INDICE Prefazione di Massimo Cotto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Transcript
INDICE Prefazione di Massimo Cotto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
INDICE pag. Prefazione di Massimo Cotto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ringraziamenti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Premessa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 11 13 1 La canzone d’autore è la poesia contemporanea?. . . . . . . . . 1.1 Francesco Guccini su se stesso . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2 Il percorso artistico di Francesco Guccini . . . . . . . 15 17 18 2 La poetica di Francesco Guccini . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.1 Particolarità metriche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2 Particolarità fonetiche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2.1 Giochi di rima e assonanza . . . . . . . . . . . . . . 2.2.2 Figure retoriche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3 Particolarità sintattiche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4 Particolarità semantiche. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4.1 Accostamento di aulico e prosaico . . . . . . . . 2.4.2 Uso e capovolgimento di frasi fatte. . . . . . . . 2.5 Uso di espressioni dialettali . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 22 25 25 30 34 36 38 48 51 3 Filoni tematici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.1 D’Amore. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.1.1 Incontro. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.1.2 Rapporti fra affetto e incomunicabilità. . . . . 3.1.3 Amori felici, amori infelici . . . . . . . . . . . . . . 3.1.4 Amore paterno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2 Di morte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2.1 Morte di persone care. . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 53 54 57 60 64 66 66 6 Indice 3.2.2 L’aspetto assurdo della morte . . . . . . . . . . . . 69 3.2.3 La morte in guerra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 3.3 Lo scorrere del tempo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 3.4 Ritratti dipinti a parole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 3.4.1 Personaggi fuori dalla norma . . . . . . . . . . . . 82 3.4.2 Il personaggio come specchio della propria identità 86 3.4.3 Tipologie di persone. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 3.5 Critica sociale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 3.5.1 Impegno politico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 3.5.2 Impegno ecologico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 3.5.3 Impegno civile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 4 Analisi esemplare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 5 Bibliografia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 6 Discografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125 APPENDICE 7 Testi delle canzoni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.1 Acque . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.2 Amerigo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.3 Gli amici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.4 Antenòr. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.5 Asia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.6 Auschwitz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.7 Autogrill . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.8 L’avvelenata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.9 Bisanzio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.10 Black-out . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.11 Bologna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.12 Il caduto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.13 Canzone delle osterie fuori porta . . . . . . . . . . . . . . 7.14 Canzone di notte n. 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.15 Canzone per Anna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.16 Canzone per Silvia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.17 Canzone per un’amica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.18 Canzone quasi d’amore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131 131 132 132 133 134 135 135 136 137 138 139 139 140 141 142 142 143 144 Indice 7.19 7.20 7.21 7.22 7.23 7.24 7.25 7.26 7.27 7.28 7.29 7.30 7.31 7.32 7.33 7.34 7.35 7.36 7.37 7.38 7.39 7.40 7.41 7.42 7.43 7.44 7.45 7.46 7.47 7.48 7.49 7.50 7.51 7.52 7.53 7.54 7.55 Cénico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cirano. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Culodritto. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dovevo fare del cinema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dio è morto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Farewell. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Il frate . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Incontro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Inutile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gulliver. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lager. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Keaton . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lettera. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Libera nos Domine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Luna fortuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Il matto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Noi non ci saremo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Non bisognerebbe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nostra Signora dell’Ipocrisia . . . . . . . . . . . . . . . . . Parole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100, Pennsylvania Ave . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Il pensionato . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Piccola storia ignobile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Le piogge d’aprile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Quello che non . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Quattro stracci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Le ragazze della notte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Samantha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Scirocco . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Signora Bovary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tango per due . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Il tema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Un altro giorno è andato . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Van Loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Il vecchio e il bambino . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Venezia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vorrei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 145 145 147 147 148 149 149 150 150 151 152 152 154 155 155 156 156 157 157 158 159 160 161 162 163 163 164 165 166 166 167 168 168 169 170 170 171
Documenti analoghi
Guccini, o del vino vecchio
Ma al passato si torna non solo per scherzare ma pure per ricordare un episodio della Resistenza, contro il revisionismo di chi
oggi cerca di distorcere la storia e di mettere sullo stesso piano re...