.ch. Plina vant èn er ils dus rapports da ba sa accumpagnants «Svilup dal tu rissem grischun a lunga vista» e «Svilup da l’affittaziun da las abi taziuns da vacanzas en il Gri schun» disponibels sin la medema pagina d’internet dal Forum eco nomic dal Grischun. L’AURA Fin vers saira bel e chaud Situaziun generala: La pressiun influenzescha er anc oz l’aura en Svizra. Vers saira vegn ina pres siun pli fraida en direcziun da noss pajais. Oz: Aura da bellezza, sulegl ed 29° anc adina fitg chaud. Tem 23° peraturas la damaun da Mustér 20 grads e durant il di schizunt da 34 grads. Suentermezdi intgins temporals. En las muntognas lev vent dal sidvest. Cunfin da nulla grads sin 4600 m sur mar. Prognosa: Mesemna la damaun en l’entir Grischun plievgia, tem porals e suentermezdi scleridas e vers saira sulegl. 34° 27° Landquart 35° 27° Glion 24° 20° 28° 23° 35° 27° 35° 27° 28° 23° 28° 23° Cuira Scuol Tavau Arosa Zernez Tusaun Spligia 24° 20° Mesocco 28° 23° 26° 20° 28° 23° San Murezzan Sta. Maria 28° 23° Poschiavo MAD Avant 100 onns eran ils automobils anc scumandads en Grischun (lq) Dals 10 fin als 12 da fanadur ha lieu a S. Murezzan il «British Classic Car Meeting» Per la 22avla giada porta quest event in grond dumber da car rossas noblas e spertas en l’En giadina. Avant 100 onns na fiss quai anc betg stà realisabel, da mai ch’ils automobilists na dastgavan betg charrar da lez temp en il Grischun. Pir 1927 ha il chantun Grischun dà liber sias vias per ils automobils. La cursa d’oldtimers cumenza son da proxima cun il rallye a Val tellina vers Bormio a Tirano. La dumengia sa preschentan ils oldtimers cun politura da vesta al «Concours d’Elegance» e quai tant al publicum sco ad ina giuria d’experts. NOVITADS WWW.RTR.CH Sustegn per hotels en muntogna Subvenziuns agraras transparentas Aarburg vul nagins requirents d’asil Pervi dal ferm franc duain hotels en las regiuns da muntogna sur vegnir sustegn statal. Quai pre tenda il president da la Federa ziun svizra dal turissem Dominique de Buman envers la gasetta «Schweiz am Sonntag». Quests hotels furmian ina ferma pitga da l’economia locala, manegia il cus seglier naziunal dal chantun Fri burg. Il president da l’organisa ziun Turissem Svizra na patratga dentant betg vi da daners supple mentars. El vul crear fonds spe zials en preventivs existents. E da ners statals duaia pir dar sche ideas privatas per la finanziaziun n’hajan nagin success. En l’avegnir duai mintgin pudair guardar en l’internet tge pur che survegn quantas subvenziuns dal stadi. Quai pretenda il protectur da datas federal Hanspeter Thür. I dettia in interess public per quests pajaments directs, scriva Thür en ina cussegliaziun a la confedera ziun. Plinavant rinforzass la trans parenza la controlla davart ils da ners che vegnan concedids. L’Uf fizi federal per l’agricultura refusa però la publicaziun. La vischnanca da Aarburg en il chantun Argovia sa dosta vina vant cunter in alloschi per requi rents d’asil e tira vinavant il cas al tribunal federal. Il chantun Argo via vul nizzegiar duas chasas da pliras famiglias sco alloschi per re quirents d’asil. Il cussegl da vi schnanca saja anc adina persvadì che las chasas na dastgian betg vegnir duvradas senza ina lu bientscha da bajegiar valaivla per ina midada d’intent. 4 da 5 repatriaments fan naufragi L’onn passà ha la Svizra tschentà ad auters pajais europeics uschè bleras dumondas da repatriar re quirents d’asil sco anc mai, num nadamain 14 900 dumondas. La prontadad dals stadis dumandads da surpigliar ils requirents era dentant anc mai uschè bassa sco il 2014. En total ha la Svizra pudì realisar sulet 2638 repatriaments. Quai scriva la «NZZ am Sonn tag» e sa basa sin in rapport dal Departament federal da giustia. La quota dal 2014 munta uschia a var 17%. L’onn avant era quella anc tar 43%. Ina raschun principala è che l’Italia refusa da surpigliar in grond dumber da requirents d’asil perquai che quels n’èn betg registrads en l’Italia. L’onn passà èn radund 170 000 fugitivs arri vads en l’Italia. Blers da quels èn viagiads vinavant en la Svizra ed en auters stadis europeics e quai senza che las autoritads talianas han prendì dad els las improntas dal det. Questa registraziun dac tiloscopica dals requirents d’asil è tenor la cunvegna da Dublin obli gatorica e vala sco cumprova segi ra ch’in requirent d’asil è immigrà en in pajais e po uschia era vegnir repatrià. L’Italia ha dentant fatg da savair ch’ella na saja betg abla da registrar tut ils migrants pervi dal dumber uschè aut. Cabels da fibra da vaider. KEYSTONE Titel «Mia Engiadina» è pront Il concept da basa per il project «Mia Engiadina» è pront suenter ina lavur da quatter mais. En las vischnancas involvadas sajan tut las datas relevantas d’infra structura e da bajetgs rimnadas, communitgescha la gruppa «Mia Engiadina» che ha lantschà il pro ject ensemen cun l’Energia En giadina. Sco proxim pass succeda ils proxims sis mais l’elavuraziun dal concept detaglià. La finamira dal project «Mia Engiadina» è da colliar cun ina rait da fibra da vai der var 85% dals bajetgs en il ter ritori tranter La PuntCha muesch e Samignun ils proxims 10 fin 15 onns. Chaliras da record a Grono La stad sa mussa da sia pli bella e chauda vart. Entant ch’igl è bel da pudair giudair temperaturas autas èsi per intgins tuttina memia chaud, cun temperaturas da 37 grads. I saja stad e lura stoppian ins era quin tar cun temperaturas pli autas, di in lavurer. Ed il possessur da la mazlaria agiunta ch’els stet tian endadens durant il di e sch’i saja propi memia chaud giaian els en il flum. In giast d’ina usta ria agiunta ch’ì saja dapertut chaud. Avant 10 onns saja vegnì mesirà a Grono la temperatura da record da 41,5 grads, quai sa ja temperaturas memia autas.
Documenti analoghi
dal 19avel e 20avel tschientaner
Il 1869 ha il cusseglier dals chantuns Peter
Conradin von Planta deplorà il senn man
cant per l’art en il Grischun. In indizi per
la mancanza da dissegnaders e pic...
A Degen ei tut semtgau
areal dad open air a Degen las portas
pils rodund 18 000 visitaders. La prevendita marscha ad in marschar ed en
cumparegliaziun cun igl onn vargau
dat ei entginas midadas. Mellis e mellis
amitgs ed...
La Quotidiana, 8.5.2013 - Tomaschett Architektur
■ Als biars eis ei strusch pli cunscient contas jarvas selvadias ch’ein
gudiblas, saunas e bunas per cungir,
enrihir e decorar las spisas ella
cuschina da mintgadi, per far sirups
ni etgs e bia aut...
Il sistem grischun ei exemplarics
ils concepts da svilup regiunal e l’elaboraziun da programs da plirs onns per
saver ch’ein la premissa per retrer credits
d’investiziun senza tscheins. Plinavon sa
il cantun sustener projects el ro...
Buca tuts ein perschuadi
testa han prestau dabia lavur da piunier.
Ei resta denton aunc bia da far. Oravontut ston ils responsabels sensibilisar differentas vischnauncas ed uniuns da sport da
separticipar al project che ca...