DONBOSCO
Transcript
DONBOSCO
D on Bosco vieä t nam NOÄI SAN . THAÙNG 06 & 07 . 2011 soá 12 GIA ÑÌNH SA-LE - DIE N G DON BOSCO GIAÙO DUÏC VÖÔØN HOA TAÂM SÖÏ PHUÏC VUÏ CAO CAÛ BAÏN TREÛ BAØI HOÏC KHIEÂM TOÁN CUOÄC ÑÔØI KYÙ SINH...? PHOÙNG SÖÏ SOKNA & GIAÁC MÔ LÔÙN NUÙI OÂ-LIU ÔN GOÏI THAÙNH HIEÁN PHUÏC VUÏ TRONG KHIEÂM TOÁN Don Bosco NOÄI SAN GIA ÑÌNH SA-LE - DIE N G DON BOSCO thaù n g 06&07.2011 soá 12- Taïi Tröôøng Daïy ngheà TAÂN TIEÁN - Taân Haø - Baûo Loäc TRONG SOÁ NAØY: 3 LÔØI NGOÛ 22 TRANG GIAÙO DUÏC 4 GIAÙO HOÄI ÑEÅ THIEÂN CHUÙA HAÙT ÑÔØI TU - TAËNG PHAÅM CUÛA THEÂN CHUÙA 6 TU HOÄI MARIA TRONCATTI - CUOÄC ÑÔØI DAÂNG HIEÁN 8 TÆNH DOØNG ÑAM ME THIEÂN CHUÙA & THA NHAÂN 10 TRANG BAÏN TREÛ CON ÑÖÔØNG PHUÏC VUÏ ÔN GOÏI THAÙNH HIEÁN & PHUÏC VUÏ TRONG KHIEÂM TOÁN 11 TOÂI ÑI... TU 12 NHÔÙ VEÀ MEÏ 13 KHOAÛNG LAËNG ÑÔØI TU 14 CUOÄC ÑÔØI KYÙ SINH HAY... 16 TAIZEÙ: NÔI GAËP GÔÕ THIEÂN CHUÙA 18 NGÖÔÏC ÑÔØI MOÄT KIEÁP TU? 35 NGÖÔØI CUÛA CAÀU NGUYEÄN 20 THÔ LÔØI HEÏN ÖÔÙC PHUÙT PHAÂN TRAÀN 21 ÑAÙP TIEÁNG GOÏI MÔØI - HAÏT LUÙA MÌ 30 GÖÔNG SOÁNG CHO BAÏN TREÛ SOKNA & GIAÁC MOÄNG LÔÙN LAÙI XE VÖÔØN HOA TAÂM 24 CAÙI TRAÙP BAÛO VAÄT 26 SÖÏ CAO CAÛ CUÛA PHUÏC VUÏ 28 32 NHÒP SOÁNG SA-LEÂ-DIEÂNG AMAZON CUÛA VENEZUELA 34 GIAÙO LYÙ CHO BAÏN TREÛ HIEÀN LAØNH & KHIEÂM NHÖÔØNG CON CHIEÂN LAÏC 36 TÌNH BAÏN 38 40 KINH THAÙNH CHO BAÏN TREÛ SOÁNG KHIEÂM TOÁN BIEÅN CHEÁT 41 ÑÒA ÑIEÅM THAÙNH TREÂN NUÙI OÂ-LIU 42 44 BAÏN TREÛ TRAO ÑOÅI CAÅN TROÏNG VÔÙI TÌNH YEÂU ÑAÀU ÑÔØI CHOÏN LÖÏA CHO TÖÔNG LAI 46 CAÙC ÔN CHUYEÅN CAÀU CHAÂN PHÖÔÙC LAURA VICUNA ÑAMINH SAVIO L D on Bosco vieä t nam NOÄI SAN . THAÙNG 06 & 07 . 2011 soá 12 GIA ÑÌNH SA-LE - DIE N G DON BOSCO ôøi Ngoû AÛnh bìa: Ngoïc Yeán FMA Û Ñoäc giaû thaân meán, V ôùi soá 12 naøy, Noäi San ñaõ ñöôïc troøn hai tuoåi. Noäi San daâng lôøi taï ôn Chuùa vaø caùm ôn caùc baïn höõu xa gaàn, nhöõng aân nhaân vaø ñoäc giaû thaân thöông luoân uûng hoä Noäi San ñeå laéng nghe ñöôïc tieáng goïi cuûa cha Thaùnh Gioan Bosco vaø daán thaân laøm vieäc cho Nöôùc Chuùa hieån trò. Noäi San laàn naøy baøn ñeán baäc soáng thaùnh hieán vì Nöôùc Trôøi, moät baäc soáng döôøng nhö xa laï vôùi moïi ngöôøi vì tyû leä ít oûi cuûa nhöõng ngöôøi daán thaân löïa choïn baäc soáng naøy. Caûm töôûng aáy thaät khuûng khieáp nhö theå ñoù laø moät baäc soáng ñoùng kín, ví töïa nhö nhöõng hoøn ñaûo coâ laäp treân Thaùi Bình döông. Theá nhöng ñöøng töôûng laàm nhö theá, baïn aï! Chuùng ta chæ thuoäc veà moät gia ñình. Trong gia ñình khoâng phaûi moïi ngöôøi ñeàu laøm moät vieäc, nhöng taát caû ñeàu lieân ñôùi neân moät tuy vôùi nhieàu coâng vieäc khaùc nhau. Khi ñöôïc nhìn caùch ñuùng ñaén, ôn goïi tu só linh muïc laø neùt son toâ ñieåm cho chính ñôøi soáng Kitoâ höõu. Trong vöôøn hoa muoân maàu, moãi caùnh hoa khoâng chæ ñeïp cho rieâng mình, maø coøn cuøng vôùi nhöõng hoa khaùc, laøm cho khu vöôøn theâm ñeïp ñeõ, haáp daãn. Noäi San xin giôùi thieäu vôùi baïn taàm nhìn muïc vuï veà ôn goïi cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II khi trình baøy ba böôùc ñöôïc ñuùc keát trong: caàu nguyeän, tieáng goïi vaø ñaùp traû. Ôn goïi tu só linh muïc buoäc phaûi ôû trong quó ñaïo cuûa ñöùc tin. Ñoäc giaû seõ boû giôø ra ñeå tìm bieát nhöõng tu só daán mình cho nhöõng ngöôøi xa laï chöù? Neáu theá, Noäi San ñaûm baûo raèng taâm hoàn cuûa ñoäc giaû seõ rung leân nhöõng giai ñieäu “khoâng theå queân” vì nhöõng göông toát laønh veà Tình yeâu vaø söï Phuïc vuï vaãn ñang dieãn ra trong theá giôùi naøy ngang qua nhöõng con ngöôøi thaùnh hieán vì Nöôùc Trôøi. Ôn goïi aáy noåi baät leân nhö chöùng taù veà söùc maïnh tình yeâu giöõa bieån theá gian cuûa haän thuø. Ñoâi khi côn baõo haän thuø laøm taêm toái ñaïi döông, nhöng roát cuïc söï bình laëng cuûa coõi voâ bieân seõ chieán thaéng baõo toá. Coäng ñoaøn tu só luoân mang ñaäm neùt veà chöùng taù vaø nieàm hy voïng, maø neáu bieán maát, theá giôùi seõ trôû neân laïnh luøng. Ñôøi tu khoâng ñöôïc nhìn tieân quyeát nhö moät giaûi ñaùp cho nhu caàu con ngöôøi, nhöng nhö moät tình keo sôn cuûa Thieân Chuùa ban cho nhaân loaïi. Ñôøi tu khoâng xa laï vôùi xaõ hoäi nhaân sinh. Traùi laïi, ôn goïi aáy laøm cho ta ôû ngay giöõa loøng nhaân loaïi vôùi nhöõng vui buoàn söôùng khoå, aâu lo vaø hy voïng muoân maët cuûa kieáp ngöôøi. Noäi San môøi goïi moãi ngöôøi chung tay caàu nguyeän vaø khích leä ôn goïi nôi caùc baïn treû. Noäi San ñang chôø moãi ñoäc giaû tieáp tay ñeå noùi leân tieáng goïi cuûa Chuùa cho ngöôøi treû. Thieân Chuùa thöôøng muoán duøng chuùng ta nhö nhöõng trung gian ñeå chuyeån ñaït tieáng goïi cuûa Ngaøi cho caùc con caùi beù nhoû cuûa mình. Vôùi Noäi San laàn naøy, ñoäc giaû seõ ñi töø chöùng taù naøy ñeán chöùng taù khaùc trong cuøng moät giai ñieäu tình yeâu duy nhaát. Vaäy chuùng ta cuøng leân ñöôøng nheù. Chaân trôøi ñang tröôùc maët chuùng ta. Baïn vaø toâi. Ta cuøng tieán böôùc. BAN BIEÂN TAÄP ÔN GOÏI THAÙNH HIEÁN PHUÏC VUÏ TRONG KHIEÂM TOÁN D on Bosco vieät nam NOÄI SAN . GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG DON BOSCO BAN TRUYEÀN THOÂNG SA-LEÂ-DIEÂNG SOÁ 12 06 & 07.2011 BAN BIEÂN TAÄP Tröôûng Ban Bieân Taäp Traàn Vaên Hieån SDB Bieân Taäp Vieân Nguyeãn Vaên Am SDB Phaïm Vaên Chính SDB Hoaøng Ngoïc Yeán FMA Coäng Taùc Vieân Ngoïc Taâm FMA Quyønh Anh FMA Kim Uyeân FMA Thò Quyeân FMA Lm. Nhö Loan Haûi Ñaêng SDB An Phong SDB Ngoïc Vinh SDB Huyeàn Traâm Trung Nghò Trí Hieáu Tieåu Nhaät Kim Uyeân FMA Lm. Nhö Bình Nguyeân Phuùc Ñình Phöôùc, SDB Trình Baøy Vaên Chính SDB Hình AÛnh Ngoïc Yeán FMA Lieân Laïc Thö töø vaø Baøi vôø xin gôûi veà ñòa chæ email: [email protected] hay [email protected] NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 3 ÑÔØI TU TAËNG PHAÅM CUÛA THIEÂN CHUÙA CHO ÑÔØI ÔN GOÏI CUÛA ÑÖÙC THAÙNH CHA GIO-AN PHAO-LO II XOAY QUANH TRUÏC NAØY: ÑÖÙC GIEÂ-SU KI-TO CHÒU ÑOÙNG ÑINH VAØ SÖÏ HIEÄN DIEÄN CUÛA ÑÖÙC MARIA BEÂN CAÏNH. ÑIEÀU NAØY ÑÖÔÏC GHI TREÂN CHÍNH HUY HIEÄU CUÛA NGAØI: MOÄT THAÙNH GIAÙ VAØNG VÔÙI CHÖÕ “M” ÔÛ PHÍA DÖÔÙI VAØ BEÂN PHAÛI G iaùo hoäi vaø theá giôùi vui möøng khi Ñöùc Gio-an Phao-loâ II ñöôïc tuyeân phong chaân phöôùc trong moät tieán trình phong thaùnh kyû luïc! Ngaøi xöùng ñöôïc goïi laø Gio-an Phao-loâ “Caû” bôûi vì söï vó ñaïi cuûa tình yeâu: ngaøi heát loøng yeâu meán Chuùa Ki-toâ, yeâu Giaùo hoäi, yeâu moïi ngöôøi, nhaát laø giôùi treû vaø nhöõng keû bò boû rôi, vaø yeâu ngay caû trong nhöõng khoå ñau. Khi xoâ nhaøo böùc töôøng cuûa nhöõng yù thöùc heä chæ muoán xaây döïng theá giôùi döïa treân söï tieán boä, Ñöùc Gio-an Phao-loâ daãn Giaùo hoäi ñi vaøo Thieân Nieân kyû thöù ba vôùi nieàm hy voïng ñaët neàn treân Thieân Chuùa. Söï vó ñaïi cuûa taâm hoàn muïc töû naøy khoâng ñeán trong moät khoaûnh khaéc. Noù ñaõ ñöôïc boài ñaép tieäm tieán nhöng vöõng chaéc khi Ñöùc Gio-an Phao-loâ II ñaõ ngaøy moät nghieäm ra hôn raèng ñôøi soáng thaùnh hieán laø taëng phaåm cao quí maø Thieân Chuùa ban cho Giaùo hoäi, vaø qua ñoù cho toaøn theå nhaân loaïi. Chính kinh nghieäm naøy ñaõ soi chieáu chöông trình soáng vaø muïc vuï cuûa ngaøi vôùi ba böôùc cô baûn ñöôïc ngaøi ñeà ra trong ngaøy theá giôùi caàu nguyeän cho ôn goïi laàn XVI naêm 1979, naêm thöù nhaát trieàu Giaùo hoaøng cuûa ngaøi. Töôïng Chaân phöôùc Gio-an Phao-loâ II ôû beân ngoaøi Nhaø thôø Chính Toøa ñöôïc daâng hieán cho Ñöùc Maria Phuø Hoä caùc Giaùo höõu ôû Sydney - UÙc chaâu Tröôùc heát laø “caàu nguyeän”, vì chính Ñöùc Kitoâ ñaõ ra leänh chuùng ta phaûi laøm nhö theá: “Vaäy anh em haõy xin chuû muøa gaët sai thôï ra gaët luùa veà.” (Mt 9,38). Töø moïi nôi treân theá giôùi, anh chò em haõy ñeå cho lôøi nguyeän xin naøy keâu leân tôùi trôøi vaø caàu xin Chuùa Cha ñieàu maø Ñöùc Ki-toâ muoán chuùng ta caàu xin.” (ngaøy theá giôùi caàu nguyeän cho ôn goïi laàn thöù XVI, naêm 1979). Khoâng coù con maét ñöùc tin, con maét caàu nguyeän, thì khoâng theå hieåu ñöôïc ôn goïi thaùnh hieán. Khoâng theå tieán böôùc trong ôn goïi ñoù maø khoâng taäp chuù vaøo ñöùc tin. Moïi tính toaùn khaùc roát cuïc seõ bò Chuùa phôi traàn ra. Theá GIAÙO HOÄI yeâu naøy, nhö moät taëng phaåm ñöôïc theâm vaøo cho taëng phaåm ôn goïi vaø laøm cho caùc con coù theå ñaùp traû. Haõy tin vaøo Ñaáng coù quyeàn naêng ñang hoaït ñoäng nôi ta gaáp ngaøn laàn ñieàu ta daùm nghó tôùi. (Eph 3,20). Caùc con haõy hieán daâng ñôøi soáng vôùi nieàm vui vaø khoâng sôï haõi, cho Ñaáng ñaõ yeâu caùc con tröôùc.” (Ngaøy theá giôùi caàu nguyeän cho ôn goïi laàn XVI, 1979) nhöng vaãn coøn phaûi hôn theá nöõa. “Öôùc chi chuùng ta tuï hoïp vôùi nhau, nhö theå trong Nhaø Tieäc Ly roäng khaép theá giôùi, lieân lyû caàu nguyeän vôùi Ñöùc Maria, Meï Chuùa Gieâsu, chôø ñôïi taëng phaåm Thaùnh Thaàn. Chuùng ta haõy daâng lôøi caàu nguyeän quanh baøn thôø Hy teá ThaùnhTheå. Cuøng moät Ñöùc Kitoâ caàu nguyeän vôùi chuùng ta, cho chuùng ta vaø ñaûm baûo cho chuùng ta seõ ñöôïc ñieàu chuùng ta caàu xin.” (x. Mt 18,19). Sau cuøng, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ keát luaän vôùi lôøi môøi goïi chuùng ta daâng lôøi caàu nguyeän: “Laïy Chuùa Gieâsu laø Ñaáng keâu goïi nhöõng ai Ngaøi muoán, xin haõy môøi goïi nhieàu ngöôøi chuùng con laøm vieäc cho Ngaøi, laøm vieäc vôùi Ngaøi. Ngaøi laø Ñaáng soi saùng nhöõng keû ngaøi goïi baèng lôøi cuûa Ngaøi, xin soi saùng ñeå chuùng con bieát tin vaøo Ngaøi. Ngaøi laø Ñaáng naâng ñôõ nhöõng keû Ngaøi goïi trong nhöõng khoù khaên, xin giuùp chuùng con chieán thaéng nhöõng khoù khaên maø nhöõng ngöôøi treû chuùng con ngaøy nay ñang gaëp phaûi. Neáu nhö Ngaøi goïi moät ai trong chuùng con ñeå ñöôïc thaùnh hieán hoaøn toaøn daønh cho Ngaøi, thì öôùc chi tình yeâu Ngaøi ban söùc noàng aám cho ôn goïi naøy ngay töø ñaàu, laøm cho noù taêng tröôûng vaø kieân trì ñeán cuøng. Amen.” (Ngaøy theá giôùi caàu nguyeän cho ôn goïi laàn XVI, 1979). Thöù ñeán, “keâu goïi”. Ñöùc Gieâsu keâu goïi nhöõng ngöôøi thôï laøm vieäc cho Ngaøi. Kho taøng Tin möøng vaãn coøn ñoù lôøi Ngaøi keâu goïi: “Haõy theo Ta, Ta seõ laøm cho anh em thaønh nhöõng keû löôùi ngöôøi nhö löôùi caù.” Nhöõng lôøi ñoù ñaõ ñöôïc kyù thaùc cho taùc vuï cuûa giaùm muïc, linh muïc vaø toaøn Giaùo hoäi. Chính Ñöùc Kitoâ muoán chuùng ta laøm cho moïi ngöôøi nghe ñöôïc nhöõng lôøi cuûa Ngaøi. Daân Chuùa coù quyeàn ñöôïc nghe nhöõng lôøi ñoù töø chuùng ta. Nhöõng chöông trình muïc vuï cuûa Giaùo hoäi... môû roäng con ñöôøng vaø chuaån bò thöûa ñaát toát töôi cho ôn Chuùa. Thieân Chuùa luoân töï do ñeå keâu goïi ai vaø vaøo luùc naøo Ngaøi muoán. Nhöng Ngaøi cuõng thöôøng keâu goïi vaø nhôø ñeán söï coäng taùc cuûa chuùng ta. Vì vaäy, ñöøng sôï ñeå keâu goïi. Haõy ñi vaøo giöõa giôùi treû. Haõy ñi vaø gaëp chuùng caù nhaân vaø keâu goïi chuùng. Nhieàu ngöôøi trong chuùng saün saøng laéng nghe, vaø roài Ñöùc Kitoâ seõ laøm cho chuùng hoøa hôïp vôùi tieáng goïi cuûa Ngaøi. Chuùng ta phaûi keâu goïi, vaø Chuùa seõ laøm phaàn coøn laïi. Thöù ba, “ñaùp traû”. Ñöùc Thaùnh Cha muoán ngoû vôùi töøng baïn treû: “Caùc con raát thaân thieát vôùi cha, cha tin töôûng caùc con, cha töøng goïi caùc con laø hy voïng cuûa Giaùo hoäi vaø cuûa cha... Kho taøng Tin möøng coøn löu giöõ nhöõng lôøi ñaùp traû tuyeät vôøi khi Chuùa leân tieáng. “Laäp töùc hoï boû chaøi löôùi maø ñi theo Ngaøi.” (Mt 4,20). Leâvi “boû taát caû, ñöùng daäy ñi theo Ngaøi” (Lc 5,28). Caùc toâng ñoà thöa: “Thöa Thaày, boû Thaày thì chuùng con bieát ñeán vôùi ai? Thaày môùi coù nhöõng lôøi ñem laïi söï soáng ñôøi ñôøi”. Töø ñoù trôû ñi, lôùp lôùp nhöõng ngöôøi nam nöõ ñaùp laïi tieáng goïi cuûa Ñöùc Kitoâ nhö leõ soáng vaø lyù töôûng soáng cuûa mình... Hoï ñaõ phuïc vuï Daân Chuùa vaø nhaân loaïi vôùi ñöùc tin, khoái oùc, vôùi loøng can ñaûm vaø tình yeâu. Nay laø thôøi cuûa caùc con, noù tuøy vaøo caùc con. Caùc con coù sôï haõi khoâng? Chuùa Kitoâ goïi nhieàu ngöôøi trong caùc con tôùi cuoäc maïo hieåm laï thöôøng naøy. Caùc con haõy suy nghó kyõ nheù, vì Ñöùc Kitoâ goïi caùc con cho nhöõng chuyeän vó ñaïi. Ngöôøi caàn vaø caàn chính con ngöôøi caùc con, khoái oùc, nghò löïc, ñöùc tin, tình meán, söï thaùnh thieän cuûa caùc con. Caùc con seõ gaëp khoù khaên. Caùc con nghó raèng cha khoâng bieát ñeán nhöõng khoù khaên ñoù? Cha noùi vôùi caùc con raèng tình yeâu vöôït thaéng taát caû khoù khaên. Caâu ñaùp traû chaân thaät cho moïi ôn goïi laø coâng vieäc cuûa tình yeâu. Caâu ñaùp traû cho ôn goïi linh muïc, tu só vaø truyeàn giaùo chæ coù theå naûy sinh töø moät tình yeâu saâu xa vôùi Ñöùc Kitoâ. Chính Ngaøi ban cho caùc con söùc maïnh tình Muoán hieåu theá naøo laø Tình Yeâu vaø Haïnh Phuùc, phaûi bieát soáng cho keû khaùc, nghóa laø phaûi bieát yeâu. Godwin Baøi vieát: VAÊN AM SDB Theo toâi, lôøi nguyeän naøy ñaõ ñuùc keát taát caû kinh nghieäm ñôøi soáng ôn goïi cuûa ngaøi. Ñôøi ôn goïi cuûa ngaøi laø ñôøi caàu nguyeän nhö Ñöùc Beâ-neâ-ñíc-toâ XVI caûm nhaän khi soáng vaø laøm vieäc vôùi Ñöùc Gioan Phaoloâ II: “Ngaøi mieät maøi keát hieäp saâu xa vôùi Thieân Chuùa ngay caû giöõa nhieàu ñoøi hoûi cuûa taùc vuï. Roài coù caû chöùng töø cuûa ngaøi veà ñau khoå: Chuùa daàn daàn töôùc loät moïi söï nôi ngaøi, nhöng ngaøi vaãn maõi maõi laø moät ‘taûng ñaù’ nhö Ñöùc Kitoâ muoán. Söï khieâm nhöôøng saâu xa ñöôïc ñaët neàn treân söï keát hieäp maät thieát vôùi Ñöùc Kitoâ, ñaõ laøm cho ngaøi coù theå tieáp tuïc daãn daét Giaùo hoäi, ñoàng thôøi laøm cho söù ñieäp cuûa ngaøi ñoái vôùi theá giôùi laïi caøng trôû neân huøng hoàn hôn cho daãu söùc khoûe theå lyù cuûa ngaøi ñang ngaøy caøng suy taøn daàn. Baèng caùch naøy ngaøi soáng caùch laï thöôøng ôn goïi cuûa moïi linh muïc vaø giaùm muïc cuûa mình laø neân moät hoaøn toaøn vôùi Ñöùc Gieâsu, Ñaáng maø ngaøi haèng ngaøy nhaän laõnh vaø hieán daâng trong Giaùo hoäi.” (Beâ-neâ-ñíc-toâ XVI, baøi giaûng leã phong chaân phöôùc, ngaøy 1.5.2011) Toùm laïi, ñôøi soáng ôn goïi naøy xoay quanh truïc coát yeáu naøy: moät taàm nhìn ñöôïc dieãn ñaït trong hình aûnh Ñöùc Kitoâ chòu ñoùng ñinh vôùi söï hieän dieän cuûa Ñöùc Maria beân caïnh. Hình aûnh naøy ñeán töø tin möøng Gioan 19,25-27 ñöôïc gaén treân aùo khoaùc Giaùo hoaøng cuûa Ñöùc Karol Wojtyla: moät thaùnh giaù vaøng vôùi chöõ “M” ôû phía döôùi vaø beân phaûi, cuøng vôùi chaâm ngoân “totus tuus”: “Con hoaøn toaøn thuoäc veà Meï vaø moïi söï con coù laø cuûa Meï. Con choïn Meï laø taát caû cuûa con. Laïy Meï Maria, xin ban cho con traùi tim cuûa Meï.” (Beâ-neâ-ñíc-toâ XVI, Baøi giaûng ngaøy phong chaân phöôùc ngaøy 1.5.2011) NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 5 Tin möøng cho ngöôøi treû Nhöõng ngöôøi ñaøn oâng thuoäc boä toäc SHUAR ôû mieàn röøng xích ñaïo cuûa Ecuador maria troncatti cuoäc ñôøi daønh cho boä toäc SHUAR Sô Troncatti vaø caùc treû cuûa boä toäc SHUAR V aøo ngaøy 25.08.1969 taïi Sucua thuoäc ñaát nöôùc Ecuador, chieác maùy bay nhoû chôû sô Maria Troncatti (1883-1969) ñeán thaønh phoá ñaõ ñaâm xuoáng bìa röøng ngay sau khi caát caùnh. Chuyeän ñaõ xaûy ra caùch ñaây gaàn nöûa theá kyû taïi moät nôi maø sô coi nhö laø “queâ höông yeâu daáu” cuûa mình, moät nôi maø sô ñaõ daønh troïn cuoäc ñôøi mình ñeå soáng giöõa nhöõng ngöôøi thuoäc boä toäc “Shuar”. Baøi vieát: PASCUAL CHAVEZ Chuyeån ngöõ: VAÊN CHÍNH SDB 6 SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM Sô Maria ñaõ caát caùnh laàn sau cuøng trong ñôøi ñeå bay thaúng veà thieân ñaøng ôû tuoåi 86, keát thuùc moät cuoäc ñôøi daønh troïn cho tình yeâu. Sô ñaõ vieát: “Moãi ngaøy, toâi caøng caûm thaáy vui hôn trong ôn goïi truyeàn giaùo cuûa mình!”. Maria sinh ngaøy 16.02.1883 taïi Corteno Golgi (Brescia-YÙ) trong moät gia ñình ñoâng con. Lôùn leân trong baàu khí vui töôi ñaàm aám cuûa gia ñình vaø daàu luoân baän roän vôùi nhöõng coâng vieäc ñoàng aùng, Maria vaãn giuùp ba meï chaêm soùc caùc em. Qua vieäc chuyeân caàn hoïc hoûi giaùo lyù trong giaùo xöù vaø sieâng TU HOÄI naêng laõnh nhaän caùc bí tích, coâ thieáu nöõ Maria ñaõ daàn kieän cöôøng vaø ñaøo saâu ñôøi soáng taâm linh ki-toâ giaùo, ñoàng thôøi môû roäng taâm hoàn tröôùc ôn goïi soáng ñôøi tu trì. Tuy nhieân trong söï vaâng phuïc cha xöù vaø ba mình, Maria ñaõ chôø ñôïi tôùi luùc ñöôïc nhaän vaøo doøng Con Ñöùc Meï Phuø Hoä. Maria ñaõ tuyeân khaán laàn ñaàu vaøo naêm 1908 taïi Nizza Monferrato. Töø ñaây, Maria ñaõ khôûi söï soáng moät keá hoaïch ñôøi soáng laø “luoân soáng baùc aùi, vaø nhö sô thöôøng noùi, tôùi möùc ñoä saün saøng bò nghieàn naùt ra töøng maûnh”. Trong thôøi Theá Chieán thöù I (1915-1918), sô Maria ñaõ theo hoïc moät khoùa y taù taïi Varazze, roài trôû thaønh y taù cuûa hoäi Hoàng Thaäp Töï taïi moät beänh vieän quaân ñoäi. Chính kinh nghieäm naøy ñaõ thöïc söï höõu duïng trong suoát cuoäc ñôøi truyeàn giaùo cuûa sô nôi nhöõng khu röøng giaø Amazon taïi ñaát nöôùc Ecuador. Thöïc theá, sô ñaõ ñeán ñaát nöôùc Ecuador cuøng vôùi hai sô khaùc ñeå khôûi söï coâng vieäc giaùo duïc vaø truyeàn giaûng Tin Möøng ñaày khoù khaên vaø hieåm nguy veà moïi maët, ñaáy laø chöa keå ñeán nhöõng moái nguy hieåm do thuù röøng hay do nhöõng doøng soâng chaûy xieát phaûi loäi qua, hay ñi treân nhöõng “chieác caàu” mong manh keát baèng nhöõng daây leo röøng, hoaëc ngoài treân vai cuûa nhöõng ngöôøi thoå daân. Trong nhöõng khu röøng raäm vuøng xích ñaïo naøy, sô ñaõ rao giaûng vaø laøm chöùng cho ngöôøi thoå daân veà tình yeâu cuûa Thieân Chuùa Cha. Vôùi vai troø moät “ngöôøi meï nhoû beù”, sô luoân saün saøng ñeán thaêm nhöõng beänh nhaân hoaëc nhöõng ngöôøi ngheøo caàn söï giuùp ñôõ vaø an uûi. Macas, Sevilla Don Bosco, Sucua laø nhöõng nôi ñaõ töøng coù nhöõng aán daáu “pheùp laï” cuûa baøn tay sô Maria Troncatti: töø vai troø y taù, phaãu thuaät vieân, nha só, ñeán chuyeân vieân gaây meâ, chuyeân vieân chænh hình... Nhöng hôn heát vaãn laø vai troø giaùo lyù vieân vaø ngöôøi rao giaûng Tin möøng, moät con ngöôøi raát phong phuù veà nieàm tin, loøng kieân nhaãn vaø tình huynh ñeä... Coâng vieäc thaêng tieán nhöõng phuï nöõ boä toäc Shuar ñaõ daãn ñeán thaønh quaû laø laøm gia taêng haèng traêm gia ñình ki-toâ höõu môùi, vaø veà phía caùc ñoâi baïn treû, thì laàn ñaàu tieân coù vieäc caù nhaân ñöôïc quyeàn töï do choïn löïa trong hoân nhaân. Tình baïn chæ coù nghóa khi noù coù theå chöùng toû baèng söï hy sinh Rene Francois Armand “Vieäc ngöôùc nhìn leân Thaäp giaù ñaõ giuùp toâi luoân nhieät tình vaø can ñaûm ñeå daán thaân laøm vieäc”. Lôøi noùi naøy cho thaáy coù moät nieàm tin vöõng chaéc luoân naâng ñôõ cuoäc soáng vaø söù meänh cuûa sô Maria. Trong moïi hoaït ñoäng, moïi hy sinh lao nhoïc ñeán ñoä nguy hieåm, sô vaãn caûm nhaän ñöôïc söï naâng ñôõ töø maãu cuûa Ñöùc Maria Phuø Hoä caùc Giaùo Höõu. Moät trong nhöõng nhaø truyeàn giaùo thôøi ñoù laø cha Gio-an Vigna ñaõ ñeå laïi cho chuùng ta moät chöùng töø veà sô Maria Troncatti: “Sô laø chính hieän thaân cuûa söï ñôn sô vaø khoân ngoan maø Tin möøng noùi ñeán. Vôùi nhöõng thaùi cöû tinh teá cuûa ngöôøi meï, sô ñaõ chinh phuïc ñöôïc caùc taâm hoàn! Vôùi töøng vaán ñeà caàn giaûi quyeát, sô luoân coá tìm ra giaûi phaùp döïa treân kinh nghieäm vaø thöôøng laø nhöõng giaûi phaùp toái öu. Sô chaúng bao giôø queân raèng mình ñang ñoái dieän vôùi nhöõng con ngöôøi yeáu ñuoái vaø loãi laàm. Toâi ñaõ töøng nhìn thaáy sô öùng xöû ñaày tình ngöôøi vôùi nhieàu loaïi ngöôøi khaùc nhau, keå caû ñoái vôùi nhöõng con ngöôøi ñaùng thöông nhaát. Sô ñaõ laøm theá vôùi söï tinh teá vaø loøng nhaân töø ñöôïc boäc phaùt caùch töï nhieân töø nôi con ngöôøi cuûa sô. Ñieàu khieán toâi ngaïc nhieân laø trong moïi söï, sô vaãn toû ra laø moät ngöôøi nöõ thaät haáp daãn. Toâi muoán noùi raèng moät ngöôøi nöõ caøng soáng trong saùng thì caøng trôû neân moät ngöôøi meï hôn.” Nhöõng ngöôøi thuoäc boä toäc SHUAR ôû mieàn röøng xích ñaïo cuûa Ecuador NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 7 Gioàng nhö ngöôøi phuï nöõ Sa-ma-ri, ngöôøi tu só cuõng ñöôïc môøi goïi gaëp gôõ Chuùa Gieâ-su, nguoàn maïch nöôùc haèng soáng, ñeå khaùm phaù ra yù nghóa cuoäc soáng, tìm kieám haïnh phuùc trong cuoäc soáng vaø söï phuïc vuï, trôû thaønh ngöôøi ñaùng tin caäy vaø ngöôøi loan baùo Nöôùc Thieân Chuùa raèng ñôøi tu ngaøy nay caàn thieát phaûi cuøng ñoàng haønh vôùi Chuùa Gieâ-su ñeå kinh nghieäm veà Thieân Chuùa vaø tìm kieám caùi ñeïp. Ngöôøi tu só traûi qua kinh nghieäm cuûa ngoân söù Gieâ-reâ-mi-a: “Laïy Chuùa, Ngaøi ñaõ quyeán ruõ con, vaø con ñeå cho Ngaøi quyeán ruõ” (Gr 20, 7). Soáng THAÙNH HIEÁN ÑAM ME THIEÂN CHUÙA & PHUÏC VUÏ THA NHAÂN K Thaøy Gia-coâ-beâ Nguyeãn Haûi Ly trong ngaøy thaùnh hieán troïn ñôøi taïi Hungary Baøi vieát: ÑÌNH PHÖÔÙC SDB inh nghieäm veà Thieân Chuùa vaø vieäc phuïc vuï tha nhaân laø nhöõng neùt ñeïp vaø cô baûn cuûa ñôøi thaùnh hieán. Neáu ôn goïi thaùnh hieán ñöôïc hieåu nhö vieäc theo saùt Ñöùc Ki-toâ hôn, thì vieäc hoïa laïi hình aûnh Ñöùc Ki-toâ giöõa loøng nhaân loaïi cuõng ñoøi hoûi nhöõng ngöôøi soáng ôn goïi thaùnh hieán phaûi noã löïc laøm noåi baät hai khía caïnh naøy. Ngöôøi tu só: tìm kieám veû ñeïp vaø chaân lyù 8 Toâng Huaán Vita Consecrata choïn ñoaïn Tin Möøng Chuùa Hieån Dung (x. Mt 17,1-9) laøm bieåu töôïng cho ñôøi soáng thaùnh hieán vaø neâu baät leân SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM Ngöôøi tu só ñöôïc thu huùt bôûi veû ñeïp cuûa Chuùa, say meâ chieâm ngöôõng Chuùa, ôû keà beân Chuùa, ñaøm ñaïo vôùi Ngaøi, ñeå roài phaûn chieáu dung nhan raïng ngôøi cuûa Ngaøi (x. VC 27). Vôùi veû ñeïp trong khung caûnh bieán hình treân nuùi vaø vôùi vieäc chieâm ngaém dung maïo Chuùa Ki-toâ bieán hình, ngöôøi tu só trôû neân ñoàng hình ñoàng daïng vôùi Ngaøi, tìm caùch dieãn laïi nôi chính mình, “neáp soáng Con Thieân Chuùa ñaõ choïn khi Ngaøi xuoáng theá”, ñeå moïi ngöôøi coù theå nhaän thaáy Chuùa Kitoâ nôi khuoân maët, nôi cuoäc soáng vaø söï phuïc vuï cuûa hoï. Bieåu töôïng “ngöôøi Sa-ma-ri” Hoäi nghò quoác teá veà Ñôøi Soáng Thaùnh Hieán naêm 2004 thoåi moät luoàng khí môùi vaøo ñôøi soáng thaùnh hieán vaø theâm vaøo hai bieåu töôïng: ngöôøi phuï nöõ Sa-ma-ri (x. Ga 4) vaø ngöôøi Sa-ma-ri nhaân haäu (x. Lc 10) ñeå dieãn taû nieàm ñam meâ (côn khaùt) veà Thieân Chuùa vaø söï phuïc vuï tha nhaân cuûa ngöôøi tu só. Thoâng ñieäp ôû ñaây mang chieàu kích yeâu thöông cuï theå: nhìn thaáy Thieân Chuùa trong tha nhaân, loan baùo Thieân Chuùa vaø höôùng ñeán ngöôøi anh em ñang ñau khoå, beänh taät, hay bò boû rôi. Vôùi haønh trình thieâng lieâng cuûa ngöôøi phuï nöõ Sa-ma-ri vaø ngöôøi Sa-ma-ri nhaân haäu, chuùng ta haõy cuøng nhau ñöa caùc bieåu töôïng naøy vaøo ñôøi soáng cuï theå trong moãi traïng huoáng cuûa ñôøi soáng tu só thaùnh hieán. Taïi Do Thaùi thôøi Chuùa Gieâ-su, ngöôøi Sa-ma-ri ñöôïc xem laø ngöôøi ngoaïi, khoâng coù quyeàn lôïi ñaëc bieät trong ñôøi soáng xaõ hoäi vaø toân giaùo. Ñieàu naøy ñeàu ñöôïc nhaéc ñeán trong hai ñoaïn tin möøng veà ngöôøi phuï nöõ Sa-ma-ri (x. Ga 4) vaø ngöôøi Sa-ma-ri nhaân haäu (x. Lc 10). Ngöôøi phuï nöõ ngaïc nhieân vì Chuùa Gieâ-su khôûi ñaàu caâu chuyeän beân gieáng nöôùc vaø caùc moân ñeä khoâng haøi loøng veà vieäc laøm cuûa Chuùa Gieâ-su. Cuõng vaäy, thaùi ñoä cuûa ngöôøi Sa-ma-ri nhaân haäu saên soùc ngöôøi anh em bò haïi laø moät ‘scandal’ cho nhaø thoâng luaät vaø vò tö teá. Trôû thaønh ngöôøi Sa-ma-ri, theo hai dung maïo naøy, nghóa laø chaáp nhaän söï töø boû, chaáp nhaän söï ruoàng boû cuûa theá giôùi vaø cuûa xaõ hoäi. Thaùnh Phao-loâ dieãn taû ñieàu naøy trong cuoái laù thö vieát gôûi tín höõu Ga-laùt: “Toâi chòu ñoùng ñinh vì theá giôùi” (Gl 6,14). Thaùnh Gio-an cuõng neâu leân raèng: “theá gian seõ gheùt boû anh em” (Ga 15, 18). Ñieàu ñoù cuõng coù nghóa laø chuùng ta töø boû nhöõng thuù vui vaø nhöõng nieàm thuï höôûng trong theá giôùi naøy, nghóa laø chuùng ta soáng caùch ngheøo khoù (veà kinh teá vaø veà quyeàn löïc), soáng khieâm toán vaø coù theå laø ñoái töôïng cuûa nhöõng thaønh kieán. Caàn thieát trôû laïi nguoàn goác vaø neàn taûng cuûa ñôøi soáng thaùnh hieán laø Chuùa Gieâ-su, ñeå khoâng ngöøng böôùc theo Ngaøi, baét chöôùc vaø soáng nhö Ngaøi ñaõ soáng vaø ñaõ hieán troïn tình yeâu cho Thieân Chuùa vaø cho tha nhaân. “Côn khaùt” Thieân Chuùa (Ga 4,1-42) Töôøng thuaät cuûa thaùnh Gio-an keå raèng Chuùa Gieâ-su ñi ñöôøng meät vaø khaùt nöôùc. Ngaøi ñeán beân gieáng nöôùc Gia-coùp, gaàn nuùi Ga-ri-zim vaø laøng Si-car. Taïi ñoù, coù ngöôøi phuï nöõ Sa-ma-ri ñeán gaùnh nöôùc vaø Ngaøi xin chò nöôùc uoáng. Chuùa Gieâ-su khôûi ñaàu caâu chuyeän vaø Ngaøi tieáp tuïc cuoäc ñoái thoaïi (x. Ga 4, 10). Ngaøi toû mình laø “aân suûng cuûa Thieân Chuùa” vaø laø “nguoàn nöôùc tröôøng sinh”. Ngöôøi phuï nöõ khoâng hieåu yù nghóa nhöõng gì Chuùa Gieâsu ñang noùi, bôûi vì nhieäm vuï cuûa chò chæ laø muùc nöôùc ra khoûi gieáng vaø ñem veà nhaø. Nhöng Chuùa Gieâ-su noùi vôùi chò raèng ai uoáng nöôùc naøy, seõ laïi khaùt. “Coøn ai uoáng nöôùc toâi cho, seõ khoâng bao giôø khaùt nöõa. Vaø nöôùc toâi cho seõ trôû thaønh nôi ngöôøi aáy moät maïch nöôùc voït leân, ñem laïi söï soáng ñôøi ñôøi” (Ga 4, 13-14). Chuùa Gieâ-su laø moùn quaø ñôøi soáng vónh cöûu cho nhöõng ai tin vaøo Ngaøi. Töø ñaây naûy sinh söï quan taâm veà söï thieän haûo vaø veà nhöõng nhu caàu saâu xa cuûa ngöôøi phuï nöõ Sa-ma-ri: côn khaùt veà yù nghóa cuoäc soáng, veà haïnh phuùc vaø veà söï cöùu ñoä. Caùch tieäm tieán, Chuùa Gieâ-su ñaõ khôi leân nôi ngöôøi phuï nöõ Sa-ma-ri “öôùc muoán” soáng haïnh phuùc vaø tìm thaáy chính Ngaøi laø ñaáng Phu Quaân vónh cöûu. Gioáng nhö ngöôøi phuï nöõ Sa-ma-ri, ngöôøi tu só cuõng ñöôïc môøi goïi gaëp gôõ Chuùa Gieâ-su, nguoàn maïch nöôùc haèng soáng, ñeå khaùm phaù yù nghóa cuoäc soáng, tìm kieám haïnh phuùc trong cuoäc soáng vaø söï phuïc vuï, trôû thaønh ngöôøi ñaùng tin caäy vaø ngöôøi loan baùo Tin Möøng caùch nhieät thaønh. Theá giôùi naøy caàn nhöõng chöùng nhaân (Phao-loâ VI) laø nhöõng ngöôøi khoâng chæ noùi veà Thieân Chuùa, maø coøn laø nhöõng ngöôøi kinh nghieäm veà Thieân Chuùa, ñaõ gaëp gôõ Ngaøi vaø vì theá khao khaùt loan baùo Ngaøi cho theá giôùi. Nhö ngöôøi phuï nöõ Sa-ma-ri, ñôøi soáng thaùnh hieán nhieàu khi bò rôi vaøo söï troáng roãng, rôi vaøo “ñeâm toái” cuûa ñôøi TÆNH DOØNG soáng thieâng lieâng vaø khoâng haøi loøng vôùi chính ñôøi tu. Nhö ngöôøi phuï nöõ Sa-ma-ri, vieäc gaëp gôõ Chuùa Gieâ-su ñem laïi cho ñôøi soáng thaùnh hieán nieàm vui, nhieät taâm vaø ñam meâ trong vieäc tìm kieám Thieân Chuùa vaø phuïc vuï tha nhaân. Cuoäc gaëp gôõ beân gieáng nöôùc Gia-coùp ñaõ laøm bieán ñoåi ngöôøi phuï nöõ Sa-ma-ri, khieán chò ta traøn ñaày ôn suûng Thaùnh Thaàn, khai loøng môû trí, haâm noùng taâm hoàn vaø khieán chò trôû thaønh moân ñeä loan baùo Nöôùc Chuùa. Ñoù cuõng laø ñieàu caàn thieát cho ñôøi soáng thaùnh hieán! Chæ Chuùa Gieâsu laø neàn taûng, chæ coù Chuùa Gieâ-su xöùng ñaùng vôùi tình yeâu, vaø chæ coù Ngaøi laø lyù do cho söï hieän höõu vaø hoaït ñoäng cuûa ngöôøi tu só. Phuïc vuï tha nhaân (Lc 10, 25-37) Thaùnh Lu-ca töôøng thuaät dung maïo ngöôøi Sa-ma-ri nhaân haäu trong khung caûnh cuûa moät duï ngoân khi Ngaøi traû lôøi caâu hoûi cuûa vò thoâng luaät veà ñieàu raên cao troïng nhaát. Chuùa Gieâsu, nhaø sö phaïm vó ñaïi, lyù giaûi vaán naïn nhaø thoâng luaät neâu ra, ñoàng thôøi höôùng oâng ta ñeán ñôøi soáng vónh cöûu baèng tình yeâu, chöù khoâng phaûi döïa treân nhöõng hoaït ñoäng cuûa lyù trí. Quaû vaäy, Chuùa Gieâsu noùi vôùi oâng raèng: “haõy ñi vaø laøm nhö vaäy”. Cuõng coù theå xaûy ra nhö vaäy trong ñôøi soáng thaùnh hieán, nghóa laø nhöõng tu só coù moät tri thöùc nhaát ñònh veà Thieân Chuùa, bieát Chuùa Gieâ-su, vaø hoï nghó raèng nhö vaäy laø ñuû ñeå ñaït ñöôïc ôn cöùu ñoä. Caàn thieát phaûi xaùc ñònh raèng ôn cöùu ñoä laø moät aân ban cuûa Thieân Chuùa, vaø ñöôïc thöïc hieän trong tình yeâu: tình yeâu hieán teá cuûa Chuùa Gieâ-su treân thaùnh giaù. Trong duï ngoân naøy, “tha nhaân”, “ngöôøi thaân caän” laø muïc ñích chính. Quaû vaäy, ngöôøi Sa-ma-ri nhaân haäu nhìn thaáy ngöôøi bò naïn vaø chaïnh loøng thöông. Anh ta laïi gaàn, laáy daàu laáy röôïu ñoå leân veát thöông cho ngöôøi aáy vaø baêng boù laïi, roài ñaët ngöôøi aáy treân löng löøa cuûa mình, ñöa veà quaùn troï maø saên soùc. Anh laáy tieàn ra, trao cho chuû quaùn vaø nhôø saên soùc cho chu ñaùo, neáu coù toán keùm theâm bao nhieâu thì anh seõ trang traûi heát. Anh trôû thaønh ngöôøi thaân caän vaø thöïc haønh ñieàu Thieân Chuùa daïy: “Yeâu meán Ñöùc Chuùa, Thieân Chuùa cuûa ngöôi, heát loøng, heát linh hoàn, heát söùc löïc, vaø heát trí khoân ngöôi, vaø yeâu meán ngöôøi thaân caän nhö chính mình” (Mt 22,37-39; Lc 10,27). Ngöôøi tu só ñöôïc keâu môøi trôû thaønh “ngöôøi thaân caän” cuûa baát cöù ai caàn ñöôïc giuùp ñôõ vaø nhöõng ai daán thaân trong laõnh vöïc baùc aùi. Tinh thaàn phuïc vuï laø moät trong nhöõng moùn quaø ñeïp nhaát maø caùc tu só göûi taëng theá giôùi vaø gôûi taëng con ngöôøi. Söï phuïc vuï theå hieän tình yeâu vò tha cuûa hoï, noi göông Chuùa Kitoâ, ñeán ñeå phuïc vuï, chöù khoâng phaûi ñeå ñöôïc phuïc vuï. Ñoù cuõng laø caùch theå hieän moät tình yeâu “khoâng tìm lôïi ích cho rieâng mình nhöng tìm lôïi ích cho ngöôøi khaùc” (Pl 2, 4) cho ñi maø khoâng ñôïi ñöôïc ñaùp laïi. Ñoái vôùi tu só Sa-leâ-dieâng, nieàm ñam meâ “Da mihi animas” (Xin cho toâi caùc linh hoàn) cuûa Don Bosco chính laø nieàm ñam meâ veà Chuùa Gieâ-su vaø nieàm ñam meâ veà söï phuïc vuï giôùi treû. Nhö vaäy, hoï trôû thaønh moät “daáu chæ vaø ngöôøi mang tình yeâu” cuûa Thieân Chuùa cho thanh thieáu nieân, caùch ñaëc bieät nhöõng em ngheøo khoå: moät tình yeâu nhaäp theá, tình yeâu daønh cho con ngöôøi: “yeâu meán ñeán cuøng” (Ga 13,1). “Cha nguyeän höùa vôùi Chuùa raèng cho ñeán hôi thôû cuoái cuøng cuûa cuoäc ñôøi, cha seõ daønh cho thanh thieáu nieân cuûa Cha” (Don Bosco) NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 9 Con ñöôøng PHUÏC VUÏ Con ñöôøng phuïc vuï khoâng coù choã cho nhöõng con ngöôøi kieâu ngaïo, töï maõn, bôûi leõ noù boùp cheát loøng nhieät thaønh ñeán vôùi tha nhaân baèng caû coõi loøng T haät söï toâi phaûi suy nghó nhieàu laém môùi daùm chia seû ñieàu naøy ra cuøng caùc baïn, bôûi leõ khoâng ai laïi muoán cho ngöôøi khaùc thaáy caùi xaáu cuûa mình caû. Nhöng toâi thieát nghó raèng, coù leõ baøi hoïc cuûa toâi seõ giuùp ích ñöôïc cho caùc baïn, ñaëc bieät laø caùc baïn ñaõ, ñang coù suy nghó gioáng toâi tröôùc kia. Caùc baïn coù coâng nhaän moät ñieàu laø mình thích nghe nhöõng lôøi khen, lôøi ca tuïng hôn lôøi goùp yù? Ñoù cuõng laø leõ töï nhieân cuûa con ngöôøi. Ngay töø nhoû, toâi ñaõ ñöôïc nuoâi döôõng, uû aáp trong moät moâi tröôøng giaùo duïc voâ cuøng toát laønh. Toâi ñöôïc giaùo duïc raèng nhöõng khaû naêng maø mình coù laø do Thieân Chuùa ban caùch rieâng, chöù khoâng phaûi do töï thaân mình coù. Vaâng, toâi vaãn luoân taâm nieäm theá. Nhöng khi moïi söï dieãn ra quaù toát ñeïp, moïi söï ñeàu thaønh coâng, khoâng coù baát kì thaát baïi naøo, toâi laïi ñaâm ra yû laïi vaø queân maát ñieàu maø mình ñaõ ñöôïc daïy. Luoân ñöôïc xeáp vaøo danh saùch hoïc sinh öu tuù cuûa lôùp, toâi nhaän ñöôïc raát nhieàu lôøi khen töø thaày coâ cuõng nhö baïn beø. Roài nhöõng khaû naêng veà ngheä thuaät nhö ñaøn, haùt, khaû naêng huøng bieän vaø dieãn thuyeát tröôùc ñaùm ñoâng khieán toâi luoân ñöôïc ñeà cöû tham gia caùc hoäi thi. Taát caû ñeàu laø söï thaønh coâng. Toâi ñöôïc baïn beø quí troïng, thaày coâ tin töôûng, cuõng nhö caùc yù kieán cuûa toâi luoân ñöôïc coi troïng vaø ñaùnh giaù cao. Tuy raèng ñaâu ñoù trong toâi vaãn vang voïng lôøi nhaéc nhôû raèng taát caû laø do ôn Chuùa ban, nhöng ñoâi khi toâi laïi töï thoûa maõn vôùi nhöõng lôøi ca ngôïi ñoù. Coù leõ vì theá maø nhöõng lôøi toâi noùi ra ít nhieàu mang daáu kieâu ngaïo. Chính baûn thaân toâi cuõng khoâng nhaän ra ñieàu ñoù, cho ñeán moät ngaøy khi ñöôïc noùi chuyeän vôùi sô höôùng daãn. Taát caû moïi söï nhö phôi baøy ra tröôùc maét toâi, vaø toâi khoâng ngôø mình ñaõ trôû neân kieâu ngaïo töø luùc naøo. Cuoäc noùi chuyeän ñaõ nhö “cuù ngaõ ngöïa” ñaàu tieân trong ñôøi toâi. Toâi tieáp nhaän taát caû nhöõng gì sô höôùng daãn ñaõ chæ ra cho toâi. Toâi nhìn laïi mình vaø thaáy mình ñaõ ñi xa daàn con ñöôøng phuïc vuï. Söù maïng phuïc vuï khoâng bao giôø coù choã cho nhöõng con ngöôøi kieâu ngaïo, töï maõn, bôûi leõ noù seõ boùp cheát loøng nhieät thaønh ñeán vôùi anh chò em baèng caû traùi tim, caû coõi loøng. Toâi nghieäm ra moät ñieàu, duø coù thaønh coâng tôùi ñaâu ñi chaêng nöõa, duø coù hoaøn haûo nhö theá naøo ñi chaêng nöõa thì mình vaãn chæ laø moät haït caùt beù nhoû giöõa loøng ñaïi döông maø thoâi. Toâi hieän ñang ñöùng ñaàu ôû lôùp naøy, nhöng khoâng haún coù theå vöôït troäi ôû lôùp khaùc. Coù theå toâi haùt hay hôn moät soá ngöôøi, nhöng chöa chaéc haùt hay hôn taát caû. Ngaøy hoâm ñoù, baøi hoïc quyù giaù toâi hoïc ñöôïc chính laø söï khieâm toán, bieát taï ôn vì nhöõng khaû naêng maø Thieân Chuùa ban cho mình. Ngaøi ban cho toâi khaû naêng laø ñeå toâi phuïc vuï anh chò em mình. Ngaøi ban cho toâi ñeå toâi coù theå ñem khaû naêng ñoù ra giuùp ñôõ tha nhaân chöù khoâng phaûi ñeå kieâu ngaïo, ñeå töï haøi loøng. Baøi vieát: HUYEÀN TRAÂM 10 SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM Toâi phaûi caûm ôn sô höôùng daãn cuûa toâi raát nhieàu vì buoåi noùi chuyeän ngaøy hoâm ñoù. Tuy laø moät cuù ngaõ raát ñau, nhöng noù ñaùng ñeå toâi nhaän ra chính mình. Bôûi leõ, con ñöôøng toâi choïn theo khoâng cho pheùp söï kieâu ngaïo toàn taïi nôi toâi. Con ñöôøng ñoù chính laø con ñöôøng cuûa söï taän hieán. TRANG BAÏN TREÛ NGAY CAÛ LUÙC NAØY, DUØ CON VAÃN COØN NGAÏI NGUØNG ÑEÅ NOÙI LEÂN LÔØI CAÙM ÔN TRÖÏC TIEÁP VÔÙI BA MEÏ, NHÖNG... CON YEÂU BA MEÏ VO CUØNG T oâi ñaõ qua tuoåi 22, vaø ñaõ choïn cho mình moät con ñöôøng. Con ñöôøng toâi ñi khoâng gioáng nhö caùc baïn ñoàng trang löùa thöôøng choïn vì...“Toâi ñi tu”. Phaûi, toâi ñang treân haønh trình tìm kieám vaø öôùc muoán ñaùp traû lôøi môøi goïi theo Chuùa. Ngoaûnh nhìn chaëng ñöôøng mình ñaõ qua, toâi thaáy beân caïnh böôùc chaân theo Chuùa cuûa toâi, coù daáu chaân cuûa ba meï cuøng song haønh. Trong haønh trang cuûa toâi, coù nhöõng lôøi meï daën thaät ñôn sô: “Ñi tu ñi con, laáy vôï maø laøm gì, khoå laém!” Toâi ñaõ khoâng nghó meï coù kinh nghieäm xaáu veà ñôøi soáng gia ñình, nhöng toâi ñoïc trong lôøi daën aáy moái chaân tình cuûa ngöôøi kitoâ höõu: chaúng gì ñeïp baèng daâng hieán cuoäc ñôøi cho Chuùa; vaø trong lôøi aáy cuõng goùi goïn taâm loøng cuûa ngöôøi meï: muoán cho con haïnh phuùc vôùi moät lyù töôûng soáng cao thöôïng, khoâng vöôùng baän nhöõng ña ñoan, bon chen cuûa cuoäc soáng. Nhìn thaáy tình thöông cuûa ba meï, toâi an taâm ra ñi, ñaùp laïi lôøi môøi goïi cuûa Thieân Chuùa. Bieát con ñöôøng mình ñi khoâng thieáu khoù khaên do nhöõng töø boû caàn phaûi thöïc hieän, nhöõng coá gaéng haøng ngaøy ñeå vöôn leân vôùi lyù töôûng soáng cao maø Chuùa Kitoâ ñaõ ñeà nghò cho caùc moân ñeä, nhöng toâi khoâng bao giôø chuøn böôùc vì ba meï luoân coù lôøi khích leä, uûng hoä toâi. Ba meï chaúng heà keå leå nhöõng hy sinh, nhöõng lao nhoïc ñaõ phaûi chòu ñeå toâi khoûi lo laéng. Caùc ngaøi cuõng khoâng keå nhöõng giôø caàu nguyeän thaàm thó ñeå ñoàng haønh vôùi toâi trong nhöõng choïn löïa, nhöng toâi ñoïc ñöôïc taát caû nhöõng naâng ñôõ aáy trong chính haønh trình ôn goïi cuûa mình: toâi caûm nhaän mình ñöôïc naâng boång treân ñoâi caùnh tình thöông. toâi ñi...TU Baøi vieát: GIOAKIM Ñaõ coù luùc toâi nghó: sôû dó Thieân Chuùa ñaõ khoâng taïo döïng nhöõng ngöôøi lôùn, maø chæ döïng neân nhöõng treû sô sinh, ñoù laø bôûi vì treû con thì deã “naën” ra vaø nhaát laø Chuùa khoâng phaûi maát thôøi gian ñeå daïy boïn treû böôùc ñi, daïy chuùng noùi. Buø laïi, Thieân Chuùa ñaõ döïng neân ba meï, ñeå hoï thay Chuùa laøm nhöõng coâng vieäc naøy. Giôø ñaây, toâi khoâng coøn quaù thô ngaây ñeå khaúng ñònh nhö theá, nhöng toâi nhaän thaáy ba meï ñuùng laø nhöõng coäng taùc vieân tích cöïc cuûa Thieân Chuùa. Caùc ngaøi ñaõ thay Thieân Chuùa ñeå chaêm soùc toâi vaø giuùp toâi thöïc hieän giaác mô cuûa Thieân Chuùa treân cuoäc ñôøi mình. Caûm ôn ba meï thaät nhieàu. Ngay caû luùc naøy, duø con vaãn coøn ngaïi nguøng ñeå noùi lôøi caûm ôn tröïc tieáp vôùi ba meï, xin ba meï hieåu raèng, con yeâu ba meï voâ cuøng. Vaø con cuõng caûm ôn Thieân Chuùa boäi phaàn, vì Ngaøi ñaõ cho Ñöùc Gieâ-su, Con Moät cuûa Ngaøi ñeán ñeå laéng nghe nhöõng lôøi nguyeän caàu cuûa con. Con bieát haønh trình con ñi coøn daøi, vaø thaùch ñoá luoân tröôùc maët, nhöng con seõ cöù thaúng tieán vì xaùc tín raèng, roài seõ coù luùc ba meï con noùi: “ba meï khoâng theå, xin loãi con” thì luùc aáy, Gieâ-su seõ noùi vôùi con: “Vôùi Thieân Chuùa chaúng coù gì laø khoâng theå!” NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 11 NEÁU AI ÑOÙ HOÛI TOÂI RAÈNG THEÁ NAØO LAØ PHUÏC VUÏ KHIEÂM TOÁN, TOÂI SEÕ TRAÛ LÔØI: HAÕY NGHÓ VEÀ NGÖÔØI MEÏ CUÛA BAÏN! T öø ngaøy ôû nôi xöù ngöôøi, phaûi moät mình lo cho baûn thaân, con môùi thaám thía theá naøo laø söï hy sinh cuûa meï. Quaàn aùo maëc xong con cöù theá chaát ñoáng chaúng buoàn ñem ñi giaët, ñeán noãi chaúng coøn caùi naøo ñeå maëc. Nhôù khi xöa moãi saùng, meï giaët caû thau ñoà cao ngaát baèng tay. Ñoà khoâ meï laïi uûi saün treo trong tuû ñeå khi con caàn thì coù ngay maø maëc. Ngaøy ngaøy con phaûi töï ñi chôï naáu aên. Laém laàn veà treã meät moûi con cuõng chaúng buoàn vaøo beáp. Nhôù hoài ñoù ñi hoïc veà côm meï ñaõ chôø saün, bieát con thích aên gì meï ñeàu mua cho. Nhieàu khi con phaûi hì huïc queùt doïn caên phoøng ngoån ngang maø caû thaùng trôøi con ñaõ baøy böøa baõi. Nhôù ngaøy naøo nhaø mình cuõng töôm taát, ñeàu moät tay meï doïn deïp, saép xeáp. Ñaët löng xuoáng neàn nhaø laø con coù theå thoaûi maùi nguû thaät ngon. Ñoâi luùc con bò beänh, naèm moät “ñoáng” chaúng ai lo. Phaûi töï mình leát ra hieäu thuoác mua vaøi lieàu veà uoáng. Nhôù nhöõng khi con chæ caàn caát tieáng “Meï ôi, con bò oám”, laø meï ñaõ laäp töùc chaïy ra hieäu thuoác gaàn nhaø vaø moät toâ chaùo noùng hoåi daønh cho con tröôùc khi uoáng thuoác. Trôøi chuyeån muøa, mình maûy ñau nhöùc, traèn troïc con khoâng sao nguû ñöôïc. Nhôù nhöõng ñeâm heø noùng böùc, chieác quaït nan treân tay meï cöù ñöa ñeàu vaø coøn xoa nheï löng con. Con lòm nguû luùc naøo khoâng bieát. Nhöõng laàn ñi veà treã, xe buyùt ñaõ heát chuyeán, con phaûi thaát theåu ñi boä veà nhaø moät mình trong ñeâm. Laïi nhôù ngaøy xöa con ñi ñaâu hay laøm gì, meï ñeàu canh caùnh trong loøng. Phaûi ñôïi ñeán khi con veà nhaø roài, meï môùi thôû phaøo nheï nhoõm. Noel tuyeát rôi traéng xoùa, con chæ bieát naèm co ro moät mình trong phoøng. Laïi nhôù veà Giaùng sinh naêm naøo ôû queâ nhaø, caû gia ñình quaây quaàn beân nhau chung böõa aên ngon meï naáu. Thaät ñaàm aám laøm sao. Luùc nieàm vui daâng traøn hay khi loøng naëng tróu suy tö, con chaúng bieát chia seû cuøng ai. Nhôù laïi ngaøy aáy, khi coù bieán coá gì xaûy ra, con ñeàu keå cho meï nghe vaø haïnh phuùc khi ñöôïc meï chæ daïy. Meï ôi, con ñang böôùc treân chính ñoâi chaân cuûa mình. Duø noù khoâng eâm aû nhö khi coù meï ôû beân. Nhöng con tin raèng, moãi böôùc con ñi ñeàu coù meï doõi theo. Duø trôøi naéng hay möa, duø ñôøi coù vui hay buoàn, boùng meï vaãn ngaû che treân ñôøi con. Neáu coù ai hoûi con theá naøo laø phuïc vuï khieâm toán, con seõ traû lôøi: haõy nghó veà meï cuûa baïn! Rieâng con, con ñaõ coù caâu traû lôøi cho chính mình. 12 SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM NHÔÙ VEÀ MEÏ Baøi vieát: TRÍ HIEÁU TRANG BAÏN TREÛ Caàu Nguyeän: Khoaûng laëng caàn thieát T ÑÔØI TU NHÖÕNG KHOAÛNG LAËNG CAÀN THIEÁT HAY NHÖÕNG KHOAÛNG LAËNG CAÀN VÖÔÏT QUA...VAÃN LAØ DÒP GIUÙP NGÖÔØI THAÙNH HIEÁN ÑI SAÂU VAØO MOÁI TÖÔNG GIAO VÔÙI CHUÙA Baøi vieát: VAÊN HIEÅN SDB Toâi ñaõ traû lôøi cho em raèng chaúng gì hôn caû ngoaøi vieäc chuù taâm hôn vaøo söï caàu nguyeän: Tu só laø ngöôøi luoân keát hieäp maät thieát vôùi Thieân Chuùa ñang khi hoï daán mình vaøo trong hoaït ñoäng traàn theá. Caâu traû lôøi laø theáá, nhöng caâu hoûi cuûa em vaãn coøn ñeo ñaúng toâi, vì ñôøi tu ñaâu luoân laø moät baûn tình ca luoân eâm dòu, möôït maø. Trong baûn nhaïc aáy cuõng luoân coù nhöõng khoaûng laëng. Coù nhöõng “khoaûng laëng caàn thieát” vaø “khoaûng laëng caàn phaûi vöôït qua”. “Vaéng Chuùa”: Khoaûng laëng caàn vöôït qua Coù moät ngöôøi ñi daïo trong röøng. Maûi meâ raûo böôùc bôûi söï huyeàn hoaëc cuûa khu röøng, oâng laïc luùc naøo khoâng bieát. Coá tìm con ñöôøng ñeå trôû laïi laøng nhöng voâ ích. Baát ngôø, gaëp moät ngöôøi ñi trong röøng, oâng keâu leân: “Caùm ôn Chuùa ñaõ gôûi oâng baïn ñeán. OÂng baïn coù theå chæ toâi con ñöôøng naøo ñi veà laøng khoâng?” Ngöôøi kia ñaùp: “Thaät khoâng may, caû toâi cuõng bò laïc. Nhöng coù moät caùch ta coù theå giuùp nhau, ñoù laø anh vaø toâi cuøng chæ cho nhau nhöõng con ñöôøng naøo mình ñaõ thöû vaø loaïi tröø noù ra. Ñieàu naøy seõ giuùp chuùng ta tìm ra con ñöôøng veà laøng nhanh choùng nhaát”. Toâi nhaän thaáy coù nhöõng tu só haêng say laøm vieäc toâng ñoà, nhöng khoâng tìm thaáy nieàm an bình trong taâm hoàn. Nguyeân nhaân chính laø söï “vaéng Chuùa” khieán ngöôøi tu só chæ quay quaét vôùi chính mình vaø thu toùm moïi söï vaøo söï an toaøn baûn thaân. Luùc naøy, vai troø cuûa nhöõng ngöôøi baïn tu hay nhöõng ngöôøi linh höôùng thaät caàn thieát. Chính nhôø söï ñoàng haønh cuûa hoï maø ngöôøi tu só coù theå vöôït qua “khoaûng laëng” ñeå tieáp tuïc haùt baûn tình ca daâng hieán. KHOAÛNG LAËNG rong moät laàn gaëp gôõ, moät em sinh vieân hoûi toâi raèng giöõa moät ngöôøi tu vaø ngöôøi khoâng tu, em coù theå tìm thaáy caùi gì hôn nôi ngöôøi ñi theo con ñöôøng tu trì? Moät tu só treû nhieät tình. Ngaøy soáng cuûa anh daày ñaëc caùc hoaït ñoäng toâng ñoà baùc aùi. Trong gaëp gôõ vôùi vò linh höôùng cuûa nhaø doøng, anh ñem trình thôøi khoaù bieåu ñaày kín ñeán noãi khoâng coøn khoaûng thôû. Vò linh höôùng noùi: “Anh vaãn coøn thieáu soùt moät vieäc”. Tu só treû ngaïc nhieân: “Coøn vieäc gì, thöa thaøy?”. “Anh coøn thieáu moät giôø caàu nguyeän, haõy theâm noù vaøo thôøi khoaù bieåu vaø ñöøng bao giôø boû qua giôø naøy!” Nhu caàu caàn ñöôïc ñoàng haønh cuûa ngöôøi treû ngaøy caøng roäng vaø caáp thieát, khieán thôøi bieåu hoaït ñoäng cuûa ngöôøi tu só luùc naøo cuõng ñaày kín. Toâi nhaän thöùc caùm doã maïnh meõ cuûa “laøm vieäc, hoaït ñoäng”, bôûi noù deã laøm ngöôøi ta bò thuyeát phuïc bôûi lyù leõ: nhöõng giôø caàu nguyeän laø “xa xæ”, laø khoâng hieäu naêng. Nhöng chính caàu nguyeän, tónh taâm laïi laø nhöõng khoaûng laëng caàn thieát ñeå ngöôøi tu só ñöôïc kieän cöôøng. Ñeâm toái Ñöùc tin: Khoaûng laëng caàn thieát vaø caàn vöôït qua Trong haønh trình daâng hieán, coù luùc ngöôøi tu só caûm nhaän coù luùc Thieân Chuùa “ñoät ngoät boû ñi” caùch laï luøng, khoù hieåu. Giôø caàu nguyeän trôû neân khoâ khan ñeán ñaùng sôï. Caûm giaùc “ñaùnh maát” Thieân Chuùa coù khi keùo daøi khieán ngöôøi tu só huït haãng, hoaûng sôï, baát an. Roài caû nhöõng bieán coá, söï thaát baïi, va vaáp... ñeàu laø nhöõng khoaûng laëng trong ñôøi tu. Nhöõng khoaûng laëng naøy laø caàn thieát, ñeå ngöôøi tu só chöùng toû nieàm tin cuûa mình. Cho duø khoâng caûm, khoâng thaáy, nhöng ngöôøi theo Chuùa tin raèng “Ngaøi coù ñoù”, ñeå tin töôûng vöõng böôùc trong kieân nhaãn ñôïi chôø. Ngöôøi ca só seõ laøm gì khi gaëp daáu laëng treân moät nhaïc phaåm? Chaéc chaén hoï seõ taän duïng nhöõng phuùt giaây tuy ngaén nguûi nhöng quyù baùu aáy ñeå laáy hôi. Daáu laëng caøng daøi, luoàng hôi caøng troøn ñaày. Nhöõng lôøi haùt sau seõ khoeû hôn, vuùt cao hôn. Ngöôøi tu só cuõng neân bieát taän duïng nhöõng khoaûng laëng trong ñôøi tu ñeå “laáy hôi”. Chaéc chaén nhöõng hoaøn caûnh aáy seõ laøm cho ngöôøi theo Chuùa ñöôïc lôùn leân, tröôûng thaønh hôn trong tình yeâu daâng hieán. Duø laø khoaûng laëng caàn thieát hay khoaûng laëng caàn vöôït qua, taát caû ñeàu thaät caàn thieát trong ñôøi tu, vì chính trong khoaûng laëng naøy, moái thaâm giao vôùi Thieân Chuùa caøng ñöôïc khaúng ñònh vaø gaén keát, ñeå ngöôøi tu só thöïc söï trôû thaønh “ngöôøi cuûa Thieân Chuùa”. NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 13 Baøi vieát: VAÊN AM SDB Cuoäc ñôøi kyù sinh hay... ÑÔØI TU CHAÚNG THEÅ LAØ MOÄT ÑÔØI KYÙ SINH. NOÙ LAØ MOÄT ÑÔØI TÖÏ NGUYEÄN ÑEÅ PHUÏC VUÏ NHÖ ÑÖÙC KI-TO T uoåi treû vaãn luoân mô öôùc vaø oâm aáp nhöõng hoaøi baõo töông lai, theá nhöng vaãn khoâng traùnh khoûi nhöõng baên khoaên lo laéng trong hieän taïi. Chôït thaáy mình lôùn, chaúng ai laïi khoâng moät laàn thao thöùc mình seõ laøm gì mai sau, seõ soáng theá naøo hay seõ thaønh gì. Töø ñoù töông lai nhö veùn leân vôùi bieát bao ngôõ ngaøng: thaønh caàu thuû nhaø ngheà, moät ca só chuyeân nghieäp, moät baùc só hay nha só, moät vaên só, v.v. Theá nhöng, neáu suy nghó cho kyõ, chôït ta ngoä ra raèng ñieàu quan troïng laïi khoâng naèm ôû ñaáy, song heä taïi ôû caùi lyù leõ ta choïn. Khoâng thieáu ngöôøi nhaän ra raèng ñaèng sau caùi nghieäp vuï hoï choïn soáng, laïi phaûn aùnh caû moät söï thaät ñau buoàn: “Cuoäc ñôøi chaúng coù yù nghóa gì heát, tröø veû phöùc taïp cuûa noù”, nhö Somerset Maugham mieâu taû trong taùc phaåm “Thaân phaän laøm ngöôøi”. Coù nhöõng choïn löïa nhö theå do töø ngaãu nhieân, nhö theå “hoøn ñaù rôùt xuoáng caønh mai, ruïng caùnh hoa mai gaày.” 14 SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM Tuy nhieân, giöõa nhöõng choïn löïa cuûa con ngöôøi, ít nhaát coù moät choïn löïa maø khoâng theå ñeán töø söï “dun ruûi”, töø “maëc chaêng hay chôù.” Choïn ñeå laø moät tu só hay linh muïc haún khoâng theå do may maén, bôûi leõ tính chaát raát ‘khaùc thöôøng’ cuûa noù. Quaû theá, so vôùi daân soá theá giôùi, maáy ai laø linh muïc tu só ñaâu. Giöõa caùc tín höõu, linh muïc tu só chaúng ñöôïc ñeán moät nöûa. Choïn moät loái soáng khoâng phaûi cuûa ña soá haún nhieân khoâng theå khoâng suy nghó. Chaúng laï gì Don Bosco ñaõ phaûi ruøng mình khi nghó ñeán mình seõ phaûi gaén boù suoát ñôøi vôùi baäc soáng ñoù. Don Rua, ñaáng keá vò ñaàu tieân cuûa Don Bosco, cuõng khoâng phaûi laø luaät tröø. Ngaøi ñaõ phaûi thöùc caû ñeâm caàu nguyeän tröôùc khi böôùc vaøo ñôøi soáng linh muïc. AÁy theá maø tröôùc maët nhieàu ngöôøi, ñôøi soáng aáy döôøng nhö chaúng giuùp ích cho xaõ hoäi: aên xong roài laïi ñoùng mình trong boán böùc töôøng, chaúng laøm gì cho nhöõng ngöôøi chung quanh. Khoâng thieáu keû nghó ñôøi soáng aáy daønh cho nhöõng keû öôn löôøi, khoâng daùm phaán ñaáu trong xaõ hoäi. Hoï nghó tu só linh muïc khoâng hôn moät keû aên baùm, moät thöù kyù sinh truøng cuûa nhaân loaïi. Nghó suy ñoù ñuùng hay khoâng, toâi khoâng muoán maát giôø tranh luaän. Toâi chæ minh hoïa caâu giaûi ñaùp baèng moät giai thoaïi nhoû sau. Moät ngaøy kia, moät ngöôøi giaàu keách xuø nhìn thaáy Meï Teâreâsa Calcutta saên soùc moät beänh nhaân, lieàn hoûi xem ngöôøi ta traû cho baø bao nhieâu. Baø oân toàn traû lôøi: “Cho TRANG BAÏN TREÛ duø coù ai traû cho toâi ñeán moät trieäu ñoâ-la, toâi cuõng chaúng laøm”. Phaûi chaêng ñoù laø khuoân maãu soáng nhö kyù sinh truøng cuûa nhaân loaïi? Hay chính ngöôøi thích thuû lôïi treân nhöõng ñau khoå, vaø ngheøo tuùng cuûa ngöôøi khaùc môùi ñuùng laø kyù sinh truøng? Vaäy lyù leõ gì aån saâu döôùi beà maët cuûa moät cuoäc soáng ‘khoâng gioáng ai’? Toâi muoán tìm caâu traû lôøi qua moät giai thoaïi khaùc cuõng cuûa Meï Teâ-reâ-xa thaønh Calcutta. “ÔÛ UÙc, coù moät ngöôøi thuoäc thoå daân Aborigines töøng soáng trong hoaøn caûnh thaät ñaùng thöông. OÂng laø ñaáng baäc cao nieân, nhöng vaãn soáng trong tuùp leàu xieâu veïo. Toâi ñeán thaêm oâng vaø baét chuyeän: -- Haõy ñeå toâi doïn deïp ñoà ñaïc vaø queùt doïn cho saïch caên nhaø naøy giuøm oâng. OÂng traû lôøi caùch höõng hôø: -- Toâi quen soáng vaäy roài, khoâng caàn theá ñaâu. -- Nhöng toâi nghó, oâng seõ caûm thaáy deã chòu hôn neáu nhaø mình saïch seõ, ngaên naép hôn chöù? Sau cuøng, oâng baèng loøng ñeå toâi doïn deïp laïi cho oâng. Khi queùt doïn, toâi phaùt hieän ra caây ñeøn cuõ, tuy raát ñeïp nhöng phuû ñaày buïi baëm boà hoùng. Toâi môùi hoûi: -- Coù khi naøo oâng thaép caây ñeøn naøy leân khoâng? OÂng traû lôøi veû baát caàn ñôøi: -- Thaép ñeøn ñeå laøm gì! Coù ai theøm böôùc vaøo tuùp leàu naøy bao giôø ñaâu maø thaép noù. Ñaõ laâu, toâi vaãn quen soáng nhö theá roài. Toâi hoûi tieáp: -- Neáu nöõ tu cuûa toâi thöôøng xuyeân ñeán thaêm oâng, oâng coù vui loøng ñeå hoï thaép ñeøn khoâng? -- Dó nhieân roài. Ai maø chaû thích nhö theá. Töø ngaøy ñoù, caùc nöõ tu quyeát ñònh moãi chieàu seõ gheù thaêm nhaø oâng. Vaø cuõng töø ñoù, oâng baét ñaàu thaép ñeøn leân vaø doïn deïp nhaø cöûa troâng saïch seõ hôn. OÂng coøn soáng theâm hai naêm nöõa môùi qua ñôøi. Tröôùc khi cheát, oâng coù nhôø caùc nöõ tu veà nhaén vôùi toâi raèng: “Xin nhaén vôùi Meï Teâ-reâ-xa, ngöôøi baïn yeâu quyù cuûa toâi raèng: ngoïn ñeøn maø Baø thaép leân trong ñôøi toâi vaãn coøn chieáu saùng ñaáy. Duø chæ laø moät vieäc nhoû, nhöng trong boùng ñeâm coâ ñôn cuûa ñôøi toâi ñaõ böøng leân moät tia saùng hy voïng vaøo giôø cuoái. Vaø noù seõ coøn tieáp tuïc chieáu saùng maõi.” Ñôøi tu chaúng theå laø moät ñôøi kyù sinh. Noù laø moät ñôøi töï nguyeän ñeå phuïc vuï, baát chaáp nhöõng khöôùc töø ban ñaàu. Ñoù laø moät loái soáng mang ñeán nhöõng hieäu quaû khoâng ngôø, vöôït qua moïi thöù kieåm chöùng cuûa khoa hoïc. Noù vöôït xa vuøng phuû soùng cuûa kyõ thuaät “hi-tech”. Ñoù laø thöù hieäu quaû cuûa thöù “tình yeâu lôùn nhaát”. Neáu coù cuoäc ñôøi khôûi söï töø lôïi nhuaän, thì cuõng coù cuoäc ñôøi khôûi söï töø tình baïn, töø moät tình yeâu raát môùi. Maø lôïi nhuaän thì seõ bieán tan y nhö tieàn baïc vaø danh voïng ñöôïc sang tay cho keû khaùc. Nhöng tình yeâu seõ coøn maõi, khoâng heà mai moät, song taêng tröôûng lieân tuïc. Vaø ñôøi tu laø tình yeâu nhö vaäy ñoù. Noù laø cuoäc ñôøi khôûi töø tình baïn maät thieát vôùi Ñöùc Gieâ-su haèng soáng. Noù laø moät cuoäc ñôøi ñöôïc höùng khôûi töø tình yeâu ñoái vôùi nhöõng con ngöôøi voán laø baïn thaân thieát cuûa Ñöùc Gieâ-su. Maø toâi tin chaéc ñoù quaû cuoäc ñôøi ñaùng choïn, ñaùng soáng. KEÁ HOAÏCH NHOÛ M oät vò truyeàn giaùo ñöôïc sai ñeán soáng giöõa nhöõng ngöôøi thoå daân ngheøo khoù. Ngay hoâm ñaàu hieän dieän, vò truyeàn giaùo ñaõ caûm thöông ngöôøi daân ngheøo ôû ñaây voâ cuøng. Ngaøi tìm caùch giuùp ñôõ hoï trong coâng vieäc, tìm nhöõng nguoàn trôï giuùp ñeå ngöôøi daân ñöôïc no ñuû. Töø khi coù vò truyeàn giaùo, ngoâi laøng trôû neân bôùt hiu quaïnh, daân chuùng vui töôi hôn, haïnh phuùc hôn. Nhìn thaáy nhöõng thaønh quaû gaët haùi ñöôïc, vò truyeàn giaùo mæm cöôøi vui söôùng. Ngoài trong tuùp leàu baèng laù ñôn sô, trong ñaàu cuûa ngaøi löôùt qua bao keá hoaïch naâng cao ñôøi soáng ngöôøi daân... Boãng döng, coù tieáng soät soaït cuûa böôùc chaân ai ñoù. Khuoân maët saïm naéng, nhaên nheo cuûa moät ngöôøi thoå daân laáp loù tröôùc cöûa, oâng noùi: Ngaøy mai, toâi seõ taëng cha moät moùn quaø, nhôù nheù! Vò truyeàn giaùo mæm cöôøi, töôûng töôïng ñeán luõ chuoät ñoàng ngaøy mai seõ ñöôïc nhaän nhö quaø taëng! Trôøi coøn raát sôùm, aùnh bình minh môùi le loùi cuoái chaân trôøi. Vò truyeàn giaùo im laëng suy chieâm veà Thieân Chuùa. “Soaït” tieáng ñoäng laøm vò truyeàn giaùo giaät mình thaûng thoát. Treân vaùch laù, moät loã troáng môùi bò tay ai ñoù xeù toaïc. Chôït tieáng ngöôøi thoå daân ríu rít goïi: Cha laïi ñaây xem naøy! Vò truyeàn giaùo ñeán gaàn loã hoång, gheù maét nhìn qua Ngaøi thaáy moät maët trôøi raïng rôõ aùnh saùng. “Taëng cha ñoù!” Ngöôøi thoå daân noùi vaø bieán maát, nhanh nhö khi oâng vöøa xuaát hieän. Vò truyeàn giaùo laëng ngöôøi ñöùng chieâm ngaém maët trôøi röïc hoàng ñang veõ leân baàu trôøi nhöõng chuyeån ñoäng ñaàu tieân raát linh thieâng, raát tinh khoâi, vaø kyø dieäu. Gaàn 70 naêm cuoäc ñôøi, chöùng kieán khoaûng 25.000 laàn bình minh leân, nhöng ñaây laø laàn ñaàu tieân vò truyeàn giaùo bieát ngaây ngaát tröôùc quaø taëng quaù ñoãi tuyeät vôøi cuûa Thieân Chuùa. Hoaù ra nhöõng ngöôøi thoå daân haïnh phuùc hôn oâng raát nhieàu, vì hoï “thöôûng thöùc” ñöôïc bieát bao quaø taëng quyù giaù maø Taïo Hoaù ban taëng haøng ngaøy. Vò truyeàn giaùo trôû neân traàm ngaâm hôn, nuï cöôøi saâu laéng hôn. Vò truyeàn giaùo nhaän ra, nhöõng gì oâng trao ban thöïc quaù nhoû beù. Töø ñaáy, caùc döï aùn oâng leân ñöôïc mang teân: “Keá hoaïch nhoû”. NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 15 TRANG BAÏN TREÛ Baøi vieát: SPERANZA TAIZEÙ : NÔI GAËP GÔÕ THIEÂN CHUÙA Tieáng chuoâng rung nheï. Caùc baøi Thaùnh vònh ñöôïc haùt noái tieáp nhau, khoâng mang tính trình dieãn, nhöng giuùp ngöôøi tham döï ñi vaøo söï keát hieäp maät thieát vôùi Thieân Chuùa T hænh thoaûng chuùng ta nghe caùc baïn treû khaùo nhau ñi caàu nguyeän ôû choã naøy, choã noï theo kieåu Taizeù. Döôøng nhö caùc ngöôøi treû raát bò cuoán huùt bôûi loái caàu nguyeän naøy. Baûn thaân toâi cuõng chaúng laï laãm gì veà chuyeän naøy vì ñaõ töøng ñöôïc chöùng kieán caûnh töôïng nhö theá taïi chính coäng ñoaøn Taizeù, nôi toâi ñaõ ñeán vaø caàu nguyeän. Haønh höông ñeán Taizeù Vaøo cuoái thaùng 3 naêm 2005, toâi cuøng moät nhoùm baïn ñeán vuøng Savoi, gaàn bieân giôùi YÙ-Phaùp-Thuî Syõ ñeå hoïc veà linh ñaïo thaùnh Phan-xi-coâ Sa-leâ. Nhaân dòp naøy, chuùng toâi gheù qua coäng ñoaøn Taizeù ñeå coù ñöôïc kinh nghieäm caàu nguyeän cuøng caùc baïn treû taïi ñoù. Coäng ñoaøn Taizeù naèm taïi vuøng bieân giôùi nöôùc Phaùp. Con ñöôøng ñeán Borgogna raát xa, ñoàng coû noái tieáp ñoàng coû, taïo neân moät söï tónh laëng khaùc thöôøng. Trôøi möa laát phaát caøng laøm taêng theâm phaàn coâ tòch cuûa caûnh saéc thieân nhieân. Chaúng ai noùi vôùi ai, taát caû ñeàu ngoài im treân xe, theo ñuoåi yù nghó cuûa mình. Quaõng ñöôøng daøi vôùi tieáng chim ríu rít, hoa daïi moïc hoàn nhieân hai beân ñöôøng vaø ñoàng coû daøi baát taän ñaõ nhö söï chuaån bò kín ñaùo ñeå moãi taâm hoàn vaát laïi ñaèng sau nhöõng laéng lo, caêng thaúng ñeå ñöôïc thanh thaûn hôn. Chuùng toâi ñeán coäng ñoaøn Taizeù khaù sôùm, nhöng tröôùc chuùng toâi ñaõ coù haøng ngaøn baïn treû. Hoï taäp trung taïi nhöõng khu leàu lôùn. Nhöõng ngöôøi treû naøy thuoäc nhieàu maøu da khaùc nhau, trang phuïc ñuû kieåu: ñôn sô coù, lòch söï coù, vaø nhieàu baïn troâng raát ngaàu, raát aán töôïng vôùi kieåu toùc bôøm ngöïa nhieàu maàu, khoen tai, khoen muõi... Tuy theá, hoï coù moät ñieåm 16 SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM chung laø söï töï nhieân, thaân thieän, vui töôi vaø gaàn guõi, khaùc haún vôùi neùt “ngoå ngaùo” beân ngoaøi. Caùc baïn treû ñoùn tieáp chuùng toâi vaø sau khi chæ daãn veà caùc khu sinh hoaït caàn thieát, hoï ñöa chuùng toâi vaøo caên leàu lôùn maøu traéng ôû trung taâm. Ñaây laø ñòa ñieåm ñeå caàu nguyeän. Taïi cöûa leàu, moïi ngöôøi ñöôïc nhaéc nhôû taét ñieän thoaïi di ñoäng vaø khoâng chuïp hình. Moät giôø caàu nguyeän vôùi coäng ñoaøn Taizeù Môû cöûa leàu, beân trong chan hoaø boùng toái, chæ tröø gian cung thaùnh röïc leân bôûi nhöõng ngoïn neán lung linh. Nhöõng böùc icon (thaùnh töôïng) ñöôïc tröng baøy raát ñeïp, ngheä thuaät, xen laãn vôùi haøng neán. Trong leàu, moät vaøi baïn treû höôùng daãn ngöôøi môùi ñeán ngoài xuoáng thaûm. Taát caû ñöôïc phuû bôûi maøu ñoû “booïc-ñoâ” huyeàn hoaëc. Coù ñeán vaøi ngaøn ngöôøi hieän dieän trong caên leàu lôùn, nhöng khoâng heà coù tieáng noùi naøo ngoaøi tieáng nhaïc raát nheï. Moät söï thinh laëng haàu nhö tuyeät ñoái bao truøm caû caên leàu. AÙnh neán kheõ lay ñoäng haét vaøo nhöõng böùc icon ñöôïc xeáp daøi phía treân khieán cho nhöõng nhaân vaät trong icon trôû neân sinh ñoäng laï thöôøng. Moïi ngöôøi nhö bò huùt vaøo moät theá giôùi thaät linh thieâng. Tieáng chuoâng nheï rung. Moät ngöôøi caát leân tieáng haùt traàm nheï, caû coäng ñoaøn hoaø theo. Hình nhö ñaây laø baøi haùt raát quen thuoäc ñoái vôùi hoï. Sau moät luùc laéng nghe, chuùng toâi ñaõ coù theå cuøng hoaø nhòp vôùi moïi ngöôøi vì ñoù chæ laø moät caâu haùt ngaén, ñöôïc laëp ñi laëp laïi nhieàu laàn vaø lieân tuïc. Trong luùc coäng ñoaøn haùt, ñoaøn phuïng vuï goàm thaøy Roger vaø khoaûng maáy chuïc thaøy ñi röôùc vaøo trong leàu, hoï ngoài vaøo khoaûng chính dieän. Sau khi taát caû yeân vò, moïi ngöôøi thinh laëng hoài laâu. Roài coäng ñoaøn laïi tieáp tuïc vang leân nhöõng caâu haùt neàn, ngaén nhöng traàm laéng. Baát chôït ñoaøn phuïng vuï ca leân nhöõng lôøi thaùnh vònh cao vuùt, gioáng nhö laøn gioù chaïy treân nhöõng caùnh ñoàng. Hai gioïng ca traàm - boång cuoán laáy nhau, taïo neân moät thanh aâm thanh thoaùt vaø linh thaùnh. Moãi ngöôøi nhö queân ñi chính mình, chæ coøn laïi Thieân Chuùa, lôøi tuïng ca vaø söï an bình. Caùc baøi thaùnh vònh ñöôïc haùt noái tieáp nhau. Gioïng haùt cuûa caùc thaøy khoâng mang tính trình dieãn, nhöng laø gioïng haùt cuûa ngöôøi caàu nguyeän: moät chaát gioïng trong saùng, thanh thaûn vaø nheï nhaøng. Trong cung gioïng aáy, ngöôøi ta khoâng thaáy chöùa chaát theùp cuûa giaän döõ, haän thuø; khoâng chöùa söï ñuïc môø cuûa doái traù loïc löøa; khoâng chöùa neùt khaøn cuûa saân si, tham voïng. Toâi laéng nghe vaø thaû hoàn theo nhöõng lôøi thaùnh vònh. Chôït hieän leân trong taâm trí toâi hình aûnh caùc thaøy, goàm caû Tin Laønh laãn Coâng giaùo cuøng laëng leõ laéng nghe Lôøi Chuùa, cuøng chia seû caûm nghieäm cuûa mình tröôùc taùc ñoäng cuûa Thaùnh Thaàn, cuøng ñöùng leân caàm tay nhau haùt kinh Laïy Cha vôùi khuoân maët raïng ngôøi. Taâm trí toâi tieáp tuïc doõi theo hoaït ñoäng thöôøng ngaøy cuûa caùc thaøy: treân ñoàng coû giöõa ñoaøn gia suùc hay trong khu nhaø cheá bieán söõa vaø pho maùt, hoaëc tæ maån trong nhöõng vieäc thuû coâng... Thöïc ra nhöõng hình aûnh naøy khoâng phaûi laø saûn phaåm do trí töôûng töôïng cuûa baûn thaân, nhöng do nhoùm cuûa toâi ñaõ ñöôïc hoïc hoûi veà coäng ñoaøn Taizeù qua phim aûnh vaø taøi lieäu tröôùc khi ñeán haønh höông. Giôø ñaây, khi tham döï giôø caàu nguyeän, toâi caûm nhaän ñöôïc caùch soáng ñoäng ñôøi caàu nguyeän cuûa coäng ñoaøn Taizeù. Ñoái vôùi hoï, döôøng nhö moïi hoaït ñoäng thöôøng ngaøy, moïi khoaûnh khaéc caàu nguyeän ñeàu laø nhöõng vieäc “cöû haønh”, ñeàu laø phöông tieän ñeå gaëp gôõ Thieân Chuùa. Sau thaùnh vònh laø baøi ñoïc Kinh Thaùnh, baøi tuïng ca suy nieäm, kinh Laïy Cha vaø lôøi nguyeän. Nghi thöùc phuïng vuï khoâng röôøm raø, nhöng linh thieâng coù khaû naêng naâng hoàn ngöôøi ta leân Khung caûnh beân ngoaøi cuûa Taizeù - Phaùp Khu vöïc beân ngoaøi vaø nôi caàu nguyeän beân trong cuûa Taizeù baèng nhöõng lôøi haùt, nhöõng khoaûng thinh laëng ñan xen. Phuïng vuï ñaõ keát thuùc, caùc thaønh vieân coäng ñoaøn Taizeù trong ñoaøn ñi röôùc ra khoûi leàu, theá nhöng ñaùm ñoâng vaãn nhö baát ñoäng, hoï tieáp tuïc caàu nguyeän trong thinh laëng. Böôùc ra ngoaøi caên leàu, chuùng toâi ñöôïc caùc baïn treû thieän nguyeän höôùng daãn ñeán ñòa ñieåm duøng côm tröa hay tham quan khu di tích thaùnh. Coäng ñoaøn Taizeù vaø baïn treû Quan saùt haøng ngaøn baïn treû ñeán caàu nguyeän taïi ñaây, toâi chôït hieåu ra raèng beân döôùi nhöõng noâng noåi, nhöõng khích ñoäng beân ngoaøi maø ngöôøi treû thöôøng soáng, laø taâm traïng khaùt khao ñi tìm caùi Tuyeät Ñoái, ñi tìm yù nghóa cuûa cuoäc soáng, vaø nhaát laø tìm gaëp Thieân Chuùa. Töø haøng chuïc naêm nay, Taizeù ñaõ laø moät trong nhöõng trung taâm canh taân tinh thaàn cho haøng ngaøn caùc baïn treû ñeán töø moïi phöông trôøi cuûa theá giôùi. Taizeù khoâng phaûi laø moät phong traøo, nhöng laø moät ñòa ñieåm ñeå caàu nguyeän. Moãi ngaøy 3 laàn, tieáng chuoâng reùo goïi caùc baïn treû caàu nguyeän ôû baát cöù nôi naøo hoï ñang hieän dieän. Taïi coäng ñoaøn Taizeù, caùc baïn treû yeâu thích vieäc laëng chìm trong thinh laëng. Hoï soáng an bình tröôùc söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa. Coù nhöõng ngöôøi treû ñaõ ôû laïi nhaø nguyeän suoát ñeâm. Hoï ôû laïi ñeå haùt hoaëc thinh laëng. Trong giôø caàu nguyeän, beân caïnh nhöõng baøi haùt cuûa Taizeù, nhöõng khoaûng thinh laëng daøi giöõ vai troø troïng taâm trong moãi giôø caàu nguyeän. Taát caû baàu khí cuûa nhaø nguyeän Taizeù ñeàu giuùp cho vieäc caàu nguyeän ñöôïc deã daøng. Nhöõng thaùnh töôïng, nhöõng ngoïn neán, aùnh saùng nheï, aâm nhaïc vaø thinh laëng, baøi ñoïc Kinh Thaùnh vaø nhöõng lôøi caàu nguyeän... taát caû ñeàu laø nhöõng gì maø coäng ñoaøn Taizeù ñaõ laøm ñeå ñöa ngöôøi treû ñeán gaëp gôõ vaø thöôûng neám Thieân Chuùa, ñeå sau ñoù khi trôû veà vôùi cuoäc soáng thöôøng ngaøy, hoï seõ daán thaân trong moâi tröôøng soáng nhö nhöõng nhaân toá cuûa hoaø bình. Coäng ñoaøn Taizeù laø coäng ñoaøn cuûa caùc ñan só, nhöõng ngöôøi muoán laøm coâng vieäc thoâng truyeàn toát nhaát vaø höõu hieäu ñeå loâi cuoán ngöôøi treû ñi vaøo cuoäc gaëp gôõ vôùi Thieân Chuùa qua söï caàu nguyeän thöôøng ngaøy. NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 17 T oâi khoâng nhôù laø ñaõ nghe bao nhieâu laàn caâu naøy: “tu laø coõi phuùc, tình laø daây oan”. Coù keû “giuõ buïi traàn ñeå nöông nhôø cöûa Phaät”. Coù keû chaùn ñôøi vaø muoán laøm “keû daïi ñeå tìm nôi vaéng veû”. Laïi coù lôøi ñaøm tieáu vì “coù ai ñoù bò thaát tình maø ñi tu”. Thoâi thì ñôøi muoân veû, coõi ngöôøi ta laém ma nhieàu quyû! Bao nhieâu kieáp ngöôøi troâi qua, chaéc laø chaúng thieáu chuyeän xa chuyeän gaàn! “Traêm naêm trong coõi ngöôøi ta”... Xin cuï Nguyeãn Du ñöøng buoàn loøng vì caâu thô cuûa Cuï ñöôïc duøng ñeå môû ñaàu cho nhöõng ñieàu goùp nhaët doâng daøi cuûa chuùng ta. AÂu cuõng taïi caùi duyeân nôï cuûa chöõ taøi vaø chöõ phaän, chöõ hoïa vaø chöõ phuùc cuûa löïa choïn laøm ngöôøi maø chuùng ta saép chia seû vôùi nhau: ôn goïi soáng ñôøi thaùnh hieán. Nhö moät ngöôøi Ki-toâ höõu, moät “ngöôøi trong cuoäc”, hay noùi cho ñuùng hôn laø “moät ngöôøi ñi tu”, toâi ñaõ phaûi nghe nhieàu laàn caâu “duï doã” cuûa baäc cha meï “Ñi tu ñi con, tu laø coõi phuùc ñaáy...”, nhöõng cuõng ñaõ töøng chöùng kieán caûnh “xoùt xa” cuûa ñaùm baïn beø trong lôøi treâu ñuøa quaùi aùc: “Theá laø heát, töø nay heát ‘chuyeän tình heùo haét cho nhau’”; “ñeïp trai, xinh gaùi theá sao laïi boû moïi söï uoång phí”; “hay laø bò...”; aùc yù hôn nöõa laø lôøi chæ trích:“Caùi ngöõ aáy ñi tu thì chæ coù... phí côm Chuùa”. Keå ra cuõng chaïnh loøng laém chöù. Löïa choïn naøo cuõng coù giaù phaûi traû caû. Maø laøm sao ñeå giaûi thích cho moïi ngöôøi hieåu ñöôïc choïn löïa cuûa mình? Nhaân vì söï aáy, coù nhöõng ñieàu “goùp nhaët ñoâng taây” sau ñaây thay cho lôøi taâm söï. TÖØ MOÄT CAÂU CHUYEÄN... Caàu nguyeän beân cöûa soå Valponasca - Mornese NGÖÔÏC ÑÔØI MOÄT KIEÁP TU ? TU ÑÔN THUAÀN ÑAÂU PHAÛI LAØ LÖÏA CHOÏN MOÄT KIEÅU SOÁNG NAØO ÑOÙ MAØ MÌNH THÍCH, NHÖNG LAØ LÖÏA CHOÏN VÌ MUÏC TIEÂU PHUÏC VUÏ NÖÔÙC TRÔØI THEO CAÙCH THÖÙC MÌNH KHAÙM PHAÙ ÑÖÔÏC TRONG KEÁ HOAÏCH CUÛA THIEÂN CHUÙA Baøi vieát: AN PHONG SDB 18 SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM “Naêm nay toâi böôùc vaøo tuoåi 19. Toâi vöøa toát nghieäp Trung hoïc vaø ñang ñi nghæ heø maáy tuaàn leã vôùi gia ñình. Vôùi toâi, ñaây laø dòp ñeå nghæ ngôi sau kì thi toát nghieäp vaø ñeå saép xeáp laïi trong ñaàu mình keá hoaïch cho töông lai. Vôùi toâi, laàn nghæ heø naøy cuõng laø dòp ñeå noùi chuyeän vôùi ba meï mình caùch bình tónh vaø côûi môû hôn ñeå traùnh gaây soác cho hoï veà löïa choïn ôn goïi cuûa toâi: Toâi muoán laøm linh muïc... “Toâi choïn con ñöôøng naøy khoâng phaûi ñeå muoán coù cô hoäi hieän thöïc hoaù cuoäc ñôøi mình theo caùch “laï” hôn so vôùi nhöõng ngöôøi khaùc, cuõng chaúng phaûi laø ñeå caét ñöùt hay phaù boû moät ñieàu gì khoù khaên veà hoïc haønh hoaëc nhöõng chuyeän linh tinh khaùc vì sôï traùch nhieäm. Toâi chæ muoán coáng hieán cho bao nhieâu ngöôøi khaùc cô hoäi vaø nhöõng may maén maø toâi coù ñöôïc. Toâi muoán giôùi thieäu cho ngöôøi khaùc hoàng phuùc ñöôïc gaëp Thieân Chuùa, ñöôïc tin ôû Ngaøi, ñöôïc nhìn thaáy theá giôùi vaø cuoäc soáng xaõ hoäi baèng moät khoeù nhìn khaùc vôùi nhöõng gì ngöôøi ta ñöôïc bieát. Toâi muoán laøm linh muïc vì toâi nghieäm ra raèng khoâng coù gì cao caû vaø chaân thaät hôn Thieân Chuùa maø toâi nhaän bieát, moät Tình yeâu ñuùng nghóa cho toâi cuõng nhö ñeå toâi soáng vôùi ngöôøi khaùc. Toâi choïn con ñöôøng laøm linh muïc khoâng phaûi vì muoán “laøm anh huøng” laáy gian khoå ñeå “chöùng toû mình”, maø ñôn giaûn vì toâi muoán chia seû vôùi ngöôøi khaùc vaø muoán soáng vôùi moïi ngöôøi, muoán thaáy cuoäc ñôøi luoân töôi môùi nhö Chuùa Phuïc sinh vaäy. Cuõng chính vì leõ ñoù maø toâi caûm nghieäm raèng mình tìm ra haïnh phuùc vaø bình an, daãu bieát laø mình seõ phaûi gaëp khoù khaên, ñôøi mình seõ coù luùc thaêng traàm, coù luùc trôû neân traùi ngöôïc vaø hôi coù veû giaû doái trong maét moïi ngöôøi, coù luùc caûm thaáy thaát baïi vì nhöõng giôùi haïn cuûa chính mình vaø vì cuoäc soáng khoâng bao giôø toaøn laø ñieàu chaéc chaén nhö “naèm trong loøng baøn tay”. Duø sao cuõng caàn moät söï choïn löïa vaø toâi phaûi ñaûm ñöông cuoäc ñôøi mình vôùi taát caû traùch nhieäm”. Treân ñaây laø taâm söï moät anh chaøng thanh nieân teân laø Giorgio (trích töø cuoán saùch Keá hoaïch ñôøi soáng - Haønh trình ñi tìm caên tính cuûa G. Sovernigo, NXB Elledici, Torino 1986). Choïn löïa ôn goïi cuûa anh baïn treû naøy tuy raát rieâng tö, trong boái caûnh cuûa moät xaõ hoäi höôûng thuï vaø trong hoaøn caûnh maø chính ngöôøi thaân trong gia ñình cuõng xem chuyeän ñi tu laø raát “baát bình thöôøng”, nhöng ta coù theå tìm thaáy ôû ñaây ñieåm chung nhö choïn löïa cuûa bao nhieâu ngöôøi khaùc: muoán theo chaân Chuùa Kitoâ, soáng nhö laø ngöôøi baïn ñoàng haønh vaø chia seû vôùi anh em ñoàng loaïi cuûa mình nieàm tin vaø hoàng aân ñaõ nhaän ñöôïc töø Thieân Chuùa. ...ÑEÁN NHÖÕNG CON SOÁ Töø thoáng keâ sau ñaây cuûa Cha R. Mion - Giaùo sö Xaõ hoäi hoïc, Ñaïi Hoïc Sa-leâ-dieâng UPS- Roma naêm 2008, chuùng ta tieáp tuïc caâu chuyeän vì sao ngöôøi ta ñi tu vaø vì sao ngöôøi ta laïi boû tu duø bieát ñoù laø “coõi phuùc”. Trong soá nhieàu ngöôøi (linh muïc, tu só nam-nöõ) ñöôïc choïn ñeå laøm thoáng keâ, 60,3% (töø 18-35 tuoåi) vaø 52,8% (töø 36-55 tuoåi) traû lôøi: hoï“ñi tu”laø vì nghó ñeán nhöõng ngöôøi keùm may maén hôn mình (vì baùc aùi); 38% choïn ñôøi tu vì nhìn göông soáng cuûa caùc tu só (vì chöùng taù ñöùc tin), 18,1% ñi tu vì thích soáng ñôøi soáng coäng ñoaøn. Con soá boû ôn goïi ra ñi: 18,3% vì tình caûm, 55,1 % vì lô laø ñôøi soáng thieâng lieâng vaø maát ñieåm töïa ñöùc tin. Thoáng keâ cuûa Ñaïi Hoïc Urbaniana naêm 2010 (Primo censimento delle nuove comunitaø, Urbaniana University Press, Roma 2010) cho thaáy coù raát nhieàu daïng ñôøi soáng coäng ñoaøn môùi khai sinh, moät daïng “ñôøi tu loaïi môùi”, moät coäng ñoaøn bao goàm nhieàu thaønh phaàn (linh muïc, tu só nam nöõ, giaùo daân) nhöng cuøng chung lyù töôûng Tin möøng: theo Chuùa Kitoâ vaø phuïc vuï anh chò em tuyø vaøo khaû naêng hay ôn rieâng Chuùa ban. Trong khi nhöõng doøng tu truyeàn thoáng gaëp khoù khaên veà ôn goïi vaø nhaân söï, thì caùc kieåu tu môùi naøy laïi môû roäng hôn, daønh cho nhieàu thaønh phaàn, ít raøng buoäc veà lôøi khaán hay goø boù trong khuoân khoå moät tu vieän, söï löïa choïn vaø ñaøo luyeän cuõng töông ñoái “thoaùng hôn”. Vaán ñeà ñang gaây tranh caõi laø nhö vaäy ñôøi tu “chính hieäu” neân hieåu ra sao vaø tieâu chuaån naøo ñeå xaùc nhaän hay pheâ duyeät kyû luaät ñôøi tu. Coù ñieàu ta deã thaáy laø ngöôøi ta baét ñaàu chuyeån höôùng: khoâng phaûi tu ñôn thuaàn laø choïn moät kieåu soáng naøo ñoù maø mình thích, nhöng laø moät löïa choïn vì muïc tieâu phuïc vuï Nöôùc Trôøi theo caùch thöùc mình khaùm phaù ñöôïc trong keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa daønh mình. (Ñeán ñaây coù theå seõ coù baïn treû thaéc maéc: Laøm sao ñeå khaùm phaù ñieàu Chuùa muoán nôi mình, hay keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa daønh cho mình? Haõy laéng nghe tieáng Chuùa môøi goïi trong cuoäc soáng, nhöng cuõng xin ñöøng queân nhìn nhöõng ngöôøi ñaõ ñi treân “con ñöôøng heïp” aáy tröôùc chuùng ta, nhöõng vò thaùnh, nhöõng Ñaáng Saùng laäp, nhöõng nhaø ñaøo luyeän kinh nghieäm vaø linh höôùng coù taâm huyeát. Haõy coù nhöõng traûi nghieäm veà hieäp thoâng vaø chia seû trong khi soáng vôùi ngöôøi khaùc qua vieäc tham gia moät soá sinh hoaït coäng ñoàng,...) Thoáng keâ haèng naêm cuûa Toaø Thaùnh veà ñôøi soáng thaùnh TRANG BAÏN TREÛ hieán vaø hieäp hoäi toâng ñoà cho thaáy söï thay ñoåi khaùc: Ôn goïi giaûm ñi nôi caùc nöôùc phaùt trieån Chaâu AÂu, nhöng laïi gia taêng nôi caùc quoác gia ñang phaùt trieån ôû Chaâu Phi, Chaâu AÙ, Nam Myõ. Caùc coâng cuoäc truyeàn giaùo vaø taùi truyeàn giaùo, vieäc baùc aùi vaø thaêng tieán con ngöôøi cuûa Giaùo Hoäi hoaøn vuõ nhôø vaäy vaãn ñöôïc tieáp tuïc duy trì. VAØ TAÂM TÖ COØN LAÏI... Beân caïnh tin vui cuõng khoâng thieáu tin buoàn. Giôùi truyeàn thoâng ñöa tin nhieàu veà caùc vuï beâ boái vaø quaáy roái tình duïc cuûa linh muïc, tu só, cuøng nhöõng “nhaân vaät quan troïng” ñöôïc ñieåm danh ñeå quy traùch nhieäm vaø nhieàu soá lieäu “ba chìm baûy noåi saùu leânh ñeânh” ñöôïc phoùng ñaïi leân ñeå kieám tieàn. Trong söï kieän naøy, coù moät phaàn söï thaät khoâng theå xoùa nhoøa hay laáp lieám. Söï thaät luoân laøm ñau loøng, nhöng ñaây cuõng chính laø thuoác chöõa moïi ñieàu tuïc luî vaø laø lôøi keâu goïi hoaùn caûi trong ñôøi tu vaø trong Giaùo Hoäi. Nhöõng con soá hay moät vaøi thoâng tin nho nhoû treân ñaây cho chuùng ta khoùe nhìn sô löôïc veà ôn goïi hieän nay, Tuy vaäy, chuùng khoâng theå noùi leân heát söï thaät veà böùc tranh soáng ñoäng cuûa ñôøi soáng thaùnh hieán trong Giaùo Hoäi nôi traàn theá naøy: Moät vöôøn hoa traêm saéc ngaøn höông, nôi maø moät boâng cuùc nhoû cuõng coù theå goùp phaàn töôi ñeïp cuûa mình cuøng vôùi ñoùa höôùng döông röïc rôõ. Nôi ñoù, ngöôøi ta coù theå tìm thaáy ñuû caùc maøu aùo vaø caùc kieåu tu phuïc; coù theå tìm thaáy nhöõng con ngöôøi ñuû moïi saéc daân vaø xem ra hôi khaùc bieät veà kieåu soáng giöõa theá giôùi, nhöng hoï coù ñieåm chung laø choïn cuoäc soáng vì “say meâ Thieân Chuùa vaø say meâ con ngöôøi”. Neáu thieáu hoï, theá gian naøy coù theå seõ maát ñi veû ñeïp toaøn veïn trong toång theå cuûa chính mình. Nhieàu caâu chuyeän veà caùc em beù moà coâi töø nôi xa xoâi trôû veà tìm laïi nôi mình ñöôïc cöu mang trong voøng tay caùc “dì phöôùc”, hay chuyeän veà nhieàu maïng ngöôøi ñaõ ñöôïc cöùu soáng vaø ñöôïc chaêm soùc nhôø nhöõng “tu só maëc aùo choaøng ñen ngöïc mang Thaùnh giaù” trao cho hoï baùt côm hay vieân thuoác trong côn ñoùi khaùt, beänh taät... ñöôïc ngöôøi ta keå laïi thaät caûm ñoäng nhö nhöõng kyû nieäm khoù queân. Ñoù khoâng phaûi laø chuyeän phim hay tieåu thuyeát maø laø chuyeän ñôøi thöôøng, raát thaät, vaãn tieáp tuïc xaûy ra treân nhieâu ngoõ ngaùch phoá xaù hay trong caùc baûn laøng nôi röøng saâu. Hoï, nhöõng “baø dì phöôùc”, nhöõng “oâng cha ñaïo”, nhöõng “oâng thaày doøng” vaãn tieáp tuïc soáng... caùi duyeân nôï cuûa chöõ taøi vaø chöõ phaän, chöõ hoaï vaø chöõ phuùc cuûa löïa choïn laøm ngöôøi... Hy voïng vaãn coøn “nhöõng keû theo Thaày boû cuoäc chôi”, vaãn coøn “nhöõng keû coù löïa choïn khaùc ngöôøi”böôùc treân con ñöôøng cuûa Tình yeâu vaø “hy sinh tính maïng vì ngöôøi mình yeâu” nhö Thaày Gieâ-su cuûa hoï ñaõ laøm. Ngöôøi ta chöù phaûi goã ñaù ñaâu maø khoâng bieát xoùt xa hay haïnh phuùc, bò nghi ngôø hoaëc bò “cöa ñoå”vì nhöõng gì “ngoït ngaøo”. Löïa choïn naøo cuøng coù giaù phaûi traû caû! Lôøi taâm söï ñôn sô naøy vaãn coøn vang voïng nôi nhöõng ngöôøi soáng ñôøi thaùnh hieán. Khoâng bieát ngoaøi Chuùa ra, nhöõng ai coù taám loøng coøn muoán chia seû vaø tieáp tuïc ñoàng haønh vôùi hoï khoâng nhæ? Hoï caàn theâm moät lôøi caàu nguyeän hôn laø söï ngôø vöïc ñeå coù theâm söùc maïnh maø soáng caùc Moái phuùc cuûa Thieân Chuùa cuøng “daây oan” cuûa tình ngöôøi vôùi söï löïa choïn maø ngaøy caøng coù veû ngöôïc ñôøi vaø khoù khaên hôn. NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 19 thô LÔØI HEÏN ÖÔÙC Hôõi ngöôøi yeâu daáu, con ñöøng sôï, Vì tình thöông Ta luoân ôû vôùi con, Töø ngaøn ñôøi moät taám loøng son, Ta vaãn daønh cho ngöôøi Ta thöông meán. PHUÙT PHAÂN TRAÀN Muoán theo Ta, con ñöøng tính ñeám, Vì söùc maïnh Ta luoân ñuû cho con, Neáu con quyeát giöõ moät loøng son, Ta seõ boàng con treân chaëng ñöôøng gian khoù. Giöõa muoân nghi nan, con choïn Chuùa laø gia nghieäp, Vôùi öôùc mô ñöôïc tieáp böôùc cuûa Ngaøi, Nhöng bieån khôi quaù roäng quaù daøi, Maø phaän con thì ngheøo heøn beù nhoû. Ta yeâu meán nhöõng taâm hoàn beù nhoû, Ta choïn hoï laø ngoân söù cuûa Ta, Ñeå qua hoï Ta haùt khuùc khaûi hoaøn ca, Vaø trong hoï tình yeâu Ta toûa saùng. Ñeå theo Ngaøi, Chuùa muoán con töø boû, Daâng hieán Ngaøi mong öôùc tuoåi thanh xuaân, Choïn löïa Ngaøi laø Ñaáng tình quaân, Keát thieân duyeân nhö tình trôøi vôùi ñaát. THÒ QUYEÂN, FMA Ta ôû vôùi hoï suoát naêm suoát thaùng, Ta nuoâi döôõng hoï baèng thòt maùu cuûa Ta, Ta sai hoï ñeán vaïn neûo ñöôøng xa, Vaø nhaân danh Ta, hoï rao truyeàn chaân lyù. Con run sôï tröôùc tình yeâu cao ngaát, Vì con chæ laø gioït nöôùc nhoû ñôn coâi, Maø tình Ngaøi roäng lôùn töïa bieån khôi, Quaù cao vôøi con laøm sao saùnh ví. Con phoù daâng trong tay Thaàn khí, Ñeå quaûng ñaïi thöa tieáng xin vaâng, Con seõ ñi ñeán vôùi muoân daân, Nhaân danh Ngaøi, con rao truyeàn chaân lyù. 20 SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM ÑAÙP TIEÁNG GOÏI MÔØI HAÏT LUÙA MÌ Ngöôùc nhìn trôøi trieäu trieäu vì sao haèng haø voâ soá Ñeám noåi sao?! Coù moät haït luùa mì, aån mình trong bao taûi ñöïng luùa. Noù khoâng muoán bò gieo xuoáng. Noù chaúng muoán cheát ñi. Noù chaúng muoán laø leã teá. Böôùc ra bieån baõi daøi tít taép Tính ñöôïc khoâng caùt döôùi chaân mình?! Noù chæ muoán giöõ maïng soáng cho chính mình. Vôùi noù, trôû thaønh baùnh laø ñieàu khoâng quan troïng. Cuõng chaúng yù nghóa gì khi ñöôïc ñaët treân baøn aên. Caøng khoâng ñaùng keå vieäc ñöôïc chuùc tuïng vaø beû ra cho con ngöôøi. Lôøi höùa naøo Ap-ram laõnh nhaän Boû queâ nhaø, gia saûn,… tha höông! Ap-ram ñi, ñôøi nhöõng gioù söông Tin moät ngaøy Lôøi kia thaønh söï! *** Goïi môøi naøo hoâm nay böôùc tôùi Giöõa thò thaønh haøo nhoaùng vinh quang? Boû laïi sau baûo ñaûm traàn gian Tìm Ñaát Höùa giöõa loøng cuoäc soáng. Moät ngaøy kia, ngöôøi noâng daân ñeán, OÂng giuõ chieác bao taûi, vaø giuõ ñi caû haït luùa mì. QUYØNH ANH, FMA Choàn caùo coù hang Chim trôøi coù toå Keû theo Thaày xuoâi ngöôïc nhaân gian. Ai töø boû seõ ñöôïc gaáp traêm ñôøi naøy, ñôøi sau chung phaàn phöôùc haïnh… *** Ngaém ngaøn sao laáp laùnh treân cao Tin Lôøi Thaày maõi luoân öùng nghieäm. Nhìn ñaïi döông meânh moâng, saâu thaúm Hieåu ñôøi mình tan giöõa Yeâu Thöông Noù chaúng bao giôø trao ban söï soáng. Noù cuõng chaúng bao giôø trao ban nieàm vui. NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 21 Töôïng Naøng tieân caù baèng ñoàng treân vuøng bieån cuûa Ñan maïch ñeå Thieân Chuùa haùt “SÖ PHAÏM CUÛA MIEÁNG BOÏT BIEÅN” K Baøi vieát: SA MAÏC XANH ho taøng chuyeän daân gian Trung Hoa coøn löu giöõ huyeàn thoaïi veà caùc Myõ Nhaân Ngö. “SÖ PHAÏM CUÛA MIEÁNG BOÏT BIEÅN” LAØ MOÄT TRONG NHÖÕNG HÌNH AÛNH DIEÃN TAÛ PHÖÔNG PHAÙP GIAÙO DUÏC DÖÏ PHOØNG CUÛA DON BOSCO, QUA ÑOÙ COÁNG HIEÁN CHO CAÙC NGÖÔØI TREÛ MOÄT MOÂI TRÖÔØNG GIAÙO DUÏC AN TOAØN, GIAÀU NHÖÕNG GIAÙ TRÒ NHAÂN BAÛN VAØ THIEÂNG LIEÂNG Chuyeän keå raèng, nhöõng thöông gia ñöôøng bieån raát lo sôï moãi khi ñi qua hoøn ñaûo nhoû treân vuøng Thaùi Bình Döông. Hoøn ñaûo naèm treân con ñöôøng ñoäc ñaïo naøy thöôøng laø moà choân cuûa raát nhieàu thuûy thuû, bôûi vì treân ñaûo xuaát hieän nhöõng myõ nhaân ngö coù gioïng haùt raát quyeán ruõ, khieán cho caùc thuyû thuû thöôøng bò loâi cuoán ñeán gaàn hoøn ñaûo naøy vaø sau ñoù bieán maát trong doøng nöôùc xoaùy ma quaùi. Maëc duø sôï haõi, ngöôøi ta vaãn phaûi ñi qua, vì thöông vuï hoaëc vì nhieàu lyù do khaùc nöõa. Trong soá nhöõng thuyeàn nhaân, coù caùc chaøng trai raát thoâng minh, hoï ñaõ tìm caùch ñi qua hoøn ñaûo maø khoâng bò quyeán ruõ. Vaø moät soá trong hoï ñaõ thaønh coâng. Chaøng trai thöù nhaát ñaõ coät tay, chaân mình vaø caùc tay cheøo vaøo daøn maùi cheøo, ñoàng thôøi khoå luyeän ñeå taát caû chæ coøn bieát ñeán ñoäng taùc duy nhaát laø cheøo theo hieäu leänh ñaõ ñöôïc ghi aâm saün. Chaøng thöù hai thì duøng daây vaûi bòt maét, bòt mieäng, vaø nheùt boâng kín loã tai cuûa caùc tay cheøo, thuyû thuû ñeå chaúng ai nghe ñeå roài bò quyeán ruõ nöõa. Caùch thöùc cuûa chaøng thöù ba thì khaùc, anh ta luyeän vaø taäp haùt cho caùc thuyû thuû ñeå hoï coù tieáng haùt hay vaø quyeán ruõ hôn caû myõ nhaân ngö. Khi thuyeàn chaøng qua ñaûo, caùc myõ nhaân ngö ñaõ im baët maø laéng nghe tieáng haùt cuûa ñaùm thuyeàn nhaân. Caâu chuyeän ñôn sô nhöng chöùa ñöïng trieát lyù 22 SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM thaâm saâu veà nhöõng thaùi ñoä vaø loái haønh xöû cuûa nhieàu haïng ngöôøi. Trong laõnh vöïc giaùo duïc, ngaøy hoâm nay ngöôøi ta vaãn baét gaëp nhieàu loái giaùo duïc khaùc nhau. Coù ngöôøi choïn loái “khoå cheá” nghóa laø giaùo duïc theo caùch thöùc cöôõng böùc vaø nghieâm khaéc, hoï giaùo duïc baèng kyû luaät vaø yù chí ñeå giuùp ngöôøi ñöôïc giaùo duïc vöôït thaéng baûn thaân. Coù ngöôøi choïn hình thöùc giaùo duïc böng bít, voâ tri veà moïi söï ñeå ngöôøi ñöôïc giaùo duïc lôùn leân trong söï ngaây thô, khoâng coù nhöõng kinh nghieäm veà caùm doã hay caïm baãy, moïi söï ñeàu ñöôïc nhaø giaùo duïc laøm thay. Vaø loái haønh xöû thöù ba laø cuûa caùc nhaø giaùo duïc maø hoï ñaõ khoâng duøng kyû luaät khoå cheá, cuõng khoâng che chaén, traùnh neù nhöõng thöïc teá ñen toái, nhöng treân heát, hoï cung caáp cho caùc ñoái töôïng giaùo duïc nhöõng giaù trò toát ñeïp, cho ngöôøi ñöôïc giaùo duïc traûi nghieäm nhöõng giaù trò ñoù baèng göông saùng, ñöôïc hít thôû giaù trò ñeïp ñoù qua moâi tröôøng ñaày tình thaân aùi vaø nhaát laø ñoái töôïng giaùo duïc ñöôïc chinh phuïc bôûi nhöõng giaù trò toát ñeïp, ñeå roài, chính noù trôû thaønh chuaån maãu cho cuoäc soáng cuûa hoï. Trong kinh nghieäm giaùo duïc ñoái vôùi ngöôøi treû, Don Bosco duøng caùch höôùng daãn ñöôïc goïi laø “Sö phaïm cuûa mieáng boït bieån”. Hình töôïng naøy xuaát phaùt töø hình aûnh sinh ñoäng cuûa mieáng boït bieån. Mang theå xoáp, noù huùt nöôùc raát nhanh, vaø khi ñaõ huùt ñaày nöôùc, noù seõ khoâng huùt baát cöù caùi gì khaùc. Cuõng theá, trong Heä thoáng Giaùo duïc Döï phoøng cuûa Don Bosco, ngaøi ñaùnh giaù hai giaù trò noåi baät ñoù laø neàn sö phaïm cuûa moâi tröôøng vaø söï ñoàng haønh cuûa giaùo duïc. Trong thöïc teá, Don Bosco ñaõ coáng hieán cho giôùi treû moät moâi tröôøng an toaøn, giaàu giaù trò nhaân baûn vaø thieâng lieâng. Trong moâi tröôøng aáy, vôùi göông saùng vaø söï ñoàng haønh, nhaø giaùo duïc ñeà ra cho ngöôøi treû nhöõng ñieàu toát ñeïp, khôi daäy töø beân chuùng öôùc muoán söï thieän, giuùp chuùng chaân nhaän nhöõng giaù trò ñích thöïc vaø loâi cuoán ngöôøi treû vaøo vieäc soáng caùc giaù trò caùch xaùc tín, ñoàng thôøi vui thích thöïc hieän ñieàu thieän. Taâm hoàn ngöôøi treû moät khi ñaõ haáp thuï vaø thöôûng thöùc nhöõng giaù trò cao thöôïng, seõ taïo neân moät baûn laõnh trong thaùi ñoä soáng, hay noùi ñuùng hôn, moät söùc ñeà khaùng toát tröôùc nhöõng söï xaáu, ñeå thöïc söï ngöôøi treû coù theå hieän thöïc caùch vöõng vaøng nhaân caùch kitoâ höõu trong xaõ hoäi: trôû thaønh men, muoái vaø aùnh saùng nôi moâi tröôøng hoï hieän dieän. Noi göông Don Bosco, nhöõng ngöôøi sa-leâ-dieâng tieáp tuïc trung thaønh thaønh vôùi Heä thoáng Giaùo duïc naøy, haøng ngaøy hoï vaãn kieân trì “luyeän gioïng” vaø taäp luyeän cho caùc ngöôøi treû ñeå hoï coù theå taáu leân nhöõng cung gioïng ñaày quyeán ruõ cuûa loøng yeâu söï soáng, vöôït treân nhöõng gioïng ca cuûa caùc “Myõ nhaân ngö” cuûa caùm doã vaø caïm baãy trong xaõ hoäi. Tuy phöông phaùp naøy ñoøi hoûi nhieàu coâng söùc, tình thöông meán vaø nhaát laø söï kieân nhaãn, nhöng nhöõng ai ñaõ thaáu hieåu Heä thoáng Giaùo duïc Döï phoøng ñeàu nhaän thaáy ñaây laø con ñöôøng giaùo duïc hieäu quaû nhaát coù khaû naêng chaïm ñeán taâm hoàn ngöôøi treû. Trong khi giaùo duïc, ngöôøi sa-leâ-dieâng ñaõ khoâng chæ töï haøo veà “gioïng haùt” cuûa mình, cuõng nhö nhöõng taäp luyeän maø hoï ngaøy ñeâm lao nhoïc giaùo duïc ngöôøi treû, nhöng hôn ai heát, nhaø giaùo duïc sa-leâ-dieâng yù thöùc hoï chæ laø nhöõng trung gian ñeå daãn ngöôøi treû ñeán vôùi Thieân Chuùa. Xaùc tín raèng, chæ Thieân Chuùa môùi laø chuû nhaân, chính Ngaøi môùi coù theå laøm thay ñoåi taâm hoàn ngöôøi treû, ngöôøi sa-leâ-dieâng bieát ñeå Thieân Chuùa haùt leân trong taâm hoàn ngöôøi treû. Ñaây chính laø bí quyeát thaønh coâng cuûa Don Bosco vaø con caùi cuûa ngaøi trong söï nghieäp giaùo duïc. TRANG GIAÙO DUÏC Laùi xe T Baøi vieát: NGOÏC TAÂM FMA aïi Vieät Nam, nhaát laø nôi ñoâ thò, xe coä ngaøy caøng nhieàu, ñuû caùc loaïi xe, nhöng tæ leä tai naïn giao thoâng raát cao. Vaán ñeà khoâng chæ laø laùi xe sao cho an toaøn, nhöng coøn laùi xe theá naøo ñeå theå hieän moät ñaát nöôùc vaên minh, lòch söï. Xin chia seû cuøng baïn moät vaøi ñieàu lòch söï veà vieäc laùi xe. Duø cuøng chieàu hay ngöôc chieàu, ngöôøi laùi xe lòch söï seõ nhöôøng nhòn, khoâng laùch, khoâng laán löôùt, khoâng ñi leo treân leà hoaëc vöôït quaù laèn möùc qui ñònh. Khi döøng xe, caàn nhìn tröôùc, nhìn sau vaø caû hai beân ñeå khoâng chaén loái ngöôøi khaùc vaø ñeå traùnh gaây va queät vaøo xe. Khi gaëp trôøi möa, ñöôøng baån, coù vuõng nöôùc, ñöøng chaïy nhanh keûo seõ baén baån leân minh vaø ngöôøi gaàn mình. Neáu chaïy xe ban toái, duøng ñeøn pha ñuùng möùc ñeå khoûi laøm choùi maét ngöôøi ñi ngöôïc chieàu. Baám coøi khi caàn thieát ñeå khoûi laøm phieàn ngöôøi ñi ñöôøng, hoaëc gaây oàn aøo cho nhöõng khu daân cö, tröôøng hoïc, beänh vieän gaàn beân ñöôøng. Tính caùch cuûa moãi ngöôøi boäc loä khaù roõ khi laùi xe. Neáu ai ñoù maëc trang phuïc thaät ñeïp, ñi xe loaïi ñôøi môùi, kieåu daùng hieän ñaïi maø laùi xe thieáu vaên minh, lòch söï thì thaät tieác! Coù dòp sang Laøo, raát hieám khi baïn nghe thaáy ngöôøi Laøo boùp coøi inh oûi treân ñöôøng. Coù dòp sang Myõ vaø Singapore, baïn khoâng chæ thaáy söï hieän ñaïi, tieän ích veà heä thoáng phöông tieän giao thoâng, baïn coøn thaáy nhöõng ngöôøi laùi xe lòch söï vaø chaáp haønh luaät leä giao thoâng raát cao. Ngöôøi laùi xe lòch söï seõ bieát nhöôøng nhòn, khoan dung vôùi ngöôøi khaùc vaø toân troïng luaät giao thoâng. Traùnh nhöõng haønh vi tuy khoâng phaïm luaät nhöng phaïm ñeán ñaïo lyù con ngöôøi. NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 23 Baøi vieát: NGOÏC TAÂM FMA BAÁT CÖÙ ÔÛ ÑAÂU VAØ KHI NAØO, BAÁT CÖÙ ÔÛ ÑOÄ TUOÅI NAØO VAØ LAØM NGHEÀ GÌ, KHI CON NGÖÔØI LAØM ÑIEÀU TOÁT, YEÂU THÖÔNG, PHUÏC VUÏ VÌ LÔÏI ÍCH CUÛA CON NGÖÔØI... TAÁT CAÛ ÑEÀU GOÙP PHAÀN TAÏO NEÂN MOÄT VÖÔØN HOA TAÂM MUOÂN MAÀU MUOÂN SAÉC M oãi loaøi hoa ñeàu coù moät teân goïi tuøy theo maàu saéc, daùng veû vaø yù nghóa cuûa noù. Tuy ít ngöôøi bieát ñeán hoa taâm, nhöng noù laø moät loaøi hoa quyù vaø yù nghóa. HOA TAÂM Phoebe Russell, coâ beù 5 tuoåi “nuoâi” haøng vaïn ngöôøi lôùn. Töø ngaøy 18 thaùng 3 naêm 2010, tin naøy nhanh choùng loan ñi töø thaønh phoá San Francisco- Myõ vaø ñeán raát nhieàu nôi khaùc. Coâ beù Russell ñaùng yeâu baét ñaàu ñöôïc nhieàu ngöôøi bieát ñeán vaø caûm phuïc vì taám loøng thieát tha yeâu ngöôøi ngheøo cuûa coâ. Caâu chuyeän khôûi ñi töø moät laàn ñi ngang qua moät ngöôøi ngheøo phaûi caàm taám bieån xin aên, coâ beù Russell thaéc maéc: “Taïi sao ngöôøi ñaøn oâng ñoù troâng buoàn theá? Taïi sao oâng laïi phaûi caàm moät taám bieån vaø ñöùng döôùi ñöôøng?”. Russell hoûi coâ giaùo Kathleen Albert, tröôøng maãu giaùo With Care veà nhöõng thaéc maéc ñoù. Coâ giaùo giaûi thích raèng hoï laø nhöõng ngöôøi khoâng may laâm vaøo tình traïng khoù khaên. Hoï khoâng ñuû tieàn ñeå mua thöùc aên vaø quaàn aùo aám. Russell noùi vôùi coâ giaùo: “Con muoán goùp tieàn ñeå giuùp nhöõng ngöôøi ñoùi”. Tröôùc taám loøng thöông ngöôøi ngheøo vaø söï khaúng khaùi cuûa Russell, coâ giaùo Albert ñaõ giuùp em vieát thö göûi tôùi 150 gia ñình baïn beø, tröôøng hoïc vaø haøng xoùm vôùi nhöõng lôøi chaân thaønh: “Caùc gia ñình vaø caùc baïn thaân meán... Döï aùn cuûa toâi laø nhaèm quyeân thaät nhieàu tieàn cho Ngaân haøng thöïc phaåm San Francisco. Hoï caàn tieàn. Toâi giuùp hoï baèng caùch gom voû lon soda. Xin caùc baïn giuùp ñeå daønh nhöõng voû lon ñoù vaø mang tôùi tröôøng maãu giaùo With Care”. Trong voøng 2 thaùng, toång soá tieàn Russell löôïm ve chai vaø quyeân goùp laø 3.736,30 USD, ñuû ñeå lo böõa tröa cho 17.800 ngöôøi ngheøo ôû thaønh phoá San Francisco. 24 SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM Vöôøn hoa taâm Vui ñuøa beân con caùi Nhaø nguyeän cuûa coäng ñoaøn Taizeù - Phaùp Coøn beù theá maø ñaõ bieát nghó ñeán ngöôøi khaùc vaø laøm ñöôïc chuyeän lôùn, chaéc haún coâ beù ñaõ haáp thuï ñöôïc moät neàn giaùo duïc raát toát töø cha meï, thaày coâ vaø nhieàu ngöôøi khaùc. Hoa taâm, hoa nhaân aùi cuûa coâ beù 5 tuoåi “nuoâi” haøng vaïn ngöôøi lôùn ñaõ, ñang vaø seõ thöùc tænh bieát bao ngöôøi chæ bieát nghó, bieát lo cho baûn thaân. MOÄT LOAØI HOA TAÂM Soáng trong xaõ hoäi thöïc teá vaø thöïc duïng hoâm nay, coù taám loøng chung, bieát nghó ñeán vieäc chung, bieát soáng cho ngöôøi khaùc, chaúng deã chuùt naøo. Coù nhöõng con ngöôøi xem ra ñi ngöôïc doøng vôùi thôøi ñaïi, hoï soáng moät loái soáng khaùc loái soáng vaø vaên hoùa theá gian. Hoï theo Chuùa Gieâsu caùch trieät ñeå, töï nguyeän soáng ñoäc thaân vì Nöôùc Trôøi, khoâng maøng tôùi tieàn taøi, ñòa vò, danh voïng, chöùc quyeàn. Hoï daønh caû cuoäc ñôøi ñeå soáng cho ngöôøi khaùc, ñaëc bieät cho treû em, cho ngöôøi ngheøo, ngöôøi beänh taät, ngöôøi laïc höôùng, vaát vöôûng, khoâng choã töïa nöông. Ñoù laø nhöõng ngöôøi thaùnh hieán, tu só chieâm nieäm, hoaït ñoäng TRANG GIAÙO DUÏC toâng ñoà, caùc hoäi vieân tu hoäi ñôøi, hieäp hoäi toâng ñoà...Hoï soáng thaät bình dò, khieâm toán, daán thaân phuïc vuï taïi tröôøng hoïc, beänh vieän, traïi cuøi, vieän moà coâi, nhaø döôõng laõo, maùi aám tình thöông... Coù nhöõng vò rôøi boû queâ höông, ra ñi truyeàn giaùo treân caùc tuyeán ñaàu taïi vuøng saâu, vuøng xa ñeå ñem chaân lyù, tình thöông cho moïi ngöôøi. Coù nhöõng ñan só chuyeân chaêm caàu nguyeän, ñoùng goùp thuaàn tuùy thieâng lieâng ñeå ñem phuùc laønh cuûa Thieân Chuùa cho toaøn theá giôùi. Thaùng 9 naêm 2000, nhoùm Phoùng vieân treû cuûa tuaàn baùo “Coâng giaùo & Daân toäc” ñaõ laøm moät cuoäc thaêm doø dö luaän cuûa giôùi treû Coâng giaùo, töø 18 ñeán 30 tuoåi veà ñôøi soáng tu trì, goàm 350 phieáu vôùi 19 caâu hoûi. Keát quaû laø söï ñaùnh giaù raát cao. Moät vaøi ñaùnh giaù tieâu bieåu nhö sau: -- 77,8% cho raèng ñôøi soáng tu trì laø moät aân hueä Chuùa ban ñeå phuïc vuï tha nhaân. -- 62,6% thaáy nôi ñôøi soáng tu trì moät cuoäc soáng khieâm toán, giaûn dò. -- 66,9% thaáy ñöôïc nôi caùc tu só taám göông daán thaân phuïc vuï queân mình. Baäc soáng ñôøi thaùnh hieán laø moät loaøi hoa taâm cao ñeïp. Theá giôùi hoâm nay caàn bieát bao nhöõng con ngöôøi phuïc vuï voâ vò lôïi naøy. Ôn goïi thaùnh hieán, tu trì laø moät phuùc laønh cuûa Chuùa ban cho caù nhaân, cho gia ñình, cho giaùo hoäi vaø xaõ hoäi. Trong gia ñình coâng giaùo, cha meï haõy giuùp con caùi hieåu bieát, kinh troïng, caàu nguyeän, khuyeán khích ôn goïi tu trì. Neáu gia ñình coù nhöõng ngöôøi con toû daáu coù ôn keâu goïi soáng baäc thaùnh hieán, cha meï haõy vun troàng, taïo ñieàu kieän cho con bieát quaûng ñaïi ñaùp laïi ôn goïi ñaëc bieät vaø cao ñeïp naøy. VÖÔØN HOA TAÂM Khoâng chæ coù coâ beù Phoebe Russell, coâ beù 5 tuoåi “nuoâi” haøng vaïn ngöôøi lôùn. Khoâng chæ nhöõng ai soáng ñôøi thaùnh hieán môùi coù hoa taâm. Trong moãi chuùng ta, ai cuõng coù nhöõng haït gioáng toát cuûa loaøi hoa taâm. Coù theå vì cuoäc soáng taát baät, vì lo côm, aùo, gaïo, tieàn, maø maûnh ñaát taâm hoàn ta ra hoang taøn, khoâ cöùng. Teû nhaït bieát maáy neáu ngöôøi ta soáng caïnh nhau, beân nhau, maø khoâng soáng vì nhau, cho nhau. Coù taám loøng phuïc vuï vaø yeâu thöông seõ xoa dòu noãi ñau vaø gaén keát moïi ngöôøi ñeán gaàn nhau hôn. Cha meï caû ñôøi hy sinh cho con caùi. Con caùi hieáu thaûo, vaâng lôøi, sôùm hoâm phuïng döôõng cha meï. Thaày coâ giaùo mieät maøi treân giaûng ñöôøng vì nhöõng maùi ñaàu xanh. Anh chieán só chieán ñaáu vì loøng yeâu toå quoác. Nguyeân thuû quoác gia, laõnh ñaïo caùc caáp, taát caû nhaèm ích cho toå quoác, cho ñoàng baøo. Caùc nhaø baùc hoïc mieät maøi, haêng say laøm vieäc ñeå coáng hieán nhöõng nghieân cöùu cho khoa hoïc nöôùc nhaø, cho neàn vaên minh nhaân loaïi. Caùc baùc só, y taù khoâng ngôi nghæ vì noãi ñau cuûa beänh nhaân. Ngöôøi lao coâng queùt ñöôøng töø saùng sôùm. Coâng nhaân caùc ngaønh ngheà chaêm chæ laøm vieäc ñeå phuïc vuï, ñaùp öùng nhu caàu ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân. ... Baát cöù ñoä tuoåi naøo, baát kyø ôû ñaâu, laøm ngheà gì, khi con ngöôøi laøm ñieàu toát, yeâu thöông, phuïc vuï vì lôïi ích cuûa con ngöôøi... taát caû seõ goùp phaàn taïo neân moät vöôøn hoa taâm muoân maàu, muoân saéc. Trung thaønh Phuïc vuï M oät vò hoaøng ñeá huøng maïnh vöôït qua sa maïc meânh moâng vôùi ñoaøn tuyø tuøng. Hoï chaäm raõi daét theo nhöõng con laïc ñaø chaát ñaày ngoïc ngaø chaâu baùu treân löng. Giöõa cuoäc haønh trình, moät con laïc ñaø trong ñoaøn ñaõ guïc ngaõ döôùi caùi noùng cheát ngöôøi cuûa vuøng sa maïc. Con vaät khoán khoå aáy ñaõ khoâng theå göôïng daäy noåi ñöôïc nöõa. Chieác tuùi da ñöïng vaøng ngoïc laên loâng loác vaø raùch toaïc khi chaïm vaøo moät ñuïn caùt lôùn. Taát caû vaøng baïc, ngoïc ngaø chaâu baùu vaêng ra tung toeù treân maët bieån caùt roäng. Vò hoaøng ñeá khoâng muoán cuoäc haønh trình mình bò chaäm laïi, hôn nöõa oâng chaúng coøn chieác tuùi naøo khaùc, vaø caùc con laïc ñaø laïi chaúng theå chaát theâm baát cöù thöù gì treân löng bôûi chuùng ñaõ taûi quaù söùc roài. Vò hoaøng ñeá khoaùt tay veû haøo phoùng, cho pheùp nhöõng caän thaàn vaø nhöõng ngöôøi phuïc vuï trong ñoaøn tuyø söùc nhaët laáy nhöõng vieân ngoïc, vaøng baïc vaø caát giöõ cho rieâng mình. Leänh vöøa ban haønh, caùc chaøng trai trong ñoaøn laên xaû treân ñoáng cuûa caûi quyù giaù, suïc saïo caùch noùng naûy trong loøng bieån caùt nhöõng haït ngoïc, nhöõng thoûi vaøng, vaø caû nhöõng haït kim cöông nhoû beù. Trong khi ñoù, vò hoaøng ñeá vaãn laàm luõi böôùc ñi trong sa maïc. Tuy nhieân, Hoaøng ñeá cuõng nhaän ra döôøng nhö coù ai ñoù ñang böôùc phía sau mình. Quay laïi, vò hoaøng ñeá nhaän ra ñoù laø moät trong soá nhöõng caän thaàn treû cuûa oâng. Anh ñang saûi böôùc hoái haû phía sau vôùi moà hoâi nheã nhaïi. Hoaøng ñeá hoûi: “Ngöôi khoâng döøng laïi ñeå thu nhaët chuùt vaøng baïc naøo sao?” Chaøng trai ñaõ traû lôøi caùch töï haøo vaø ñaày xaùc tín: “Taâu beä haï, thaàn ñi theo vua cuûa haï thaàn”. Söù ñieäp cho baïn Phuïc vuï cho Thieân Chuùa thì quyù giaù hôn moïi giaù trò khaùc cuûa traàn gian Baùc noâng daân chaân laám, tay buøn, ñoå moà hoâi treân caùnh ñoàng ñeå cung caáp löông thöïc cho ngöôøi ngöôøi. NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 25 FERRERO BRUNO Chuyeån ngöõ: NGOÏC YEÁN FMA NGÖÔØI GIAØU COÙ KHOÂNG PHAÛI LAØ KEÛ COÙ NHIEÀU CUÛA CAÛI TAØI SAÛN, NHÖNG LAØ NGUÔØI ÑAÕ CHO ÑI NHIEÀU HÔN. AI COÙ KHAÛ NAÊNG CHO ÑI CHÍNH MÌNH, ÑOÙ MÔÙI LAØ NGÖÔØI THÖÏC SÖÏ GIAØU COÙ CAÙI TRAÙP BAÛO VAÄT M oät ngöôøi noâng daân trong khi ñang ñaøo gieáng treân caùnh ñoàng cuûa mình. Sau nhieàu giôø ñaøo bôùi, oâng ta vôù ñöôïc moät baûo traùp choân giaáu döôùi loøng ñaát saâu. Môû naép traùp, oâng ngôõ ngaøng nhìn thaáy ñieàu caû ñôøi oâng chöa heà daùm nghó ñeán. Trong traùp, khoâng bieát bao nhieâu chaâu baùu ñang toaû saùng röïc rôõ. Nhöõng haït kim cöông, nhöõng ñoàng tieàn vaøng, nhöõng ñoà nöõ trang ñeïp saéc saûo, nhöõng voøng caåm thaïch, ngoïc trai, baûo thaïch chen chuùc nhau nhö muoán nhaûy ra khoûi caùi traùp ñang chöùa ñöïng chuùng. Sau nhöõng giaây phuùt ngôõ ngaøng ñaàu tieân, ngöôøi noâng daân ngoài yeân laëng chieâm ngaém chieác baûo traùp. Trong khi ngaém nhìn taát caû söï giaàu coù chöùa ñöïng trong ñoù, oâng thaàm nghó ñaây ñuùng laø moät moùn quaø cuûa Thieân Chuùa. Nhöng nhaát ñònh baûo traùp naøy khoâng daønh rieâng cho oâng vì noù quaù nhieàu ñoái vôùi thaân phaän cuûa moät noâng daân ñôn sô chaát phaùc nhö oâng. Thöïc söï oâng ñaõ caûm thaáy raát haïnh phuùc ñeå laøm luïng treân maûnh ñaát cuûa toå tieân vaø laø cuûa chính oâng. Coøn nhöõng thöù naøy quaû thaät ñaõ vöôït quaù taàm suy töôûng cuûa oâng. Khoâng caàn suy nghó laâu, ngöôøi noâng daân cho baûo traùp leân chieác xe boø nhoû tieán nôi Thieân Chuùa truù nguï ñeå traû laïi noù cho Ngaøi. Treân ñöôøng ñi, oâng ta gaëp moät phuï nöõ ñang ngoài khoùc beân veä ñöôøng. Nhöõng ñöùa con cuûa baø ñang ñoùi laû, vaø caû nhaø baø saép laâm vaøo tình traïng maøn trôøi chieáu ñaát vì khoâng coù tieàn traû nhaø troï. Ngöôøi noâng TRANG GIAÙO DUÏC daân caùm caûnh tröôùc noãi khoå ñau cuûa ngöôøi phuï nöõ, oâng nghó Thieân Chuùa chaéc cuõng chaúng keo kieät tröôùc tình traïng cuûa baø. Theá roài, oâng boác moät naém nhöõng ñoàng tieàn vaøng vaø kim cöông trao cho ngöôøi phuï nöõ ñeå baø giaûi quyeát vaán ñeà. Ñi xa theâm moät chuùt, ngöôøi noâng daân laïi gaëp moät moät chieác xe ngöïa döøng treân ñöôøng. Con ngöïa ñaõ cheát guïc do giaø nua vaø kieät söùc, coøn ngöôøi ñaùnh xe thì ngoài döïa vaøo thuøng xe, daùng veû thieåu naõo, thaát voïng. OÂng ta ñaõ kieám soáng chæ baèng vieäc chôû thueâ haøng cho ngöôøi daân trong laøng, nhöng giôø ñaây, chaúng coøn ngöïa ñeå keùo, maø oâng laïi chaúng coù tieàn ñeå mua moät con ngöïa khaùc. Ngöôøi noâng daân ñaõ töøng traûi qua nhöõng phuùt khoù khaên thieáu thoán nhö theá, neân oâng thaáu hieåu taâm traïng cuûa ngöôøi ñaùnh xe. Khoâng maát giôø suy nghó laâu la, oâng trao moät naém tieàn ñuû ñeå mua moät con ngöïa môùi cho ngöôøi ñaùnh xe. Khoaûng nöûa ñeâm, ngöôøi noâng daân ñeán moät ngoâi laøng kia. Toäi nghieäp daân laøng vì töø maáy böõa tröôùc, moät ngoïn löûa buøng chaùy do söï baát caån cuûa ai ñoù ñaõ thieâu ruïi haàu nhö hoaøn toaøn ngoâi laøng. Khoâng coøn nhaø ñeå ôû, taát caû moïi ngöôøi giaø, treû, lôùn, beù phaûi nguû ngoaøi ñöôøng. Ngöôøi noâng daân qua ñeâm vôùi hoï, vaø saùng hoâm sau, tröôùc khi leân ñöôøng oâng ñaõ ñeå laïi soá vaøng ngoïc taïm ñuû ñeå ngöôøi daân coù theå taùi thieát laïi ngoâi laøng. Roài ngöôøi noâng daân laïi tieáp tuïc cuoäc haønh trình cuûa mình, vaø baát cöù nôi naøo oâng ñeán ñeàu coù nhöõng söï coá khieán oâng phaûi ra tay can thieäp. Khi gaàn ñeán nhaø cuûa Chuùa thì haàu nhö cuûa caûi trong chieác traùp chaúng coøn gì ngoaøi moät vieân kim cöông duy nhaát. Nhöng noù cuõng khoâng toàn taïi laâu vì chính luùc aáy ngöôøi noâng daân ngaõ beänh. OÂng ñöôïc gia ñình kia ñoùn nhaän vaø chaêm soùc. Ñeå caùm ôn hoï, oâng ñaõ trao taëng hoï vieân kim cöông cuoái cuøng ñeå ñeàn ôn, ñaùp nghóa. Luùc naøy, böôùc chaân vaøo nhaø Thieân Chuùa oâng chôït boái roái vì chieác baûo traùp hoaøn toaøn troáng roãng. Vöøa Tình baïn chaân thaáy Ngaøi böôùc ra, ngöôøi noâng daân laép baép ñònh thaät laø moät kho taøng quyù giaù phaân traàn veà nhöõng gì ñaõ xaûy ra, nhöng Thieân maø ta khoâng Chuùa noùi vôùi oâng: “Toát quaù, anh ñaõ ñeán ñaây roài, theå naøo ngaãu anh baïn! Ta ñaõ ñeán nhaø anh ñeå noùi vôùi anh moät nhieân tìm thaáy ñieàu quan troïng nhöng khoâng gaëp. Xem naøy, doïc ñöôøng trong caùnh ñoàng nhaø anh coù choân moät kho taøng. Haõy tìm kieám noù xem, vaø neáu tìm thaáy, anh haõy Voâ danh chia seû kho taøng naøy cho nhöõng ai caàn ñeán noù.” NHÖÕNG CHÆ DAÃN SÖ PHAÏM Kinh nghieäm aån giaáu trong caâu chuyeän Ngöôøi noâng daân tìm ñöôïc kho baùu, noù laø cuûa anh vaø anh coù quyeàn caát giöõ ñeå söû duïng cho caù nhaân vaø gia ñình mình. Nhöng khoâng, ngöôøi noâng daân haøi loøng veà cuoäc soáng hieän taïi vaø khoâng thaáy caàn phaûi coù theâm cuûa caûi. Chính vì theá, anh ñaõ khoâng nhaän cuûa “nhöng khoâng” ñoù laø cuûa mình, vaø cuõng roäng tay ban phaùt cho nhöõng ngöôøi ñang caàn noù. Anh thöïc söï laø ngöôøi giaàu coù. “Ngöôøi giaàu khoâng phaûi laø keû coù nhieàu cuûa caûi, nhöng laø ngöôøi ñaõ cho ñi nhieàu hôn. Ai coù khaû naêng cho ñi chính mình seõ laø ngöôøi thöïc söï giaàu coù”. Thieân Chuùa ñaõ ban cho con ngöôøi nhöõng kho baùu vaät chaát vaø tinh thaàn. Nhöõng “cuûa caûi” naøy ñöôïc söû duïng nhaèm möu ích chung cho nhaân loaïi. Tuy nhieân khoâng ít ngöôøi ñaõ “chieám duïng” nhö cuûa rieâng mình. Gôïi yù ñoái thoaïi 1. Taïi sao ngöôøi noâng daân laïi quyeát ñònh trao laïi cho Thieân Chuùa kho baùu maø oâng ñaõ tìm thaáy trong thöûa ruoäng, thay vì giöõ laïi cho chính mình? 2. Ngöôøi noâng daân ñaõ gaëp ai treân ñöôøng ñi. OÂng ñaõ laøm gì vôùi hoï? Taïi sao? 3. OÂng ñaõ laøm gì vôùi vieân kim cöông duy nhaát coøn laïi? 4. Ñieàu gì ñaõ xaûy ra khi ngöôøi noâng daân ñeán nhaø Thieân Chuùa? Taïi sao Thieân Chuùa laïi trao cho oâng kho baùu naøy? 5. Bao nhieâu ngöôøi ñaõ thoaùt caûnh khoù khaên vôùi söï giuùp ñôõ cuûa ngöôøi noâng daân? Tröôøng hôïp neáu oâng ta khoâng phaân phaùt cuûa caûi ñoù cho ai khaùc, ñieàu gì seõ xaûy ra? 6. Thieân Chuùa ñaõ trao ban cho ngöôøi noâng daân kho baùu ñeå oâng coù theå giuùp ñôõ ngöôøi khaùc. Ñaâu laø kho baùu maø Ngaøi uyû thaùc cho baïn ñeå baïn coù theå giuùp ñôõ ñoàng loaïi? Hoaït ñoäng 1. Lieät keâ moät loaït nhöõng vaán ñeà maø con ngöôøi treân theá giôùi ñang ñoái dieän vaø nhöõng caùch giaûi quyeát cuï theå caùc vaán ñeà. Choïn ra moät giaûi phaùp khaû thi cho moãi tình huoáng noåi leân. Moãi giaûi phaùp naøy ñöôïc ghi treân giaáy vaø cho vaøo moät caùi hoäp, töôïng tröng cho caùi traùp chaâu baùu. Chieác hoâïp naøy ñaët giöõa nhoùm, moãi hoïc sinh leân ruùt moät tôø giaáy trong hoäp, ñoïc leân cho moïi ngöôøi nghe thaáy, nhö theå Thieân Chuùa ban cho mình khaû naêng giaûi quyeát vaán ñeà cuï theå naøy. Sau ñoù, moãi em seõ vieát moät caâu chuyeän nhoû veà vaán ñeà mình ñöôïc trao, trong ñoù baûn thaân caùc em laø nhaân vaät chính. 2. Caùc hoïc sinh ghi treân giaáy nhöõng khaû naêng toát ñeïp maø caùc em ñaéc thuû. Sau ñoù, giaùo lyù vieân cho caùc baïn khaùc noùi veà khaû naêng vaø nhöõng ñieàu toát ñeïp maø caùc baïn nhìn thaáy nôi em. Söï höôùng daãn cuûa giaùo lyù vieân seõ giuùp caùc em nhaän bieát laãn nhau toát hôn. Kinh Thaùnh keå laïi Ñoïc ñoaïn Kinh thaùnh veà chaøng thanh nieân giaàu coù. NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 27 TRANG GIAÙO DUÏC Baøi vieát: HAÛI ÑAÊNG SDB SÖÏ CAO CAÛ CUÛA PHUÏC VUÏ “NGUYEÂN LYÙ PHUÏC VUÏ LAØ NEÀN TAÛNG TRONG GIAÙO HUAÁN LUAÂN LYÙ CUÛA CHUÙA GIEÂ-SU, MOÄT NGUYEÂN LYÙ PHOÅ QUAÙT, ÑÖÔÏC AÙP DUÏNG TRONG MOÏI LAÕNH VÖÏC ÑÔØI SOÁNG... NGUYEÂN LYÙ NAØY ÑAËC BIEÄT AÙP DUÏNG CHO NHÖÕNG AI ÑANG PHUÏC VUÏ HOÄI THAÙNH” (Raniero Cantalamessa) Neân nhö Thaøy Gieâ-su trong söï phuïc vuï khieâm toán N aêm naêm tröôùc ñaây, khi sinh soáng vaø laøm vieäc taïi Taân Haø - Baûo Loäc, toâi coù moät kinh nghieäm quyù cho söù maïng phuïc vuï cuûa mình. Vaøo moät ngaøy ñeïp trôøi, toâi ñöôïc tieáp sô Beà treân Giaùm tænh cuûa moät hoäi doøng ñeán thaêm. Ñi beân sô, toâi coù dòp giôùi thieäu vaø chia seû nhöõng coâng vieäc maø coäng ñoaøn chuùng toâi ñang thöïc hieän. Khi nhìn nhöõng baïn treû daân toäc thieåu soá ñang ngoài hoïc may, ñan len, cuõng nhö söûa xe, goø haøn, sô noùi moät caâu maø ñeán luùc naøy toâi coøn nhôù roõ: “Khoâng hieåu taïi sao mình laïi phaûi vaát vaû, khoå sôû ñoái vôùi nhöõng em naøy nhæ? Sao mình cöù phaûi maát thôøi gian, maát tieàn baïc ñeå chieâu moä, keâu môøi chuùng hoïc vaø laøm vieäc?” Caû hai chuùng toâi nhìn nhau cöôøi nhö ngôõ ngaøng, ngaïc nhieân, nhöng cuõng chôït nhaän ra giaù trò cao caû cuûa nhöõng vieäc mình ñang laøm cho caùc baïn treû ñoù. Baïn thaân meán, Theo Saint Exupery: “Con ngöôøi chæ trôû neân cao caû khi hoï xaû thaân cho moät caùi gì lôùn hôn laø baûn thaân”. Nhöng nhö theá naøo laø cao caû? Thoâng thöôøng, ngöôøi ta ñònh nghóa söï cao caû baèng nhöõng khaùi nieäm cuûa tieàn baïc, quyeàn löïc, theá giaù vaø ñòa vò. Neáu baïn coù theå ñoøi buoäc ngöôøi khaùc cung phuïng mình, baïn ñaõ thaønh ñaït, cao caû. Trong khi ñoù, Ñöùc Gieâ-su laïi löôïng ñònh söï cao caû qua ngoân ngöõ cuûa phuïc vuï chöù khoâng phaûi ñòa vò. Ngaøi xaùc ñònh söï cao caû cuûa baïn baèng soá ngöôøi ñöôïc baïn phuïc vuï, chöù khoâng phaûi bao nhieâu ngöôøi ñaõ phuïc vuï baïn. “Ai muoán laøm lôùn giöõa anh em thì phaûi laøm ngöôøi phuïc vuï anh em.” (Mc 10,43b). Coù raát nhieàu cuoán saùch vieát veà thuaät laõnh ñaïo, nhöng khoâng maáy cuoán vieát veà thuaät phuïc vuï. Ai cuõng thích laõnh ñaïo, khoâng ai thích laøm toâi tôù. Chuùng ta muoán laøm töôùng hôn laøm lính. Theá maø Ñöùc Gieâ-su laïi muoán trôû neân moät toâi tôù. Ñoù laø danh xöng Ngaøi töï goïi mình. Hình aûnh cuùi xuoáng röûa chaân cho nhöõng hoïc troø trong böõa Tieäc Ly (Ga 13,1215) laø baèng chöùng soáng ñoäng vaø roõ neùt nhaát cho nhöõng giaùo huaán, tö töôûng cuûa Ngaøi veà ñieàu naøy... Maët khaùc, Ngaøi khoâng chæ röûa chaân cho Gioan, caäu hoïc troø yeâu, maø Ngaøi coøn röûa caû hai ñoâi chaân haùm danh, vuï lôïi cuûa anh em Gia-coâ-beâ, ñoâi chaân heøn nhaùt cuûa Pheâ-roâ vaø nhaát laø ñoâi chaân phaûn boäi cuûa Giu-ña. 28 Maãu göông phuïc vuï cuûa Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ñaõ ñöôïc Don Bosco, moät trong raát nhieàu caùc moân ñeä cuûa Ngaøi baét chöôùc: SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM “Hoài ñoù, ôû Ancoâna, bao nhieâu ngöôøi cheát vì dòch taû, nhieàu treû em maát caû cha laãn meï. Ñaàu thaùng 8 naêm 1866, saùu em buïi ñôøi ñöôïc ñöa tôùi Nguyeän xaù Toârinoâ. Nhöng Don Bosco ñi vaéng hoâm sau môùi veà. Khi Don Bosco veà, chuùng nhìn thaáy ngaøi, nhöng khoâng boû muõ chaøo ngaøi. Vôùi nuï cöôøi trìu meán, thaùnh nhaân ñaët tay treân ñaàu chuùng vaø hoûi: -- Caùc con coù khoûe khoâng? ------ Khoâng! UÛa, taïi sao theá, caùc con? Vì bò ñaøn aùp. Chuùng con muoán veà nhaø! Bò ñaøn aùp!? Nhöng nhö theá naøo? ÔÛ ñaây khoâng coù gì aên heát. Caùi ngöôøi ta cho aên thaät laø toài... -- Nhöng chaùo caùc con aên, caùc hoïc sinh khaùc cuõng aên, caùc beà treân cuõng duøng vaø chính cha cuõng duøng... -- Cha thích moùn chaùo aáy thì tuøy cha, coøn chuùng con thì... Khoù chòu tröôùc nhöõng caâu traû lôøi thoâ loã aáy, nhöng neùt maët Don Bosco khoâng toû ra maát bình tónh. Ngaøi bình thaûn quay sang caùc treû khaùc ñang vaây quanh ngaøi raát ñoâng. Coøn saùu em kia, sau khi truùt ñöôïc noãi uaát öùc, ñaõ nhuùn vai boû ñi vaø ruùt vaøo moät goùc saân.” Sau ñoù ngaøi gaëp rieâng töøng em. Vôùi lôøi leõ dòu daøng ngaøi ñaõ chinh phuïc ñöôïc taâm hoàn chuùng vaø laøm cho chuùng caûm thaáy chuùng ñöôïc yeâu meán. Roài ngaøi dòu daøng daãn chuùng tôùi nhaø thôø, giaûi toäi cho chuùng. Nhöõng em aáy ñaõ ñöôïc hoaùn caûi.” (Giaùo duïc theo göông Don Bosco, Chuùng ta coù thöïc söï yeâu thöông treû em khoâng?) Noùi ñeán ñaây, coù leõ baïn seõ noùi vôùi toâi raèng, Don Bosco laø ngöôøi ñöôïc Thieân Chuùa phuù ban cho ñöùc tính hieàn laønh, dòu daøng baåm sinh neân ngaøi môùi deã daøng laøm nhö theá. Chaéc chaén khoâng phaûi nhö vaäy baïn aï! Nhö ta bieát, Don Bosco laø ngöôøi deã noùng giaän vaø nhieät tình, höôùng chieàu veà tính töï laäp, coù khuynh höôùng töï cao maõnh lieät, coá chaáp theo nhöõng xaùc tín rieâng... Don Bosco ñaõ phaán ñaáu raát nhieàu ñeå coù theå nhaãn nhòn, khieâm haï trong vieäc giaùo duïc, höôùng daãn caùc treû em buïi ñôøi cuûa ngaøi. Giaû nhö ngaøi haønh ñoäng theo baûn naêng cuûa con ngöôøi thì coù leõ luùc aáy ngaøi ñaõ ñuoåi coå saùu thieáu nieân voâ ôn hoãn xöôïc kia ra khoûi nguyeän xaù vì ôû xung quanh ngaøi coøn raát nhieàu treû em ngoan cuõng ñoùi raùch lang thang caàn ñöôïc ngaøi chaêm soùc. Theá nhöng Don Bosco ñaõ khoâng laøm theá. “Tinh thaàn phuïc vuï laø moùn quaø ñeïp nhaát Kitoâ giaùo göûi taëng theá giôùi”. Ñoù laø noäi dung chính cuûa moät baøi giaûng Muøa Chay maø cha Raniero Cantalamessa, tu só Phan Sinh, ñaõ chia seû cho Giaùo trieàu Roâma. Ngaøi nhaán maïnh: “Nguyeân lyù Phuïc vuï laø neàn taûng trong giaùo huaán cuûa Chuùa Gieâsu. Vì theá Chuùa ñaõ noùi vôùi caùc moân ñeä: “Con Ngöôøi ñeán ñeå phuïc vuï, chöù khoâng phaûi ñeå ñöôïc phuïc vuï”. Phuïc vuï trôû thaønh nguyeân lyù phoå quaùt, ñöôïc aùp duïng trong moïi laõnh vöïc ñôøi soáng: Nhaø nöôùc phaûi phuïc vuï moïi coâng daân, coâng chöùc phuïc vuï Nhaø nöôùc, thaày thuoác phuïc vuï beänh nhaân, thaày giaùo phuïc vuï hoïc troø... Nguyeân lyù naøy ñaëc bieät ñöôïc aùp duïng cho nhöõng ai ñang phuïc vuï Hoäi Thaùnh”. (Theo Zenit, 15-04-2001). Thaät deã daøng khi yeâu thöông moät ngöôøi luoân yeâu thöông vaø toû ra deã meán vôùi ta; cuõng vaäy, thaät deã cho ta bieát chöøng naøo khi ta trao ban, phuïc vuï cho moät ngöôøi bieát ñoùn nhaän trong söï ghi ôn, caûm meán. Nhöng ngöôïc laïi, thaät khoù khaên bieát bao khi phaûi yeâu thöông keû luoân luoân tìm caùch khích baùc, thuø gheùt ta; cuõng vaäy, laøm sao ta coù theå trao ban, phuïc vuï cho ñöôïc moät keû maø ta bieát chaéc chaén seõ chöûi ruûa, keùo ngaõ ta khi ta cuùi xuoáng an uûi, ñôõ naâng haén. Theá nhöng Chuùa Gieâsu vaø Don Bosco ñaõ laøm nhö theá vaø daïy ta raèng: khoâng coøn giaù trò gì khi ta chæ yeâu thöông keû yeâu thöông mình; khoâng coù coâng ích chi khi ta phuïc vuï keû saün saøng ghi ôn, phuïc vuï laïi ta. Baïn thaân meán! Vieäc phuïc vuï trong Ki-toâ giaùo khoâng chæ laø chuyeän daønh rieâng cho nhöõng linh muïc, tu só; caøng khoâng phaûi laø coâng vieäc cuûa nhöõng ngöôøi thaáp keùm laøm cho ngöôøi cao troïng hôn, nhöng laø coâng vieäc cuûa moïi ngöôøi. Phuïc vuï trong Kitoâ giaùo laø phuïc vuï trong yeâu thöông vaø khieâm haï. Caøng laøm lôùn caøng phaûi phuïc vuï nhieàu. Caøng yeâu thöông, phuïc vuï nhieàu baïn seõ caøng trôû Daáu chaân trong sa maïc R aát nhieàu caùc aån só soáng xung quanh moät doøng suoái trong sa maïc. Moãi vò döïng leân cho mình moät caên leàu. Hoï soáng taïi ñoù trong söï thinh laëng thaúm saâu, trong chieâm nieäm vaø caàu nguyeän. Moãi ngöôøi chu chaém tìm gaëp Thieân Chuùa nôi chính mình. Thieân Chuùa muoán ñeán gaëp hoï nhöng khoâng theå tìm ra con ñöôøng. Taát caû nhöõng gì Ngaøi nhìn thaáy töø trôøi cao laø nhöõng chaám nhoû caùch xa nhau trong sa maïc meânh moâng. Moät ngaøy kia, coù moät aån só do nhu caàu caàn thieát cuûa mình ñaõ ñeán gaëp vò aån só khaùc. Treân neàn caùt cuûa sa maïc löu laïi nhöõng daáu chaân môø nhaït. Vò aån só noï laøm moät cuoäc vieáng thaêm ñeå ñaùp laïi cuoäc vieáng thaêm cuûa vò aån só baïn, vaø nhöõng daáu chaân ñöôïc ghi ñaäm hôn treân neàn caùt. Töø ñoù, caû caùc aån só coøn laïi cuõng baét chöôùc vaø baét ñaàu ñeán thaêm vieáng nhau thöôøng xuyeân hôn. Roài moät hoâm töø trôøi cao, Thieân Chuùa ñöa maét nhìn xuoáng sa maïc roäng meânh moâng. Ngaøi chôït nhìn thaáy nhöõng daáu noái ñan quyeän töø caên leàu naøy ñeán caên leàu khaùc cuûa caùc vò aån só nhö nhöõng chieác maïng nheän. Vôùi taát caû nieàm haïnh phuùc Ngaøi noùi: “Baây giôø ta ñaõ tìm ñöôïc con ñöôøng ñeå ñeán gaëp caùc aån só cuûa ta!” Söù ñieäp cho baïn Trong khi baïn gaëp gôõ ñoàng loaïi, baïn gaëp ñöôïc Thieân Chuùa. NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 29 + “CON ÑÖÔØNG DAÂNG HIEÁN CUÛA TOÂI DÖÔØNG NHÖ BÒ KHEÙP LAÏI TRONG THÖÏC TEÁ, NHÖNG TOÂI ÑAÕ CAÀU NGUYEÄN THAÄT NHIEÀU, ÑAÕ PHAÁN ÑAÁU VAØ TIN VAØO KEÁ HOAÏCH CUÛA THIEÂN CHUÙA TREÂN CUOÄC ÑÔØI TOÂI” Sokna & giaác moäng lôùn T oâi ngoài ñoái dieän vôùi chaøng trai 31 tuoåi, teân Sokna. Moät thanh nieân cao lôùn, öa nhìn. Veû chaân thaønh hieän treân töøng neùt cöôøi, neùt chuyeän troø cuûa anh. Toâi ñang baøn luaän vôùi anh veà lyù töôûng maø anh ñang theo ñuoåi: trôû thaønh linh muïc. Coù leõ vieäc daâng mình cho Chuùa ñaõ chaúng coù gì laï ñoái vôùi nhieàu ngöôøi. Nhöng vôùi Sokna, ñoù laø moät söï phaán ñaáu khoâng ngöøng, moät hoàng aân tieáp tuïc ñöôïc xaùc ñònh töøng ngaøy, hôn nöõa, noù gioáng nhö moät “pheùp laï”. Rieâng ñoái vôùi toâi, ñaây chính laø baûn tình ca maø moät ngöôøi treû ñaõ hoaø ñieäu traû lôøi, vöøa khi chaøng nghe tieáng hoûi thaàm thì cuûa Thieân Chuùa. Noùi chuyeän vôùi toâi, maét Sokna ñaõ long lanh öôùt khi keå laïi töøng bieán coá trong haønh trình ôn goïi, vaø khi ñöôïc hoûi: “Ñaâu laø ñieàu ñaàu tieân maø Sokna seõ laøm khi trôû thaønh linh muïc”, anh traû lôøi caùch nhanh nheïn, nhö theå ñaây laø ñieàu ñaõ ñöôïc suy nghó töø laâu: “Trong Thaùnh leã ñaàu tieân toâi seõ noùi vôùi ngöôøi daân Campuchia: Haõy cho toâi ñöôïc yeâu ñaát nöôùc naøy, yeâu daân toäc naøy, vì toâi cuõng laø moät ngöôøi trong caùc baïn”. Ñeå hieåu ñöôïc taâm traïng vaø thao thöùc naøy, môøi caùc baïn ñoïc nhöõng doøng töï thuaät veà ôn goïi cuûa Sokna. “Toâi sinh ngaøy 25 thaùng 12 naêm 1979, trong moät gia ñình Coâng giaùo. Ba maù toâi ñeàu laø ngöôøi Vieät, nhöng toâi laïi sinh ra vaø lôùn leân treân Vöông quoác Campuchia. Toâi laø con trai uùt duy nhaát trong gia ñình vôùi boán chò gaùi, coù leõ vì theá maø toâi nhaän ñöôïc tình yeâu thöông raát ñaëc bieät töø ba maù vaø gia ñình. Töø nhoû, toâi ñaõ hoïc ñöôïc caàu nguyeän töø gia ñình, nhaát laø maù toâi. Moãi buoåi toái chuùng toâi caàu nguyeän chung vôùi nhau trong caên nhaø nhoû heïp cuûa laøng Svay Pa. Chính ba maù laø göông cho toâi, töø hai ñaáng sinh thaønh, toâi hoïc hieåu veà nieàm tin veà tình thöông, veà söï chaêm soùc gia ñình, ngöôøi khaùc. Toâi raát hieåu gia caûnh mình. Nhaø toâi ngheøo, ñieàu naøy aûnh höôûng voâ cuøng lôùn treân töông lai cuûa toâi. Luùc 10 tuoåi toâi môùi xin vaøo tröôøng hoïc lôùp 1, nhöng con ñöôøng hoïc vaán cuûa toâi ñeán lôùp 3 bò döøng laïi do tình hình xung ñoät giöõa ngöôøi Vieät vaø ngöôøi baûn xöù treân ñaát Campuchia. Khi toâi leân 14 tuoåi, hoaøn caûnh gia ñình cuûa toâi caøng khoù khaên ñeán noãi toâi phaûi baét ñaàu böôn chaûi ñeå phuï giuùp gia ñình vaø nuoâi chính baûn thaân. Toâi ñaõ laøm nhieàu ngheà, töø baùn baép luoäc, chuoái luoäc ñeán baùn baùnh. Moãi ngaøy toâi ñi baùn rong khaép xoùm Svay Pa, ngoâi laøng cuûa toâi. Naêm toâi 15 tuoåi, meï noùi toâi ñi hoïc may thì coù leõ seõ oån ñònh vaø toát hôn cho toâi. Vaø toâi ñaõ ñi hoïc may. Saùu naêm trong ngheà may ñaõ giuùp cuoäc soáng toâi khaù hôn vaø toâi öôùc muoán Sokna trong moät laàn ñeán thaêm Vieät Nam trong dòp ñaàu heø 2011 Baøi vieát: NGOÏC YEÁN FMA 30 SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM GÖÔNG SOÁNG CHO BAÏN TREÛ laøm vieäc thaät nhieàu ñeå giuùp ba maù bao nhieâu coù theå. Tuy nhieân coù moät ñieàu naèm ngoaøi döï kieán töông lai cuûa toâi, ñoù laø toâi raát thích ñi leã, thích caàu nguyeän. Maëc duø con ñöôøng töø nhaø toâi ñeán nhaø thôø daøi 11 km, nhöng Chuùa Nhaät naøo toâi cuõng ñeàu ñi döï leã baèng phöông tieän romook. Naêm 1998, chính phuû xaây moät lôùp hoïc nhoû taïi xoùm laøng Svay Pa cuûa toâi, moät laøng ñöôïc xem nhö ñieåm noùng cuûa khaùch laøng chôi. Nhöõng ngöôøi Coâng giaùo Vieät Nam töø töø hoïp nhau taïi lôùp hoïc naøy ñeå caàu nguyeän, vaø chaúng bao laâu, lôùp hoïc trôû thaønh “nhaø nguyeän” cuûa xoùm. Cuõng töø ñoù, cöù khoaûng 3 ñeán 4 tuaàn laïi coù moät linh muïc ñeán daâng thaùnh leã cho daân laøng. Ôn goïi toâi nhen nhuùm töø ñaây. Vieäc coù “nhaø nguyeän” cuûa xoùm laøm toâi vui laém vì coù theå deã daøng ñeán ñeå caàu nguyeän moãi ngaøy. Taïi ñaây, toâi tham döï phuïng vuï moãi Chuùa Nhaät duø linh muïc coù ñeán hay khoâng, toâi cuõng tham gia nhoùm ca ñoaøn, thaêm vieáng nhöõng ngöôøi beänh trong xoùm, chuùng toâi ruû nhau queùt doïn nhaø nguyeän, sinh hoaït nhoùm. Toâi caûm nhaän Thieân Chuùa vaø Giaùo Hoäi hieän dieän caùch höõu hình trong xoùm toâi cho duø xoùm aáy chöa laø moät giaùo xöù. Töø nieàm vui ñôn sô cuûa baûn thaân vôùi nhöõng hoaït ñoäng ñaïo giaùo, vaø nieàm mô öôùc coù moät linh muïc cuûa xoùm, ñaõ khieán toâi suy nghó veà ôn goïi. Tuy nhieân, hôn ai heát, toâi hieåu raèng ñoù chæ laø mô öôùc raát khoù thöïc hieän vì nhieàu lyù do: -- Toâi ñaõ coù ngöôøi yeâu vaø toâi cuõng coù nhieàu baïn beø. -- Gia ñình toâi ngheøo laém, toâi coù traùch nhieäm giuùp ñôõ ba maù vaø gia ñình. -- Toâi khoâng coù söùc khoeû toát. -- Cuoái cuøng, toâi cho lyù do saép keâ ra ñaây laø nghieâm troïng nhaát: toâi ñaõ 22 tuoåi vaø môùi chæ hoïc lôùp 3 thoâi. Con ñöôøng daâng hieán cuûa toâi môû ra trong taâm töôûng vaø döôøng nhö bò kheùp chaët tröôùc thöïc teá. Nhöng töø ñaùy loøng toâi, khaùt voïng hieán daâng khoâng nguû yeân, vaø toâi chæ bieát caàu nguyeän, caàu nguyeän thaät nhieàu tröôùc thaäp giaù Chuùa Gieâsu trong nhaø nguyeän cuûa xoùm toâi. Toâi noùi vôùi Chuùa Gieâ-su treân thaäp giaù khoâng bieát bao laàn raèng: “Neáu Chuùa yeâu con, choïn con thì xin Chuùa haõy laøm cho con moät ñieàu gì ñi”. Toâi ñaõ daønh raát nhieàu giôø ñeå caàu nguyeän, suoát moät naêm trôøi. Cho duø döôøng nhö caùnh cöûa töông lai khoâng maáy lung lay, nhöng coõi loøng toâi bình an trôû laïi vaø toâi ñaõ quyeát ñònh ñi theo lyù töôûng maø Chuùa môøi goïi daãu con ñöôøng ñi nhieàu thöû thaùch. Toâi tin Chuùa Gieâ-su Thaäp Giaù cho toâi söùc maïnh ñeå tieán böôùc. Tröôùc tieân, toâi taâm söï vôùi ngöôøi yeâu veà öôùc mô cuûa mình vaø chuùng toâi ñaõ nheï nhaøng chia tay. Toâi bieát mình ñaõ phaûi coá gaéng theá naøo ñeå ñi ñeán söï döùt khoaùt naøy. Tieáp theo, toâi quyeát ñònh nghæ vieäc taïi haõng may vaø noùi vôùi ba maù veà öôùc voïng cuûa mình. Thaät laï luøng, vöøa khi toâi xin pheùp thì ngay laäp töùc, maù toâi oaø khoùc vaø khoùc thaät nhieàu. Trong nöôùc maét, maù toâi noùi ñaõ caàu nguyeän cho toâi coù ôn goïi töø laâu roài, vaø maù ñaõ khoâng naûn chí trong öôùc nguyeän ñoù. Chæ tieác moät ñieàu laø toâi ñaõ khoâng hieåu heát taám loøng cuûa maù. “toâi thaéng cuoäc”: OÂng ñaõ chaáp nhaän cho toâi vaøo hoïc cuøng ñaùm treû lôùp 6. So vôùi hoïc sinh trong lôùp, toâi thaät to lôùn khieán nhieàu ngöôøi cöù ngôõ toâi laø thaøy giaùo cuûa lôùp. Vaø toâi ñaõ coá gaéng bieát bao ñeå coù theå theo kòp caùc em nhoû. Ngaøy 3 thaùng 9 naêm 2001 laø ngaøy yù nghóa vaø ñaùng nhôù trong lòch söû ñôøi toâi: toâi ñöôïc nhaän vaøo “Chuûng vieän”. Coù bao giôø moät chaøng trai 22 tuoåi, hoïc lôùp 6 ñöôïc trôû thaønh “Chuûng sinh”?!!! Trong loøng toâi, nieàm vui hoaø chung vôùi noãi sôï haõi vì ngôõ ngaøng tröôùc keá hoaïch kyø dieäu cuûa Chuùa, vì nhöõng khoù khaên lôùn lao maø toâi ñang ñoái dieän. Ñeâm tröôùc khi leân ñöôøng toâi khoâng sao chôïp maét vì coøn bò “choaùng” tröôùc nhöõng aân hueä lôùn lao mình laõnh nhaän nhöng khoâng. Toâi tin vaøo keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa treân cuoäc ñôøi toâi. Maëc daàu coù nhieàu khoù khaên trong hoïc taäp nhöng toâi vaãn thích ñi hoïc. Toâi cöù theá nhaém thaúng tôùi ñích maø tieán tôùi. Toâi töø boû caû troø chôi ru-bíc öa thích ñeå coù nhieàu thôøi gian boài döôõng kieán thöùc vaø ñeå coù theå hoïc toát hôn. Naêm 2007, khi ñöôïc 28 tuoåi, toâi hoïc xong lôùp 12, vaø toâi ñaõ heùt leân vì vui söôùng trong ngaøy aáy. Toâi gaëp cha linh höôùng vaø ngaøi khuyeân toâi neân tieáp tuïc hoïc Ñaïi hoïc Trieát. Ngaøy 15 thaùng 6 naêm 2011 tôùi ñaây toâi seõ hoaøn thaønh 4 naêm trieát hoïc. Toâi vaãn thöôøng noùi: Cuoäc soáng ñaõ luoân mæm cöôøi vôùi toâi. Toâi bieát tröôùc maét toâi haønh trình vaãn coøn daøi, phaûi ñi tieáp, vaø toâi xaùc tín mình ñaõ khoâng ñi moät mình, beân caïnh toâi coù Chuùa Gieâsu, coù Giaùo Hoäi, coù nhöõng anh chò em cuøng chung soáng treân ñaát nöôùc Campuchia. Nhìn laïi, toâi thaáy mình ñaõ vöôït qua moät soá khoù khaên. Toâi cuõng khaùm phaù ra ñoäng löïc giuùp toâi vöôït khoù chính laø vì toâi muoán yeâu meán Chuùa thaät nhieàu, toâi muoán Chuùa laø ñieåm töïa cuoäc ñôøi toâi, vì toâi yeâu ngaøy Chuùa Nhaät, ngaøy maø nhaø nguyeän trong xoùm toâi coù thaùnh leã, vaø vì toâi quaù yeâu cuoäc soáng naøy. Toâi tieáp tuïc hoïc: hoïc “caàu nguyeän” ñeå gaàn Chuùa hôn, hoïc “yeâu” ñeå bieát phuïc vuï, hoïc “hieåu” ñeå bieát chia seû vôùi ngöôøi khaùc vaø hoïc “cho” ñeå bieát ñoàng yù cho Thieân Chuùa söû duïng cuoäc ñôøi mình nhö Ñöùc Maria: “Naøy toâi laø toâi tôù Chuùa. Xin haõy laøm nôi toâi ñieàu Chuùa muoán”. Toâi bieát giöõa hai daân toäc Vieät Nam vaø Campuchia vaãn coøn ñoù nhöõng chia reõ, baát ñoàng, theá nhöng toâi vaãn muoán “TIN”, tin vaøo söï taát thaéng cuûa tình yeâu nhö Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi, ñeå cho duø nhieàu caûn trôû, toâi vaãn tieáp tuïc yeâu maûnh ñaát naøy, nhöõng con ngöôøi soáng treân maûnh ñaát naøy. Vì toâi ñaõ ñöôïc maûnh ñaát Campuchia naøy cöu mang, ñoùn nhaän.” Sokna meán, chuùc baïn kieân vöõng trong öôùc mô cao, ñeïp cuûa baïn. Toâi cuõng caàu chuùc ñeå baïn trôû thaønh chieác caàu noái deã thöông giöõa hai daân toäc, chuùc baïn ñaït ñöôïc öôùc nguyeän trôû thaønh muïc töû - moät muïc töû toát laønh. Toâi xin vaøo nhoùm tìm hieåu ôn goïi Emmanuel vaø xin moät linh muïc giuùp toâi tieáp tuïc hoïc lôùp 6. Vieäc xin vaøo tröôøng hoïc cuûa toâi thaät nhieâu kheâ, vì luùc aáy toâi ñaõ 22 tuoåi. Ngay töø laàn gaëp ñaàu tieân, oâng hieäu tröôûng döùt khoaùt khoâng nhaän hoïc sinh lôùn nhö toâi vaøo hoïc chung vôùi caùc treû 12 tuoåi. Toâi chaúng bieát laøm gì ngoaøi vieäc naøi næ, vaø cuoái cuøng NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 31 NHÒP SOÁNG SA-LEÂ-DIEÂNG ÑAÕ 80 NAÊM TROÂI QUA KEÅ TÖØ KHI ANH EM SA-LEÂ-DIEÂNG ÑAËT CHAÂN ÑEÁN ÑAÂY, NHÖNG MIEÀN ÑAÁT NAØY VAÃN ÑANG CAÀN THEÂM NHÖÕNG ÑOÂI TAY MAÏNH MEÕ, NHÖÕNG ÑOÂI CHAÂN NHANH NHEÏN, VAØ NHÖÕNG TAÁM LOØNG QUAÛNG ÑAÏI ÑEÅ LOAN BAÙO VEÀ MOÄT THIEÂN CHUÙA LAØ CHA CHUNG CUÛA MOÏI NGÖÔØI V Amazon cuûa VENEZUELA enezuela laø moät quoác gia thuoäc khu vöc Nam Myõ vôùi daân soá khoaûng 28 trieäu ngöôøi, traûi daøi treân dieän tích khoaûng 916.445 caây soá vuoâng. Tieáng Taây Ban Nha ñöôïc söû duïng nhö laø ngoân ngöõ chính töø ngaøy thöïc daân Taây Ban Nha ñoâ hoä cho ñeán ngaøy nay. Kitoâ giaùo chieám hôn 80% daân soá, nhöng vieäc soáng ñaïo khoâng tæ leä thuaän vôùi soá daân Coâng giaùo. Ñaëc bieät gaàn moät phaàn ba dieän tích quoác gia laïi laø röøng Amazon, nôi taäp trung nhieàu boä toäc thieåu soá caàn ñöôïc söï quan taâm nhieàu hôn, bôûi leõ hoï raát giôùi haïn veà söï hieåu bieát theá giôùi beân ngoaøi cuõng nhö trình ñoä vaên minh raát keùm. Vuøng ñaát Amazon cuûa caùc boä toäc Vuøng Amazon ngaøy nay khoâng chæ thuaàn nhöõng saéc toäc baûn ñòa sinh soáng, nhöng coøn coù caû nhöõng ngöôøi goác Venezuela, ngöôøi Colombia vaø cuõng khoâng thieáu daáu chaân cuûa nhöõng ngöôøi Trung Quoác ñeán laäp nghieäp. Nhöõng thaønh phaàn naøy naém giöõ haàu heát caùc laõnh vöïc kinh teá, chính trò vaø hoï ñònh cö taïi nhöõng khu trung taâm vaø troïng yeáu. Khi ñeán sinh soáng taïi ñaây, hoï khoâng chæ mang tôùi vuøng ñaát naøy söï toát ñeïp cuûa neàn vaên minh nhaân loaïi , maø keå caû nhöõng teä naïn xaáu xa nöõa. Söï du nhaäp caùc neàn vaên hoaù vaø vaên minh töø theá giôùi beân ngoaøi, cuõng nhö söï ñan xen caùc neàn vaên 32 SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM Ñeå bieát nieàm vui, phaûi bieát chia seû. Haïnh phuùc ñeán töø hai thöù ñoù Geroge Gordon Byron Baøi vieát: MINH THAÊNG SDB hoaù cuûa caùc boä toäc treân taïi ñaây ñaõ laøm cho khoâng ít ngöôøi baûn ñòa maëc caûm vaø choái boû ngay chính neàn vaên hoaù cuûa mình, ñaëc bieät ñoái vôùi nhöõng ngöôøi soáng taän trong röøng saâu, caùch xa vaø taùch bieät ñoái vôùi theá giôùi beân ngoaøi. Söï xaáu hoå vaø choái boû, ñöïôc theå hieän caùch roõ neùt nôi nhöõng ngöôøi treû, nhöõng hoïc sinh, khi chuùng rôøi buoân laøng ñeå ñònh cö vaø hoïc haønh nôi khu vöïc trung taâm, nôi giao thoa nhöõng neàn vaên hoaù khaùc nhau. Taïi ñaây, ngöôøi treû khoâng muoán ñeà caäp ñeán baát cöù ñieàu gì lieân quan ñeán goác gaùc vaø vaên hoaù cuûa mình. Taát nhieân caùc em cuõng chaúng muoán nhôù veà toå tieân, cha oâng mình laø nhöõng ngöôøi ñaõ soáng vaø laøm vieäc nhö theá naøo, nhöng luoân muoán mình laø nhöõng criollos, nghóa laø ngöôøi Venezuela baûn xöù. Theo xu höôùng ñoù, caùc em thay teân ñoåi hoï sao cho gioáng ngöôøi ta ñeå khoâng ai nhaän ra goác gaùc cuûa mình. Tieáp ñeán, nhöõng maùi toùc cuûa caùc em ñöôïc trang söùc töïa nhö bôøm ngöïa vaø nhieàu chieác quaàn maëc khoâng ñuû ñeå che hai bôø moâng. Hôn theá nöõa, töûu löôïng coøn ñöôïc choïn laøm thöôùc ño möùc ñoä cuûa moät ngöôøi ñaøn oâng chaân chính: “nam voâ töûu nhö kyø voâ phong” - ñaøn oâng khoâng röôïu khoâng phaûi laø ñaøn oâng ñuùng nghóa... Neáu coù dòp ñi thaêm caùc buoân laøng, ngöôøi ta nhaän ra caên nhaø cuûa hoï duy chæ goàm hai maùi laù vôùi boán chieác coät cheânh veânh, maëc cho möa gioù muoán thoåi ñaâu thì thoåi. Trong nhaø, duy nhaát chæ coù moät caùi voõng, thay cho taát caû baøn, gheá, tuû, giöôøng vaø nhieàu vaät duïng khaùc. Cuõng theá, noài Hình traùi: Moät thaùnh leã cho nhöõng ngöôøi daân toäc vuøng röøng xích ñaïo Amazon Hình phaûi: Thaøy Gia-coâ-beâ Ñaëng Ñình Minh Thaêng vaø caùc em daân toäc (hinh treân) Thaøy Giuse Ñoã Vaên Duõng ñang chaêm soùc cho caùc em daân toäc (hình döôùi) nieâu xoong chaûo, cheùn, dóa, muoãng, thìa, laø nhöõng khaùi nieäm heát söùc laï laãm, vì thöïc teá hoï chæ coù moät caùi xoâ baèng kim loaïi, vôùi ñöôøng kính khoâng quaù hai möôi centimeùt, chöùa ñaày naøo laø chuoái, khoai, saén mì cho moät gia ñình khoâng döôùi naêm ngöôøi. Ñaøn oâng maëc chæ moät chieác quaàn loùt vaø caùc phuï nöõ cuõng chæ coù moät taám vaûi quaán phía döôùi laøm vaùy, coøn phaàn treân khoâng coù gì che chaén, ngoaïi tröø nhöõng chaám ñoû li ti do muoãi ñoát, töôûng chöøng nhö moät taám vaûi hoa maø hoï baát ñaéc dó phaûi khoaùc vaøo cô theå. Taïi vuøng ñaát naøy, daân chuùng ñaët nieàm tin vaøo caùc phaùp sö hôn laø vaøo caùc baùc só vaø thuoác men. ÔÛ ñaây ngöôøi ta khoâng theå tìm ñaâu ra moät naám moà, bôûi leõ taát caû moïi ngöôøi cheát ñeàu ñöôïc thieâu ñoát vaø boä xöông coøn laïi ñöôïc maøi thaønh boät vaø trao cho nhieàu ngöôøi cuøng uoáng, ñeå dieãn taû söï baát töû cuûa linh hoàn. Ngoaøi ra, ôû ñaây chæ coù moät luaät leä duy nhaát: ñoù laø luaät röøng, luaät cuûa baïo löïc, cuûa “maïnh ñöôïc yeáu thua” vaø ñöông nhieân chaân lyù naèm trong tay keû maïnh. Söï hieän dieän cuûa caùc tu só truyeàn giaùo Saleâ-dieâng Caùc tu só Sa-leâ-dieâng ñeán vuøng ñaát Amazon mang theo tinh thaàn cuûa ñaáng saùng laäp, ñoù laø yeâu thöông, phuïc vuï vaø giaùo duïc caùc ngöôøi treû. Tröôøng hoïc vaø nhaø thôø laø nhöõng khu vöïc dieãn taû phöông phaùp giaùo duïc naøy. Caùc tröôøng hoïc Sa-leâ-dieâng haàu nhö ñöôïc xaây döïng khaép nôi treân daûi ñaát naøy. Noùi khaùc ñi, nôi naøo coù coäng ñoàng ngöôøi daân toäc sinh soáng, nôi ñoù coù tröôøng cuûa Don Bosco. Ñeán vôùi tröôøng hoïc, caùc hoïc sinh nhaän ñöïôc söï giaùo duïc, ñöôïc cung caáp côm aên, aùo maëc vaø moïi vaät duïng caàn thieát cho cuoäc soáng, khaùc haún vôùi cuoäc soáng nôi caùc buoân laøng cuûa hoï. Ñaõ hôn taùm möôi naêm troâi qua keå töø ngaøy nhöõng Saleâ-dieâng ñaàu tieân ñaët chaân leân vuøng ñaát Venezuela naøy, moät khoaûng thôøi gian daøi baèng moät ñôøi ngöôøi, nhöng lieäu nhö theá ñaõ ñuû thôøi gian cho Tin Möøng thaám nhuaàn vaøo maûnh ñaát maø ñaâu ñaâu ngöôøi ta cuõng baét gaëp thaàn linh vaø quûy döõ, töø nhöõng caønh caây ngoïn coû cho ñeán caùc muoâng thuù döôùi söï chæ daãn cuûa caùc phaùp sö vaø phuø thuyû khoâng? Chính vì theá, hôn bao giôø heát, vuøng ñaát naøy ñang caàn theâm nhöõng ñoâi tay maïnh meõ, nhöõng ñoâi chaân nhanh nheïn vaø nhöõng coõi loøng quaûng ñaïi khoâng sôï moûi meät ñeå loan baùo veà söï hieän höõu cuûa moät Thieân Chuùa Tình Yeâu, moät Thieân Chuùa ñích thöïc laø ngöôøi cha nhaân haäu ñang yeâu thöông vaø quan taâm ñeán con ngöôøi, chöù khoâng phaûi moät thöù Thieân Chuùa nhö caùi phao cöùu ñoùi hay laù buøa hoä meänh khi con ngöôøi gaëp gian nan nguy khoán, ñeå roài sau ñoù, hoï chaúng coøn nhôù ñeán, cuõng khoâng bieát ñeán Ngaøi laø ai. NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 33 Baøi vieát: DIEÃM HÖÔNG FMA “Anh em haõy mang laáy aùch cuûa toâi, vaø haõy hoïc vôùi toâi, vì toâi coù loøng hieàn haäu vaø khieâm nhöôøng.” (Mt 11,29) Cöû haønh phuïng vuï thaùng saùu môøi goïi chuùng ta dìm mình vaøo bieån loøng thöông xoùt cuûa Chuùa Gieâsu, döøng laïi ñeå chieâm ngaém Thaùnh Taâm Ngaøi, moät traùi tim baèng thòt bieát rung ñoäng, nhaïy caûm tröôùc moïi caûnh huoáng cuûa con ngöôøi. Haõy hoïc nôi Chuùa Gieâsu phong caùch soáng vaø cung caùch cö xöû, moät ñaéc nhaân taâm tuyeät vôøi nhaát. Hoïa laïi nôi baûn thaân söï Hieàn laønh vaø Khieâm nhöôøng cuûa Chuùa Gieâsu ÔÛ ñôøi, soáng hieàn laønh vaø khieâm nhöôøng thöôøng ñi ñoâi vôùi söï thua thieät. Bò taùt maù phaûi, roài coøn coù theå ñöa maù traùi ra nöõa... quûa laø moät ñoøi hoûi phaûi loäi ngöôïc doøng. Theá nhöng, ngöôøi Ki-toâ höõu vaãn ñöôïc môøi goïi soáng hieàn laønh vaø khieâm nhöôøng trong loøng, vì ñoù laø daáu ñeå moïi ngöôøi nhaän bieát hoï laø moân ñeä cuûa Chuùa Gieâ-su Ki-toâ. Soáng hieàn laønh vaø khieâm nhöôøng môøi goïi moãi ngöôøi chuùng ta haõy ñi vaøo moät thao tröôøng ñeå taäp luyeän moãi ngaøy qua “Phuùt Hoài Taâm”. Baïn coù theå döøng laïi moãi ngaøy ñeå laøm baøi taäp naøy nheù! Moãi toái sau heát moïi sinh hoaït cuûa ngaøy soáng, hoaëc tröôùc khi ñi nguû baïn haõy döøng laïi ñoâi chuùt trong thinh laëng: Böôùc moät: Ñaët mình tröôùc söï hieän dieän cuûa Chuùa HIEÀN LAØNH & KHIEÂM NHÖÔØNG Toâi yù thöùc mình ñöôïc Thieân Chuùa yeâu thöông vaø döïng neân. Böôùc hai: Duyeät laïi ngaøy soáng vôùi taâm tình bieát ôn Toâi döøng laïi treân nhöõng lôøi noùi hay, cöû chæ ñeïp maø mình ñaõ laõnh nhaän hay ñaõ trao ban cho tha nhaân trong ngaøy soáng. Nhôù laïi ñeå nhaän ra hoàng aân cuûa Thieân Chuùa: moät ngaøy dieãn ra moïi söï toát ñeïp, toâi taï ôn Chuùa, neáu coøn thieáu soùt, noù seõ trôû thaønh kinh nghieäm cho toâi vaø hy voïng ngaøy mai seõ toát hôn. Böôùc ba: Caàu khaån Chuùa Thaùnh Thaàn T “SAO CAÙC BAØ LAÏI TÌM NGÖÔØI SOÁNG ÔÛ GIÖÕA KEÛ CHEÁT ? NGÖÔØI KHOÂNG COØN ÑAÂY NÖÕA, NHÖNG TROÃI DAÄY ROÀI.” (Lc 24, 5-6) rong phuïng vuï Kitoâ giaùo, keå töø ngaøy 30 thaùng 4 naêm 2000, Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Gioan Phaolo II ñaõ thieát laäp leã kính Loøng Thöông Xoùt Chuùa vaøo Chuùa Nhaät II Phuïc Sinh. Giaùo hoäi coøn daønh rieâng thaùng saùu ñeå kính nhôù Thaùnh Taâm Chuùa Gieâsu vaø cöû haønh troïng theå maàu nhieäm cuûa tình yeâu vaø loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa. Tình yeâu vaø loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa ñöôïc theå hieän trong maàu nhieäm Cöùu Ñoä khi Chuùa Cha ban chính Con Moät yeâu daáu cuûa Ngaøi cho nhaân loaïi. Troïn cuoäc soáng traàn theá cuûa Chuùa Gieâsu Ngaøi ñaõ bieåu toû tình yeâu tuyeät haûo cuûa Thieân Chuùa Cha cho nhaân loaïi. 34 SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM Xin Chuùa ban Thaùnh Thaàn cho toâi, giuùp toâi trung thöïc kieân nhaãn nhìn vaøo nhöõng haønh ñoäng toâi ñaõ laøm, xeùt xem ñoäng löïc naøo thuùc ñaåy toâi laøm? Böôùc tö: nhìn laïi vaø töï chaát vaán xem toâi ñaõ soáng theá naøo trong ngaøy hoâm nay? Döøng laïi trong töøng bieán coá cuûa ngaøy soáng, xem toâi ñaõ coù theå tìm thaáy Chuùa trong moïi söï ? Khaûo saùt boái caûnh cuûa nhöõng hoaït ñoäng trong töøng khoaûnh khaéc cuûa ngaøy soáng. Böôùc naêm: nhìn veà töông lai ñaày hy voïng Döøng laïi treân chính mình ñeå nhaän ra tieáng Chuùa vaø nhaän ra chính mình. Ñieàu quan troïng laø nhaän ra tình thöông yeâu cuûa Chuùa vôùi nieàm xaùc tín raèng duø thaønh coâng hay thaát baïi ñeàu laøm cho toâi lôùn leân. Baïn thaân meán! Chuùc baïn thöïc haønh Phuùt Hoài Taâm caùch trung thaønh, ñeå baïn coù theå chaïm vaøo tình yeâu vaø loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa, bieát soáng hieàn laønh vaø khieâm nhu nhö Ngaøi. Ngöôøi cuûa CAÀU NGUYEÄN GIAÙO LYÙ CHO BAÏN TREÛ F reøre Roger Shutz, Ñaáng saùng laäp vaø laø tröôûng laõo cuûa coäng ñoaøn ñaïi keát quoác teá Taizeù (Saoâne-et-Loire, Borgogna, Phaùp). Vaøo buoåi chieàu ngaøy 16 thaùng 8 naêm 2005, khi ñang nguyeän kinh chieàu taïi nhaø thôø Hoøa Giaûi, Freøre Roger Shutz ñaõ bò ngöôøi phuï nöõ ngöôøi Romania teân laø Lumina Solcan 36 tuoåi ñaâm nhieàu nhaùt dao vaøo ngöôøi tröôùc söï hieän dieän cuûa khoaûng 2.500 ngöôøi. Freøre Roger Shutz qua ñôøi vaøo luùc 21 giôø cuøng ngaøy, höôûng thoï 90 tuoåi. Baøi vieát: SPERANZA döôøng vaø quaø taëng naøo, ngay caû cuûa hoài moân cuûa anh em. Hoï kieám soáng baèng duy coâng söùc lao ñoäng cuûa baûn thaân vaø chia seû cho nhau moïi söï. Töø nhöõng naêm 50, khi coäng ñoaøn coù khoaûng 12 anh em, moät vaøi ngöôøi trong hoï ñaõ ñeán soáng taïi moät soá vuøng nhaïy caûm cuûa theá giôùi ñeå laøm chöùng veà hoaø bình, qua ñoù ôû gaàn nhöõng ai ñau khoå haàu laéng nghe vaø giuùp hoï tìm nhöõng giaûi phaùp cho cuoäc soáng. Naêm 1969, moät vaøi anh em coâng giaùo ñaõ gia nhaäp vaøo coäng ñoaøn Taizeù. ÔÛ Taizeù, caùc anh em coâng giaùo vaø tin laønh cuøng maëc aùo doøng traéng, soáng loái soáng chung nhö nhau. Coäng ñoaøn Taizeù ngaøy hoâm nay coù khoaûng moät traêm thaønh vieân, phaùt xuaát töø 30 quoác gia. Nhöõng anh em thaønh vieân naøy noã löïc vun troàng ñôøi soáng cuûa hoï qua söï chia seû chung cuûa caûi vaät chaát vaø tinh thaàn, soángï ñoäc thaân vaø trong söï ñôn sô cuûa cuoäc soáng. Hoï caàu nguyeän chung moãi ngaøy ba laàn. Ñoù laø trung taâm ñôøi soáng thöôøng nhaät ôû Taizeù. Freøre Roger Shutz - Ñaáng Saùng Laäp Taizeù Coäng ñoaøn Taizeù, söï thaønh laäp vaø toân chæ Roger Shutz sinh ngaøy 12 thaùng 5 naèm 1915 taïi Provence, moät laøng cuûa bang Vaud (Keystone, Thuïy Syõ). Freøre Roger laø muïc sö Tin Laønh. Naêm 1940, Roger ñaõ ñeán mieàn Nam Borgogna nöôùc Phaùp ñeå tìm mua moät ngoâi nhaø. Taïi ñaây, Roger khaùm phaù ra caên nhaø boû hoang nhieàu naêm ñang rao baùn vaø Roger ñaõ keå veà keá hoïach cuûa mình cho moät baø giaø trong laøng, baø noùi: “Haõy ôû laïi ñaây, chuùng ta soáng trong coâ tòch”. Ñoái vôùi Roger ñaây laø tieáng cuûa Thieân Chuùa ñöôïc noùi qua mieäng cuûa ngöøôi phuï nöõ ngheøo naøn. Roger ñaõ mua laïi maûnh ñaát naøy ñeå laøm choã truù aån cho nhöõng ngöôøi bò baùch haïi, ngöôøi ngheøo vaø nhöõng ngöôøi bò aùp böùc töø taâm traïng giaän döõ cuûa cuoäc chieán tranh Chaâu AÂu noùng boûng. Freøre Roger ñaõ ñeà nghò coâ em Genevieve giuùp thu nhaän nhöõng ngöôøi tò naïn thôøi ñoù, ñaëc bieät laø ngöôøi Do thaùi. Naêm 1942 Roger bò maät thaùm Gestapo baét vaø sau ñoù troán thoaùt. Roger trôû veà Taizeù naêm 1944. Cuøng veà vôùi Roger coù ba ngöôøi anh em Tin laønh vöøa quen bieát. Cuoái cuøng, Chaâu AÂu cuõng ñöôïc hoaø bình. Roger thaønh laäp moät coäng ñoaøn ñan só goàm nhieàu ngöôøi treû Tin Laønh taïi Taizeù. Phuïc sinh naêm 1949, baûy ngöôøi trong nhoùm ñaõ khaán troïn, trong ñoù Freøre Roger laõnh nhaän chöùc vuï tröôûng laõo. Coäng ñoaøn Taizeù laø daáu chæ cho söï hoaø giaûi giöõa nhöõng kitoâ höõu ly khai, giöõa nhöõng daân toäc chia reõ vaø xaây döïng moät söï hieäp nhaát maø Freøre Roger goïi laø “duï ngoân cuûa söï hieäp nhaát”. Söï hieäp nhaát kitoâ höõu laø trung taâm cuûa ôn goïi Taizeù. Coäng ñoaøn khoâng nhaän cho mình baát cöù cuûa cuùng Naêm 1962 Freøre Roger tham döï Coâng ñoàng Vaticano II trong tö caùch quan saùt vieân, vaø ñaõ coù dòp quen bieát vò Giaùm Muïc Karol Wojtila luùc aáy ñang laø Toång Giaùm Muïc Cracovia. Giöõa Freøre Roger vaø Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaolo II coù moät moái thaâm giao vaø hai ngöôøi ñaõ gaëp gôõ nhau nhieàu laàn. Naêm 1988, Freøre Roger nhaän giaûi thöôûng cuûa UNESCO veà giaùo duïc hoaø bình, ñoàng thôøi cuõng laø taùc giaû cuûa nhieàu nhöõng taùc phaåm veà caàu nguyeän, suy nieäm, qua ñoù thaøy môøi goïi ngöôøi treû soáng söï tin töôûng vaø daán thaân hoaït ñoäng xaõ hoäi. Maëc duø laø moät ngöôøi tin laønh truyeàn thoáng, nhöng Freøre Roger luoân coå voõ cho söï hoaø giaûi giöõa caùc Giaùo hoäi. Trong nhöõng naêm cuoái ñôøi, Freøre Roger nhöôøng vai tröôûng laõo cho Freøre Aloi, moät thaøy Coâng giaùo ngöôøi Ñöùc, 51 tuoåi. Caùi cheát cuûa Freøre Roger laø noãi ñau lôùn cho caùc ngöôøi treû. Thaøy ñaõ laø moät trong nhöõng nhaân vaät chính cuûa vieäc hoài sinh toân giaùo nôi caùc baïn treûû. Nhìn veà ñôøi soáng thaùnh thieän cuûa Frereø Roger, Ñöùc Thaùnh Cha Beâ-neâ-ñíc-toâ XVI ñaõ phaùt bieåu: “Freøre Roger Shutz ñaõ daïy vaø khích leä chuùng ta trôû neân ngöôøi laøm vöôøn nho trung thaønh cuûa Thieân Chuùa, ngay caû trong tình huoáng buoàn thaûm, vì chaéc chaén raèng Thieân Chuùa luoân ñoàng haønh vôùi chuùng ta vaø ban cho chuùng ta nieàm vui cuûa ngaøi” NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 35 Caùc em thieáu nhi thaân meán, Trong haønh trình rao giaûng Tin möøng, tôùi nôi ñaâu Chuùa Gieâ-su cuõng gaëp gôõ vaø giaûng daïy cho ñaùm ñoâng daân chuùng. Khi nhìn thaáy nhöõng gì Chuùa Gieâ-su laøm hay nghe nhöõng gì Ngaøi giaûng daïy, hoï ñeàu khaâm phuïc Ngaøi. Tuy nhieân trong soá hoï, cuõng coù caû nhöõng ngöôøi khoâng toát. Moät soá ngöôøi laåm baåm vôùi nhau: -- “Gieâ-su laø baïn cuûa quaân toäi loãi, aên uoáng tieäc tuøng vôùi hoï. Theá thì ñaâu coù ñöôïc!” Nghe theá, Chuùa Gieâ-su ñaõ keå cho hoï duï ngoân naøy... Duï ngoân CON CHIEÂN LAÏC Ngaøy xöûa ngaøy xöa, moät ngöôøi chaên chieân kia coù moät ñaøn chieân goàm 100 con. -- “moät, hai, ba... 20, 30, 40...97, 98, 99... ñaâu maát moät con roài nhæ?” Theáø roài anh ta boû 99 con chieân trong chuoàng, vaø voäi vaõ ñi tìm con chieân bò laïc. Sau moät thôøi gian vaát vaû tìm kieám, cuoái cuøng anh ta ñaõ tìm thaáy noù. ! a a a B Baaa! 36 SOÁ 12 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM Leon Baxter lôøi Vieät: VAÊN CHÍNH Laàn theo tieáng keâu, anh thaáy noù bò maéc keït trong buïi raäm. Anh möøng rôõ reo leân: -- “A, a... maøy ñaây roài!” Sau khi gôõ noù ra khoûi buïi raäm, anh vui möøng vaùc noù leân vai trôû veà chuoàng chieân. Veà nhaø, anh chaïy ñeán goõ cöûa nhaø haøng xoùm vaø khoe vôùi moïi ngöôøi raèng: -- “Toâi ñaõ tìm thaáy con chieân bò laïc. Noù chaúng bò sao caû! Haõy chung vui vôùi toâi.” GIAÙO LYÙ CHO BAÏN TREÛ Nghe Chuùa Gieâ-su keå, moïi ngöôøi ñeàu mæm cöôøi vui veû. Caâu chuyeän keát thuùc taïi ñaây, vaø Chuùa Gieâ-su ñaõ quay sang nhöõng keû ñaõ laåm baåm veà Ngaøi: -- “Neáu caùc oâng maát moät con chieân, chaúng leõ caùc oâng khoâng ñi tìm noù sao? Khi moät ngöôøi toäi loãi aên naên trôû veà vôùi Thieân Chuùa, thì Ngöôøi raát vui söôùng ñaáy. Thieân Chuùa khoâng muoán ai bò hö maát ñaâu!” Chuùa Gieâ-su coøn noùi theâm veà vai troø ngöôøi chaên chieân toát laønh nhö sau” -- “Ngöôøi chaên chieân toát laønh bieát töøng con chieân cuûa mình. Chieân cuûa anh ta nghe vaø nhaän bieát tieáng cuûa anh ta. Chieân seõ nghe vaø ñi theo anh ta, chöù khoâng phaûi ngöôøi laï” -- “Ta laø ngöôøi chaên chieân toát laønh. Ta bieát caùc con chieân cuûa Ta, vaø chieân cuûa Ta nghe theo tieáng cuûa Ta” Chuùa Gieâ-su noùi: -- “Neáu thuù döõ tôùi ñeå caén xeù ñaøn chieân, thì ngöôøi chaên chieân toát laønh seõ chieán ñaáu, chöù khoâng heà chaïy troán.” -- Ta laø ngöôøi chaên chieân toát laønh. Ta hy sinh maïng soáng ta ñeå baûo veä cho ñaøn chieân ñöôïc an toaøn.” NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 37 TÌNH BAÏN Lôøi ngoû Laàn ñaàu tieân Hoàng Y Carlo Maria Martini höôùng ñeán caùc treû nhoû, ngaøi daïy cho treû nhöõng caâu chuyeän voán laø chaát lieäu quan troïng trong ñôøi soáng ngaøi. Nhöõng ñoaïn Kinh Thaùnh ñöôïc neâu ra cho ñoäc giaû nhoû laø nhöõng ñoaïn mang nhöõng giaù trò cô baûn cuûa ñôøi ngöôøi nhö Tha thöù, Tình baïn, Töï do, Can ñaûm, Vui töôi, Caàu nguyeän, Kieân nhaãn (Vieát trong taäp saùch nhoû mang teân “Una parola per te”– Moät lôøi cho baïn) Baøi vieát: HY Carlo Maria Martini (Gioan 11, 1-7; 30-37) Thieân AÂn thaân meán, “LA-DA-ROÂ, BAÏN CUÛA CHUÙNG TA, ÑANG YEÂN GIAÁC; TUY VAÄY, THAÀY ÑI ÑAÙNH THÖÙC ANH AÁY ÑAÂY” (Ga, 11,11) 38 SOÁ 12 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM Neáu con cho pheùp, cha öôùc muoán goïi con laø ngöôøi baïn thaân meán cuûa cha. Söï thöïc thì caùc baïn cuûa con hoï chæ lôùn hoaëc nhoû hôn con vaøi tuoåi thoâi, vaø nhö theá, coù leõ con thích nghó ñeán cha nhö nghó veà moät ngöôøi oâng khoân ngoan hôn, coù phaûi khoâng? Tuy nhieân hoâm nay, cuøng vôùi con, cha thöû noùi vaøi ñieàu treân töø “tình baïn”, moät töø deã bò laøm duïng vaø cuõng voâ cuøng kyø dieäu. Thaät khoâng may, nhöõng ngöôøi lôùn ñaõ laøm cho töø naøy trôû thaønh phöùc taïp: hoï cöù loøng voøng, laät qua laät laïi lôøi naøy maø chaúng bieát phaûi khôûi ñi töø ñaâu. Raát nhieàu laàn con thaáy nhöõng ngöôøi lôùn hoï baét tay con vaø noùi thaät haân haïnh! Roài hoï chaøo nhau vaø sau ñoù con laïi nghe thaáy hoï quôû traùch nhau GIAÙO LYÙ CHO BAÏN TREÛ vôùi nhöõng lôøi leõ raát kyø laï. Thaùi ñoä naøy döôøng nhö khoâng theå hieåu noåi ñoái vôùi con, nhöng ôû tuoåi taùm möôi nhö cha baây giôø, vaø nhaát laø khi cha ñaõ traûi qua moät thôøi gian daøi trong theá giôùi cuûa ngöôøi lôùn, thì cha laïi öôùc muoán ñöôïc trôû laïi tuoåi thô nhö con, ñeå cha vaãn coøn giöõ ñöôïc nôi mình moät aùnh nhìn ñôn sô vaø tin töôûng cuûa tuoåi thô. Khi cha ôû tuoåi cuûa con, nöôùc YÙ ñang traûi qua thôøi kyø chieán tranh. Nhöõng traùi bom ñöôïc thaû xuoáng vôùi söùc phaù hoaïi kinh hoaøng, nhöng cha vaø caùc baïn cuûa cha khoâng nghó ñeán nhöõng huûy hoïai maø chuùng gaây ra hay nhöõng caùi cheát thöông taâm cuûa bao con ngöôøi. Chuùng ta ñaõ thích thuù leo leân nhöõng ngoïn ñoài ñeå ngaém nhìn bom noå töø xa. Vôùi ngöôøi lôùn ñoù laø chieán tranh, nhöng vôùi tuoåi thô cuûa boïn cha thì noù gioáng nhö moät troø chôi giaûi trí. Treû thô coù aùnh nhìn phong phuù vaø soáng ñoäng veà nhieàu ñieàu trong cuoäc soáng, do ñoù, treû em hieåu tình baïn laø gì maø khoâng heà caàn giaûi thích. Gioáng nhö söï tha thöù cha ñaõ noùi ôû thö tröôùc, tình baïn laø moät trong bieát bao caùch thöùc dieãn taû cuûa tình meán. Ngay caû ba meï con tröôùc khi laø vôï choàng, hoï cuõng ñaõ khôûi ñi töø tình baïn giöõa nhau. Cha seõ noùi roõ hôn nöõa, tình baïn laø nhieàu hình thöùc cuûa tình yeâu ñöôïc ñaët chung vôùi nhau! Cha seõ ñöôïc goïi laø baïn cuûa con khi maø cha cho con möôïn moät mieáng trong boä gheùp hình Gormiti, vaø caû khi cha noùi vôùi con raèng: laøm ôn traû cho cha mieáng hình ñoù vì cha phaûi trôû veà nhaø, raèng cha meï ñang ñôïi cha ôû nhaø. Cha seõ laø baïn cuûa con khi con ñeán lôùp vôùi chieác caëp môùi vaø cha khen: chieác caëp cuûa baïn ñeïp quaù!, maø ngay caû khi chieác caëp cuûa con ñaõ cuõ vaø hö hoûng vaø cha im laëng teá nhò khoâng noùi vôùi con lôøi naøo veà noù, vì bieát raèng cha meï con khoâng coù ñuû tieàn ñeå mua noù cho con trong naêm nay. Noùi chung, coù raát nhieàu caùch khaùc nhau ñeå yeâu meán ngöôøi baïn cuûa mình. Chuùa Gieâ-su cuõng coù nhieàu baïn beø, vaø cuõng nhö con, trong soá baïn beø cuûa ngaøi coù vaøi ngöôøi toát, moät soá khaùc thì ít toát hôn, nhöng ngaøi ñaõ yeâu thöông töøng ngöôøi tuyø theo möùc ñoä hoï caàn ñeå coù theå lôùn leân vaø ñöôïc haïnh phuùc. Cuõng nhö caâu chuyeän veà chaøng trai La-da-roâ maø cha ñaõ keå cho con, moät trong nhöõng ngöôøi baïn toát vaø chaân thaønh cuûa Chuùa Gieâ-su, Chuùa Gieâsu vaãn thöôøng ñeán nhaø chaøng chôi, ñoâi khi coøn löu laïi maáy ngaøy. Laàn naøy chaúng may La-da-roâ bò beänh naëng, tuy nhieân khi hay bieát chaøng ñang bò nguy kòch ñeán tính maïng, Chuùa Gieâsu ñaõ khoâng noân noùng ñeán ñeå chöõa trò nhö Ngaøi vaãn thöôøng laøm vôùi nhieàu ngöôøi. Traùi laïi Ngaøi toû ra thaät bình thaûn. Caùch ñoái xöû cuûa Chuùa Gieâ-su trong tröôøng hôïp naøy thaät laï luøng! Con bieát ñoù, sau cuøng thì La-da-roâ ñaõ cheát, vaø Chuùa Gieâ-su ñaõ ñau khoå khoùc nöùc nôû tröôùc moä cuûa chaøng. Nhieàu ngöôøi ôû ñoù ñaõ noùi xaáu veà Ngaøi, leân aùn Ngaøi ñaõ khoâng quan taâm ñeán ngöôøi baïn ñang bò beänh hieåm ngheøo. Hoï khoâng bieát raèng chæ ít phuùt sau, chính Chuùa Gieâ-su ñaõ laøm cho La-da-roâ soáng laïi töø coõi cheát! Tình baïn laøm neân nhöõng ñieàu kyø dieäu khoâng theå tin ñöôïc, nhieàu khi noù khoâng theå chaêm soùc ngöôøi khaùc, nhöng luoân luoân coù khaû naêng laøm cho ngöôøi hoï thöông meán ñöôïc vöôn leân, ñöôïc vöôït qua, soáng laïi! Trong moät ñoaïn phuùc aâm khaùc maø cha choïn löïa cho con, Chuùa Gieâsu ôû vôùi nhöõng ngöôøi baïn caän thaân nhaát cuûa ngaøi, ñoù laø 12 moân ñeä. Trong soá hoï coù caû Giuña, moät moân ñeä khoâng luoân toû ra ñaùng tin caäy. Tuy nhieân Chuùa Gieâsu ñaët loøng tin nôi Giu-ña, vaø cha noùi vôùi con ñaây chính laø tình baïn. Trong böõa tieäc ly, Chuùa Gieâ-su bieát raèng ñaây laø böõa tieäc cuoái cuøng Ngaøi döï cuøng caùc moân ñeä, Ngaøi ñaõ noùi cho hoï ñieàu voâ cuøng quan troïng ñoái vôùi Ngaøi. Ngaøi noùi baèng cöû chæ khi cuùi xuoáng röûa chaân cho taát caû moân ñeä, cho Giuña laãn Pheâ-roâ. Yeâu meán thì bieát chaêm soùc cho ñeán taän cuøng, con coù theå töôûng töôïng ra ñieàu naøy gioáng nhö khi meï con ñaõ giaët ñoâi giaày theå thao hoâi haùm hôn chaân cuûa Shrek cuûa con! Sau cöû chæ naøy, Chuùa Gieâ-su ñaõ khuyeân daïy moân ñeä nhieàu ñieàu vaø Ngaøi noùi: “Ta ñaõ goïi caùc con laø baïn höõu, bôûi vì taát caû nhöõng gì nghe bieát nôi Cha, Ta ñeàu cho caùc con bieát”. Thaät vaäy, tình baïn bieát tìm caùch ñeå noùi ra nhöõng ñieàu quan troïng vaø khoâng che giaáu ñieàu gì. Nhöng coù leõ con chöa bao giôø nghó ñeán raèng “laø baïn cuûa nhau” nghóa laø caûm thaáy moät söï gaàn guõi ngay caû khi hoï ôû caùch xa nhau; laø thöïc söï caûm thaáy haøi loøng, haïnh phuùc bôûi vì baïn cuûa toâi thì gioûi giang hôn toâi; laø trôû neân nhanh nheïn hôn ñaïi baøng, maïnh hôn sö töû khi cuøng nhau hôïp löïc. Con bieát khoâng, ôû tuoåi cuûa cha, neáu moät mình thì cha chaäm chaïp, yeáu ñuoái vaø cha caàn ñeán chieác gaäy ñeå choáng ñôõ. Nhöng vôùi nhieàu baïn beø ôû caïnh beân thì cha vaãn coøn khaù nhanh nheïn vaø maïnh meõ! Cha oâm hoân con, vaø vôùi con, cha oâm hoân taát caû baïn beø cuûa con! Carlo Maria Martini NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 39 Soáng KHIEÂM Baøi vieát: Lm. NHÖ BÌNH TOÁN “Vì ai toân mình leân seõ bò haï xuoáng, ai haï mình xuoáng seõ ñöôïc toân leân”(Lc 14,11) Khieâm nhöôïng laø toân troïng ngöôøi khaùc, phuïc vuï Chuùa vaø anh chò em khoâng vuï lôïi. Baïn, Caùc thaùnh laø nhöõng ngöôøi coù moät cuoäc soáng göông maãu. Caùc ngaøi cuõng laø göông maãu khieâm nhöôïng cho chuùng ta. Chuùng ta nhaän laõnh taát caû töø Chuùa. Chuùa ñöôïc môøi ñi döï tieäc vaø quan saùt thaáy ai cuõng muoán ñöôïc toân vinh, ñoøi ngoài choã cao troïng. Nhaân dòp naøy Chuùa daïy nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm trong daân Do Thaùi moät baøi hoïc: “Vì ai toân mình leân seõ bò haï xuoáng, ai haï mình xuoáng seõ ñöôïc toân leân”(Lc 14,11) Khi ñöôïc hoûi ai laø ngöôøi lôùn nhaát trong Nöôùc Trôøi, Chuùa Gieâsu ñaõ ñöa ra moät em beù vaø noùi:”Vaäy ai töï haï, coi mình nhö em nhoû naøy, ngöôøi aáy seõ laø ngöôøi lôùn nhaát Nöôùc Trôøi” (Mt 18,4) Chuùa cuõng ñaõ thaúng thaén daïy: haõy hoïc cuøng Chuùa vì Ngaøi coù loøng hieàn hieàn haäu vaø khieâm nhöôïng! (x. Mt 11,25-30) Thaùnh Gioan ñaõ theo con ñöôøng ñoù, ngaøi laø moät taám göông ñaùng phuïc. Khi daân chuùng ñöôïc chöùng kieán vieäc ngaøi laøm vaø nghe lôøi ngaøi giaûng daïy, hoï laàm töôûng ngaøi laø Ñaáng Cöùu Theá, hoï ñaõ hoûi ngaøi laø ai, ngaøi ñaõ thaúng thaén traû lôøi “Toâi khoâng ñaùng cuùi xuoáng côûi quai deùp cho Ngöôøi” (Mc 1,7). Baïn, Chuùa daïy ta khieâm nhöôïng, nhöng coøn trong xaõ hoäi thì sao? Chuùng ta ai cuõng thaáy nhöõng ngöôøi töï cao töï ñaïi, ñöa mình leân vaø khinh cheâ ngöôøi khaùc. Nhöõng ngöôøi kieâu ngaïo, chuùng ta thaáy hoï khaép nôi: Hoï khoe khoang tieàn cuûa, nhaø cao cöûa roäng, xe hôi ñaét tieàn. Ngöôøi ñôøi cuõng kieâu ngaïo khi ham quyeàn cao chöùc troïng. Hoï tìm moïi caùch ñeå coù chöùc quyeàn. Ngöôøi ta coøn thi nhau mua quan baùn chöùc vaø baèng caáp cao. Neáu chuùng ta coù quyeàn hay chöùc töôùc, Chuùa cuõng khuyeân ta: “Ai muoán laøm ñaàu anh em thì phaûi laøm ñaày tôù anh em” (Mt 20,27). Ñaây laø bí quyeát ñeå deïp tan caùc roái loaïn chính trò treân theá giôùi. Ngöôøi coù quyeàn chöùc phaûi haï mình phuïc vuï, nhöng raát tieác söï thöïc laø ngöôøi ta laïi aên treân ngoài choác, laïm duïng quyeàn haønh vaø muoán ñöôïc phuïc vuï. “Vì ai toân mình leân seõ bò haï xuoáng, ai haï mình xuoáng seõ ñöôïc toân leân”(Lc 14,11) Baïn, Chuùa nhaéc nhôû chuùng ta soáng khieâm nhöôïng. Chuùa cuõng choáng laïi nhöng ai kieâu ngaïo khinh cheâ ngöôøi khaùc. Khieâm nhöôïng laø bieát ñuùng giaù trò vaø choã ñöùng cuûa mình tröôùc maët Chuùa vaø trong xaõ hoäi. 40 SOÁ 12 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM Taøi naêng cuûa chuùng ta. Chuùa ban. Trí khoân cuûa chuùng ta. Chuùa ban. Taøi saûn, tieàn cuûa cuûa chuùng ta.Chuùa ban. Cuoäc soáng, thôøi giôø vaø söùc khoûe cuûa chuùng ta. Chuùa ban. Vaäy chuùng ta phaûi laøm gì? Taát caû nhöõng gì ta coù ñöôïc laø Chuùa ban. Nhö theá thì laøm sao chuùng ta coù theå keå coâng vaø kieâu ngaïo khoe khoang? “Vì ai toân mình leân seõ bò haï xuoáng, ai haï mình xuoáng seõ ñöôïc toân leân”(Lc 14,11) Baïn, Coù ngöôøi khieâm nhöôïng laø heøn nhaùt. Khoâng daùm ñöông ñaàu vôùi ngöôøi maïnh hôn, quyeàn theá hôn. Ñuùng, neáu chuùng ta im laëng chòu ñöïng vì sôï haõi. Nhöng neáu chuùng ta haï mình chaáp nhaän im laëng vì Chuùa, vì tha nhaân, vì tình yeâu hay vì moät giaù trò cao hôn thi sao? Ñaây laø söùc maïnh cuûa caùc vó nhaân, cuûa caùc thaùnh. Trong Giaùo hoäi, Ñöùc Thaùnh Cha laø ñaïi dieän cho Chuùa vaø ngaøi laø laõnh ñaïo cuûa hôn moät tyû ngöôøi Coâng giaùo. Ai quyeàn haønh hôn ngaøi? Ai vó ñaïi hôn ngaøi? Ngaøi chæ laø moät ngöôøi ñöôïc choïn ñeå phuïc vuï vaø nhìn nhaän mình chæ laø “ñaày tôù cuûa caùc ñaày tôù” Meï Maria khi ñöôïc loan baùo laø seõ Meï Ñaáng Cöùu theá thì ñaõ thoát leân: “Vaâng, toâi ñaây laø nöõ tyø cuûa Chuùa” Lc 1,38). Moät taâm hoàn khieâm nhu, vaâng phuïc vaø phoù thaùc. Baïn, Coù nhöõng chuù eách muoán to baèng con boø neân ñaõ cheát maát maïng. Con ñöôøng Chuùa daïy ta ñi qua laø “cöûa heïp”. Baïn coù saün saøng theo Chuùa treân con ñöôøng naøy hay khoâng? Ñaây laø con ñöôøng cuûa Chuùa vaø caùc thaùnh. Ñaây cuõng laø con ñöôøng cuûa chuùng ta, cuûa nhöõng ai muoán theo Chuùa vaø phuïc vuï Ngöôøi. “Vì ai toân mình leân seõ bò haï xuoáng, ai haï mình xuoáng seõ ñöôïc toân leân”(Lc 14,11) KINH THAÙNH CUÛA BAÏN TREÛ 1 Baøi vieát: Lm. NHÖ LOAN BIEÅN CHEÁT Bieån Cheát hay Bieån Muoái naèm giöõa hai nöôùc Gio-ñan vaø Ítra-en. Bieån naøy thaáp hôn maët nöôùc bieån 422 meùt. Ñieåm thaáp saâu nhaát treân maët ñaát. Bieån daøi 67 caây soá töø Baéc xuoáng Nam. Chieàu ngang roäng nhaát laø 18 caây soá. Beà maët bieån 810 caây soá vuoâng. Ñoä saâu trung bình laø 120 meùt vaø choã saâu nhaát laø 330 meùt. Bôø bieån chaïy daøi 135 caây soá. Nöôùc taïi ñaây maën nhaát theá giôùi: 33,7% löôïng muoái trong nöôùc, maën hôn nöôùc bieån ñeán 8,6 laàn. Vì maën neân sinh vaät khoù soáng taïi nôi ñaây, neân ngöôøi ta goïi laø Bieån Cheát. Bieàn naèm trong thung luõng Gio-ñan vaø ñöôïc nöôùc soâng naøy chaûy thaúng vaøo ñaây. Thaønh phoá coå nhaát theá giôùi Gieâ-ri-coâ ôû phía baéc cuûa Bieån Cheát. Phía Ñoâng Nam laø nôi coù hai thaønh Soâ-ñoâ-ma vaø Goâmo-ra (Khôûi Nguyeân 18). Vua Ñavid khi chaïy troán vua Saoleâ ñaõ aån naùu taïi En Geâ-ñi, moät thung luõng saùt Bieån Cheát. Phaùi EÙt-se-neâ ñaõ cö truù beân caïnh Bieån Cheát vaø ñaõ tan haøng khi quaân Roma chieám thaùnh ñòa. Hoï ñaõ giaáu moät kho taøng saùch Thaùnh treân söôøn nuùi Qumran. Khí haäu khoâ raùo cuûa Bieån Cheát ñaõ baûo quaûn caùc cuoán Thaùnh kinh naøy cho ñeán khi ñöôïc tìm thaáy vaøo naêm 1947. Machaerus laø cung ñieän toïa laïc ôû phía ñoâng Bieån Cheát, naèm trong nöôùc Gio-ñan. Ñaây coù theå laø nôi thaùnh Gio-an Bao-ti-xi-ta ñaõ bò toáng giam vaø bò gieát bôûi yeâu caàu cuûa coâ Heâ-roâ-ñi-a. Bieån Cheát cuõng ñaõ saûn xuaát nhöïa ñöôøng maø ngöôøi Ai Caäp ñaõ duøng ñeå öôùp xaùc. Hieän nay ngöôøi ta coøn giöõ nhieàu xaùc öôùp naøy trong caùc vieän baûo taøng. Moãi naêm, haøng trieäu khaùch haønh höông ñaõ thaêm Bieån Cheát khi vieáng ñaát thaùnh. Trong naêm 2009 phía Do thaùi coù 1.2 trieäu ngöôøi ñaõ tôùi ñaây, chöa keå du khaùch ñeán töø nöôùc Gio-ñan. 1. Caùc caây coï troàng beân Bieån Cheát nhìn töø phía En Geâ-ñi 2. Bieån Cheát nhìn töø phía En Geâ-ñi 3. Caùc caây coï gaàn Bieån Cheát 2 3 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 41 Baøi vieát: NGOÏC VINH SDB ÑÒA ÑIEÅM THAÙNH THIEÂNG TAÏI NUÙI OÂ-LIU ÑEÀN THÔØ CHUÙA VEÀ TRÔØI Ñeå nghieân cöùu nhöõng ñòa ñieåm quan troïng taïi nuùi OÂliu coù lieân quan ñeán caùc bieán coá trong Tin Möøng, chuùng toâi cuøng vôùi giaùo sö höôùng daãn ñi boä doïc theo beân ngoaøi töôøng thaønh Gieâ-ru-sa-lem, ngang qua coång thaønh Nuova vaø Damasco, roài ñoùn xe buyùt gaàn coång thaønh Damasco ñeå ñi sang nuùi OÂliu caùch ñoù khoaûng hai caây soá. Xe buyùt thaû chuùng toâi xuoáng gaàn khu ñeàn thôø “Chuùa veà trôøi“, nôi töôûng nhôù bieán coá Chuùa Gieâsu giaõ töø caùc toâng ñoà, giô tay chuùc laønh cho hoï vaø Ngaøi ñöôïc caát nhaéc veà trôøi. Ñeàn thôø nhoû hieän nay do ngöôøi hoài giaùo sôû höõu. Noù laø phaàn coøn laïi cuûa nhaø thôø baùt giaùc do caùc Ñaïo Binh Thaùnh Giaù xaây döïng. Ngoâi ñeàn thôø ñaàu tieân ñöôïc xaây döïng vaøo naêm 376 sau coâng nguyeân do coâng cuûa Pomenia, moät phuï nöõ ñaïo ñöùc La Maõ. Vaøo naêm 614, ñeàn thôø bò ngöôøi Ba Tö taøn phaù. Döôùi thôøi cai trò cuûa caùc Ñaïo Binh Thaùnh Giaù, moät ngoâi nhaø thôø baùt giaùc raát lôùn ñöôïc xaây döïng maø ngaøy nay caùc khaùch haønh höông vaãn thaáy ñöôïc neàn moùng coøn soùt laïi. Ñeàn thôø nhoû hieän nay laø phaàn trung taâm cuûa ngoâi ñeàn thôø baùt giaùc ñoù, beân trong khoâng coù gì ñaëc bieät ngoaøi hai daáu chaân treân moät taûng ñaù maø theo truyeàn thuyeát keå laïi, thì ñoù laø hai daáu chaân cuûa Chuùa Gieâsu. Ngöôøi hoài giaùo keå 42 SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM Hình traùi: Nhaø Nguyeän Chuùa Than Khoùc Hình phaûi: Ñeàn Thôø Chuùa Veà Trôøi laïi raèng Chuùa Gieâsu ñöùng treân taûng ñaù naøy, maët höôùng veà Mecca (thaùnh ñòa cuûa ngöôøi hoài giaùo), Ngaøi giaõ töø caùc toâng ñoà vaø bay veà trôøi. Ngoâi ñeàn thôø hieän nay ñöôïc xöû duïng nhö moät ñeàn thôø hoài giaùo ñeå toân kính Chuùa Gieâsu. Ngöôøi hoài giaùo toân kính Chuùa Gieâsu nhö laø moät tieân tri. Khu vöïc ñænh nuùi OÂ-liu naøy nhaéc chuùng ta nhôù laïi bieán coá veà trôøi cuûa Chuùa Gieâsu do Tin Möøng theo thaùnh Luca keå laïi: “Sau ñoù Ngaøi daãn caùc oâng tôùi gaàn Beâ-ra-ni-a, roài giô tay chuùc laønh cho caùc oâng. Vaø ñang khi chuùc laønh, thì Ngöôøi rôøi khoûi caùc oâng vaø ñöôïc ñem leân trôøi” (Lc 24, 50-51). Coøn saùch Coâng vuï Toâng ñoà cuõng keå laïi raèng khi caùc toâng ñoà chöùng kieán vieäc Chuùa Gieâsu leân trôøi, “baáy giôø hoï trôû veà Gieâ-ru-sa-lem töø nuùi OÂliu vaø nuùi aáy caùch Gieâ-ru-sa-lem moät quaõng ñöôøng cuûa ngaøy Sa-baùt“ (Cv 1,4-13) . Ngöôøi Do thaùi giöõ luaät ngaøy Sa-baùt raát nghieâm khaéc vaø traùnh baát cöù coâng vieäc naøo, ngay caû vieäc ñi laïi. “Moät quaõng ñöôøng cuûa ngaøy Sa-baùt“ maø saùch Coâng vuï Toâng ñoà vöøa nhaéc ñeán, ñöôïc caùc thaày Rabbi qui ñònh laø 1890 meùt. Vì theá trong ngaøy Sa-baùt, ngöôøi Do thaùi khoâng ñöôïc ñi quaù 1.890 meùt. Khoaûng caùch töø Gieâ-rusa-lem cho ñeán ñænh nuùi OÂliu chính xaùc vôùi “moät quaõng ñöôøng cuûa ngaøy Sabaùt“. Coäng ñoaøn Kitoâ höõu tieân khôûi ñaõ soáng xung quanh ñòa ñieåm naøy bôûi vì bieán coá veà trôøi cuûa Chuùa Gieâsu coù taàm möùc quan troïng ñoái vôùi hoï. Ñænh nuùi OÂ-liu vaø khu vöïc xung quanh naøy ñöôïc nhaø khaûo coå Virgilio Corbo, moät tu só doøng Phan-xi-coââ, nghieân cöùu vaø khai quaät töø naêm 1959-1960. Theo nhaø khaûo coå naøy, thì khoâng coù daáu tích xaây döïng naøo vaøo thôøi Chuùa Gieâsu taïi khu vöïc nuùi OÂ-liu. Sau bieán coá Chuùa Gieâ-su veà trôøi, caùc Kitoâ höõu daàn daàn ñeán soáng ôû ñaây ñeå töôûng nhôù. Ngoaøi neàn moùng cuûa ngoâi ñeàn thôø Bizantine vaø ñeàn thôø baùt giaùc thôøi Thaäp töï chinh, cuoäc khai quaät coøn tìm ra ñöôïc neàn moùng coøn laïi cuûa moät tu vieän taïi ñaây. Taïi khu vöïc nuùi OÂ-liu hieän nay, ngöôøi hoài giaùo ñaõ xaây caát nhaø cöûa vaø soáng chung quanh ñeán ñoä ngöôøi ta khoâng coøn thaáy daáu tích cuûa nuùi OÂliu. Ña soá ngöôøi hoài giaùo soáng taïi khu vöïc naøy, neân thænh thoaûng toâi môùi thaáy moät ngoâi nhaø coù caém quoác kyø Israel (Ngoâi sao saùu caïnh naèm giöõa hai soïc maøu xanh döông), vaø tröôùc ngoâi nhaø ñoù thöôøng coù moät soá lính Israel canh giöõ. Vò giaùo sö höôùng daãn cho toâi bieát laø ngoâi nhaø ñoù ñöôïc moät ngöôøi Do thaùi mua laïi töø ngöôøi Hoài giaùo, vaø hoï thueâ nhöõng ngöôøi lính canh giöõ an ninh cho gia ñình cuûa hoï. Cuõng theo vò giaùo sö naøy, ngöôøi Do thaùi saün saøng mua laïi nhaø cöûa taïi khu vöïc thaønh Gieâ-ru-sa-lem vôùi baát cöù giaù naøo bôûi vì Gieâ-rusa-lem coù moät vò trí raát quan troïng ñoái vôùi hoï. Töø ñeàn thôø “Chuùa veà trôøi“, khaùch haønh höông coù theå chieâm ngaém toaøn thaønh phoá Gieâ-ru-sa-lem ôû beân döôùi. Ñeán thaêm khu vöïc nuùi OÂliu vaø ñoïc laïi bieán coá veà trôøi qua Tin Möøng Luca vaø saùch Coâng vuï Toâng ñoà, toâi chôït suy nghó: Chuùa Gieâsu xuaát phaùt töø Thieân Chuùa Cha vaø laïi trôû veà vôùi Cha, bôûi vì Thieân Chuùa vaø Ngaøi luoân hieäp nhaát neân moät; Ngaøi ñi ñeå doïn choã cho chuùng ta; chuùng ta cuõng xuaát phaùt töø Thieân Chuùa vaø roài seõ ñeán ngaøy laïi trôû veà vôùi Ngaøi, vì theá cuoäc soáng taïi theá laø “moät cuoäc vöôït qua“, “moät cuoäc löõ haønh“ veà “coäi nguoàn ñích thöïc“. Laø thaân phaän thuï taïo chuùng ta khoâng theå döøng laïi maõi ôû cuoäc soáng taïi theá. Cuoäc soáng taïi theá coù giaù trò cuûa noù, nhöng cuõng ñöøng ñeå mình bò quay cuoàng vôùi caùc giaù trò vaät chaát döôùi theá. Haõy ñeå “thöïc taïi beân treân“ höôùng daãn “thöïc taïi döôùi theá“. Haõy ñeå aùnh saùng cuûa Chuùa Gieâsu höôùng daãn cuoäc soáng löõ haønh cuûa moãi ngöôøi chuùng ta. Chuùa Gieâsu ñaõ khaúng ñònh: “Ta laø aùnh saùng theá gian. Ai theo Ta seõ khoâng phaûi ñi trong boùng toái, nhöng seõ nhaän ñöôïc aùnh saùng ñem laïi söï soáng“ (Ga 8,12). NHAØ NGUYEÄN CHUÙA THAN KHOÙC Töø ñeàn thôø “Chuùa veà trôøi“ coù moät ñöôøng moøn nhoû ñi xuoáng vöôøn Gheát-seâ-ma-ni. Ñi khoaûng nöûa chaëng ñöôøng, chuùng ta baét gaëp nhaø thôø nhoû “Dominus Flevit” beân phía tay phaûi. Teân goïi cuûa nhaø thôø naøy nhaéc ñeán bieán coá Chuùa Gieâsu than khoùc veà keát cuïc bi thöông cuûa thaønh thaùnh trong töông lai. Tin Möøng Luca ghi laïi: “Khi ñeán gaàn Gieâ-ru-sa-lem vaø troâng thaáy thaønh, Ñöùc Gieâsu khoùc thöông maø noùi: Phaûi chi ngaøy hoâm nay ngöôi cuõng nhaän ra nhöõng gì ñem laïi bình an cho ngöôi! Nhöng hieän giôø ñieàu aáy coøn bò che khuaát, maét ngöôi khoâng thaáy ñöôïc. Thaät vaäy, seõ tôùi nhöõng ngaøy quaân thuø ñaép luõy chung quanh, bao vaây vaø coâng haõm ngöôi töù beà. Chuùng seõ ñeø beïp ngöôi vaø con caùi ñang ôû giöõa ngöôi, vaø seõ khoâng ñeå hoøn ñaù naøo treân hoøn ñaù naøo, vì ngöôi ñaõ khoâng nhaän bieát thôøi giôø ngöôi ñöôïc Thieân Chuùa vieáng thaêm“ (Lc 19,41-44). Thaùnh Luca ghi laïi bieán coá Chuùa Gieâsu than khoùc thaønh thaùnh Gieâ-ru-sa-lem. Khoaûng 40 naêm sau ñoù, töùc vaøo naêm 70, töôùng Ti-toâ vaø ñaïo binh cuûa oâng ñaõ taøn phaù thaønh Gieâ-ru-sa-lem. Hoï ñaõ thu nhieàu chieán lôïi phaåm quí giaù cuûa Thaønh thaùnh vaø nhaát laø cuûa Ñeàn thôø Gieâru-sa-lem. Theo truyeàn thoáng söû kyù keå laïi, thì vôùi soá chieán lôïi phaåm thu ñöôïc töø Gieâ-ru-sa-lem, ngöôøi La Maõ KINH THAÙNH CUÛA BAÏN TREÛ ñaõ duøng vaøo vieäc xaây caát hí tröôøng Colosseo ôû Roma. Ngaøy nay, neáu chuùng ta ñeán thaêm hí tröôøng Colosseo ôû Roma,(gaàn hí tröôøng naøy coù moät coång thaønh daãn vaøo trung taâm coå cuûa thaønh Roma, ñöôïc xaây baèng ñaù raát coå kính vaø lôùn), ngöôøi ta coù theå thaáy phía treân coång thaønh naøy coù khaéc bieán coá chieán thaéng cuûa töôùng Ti-toâ ôû Gieâru-sa-lem vôùi hình aûnh quaân lính vaùc caây ñeøn baûy ngoïn laø bieåu töôïng toân giaùo cuûa ngöôøi Do thaùi vaø ñang keùo quaân trôû veà Roma. Vaøo theá kyû VII, ngöôøi Bizantine ñaõ xaây döïng moät ngoâi nhaø thôø ôû ñaây, nhöng ngaøy nay chæ coøn laïi caùi neàn cuûa ngoâi nhaø thôø. Neàn nhaø thôø ñöôïc trang trí baèng moät böùc tranh gheùp ñaù maøu moâ taû bieán coá than khoùc thaønh thaùnh. Nhaø nguyeän hieän nay ñöôïc xaây vaøo naêm 1955 do kieán truùc sö Antonio Barluzzi. Nhaø nguyeän coù hình daùng gioït nöôùc maét. Phía sau baøn thôø laø khung cöûa soå kính, vaø töø baøn thôø, khaùch haønh höông coù theå chieâm ngaém veû ñeïp loäng laãy cuûa thaønh thaùnh hieän nay. Khu vöïc nhaø nguyeän laø vò trí toát nhaát ôû Gieâ-ru-sa-lem ñeå du khaùch coù theå chieâm ngaém thaønh thaùnh. Nhaø nguyeän Dominus Flevit vaø khu vöïc xung quanh laø sôû höõu cuûa caùc tu só doøng Phan-xi-coââ. Töø naêm 1953 ñeán naêm 1955, caùc cuoäc khai quaät khaûo coå do Bellarmino Bagatti höôùng daãn ñaõ tìm thaáy nhieàu chöùng tích ôû ñaây: phaàn soùt laïi cuûa moät tu vieän Bizantine coå naèm giöõa moät nghóa trang raát lôùn cuûa Gieâ-ru-sa-lem vaø moät nghóa trang cuûa ngöôøi Bizantine-La Maõ ôû ñaây. Nhaø khaûo coå Bagatti ñaõ tìm thaáy ôû ñaây 120 quan taøi nhoû, ñöôïc laøm baèng ñaát seùt nung, trong ñoù coù chöùa xöông cuûa nhöõng ngöôøi cheát. Beân ngoaøi caùc quan taøi nhoû naøy coù khaéc chöõ “T“ (chöõ “tau“ maãu töï Hi Laïp) laø bieåu töôïng caây thaùnh giaù cuûa caùc tín höõu Kitoâ goác Do thaùi. Ngoaøi ra, cuoäc khai quaät coøn tìm thaáy ñöôïc 16 tieàn ñoàng raát quí hieám vaø giaù trò ñeå xaùc ñònh nieân ñaïi cuûa nôi naøy. Hoï tìm thaáy caùc tieàn ñoàng sheqel, 1 tieàn ñoàng sheqel cuûa Ti-toâ vaø moät tieàn ñoàng cuûa Nerone ñöôïc ñuùc ôû Antiochia. Caùc tieàn ñoàng naøy ñaõ giuùp xaùc ñònh thôøi gian cuûa khu vöïc nhaø nguyeän. Caùc tieàn ñoàng naøy ñöôïc caùc ngöôøi Do thaùi Gieâ-ru-sa-lem duøng trong thôøi gian cuûa cuoäc noåi daäy ñaàu tieân choáng laïi La Maõ (66-70 sau coâng nguyeân). Naêm 1953, cha Lamaire tìm thaáy moät ngoâi moä coå gaàn khu nghóa trang. Ngoâi moä naøy ñöôïc trang trí vôùi nhöõng hình veõ treân saønh söù töø naêm 1400 tröôùc coâng nguyeân. Taát caû caùc di vaät khai quaät naøy ñöôïc tröng baøy taïi vieän baûo taøng naèm trong hoïc vieän Kinh Thaùnh khaûo coå cuûa caùc cha doøng Phan-xi-coââ. Vieän baûo taøng ôû ñaây löu tröõ raát nhieàu coå vaät quí giaù giuùp cho ngaønh nghieân cöùu khaûo coå hoïc veà lòch söû Israel vaø Thaùnh Kinh. Trong thôøi gian löu laïi taïi Gieâ-ru-sa-lem, thænh thoaûng toâi coá gaéng daäy thaät sôùm tröôùc khi maët trôøi moïc vaø ñi baùch boä ngang qua thaønh phoá Gieâ-ru-sa-lem ñang coøn chìm ñaém trong giaác nguû, ñeå ñeán nhaø nguyeän Dominus Flevit. Taïi ñaây, toâi daønh thôøi gian caàu nguyeän vaø chôø ñôïi bình minh ñeå taän höôûng veû ñeïp cuûa Thaønh thaùnh khi ñöôïc aùnh vöøng ñoâng chieáu saùng. Thaät tuyeät ñeïp vaø bình yeân trong nhöõng giaây phuùt naøy. Thuù thaät, toâi khoâng theå naøo queân ñöôïc caûm giaùc naøy. Chaøo taïm bieät caùc baïn. Heïn gaëp laïi taïi Gieâ-ru-sa-lem. Shaloâm!!! NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 43 Voâ ñòch BAÏN TREÛ TRAO ÑOÅI M oät baäc thaøy noåi tieáng veà baén cung ñaõ toå chöùc cuoäc thi taøi giöõa caùc moân sinh, ñeå ñaùnh giaù khaû naêng cuûa hoï. Vaøo ngaøy ñaõ aán ñònh, moät bia baèng goã vôùi taâm laø voøng troøn ñoû ñöôïc gaén vaøo moät caây ôû voâ cuøng xa trong khu röøng thöa. Phía cöïc ñoái dieän, vò Sö phuï cho veõ moät ñöôøng keû daøi treân maët ñaát, vaø phía sau möùc veõ aáy, taát caû thí sinh taäp trung theo haøng loái. Moät chaøng trai treû vöôït leân khoûi haøng nguõ, haùo höùc phoâ dieãn taøi naêng cuûa mình. Anh giöông cung leân cao, tay kia keùo caêng sôïi daây vôùi chieác muõi teân. Nheï nhaøng choïn choã ñöùng ñeå baén teân, anh quay qua sö phuï hoûi pheùp: “Thöa thaøy, con coù theå baén ñöôïc chöa aï?”. Vò sö phuï ñang doõi theo anh vôùi söï chaêm chuù, caát tieáng: “Con coù thaáy nhöõng caây to bao quanh chuùng ta khoâng?” Anh ñaùp: “Thöa thaøy coù, con nhìn thaáy roõ taát caû” Sö phuï traû lôøi: “Toát, haõy veà choã vôùi caùc anh em khaùc vì con chöa saün saøng”. Chaøng trai ngaïc nhieân, ruùt laïi daây cung vaø vaâng lôøi veà choã. Thí sinh thöù hai böôùc leân, caàm cung vaø keùo giaõn daây vôùi söï chaêm chuù. Vò sö phuï tieán ñeán beân caïnh anh, oâng hoûi: “Con coù thaáy ta khoâng?” Chaøng trai ñaùp: “Coù, thöa thaøy. Thaøy ôû ngay beân caïnh con ñaây”. “Haõy veà choã cuøng vôùi chuùng baïn. Con seõ chaúng bao giôø baén truùng ñích”. Vò sö phuï noùi. Taát caû thí sinh döï thi laàn löôït böôùc ñeán vaïch, giöông cung, keùo noû, nhöng moãi laàn vò sö phuï ñaët caâu hoûi cho hoï, laéng nghe caâu traû lôøi, oâng laïi cho hoï veà choã. Ñaùm ñoâng thí sinh ngaïc nhieân vaø giöõa hoï baét ñaàu roän leân nhöõng tieáng xì xaøo baøn taùn. Luùc baáy giôø, moät thí sinh treû nhaát böôùc leân. Chaøng im laëng tieán leân, caàm laáy cung, keùo giaõn daây roài ñöùng yeân baát ñoäng, aùnh maét höôùng thaúng veà phía tröôùc. Vò sö phuï hoûi: “Con coù thaáy nhöõng con chim ñang chao lieäng trong röøng khoâng?”. Chaøng ñaùp: “Thöa thaøy khoâng” “Con coù thaáy caùi caây treân ñoù gaén chieác bia goã khoâng?” “Khoâng, thöa thaøy, con khoâng nhìn thaáy” “Nhöng ít nhaát con phaûi thaáy chieác bia baén chöù?” “Khoâng, thöa thaøy con khoâng thaáy” Töø phía ñaùm thí sinh ñang muïc kích caâu chuyeän noåi leân tieáng cheá gieãu: Laøm sao chaøng trai kia coù theå baén truùng ñích neáu anh ta khoâng ít nhaát phaân bieät ñöôïc caùi bia vôùi nhöõng thöù khaùc trong khu röøng? Vò sö phuï laëng ngöôøi trong giaây laùt, roài oâng hoûi: “Haõy noùi cho ta bieát, con thaáy gì?” Chaøng trai traû lôøi: “Con thaáy moät voøng troøn maøu ñoû” Vò sö phuï khen: “Ñöôïc, baây giôø con coù theå baén cung” Chieác daây cung ñöôïc keùo giaõn, vaø sau moät ñoäng taùc buoâng daây nheï nhaøng, chieác muõi teân bay vuùt ñi, caém phaäp vaøo chính giöõa taâm cuûa caùi bia goã. Söù ñieäp cho baïn Sôû dó baïn khoâng bao giôø ñaït ñeán ñích laø do baïn quaù xoân xao veà nhöõng thöù phuï thuoäc, maø queân maát ñieàu chính yeáu. 44 SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM CAÅN TROÏNG VÔÙI TÌNH YEÂU ÑAÀU ÑÔØI Thöa cha quyù meán , Naêm nay con môùi 18 tuoåi, ñaõ toát nghieäp Trung Hoïc Phoå Thoâng vaø ñeán ñaàu nieân khoaù naøy laø con seõ vaøo Ñaïi Hoïc. Trong thôøi gian qua, con ñaõ quen moät ngöôøi, luùc ñaàu con chæ xem anh aáy nhö anh trai cuûa mình, maõi cho tôùi khi con gaàn giaõ töø Gia Kieäm ñeå leân Saøi Goøn ñi hoïc, thì con laïi nhaän ñöôïc lôøi toû tình töø anh aáy. Con ñaõ chaáp nhaän, töø ñoù con ñaõ lieân laïc thöôøng xuyeân vôùi anh aáy. Roài nhöõng thaùng luyeän thi ñaõ troâi qua, con ñaäu Ñaïi Hoïc . Theá nhöng thöa cha, ñaàu thaùng 5 vöøa qua con nhaän ñöôïc thö cuûa anh aáy khuyeân con neân yeâu moät ngöôøi khaùc vaø ñöøng neân ñaët hy voïng vaøo anh aáy ! Con caûm thaáy mình bò xuùc phaïm, con ñaõ hoài aâm vaø traùch anh aáy raát nhieàu. Khoâng leõ naøo tình caûm môùi vöøa vun ñaép maø sao giôø laïi suïp ñoå . Con phaûi laøm theá naøo ñeå baûo veä tình caûm cuûa chuùng con? Khoâng leõ anh aáy ñaõ voäi queân nhöõng lôøi heïn öôùc nhanh choùng nhö vaäy sao cha? Xin cha cho con moät lôøi khuyeân. ( Bình Nguyeân – Gia Kieäm ) Bình Nguyeân thaân meán ! Tröôùc heát cha caùm ôn con veà nhöõng lôøi traàn tình maø con ñaõ boäc baïch vôùi cha. Thöù ñeán cha vaãn öôùc mong vaø caàu nguyeän cho con vöôït qua nhöõng buoàn phieàn ñeå con tieáp tuïc böôùc vaøo naêm hoïc môùi vôùi nhieàu nghò löïc vaø thaønh coâng cuûa coâ sinh vieân Ñaïi Hoïc naêm thöù nhaát. Chæ qua vaøi thaùng tìm hieåu roài ñi ñeán yeâu thöông, ñoù laø moät quaõng thôøi gian quaù ngaén nguûi, bieát ñaâu ñoù cuõng chæ laø giai ñoaïn rung ñoäng ñaàu ñôøi cuûa tuoåi maø con vöøa môùi lôùn. Theo thieån yù cuûa cha, con phaûi tìm gaëp trao ñoåi tröïc tieáp vôùi ngöôøi con yeâu ñeå tìm ra nguyeân nhaân, vì trong thö töø khoâng theå dieãn taû heát nhöõng ñieàu mình muoán noùi. Con haõy thaän troïng hôn veà moïi moái cö xöû khi gaëp anh aáy. Neáu keát quaû khoâng khaû quan hôn, cha mong con bình tónh ñoùn nhaän vaø haõy xem ñoù laø söï va vaáp laàn ñaàu, khieán con seõ caån thaän hôn khi ñoùn nhaän moät tình caûm khaùc. Ñieàu quan troïng laø con haõy nhaän ra mình phaûi laøm gì cho hieän taïi vaø töông lai. Ñöøng queân con ñöôøng ñaïi hoïc ñang môû ra tröôùc maét. Nghò löïc ñang thaùch thöùc ngay trong baûn thaân con. Cha caàu chuùc con luoân bình an vaø hoïc thaät gioûi, vaø roài con seõ tìm thaáy cho mình moät tình yeâu ñích thöïc. Meán chuùc ! TRAO ÑOÅI BAÏN TREÛ CHOÏN LÖÏA CHO TÖÔNG LAI Thöa cha! Ba maù con mong muoán con böôùc vaøo cuoäc soáng thaùnh hieán. Nhöng phaàn con, con laïi thaáy mình thieáu töï tin, xin cha giuùp con hieåu ñoâi chuùt veà ñôøi thaùnh hieán. Ñoái vôùi con, ñôøi thaùnh hieán vaãn coøn laø moät aån soá, vì theá maø con chöa bieát ñònh höôùng cho mình. Con chöa bieát löïa choïn höôùng naøo ñeå ñi khi con ñang ñöùng tröôùc ngaõ ba ñöôøng. Xin cha cho con moät lôøi khuyeân. Con cuûa cha ! ( Nguyeãn Tuù – Ñaklak ) Tuù raát thaân meán ! Choïn löïa bao giôø cuõng laø ñieàu laøm cho chuùng ta phaân vaân vaø ñau ñôùn, vì phaûi boû ñieàu naøy ñeå choïn löïa ñieàu kia. Trong khi chuùng ta laïi muoán taát caû ! Ñoái vôùi nhieàu ngöôøi, ngöôøi thaùnh hieán cuõng chæ laø moät nhaân vieân daán thaân trong moïi coâng taùc xaõ hoäi nhö giaùo duïc, y teá, thaêng tieán coäng ñoàng, nhaân baûn, di daân... Thöïc ra, neùt ñaàu tieân vaø cô baûn cuûa ñôøi thaùnh hieán chính laø nhöõng kinh nghieäm veà Thieân Chuùa. Ñieàu maø ngöôøi thaùnh hieán coù theå noùi cho theá giôùi laø söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa qua hoï vaø nôi moïi ngöôøi. Bôûi theá ngöôøi thaùnh hieán phaûi laø ngöôøi say meâ, yeâu meán vaø luoân ôû vôùi Chuùa. Caùnh cöûa KHOÂNG TAY NAÉM C où moät böùc tranh noåi tieáng trong ñoù veõ hình Chuùa Gieâsu trong khu vöôøn toái. Tay traùi Ngaøi giô cao chieác ñeøn chieáu saùng khung caûnh chung quanh, trong khi tay phaûi cuûa Ngaøi ñang goõ vaøo caùnh cöûa naëng neà vaø kieân coá. Khi böùc tranh ñöôïc giôùi thieäu trong moät cuoäc trieån laõm. Moät khaùch xem tranh ñaõ chæ cho ngöôøi hoaï só veà ñieåm loãi maø oâng phaùt hieän trong böùc tranh. OÂng noùi: -- Toâi xin löu yù vôùi oâng moät loãi nhoû nhöng heát söùc quan troïng trong böùc tranh maø oâng ñaõ veõ, ñoù laø caùnh cöûa bò thieáu caùi tay caàm! Nhaø hoaï só töôi cöôøi ñaùp: -- Ñoù khoâng laø loãi queân soùt ñaâu. Caùnh cöûa naøy laø taâm hoàn cuûa con ngöôøi, ngöôøi ta chæ coù theå môû töø beân trong. Neùt thöù hai cuûa ngöôøi thaùnh hieán laø vieäc chia seû cuoäc soáng vui, buoàn, söôùng, khoå cuûa con ngöôøi vaø trôû neân daáu chæ cuûa tình yeâu Thieân Chuùa cho nhöõng ngöôøi anh chò em mình. Neùt thöù ba cuûa ñôøi thaùnh hieán: phaàn ña caùc doøng tu soáng ñôøi soáng chung-. Ñôøi soáng coäng ñoaøn laø keát quaû ñaàu tieân veà Thieân Chuùa vaø laø moät trong nhöõng trôï löïc cho söï trung thaønh cuûa ngöôøi thaùnh hieán. Moät cuoäc soáng khoâng hieán daâng, taát seõ cheát ñi. Ngöôøi thaùnh hieán caàn bieát soáng ñôøi daâng hieán. Bieát chaáp nhaän trao ban, thì söï soáng môùi khôûi söï vaø haïnh phuùc môùi heù nuï. Ngöôøi thaùnh hieán seõ neân giaøu coù vaø trieån nôû veà moïi maët khi bieát quaûng ñaïi ra khoûi voû vò kyû cuûa mình, nhöõng baän taâm, tính toaùn, xaây ñaép cho mình... ñeå trôû thaønh ngöôøi cuûa Thieân Chuùa vaø cuûa tha nhaân. Vaøi doøng chia seû ñôn giaûn vôùi con nhö theá ñeå giuùp con hieåu hôn vaø ñi tôùi söï löïa choïn loái soáng cho töông lai cuûa con. Caàu chuùc cho con luoân saùng suoát, vaø hy voïng vôùi ôn Chuùa, con seõ choïn löïa cho mình moät con ñöôøng töôi saùng trong töông lai. Meán chuùc ! Linh muïc chuû bieân TIN CHUÙA M oät oâng laõo voâ thaàn noï ñeán nhaø moät linh muïc noåi tieáng vôùi hy voïng raèng vò linh muïc naøy coù theå giuùp oâng giaûi quyeát vaán ñeà ñöùc tin. OÂng ta khoâng theå tin ñöôïc Ñöùc Kitoâ thaønh Nazareth ñaõ soáng laïi töø coõi cheát. OÂng ñaõ töøng tìm kieám nhöõng daáu chæ cuûa söï soáng laïi naøy. Khi vaøo nhaø xöù, ñaõ coù moät vaøi ngöôøi ñang gaëp gôõ vò linh muïc. Vò linh muïc thoaùng thaáy oâng cuï ñöùng ngoaøi haønh lang, ngay laäp töùc ngaøi ñöùng leân, laáy chieác gheá vaø töôi cöôøi môøi cuï ngoài. Sau khi caùc khaùch ra veà, vò linh muïc môøi cuï giaø vaøo noùi chuyeän. Khi hieåu roõ vaán ñeà cuûa oâng, vò linh muïc giaûng giaûi laâu giôø vôùi nhieàu lyù thuyeát, minh chöùng ñeå thuyeát phuïc cuï. Sau moät thôøi gian, cuï giaø xin gia nhaäp ñaïo. Vò linh muïc raát haøi loøng pha laãn ñoâi chuùt ngaïc nhieân. Ngaøi hoûi oâng cuï: “Cuï haõy noùi cho toâi bieát trong nhöõng cuoäc ñaøm thoaïi, ñaâu laø ñeà taøi ñaõ thuyeát phuïc cuï tin raèng Ñöùc Kitoâ ñaõ soáng laïi vaø roài cuï theo ñaïo?” Cuï giaø ñaùp: “Ñoù laø haønh ñoäng ngaøi laáy gheá môøi toâi ngoài”. NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 45 Caùc Thaùnh & Ôn Chuyeån caàu Chaân Phöôùc LAURA VICUNA Laura Vicuna sinh taïi Santiago (Chileâ) vaøo ngaøy 05.04.1891, gia ñình Laura ñaõ bò ñaøy aûi vì cuoäc caùch maïng. Sau khi ngöôøi cha cheát, ngöôøi meï phaûi ñöa hai chò em Laura ñeán truù nguï taïi AÉchen-ti-na. Vì ñeå möu sinh, meï cuûa Laura laøm vieäc trong trang traïi cuûa oâng Manuel Mora vaø chaáp nhaän soáng chung vôùi oâng khoâng coù pheùp hoân phoái. Naêm 1900, Laura ñeán hoïc taïi ngoâi tröôøng nhoû maø caùc sô Con Ñöùc Meï Phuø Hoä môùi môû ñöôïc ít laâu, taïi Junín de los Andes, AÉc-hen-ti-na. Naêm sau, Laura Röôùc leã laàn ñaàu luùc 10 tuoåi, töø ñaây, coâ khôûi ñaàu moät haønh trình môû ra cho aân suûng vôùi moät coõi loøng nhieät thaønh vaø ñaõ coù nhöõng quyeát ñònh anh huøng trong vieäc soáng nieàm tin kitoâ giaùo. Naêm 12 tuoåi, vôùi söï ñoàng yù cuûa cha giaûi toäi, Laura ñaõ daâng hieán cuoäc ñôøi cho Thieân Chuùa ñeå caàu cho ngöôøi meï trôû laïi vôùi ôn suûng. Vaø cuûa leã cuûa Laura ñaõ ñeïp loøng Thieân Chuùa, ngaøy 22 .01. 1904 coâ qua ñôøi. Chính ngaøy an taùng Laura, meï cuûa coâ ñaõ hoaùn caûi vaø laõnh nhaän Bí Tích Thaùnh Theå. Ngaøy 03.09.1988, giöõa söï hieän dieän cuûa haøng ngaøn baïn treû, Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II ñaõ toân phong Laura Vicuna leân baäc AÙ thaùnh. Ngaøi ñeà xuaát cho caùc baïn treû moät maãu göông veà moät loái soáng theo Tin möøng ñeán möùc trao ban söï soáng vì söù meänh cöùu roãi. ÑAÁNG BAÛO TRÔÏ & ÑOÀNG HAØNH Toâi ñaõ nhaän ñöôïc kyû vaät thaùnh cuûa AÙ Thaùnh Laura Vicuna caùch ñaây 18 naêm, ñoù laø moät chuùt vaûi aùo cuûa ngaøi gaén vôùi taám hình vaø coù lôøi kinh ñeå caàu nguyeän vôùi Laura. Luùc aáy, toâi ñang laø thöøa taùc vieân Thaùnh Theå ngoaïi thöôøng neân toâi hay ñeán thaêm vieáng nhöõng beänh nhaân cuûa Giaùo Xöù. Taùc vuï naøy 46 SOÁ 12 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM ñaõ cho toâi cô hoäi trao kyû vaät thaùnh naøy cho nhieàu ngöôøi khaùc nhau. Toâi cuõng laø Hieäu tröôûng cuûa tröôøng phoå thoâng Trung Hoïc trong thaønh phoá Benito thuoäc Ac-hen-ti-na. Naêm 2008, toâi ñaõ trao kyû vaät thaùnh naøy cho caäu hoïc troø Bruno. Bruno laø hoïc sinh cuoái caáp cuûa nhaø tröôøng. Caäu môùi ñöôïc baùc só chuaån ñoaùn laø bò ung thö naõo. Ñaây laø moät thaûm hoaï vaø laø thöû thaùch môùi ñoái vôùi gia ñình vì tröôùc ñoù, ba caäu ñaõ bò ung thö vaø meï cuûa caäu ñaõ ñang phaûi cuøng chieán ñaáu vôùi caên beänh hieåm ngheøo naøy. Theá nhöng Bruno ñaõ ñoùn nhaän hung tin caùch can ñaûm vaø thanh thaûn traûi qua töøng böôùc chöõa trò. Coù luùc caäu ñaõ caûm thaáy khaù hôn, vaø ñaõ tieáp tuïc hoïc taäp ñeå laáy vaên baèng toát nghieäp. Tuy nhieân vaøo ñaàu naêm 2009, caên beänh laïi taùi phaùt vaø di caên caùch traàm troïng. Toâi thöôøng xuyeân thaêm vieáng caäu vaø mang Mình Thaùnh ñeán cho caäu nhö “cuûa aên ñaøng”. Bruno raát yeâu meán vaø coù loøng suøng kính ñoái vôùi Thaùnh Theå, caäu ñaõ laëp ñi laëp laïi lôøi khaån caàu: “Gieâsu ôû trong con vaø con ôû trong Gieâsu”. Meï cuûa caäu ñaõ caàu nguyeän tha thieát vôùi Chaân Phöôùc Laura Vicuna cho söùc khoeû cuûa con trai mình. Caû caùc nöõ tu Con Ñöùc Meï Phuø Hoä ôû Bahia Blanca cuõng cuøng hôïp lôøi caàu nguyeän. Hoï ñaõ gaén teân cuûa Bruno beân caïnh choã ñeå haøi coát vaø nhöõng di tích thaùnh cuûa AÙ Thaùnh Laura. Trong thôøi gian Bruno vaøo hoaù chaát ñeå ñieàu trò, baø meï ñaõ duøng hình aûnh kyû vaät thaùnh cuûa Laura xoa treân ngöôøi caäu. Baø caàu nguyeän vôùi loøng tin töôûng vaøo söï chuyeån caàu cuûa Meï Maria vaø cuûa AÙ Thaùnh Laura, ñeå neáu ñeïp yù Chuùa, xin Chuùa thöông ban pheùp laï cho Bruno ñöôïc thuyeân giaûm. Ngaøy noï, khi toâi mang Thaùnh Theå ñeán cho Bruno, caäu khoâng coøn theå röôùc laáy cuûa aên ñaøng nöõa. Baáy giôø, nhöõng ngöôøi hieän dieän ôû ñoù cuøng ôû laïi vôùi toâi vaø cuøng caàu nguyeän beân caïnh Bruno. Chuùng toâi ñaõ caàu nguyeän soát saéng vaø haùt thaùnh vònh. Kim Uyeân FMA phoûng dòch Bruno ñaõ lìa traàn gian vaøo thöù baûy ngaøy 22, ngaøy leã Kính Meï Maria Trinh Nöõ Vöông. Caäu ñaõ ñi ñeán moät nôi “toát ñeïp hôn”. Pheùp laï ñoái vôùi toâi chính ôû vieäc phuø trôï cuûa Laura treân Bruno vaø ngöôøi meï, ñeå Bruno coù theå chaáp nhaän “caùi cheát saép ñeán” trong söï vui töôi vaø saün saøng, vaø ñeå baø meï ñoùn nhaän yù Thieân Chuùa vôùi söï can ñaûm anh huøng cuûa ngöôøi kitoâ höõu. Baø ñaõ xin ñeå ñöôïc giöõ laïi beân mình di tích thaùnh Laura. Hoâm nay, chuùng ta tin chaéc raèng Laura ñaõ ñoàng haønh vôùi Bruno trong nhöõng luùc ñau ñôùn. Vaø Meï Maria raát thaùnh ñaõ cuøng vôùi caäu ñeán trình dieän Cha treân trôøi, giôø ñaây toâi tin caäu ñang soáng trong nieàm haïnh phuùc cuûa Thieân Chuùa. Luis Maria Acosta Cerrito entre Rios (Argentina) 01.09.2010 Thaùnh ÑA-MINH SAVIO Ña Minh Savio sinh ngaøy 02. 04. 1842 taïi San Giovanni di Riva, vuøng Chieri, thuoäc tænh Torino, mieàn Baéc nöôùc YÙ. Laø moät thieáu nieân deã thöông vaø noåi baät veà loøng ñaïo. Gaëp Don Bosco, caäu bò chinh phuïc bôûi söï thaùnh thieän cuûa ngaøi. Caäu ñaët khaùt voïng neân thaùnh cuûa mình trong söï höôùng daãn cuûa Don Bosco, nhö taám vaûi toát trong tay ngöôøi thôï may, ñeå cuoäc ñôøi caäu trôû neân chieác aùo ñeïp cho Thieân Chuùa. Ña Minh Savio qua ñôøi taïi Mondonio ngaøy 09 thaùng ba naêm 1857, luùc 15 tuoåi. Leã möøng thaùnh Ña Minh Savio cöû haønh vaøo ngaøy 06 thaùng 05. TIN TÖÔÛNG PHOÙ THAÙC Vaøo luùc Nicola khoaûng 3 tuoåi, ba meï beù khaùm phaù beù bò ñau ôû coå. Beù ñöôïc giaûi phaãu taïi beänh vieän Udine vaø ñaët döôùi söï theo doõi cuûa caùc baùc só. Keát quaû chuaån ñoaùn laø beù coù theå bò moät cuïc böôùu hoaëc moät loaïi beänh traàm troïng naøo ñoù. Caäu beù ñaõ ñöôïc gôûi ñeán Bologna ñeå laøm nhöõng xeùt nghieäm cuoái cuøng. Taát caû caùc thaân nhaân ñeàu ñaõ ñöôïc thoâng baùo veà tình traïng teá nhò naøy, trong ñoù coù dì laø sô Gisella De Boni. Sô ñaõ môøi goïi taát caû ñeán vôùi kinh nguyeän, khaån xin söï can thieäp cuûa thaùnh treû Ñaminh Savio. Vaøo cuoái tuaàn chín ngaøy caàu nguyeän, beänh caäu beù thuyeân giaûm. Baây giôø, Nicola ñaõ ñöôïc 5 tuoåi vaø lôùn leân khoûe maïnh, vui töôi ñaày söùc soáng. Sô De Boni Gisella, Padova doøng soâng thaàn kyø C on ngöïa nhoû chôû maáy bao muoái chaïy nhanh treân ñöôøng, chaïy vaø chaïy. Noù chaïy töø saùng ñeán tröa ñöôïc maáy tieáng ñoàng hoà, meät bôû hôi tai, moà hoâi nheã nhaïi, maáy bao muoái treân löng thaät laø quaù naëng. Ngöïa nhoû nhìn nhìn maët trôøi noùng nöïc, lieám lieám caùi moâi khoâ nöùt, chôït nghó trong loøng: giaù nhö coù ñöôïc nguïm nöôùc uoáng thì toát quaù. Ñuùng luùc aáy, moät con soâng nhoû xuaát hieän tröôùc maët chuù ngöïa. Noù ñi ñeán beân bôø soâng chuaån bò uoáng nöôùc ñeå giaûi khaùt. Nhöng khi vöøa môùi böôùc tôùi moät böôùc thì ñoät nhieân tröôït teù, taát caû ñeàu rôi vaøo con soâng nhoû. May laø nöôùc soâng khoâng saâu, ngöïa con voäi vaøng boø leân bôø. Tình baïn K chaân thaät hæ vaø soùc cuøng soáng trong moät khu röøng. Soùc thì raát nhieät taâm neân saün saøng laøm nhöõng gì ñöôïc nhôø vaû, cho duø coù khoù khaên ñi nöõa. Theá nhöng khæ thì ngöôïc laïi, neân chuùng thöôøng tranh caõi nhau veà chuyeän neân hay khoâng neân giuùp ñôõ nhöõng con vaät khaùc. Moät toái noï, chuùng noù ngoài beân ñoáng löûa taùn doùc. Ñoät nhieân ngoïn löûa baén toùe leân, ñoát chaùy phaàn loâng ñít cuûa con khæ. Soùc nhìn thaáy thì hoûi khæ: “Coù chuyeän lieân quan ñeán baïn ñaáy, coù neân giuùp ñôõ baïn khoâng?” Noù chuaån bò saép laïi maáy bao muoái treân löng laïi cho goïn ñeå qua soâng, nhöng ñoät nhieân laïi phaùt giaùc nhöõng bao muoái treân löng sao maø quaù nheï. Chaúng coøn phaûi nhoïc meät nhö luùc tröôùc nöõa. Ngöïa nhoû buoàn vui laãn loän vaø nghó raèng: “Nöôùc ôû con soâng naøy coù ma löïc, mình teù ngay xuoáng soâng, muoái treân löng töï nhieân nheï raát nhieàu, mình nhaát ñònh ghi nhôù kyø tích naøy.” Khoâng laâu sau, chuù ngöïa baét ñaàu ñoåi qua vaän chuyeån haøng hoùa khaùc. Laàn naøy noù chôû boâng vaûi. Caùc bao boâng vaûi chôït nhìn thì thaáy gheâ gôùm, nhöng thöïc ra laïi khoâng naëng. Con ngöïa chôû maáy bao boâng vaûi lôùn chaïy nhö bay. Theá roài noù laïi ñi qua con ñöôøng cuõ tröôùc ñaây vaø ñeán beân doøng soâng nhoû. Khoâng nhòn ñöôïc, noù saûi chaân böôùc nhanh vaø trong loøng höng phaán vì nghó ñeán caâu chuyeän thaàn kyø laàn tröôùc. Tuy treân löng laø nhöõng bao boâng vaûi nheï, nhöng neáu gaëp ñöôïc nöôùc soâng naøy, haún seõ khoâng nheï hôn bieát bao hay sao. Nghó ñeán ñoù, noù coá yù tröôït chaân xuoáng doøng soâng. UØm moät tieáng, noù rôi xuoáng doøng soâng. Nuoát vaøi nguïm nöôùc, noù töøø töø ñöùng daäy. Con soùc khoâng noùi nöõa, nhöng con maét nhìn thaáy löûa saép buøng chaùy lôùn, thì noùi vôùi khæ: “Maëc duø chuyeän khoâng can gì ñeán tôù, nhöng tôù nhìn thaáy thì vaãn cöù muoán laøm.” “UÙi chaøo”. Noù thoát leân, “sao nhöõng bao boâng vaûi treân löng sao laïi naëng nhö theá naøy?”. Thaät kinh khuûng. Chuù ngöïa phaùt hieän maáy bao boâng vaûi naøy coøn naëng gaáp möôøi laàn caùc bao muoái tröôùc ñaây. Thaät khoù nhoïc laém noù môùi boø leân ñöôïc bôø soâng. “Sao laï theá nhæ”, noù chôït nghó. Ñuùng laø vaãn con ñöôøng naøy, doøng soâng naøy. Noù suy ñi nghó laïi maõi maø cuõng nghó khoâng sao lyù giaûi ñöôïc. Khæ lôùn tieáng noùi: “Khoâng caàn, khoâng caàn”. Vöøa döùt lôøi, noù caûm thaáy sau ñít noùng leân vaø quay ñaàu laïi nhìn thì...“uùi da”. Thaáy löûa ñoát chaùy ñít, noù voäi la lôùn: “Mau giuùp tôù daäp taét löûa sau ñít. Mau leân, mau leân !!!” Cuoái cuøng, ngöïa nhoû ñaønh laåm baåm moät mình: “Ñuùng roài, con soâng naøy coù ma löïc, noù coù theå laøm cho ñoà vaät naëng bieán thaønh nheï, vaø cuõng coù theå laøm cho ñoà vaät nheï bieán thaønh naëng.” Con soùc voäi vaøng nhaûy qua giuùp noù daäp taét löûa. Nhöng töø ñoù veà sau, ñít cuûa con khæ trôû thaønh maøu ñoû. Söù ñieäp cho baïn: Con khæ traû lôøi: “Ñöông nhieân laø tôù chaúng caàn ñaâu.” Söù ñieäp cho baïn : Tình baïn chaân thaät luoân quan taâm tôùi lôïi ích cuûa tha nhaân. “Taáp teånh ngöôøi ñi, tôù cuõng ñi.” Ñoù chaúng phaûi laø thaùi ñoä soáng nieàm tin Ki-toâ giaùo. Tin laø gaëp gôõ, nhaän bieát, yeâu meán vaø daán thaân. NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 12 47 THAÙNG THAÙNH TAÂM CHUÙA “Khoâng coù tình yeâu naøo cao caû hôn...” Ga 15,13 Tình yeâu CHUÙA GIEÂSU Cha nguyeän höùa vôùi Chuùa laø cho ñeán hôi thôû cuoái cuøng, cha vaãn soáng cho caùc treû ngheøo khoå cuûa cha.” Don Bosco - Hoài Kyù cuoán XVIII, 258 NOÄI SAN DON BOSCO CUÛA GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG VIEÄT NAM Naêm thöù II - Thaùng 06 & 07.2011 - Soá 12
Documenti analoghi
Encore: D:\CHEP NHAC\TANTUM ERGO.enc
ˆ« l j
1.tum Noù - vo ceù - dat rí - tu 2.que Sit et be - ne - díc - ti -